The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên
dịch
https://nghiencuuquocte.org/2025/04/15/the-gioi-hom-nay-15-04-2025/
Trong
chuyến thăm Nhà Trắng, tổng thống El Salvador Nayib Bukele tuyên
bố một người đàn ông bị trục xuất nhầm từ bang Maryland sẽ không được trả về, bất
chấp phán quyết của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ. Chính quyền của Donald Trump đã tích
cực trục xuất những người bị cáo buộc là thành viên băng đảng tới một nhà tù an
ninh cao ở quốc gia Trung Mỹ này. Ông Trump cam kết sẽ giúp El Salvador xây
thêm nhà tù mới — và trục xuất thêm nhiều người nhập cư bất hợp pháp.
Pfizer đã dừng phát
triển một loại thuốc điều trị béo phì, có tên là danuglipron, sau khi nghi ngờ
thuốc này gây tổn thương gan ở một bệnh nhân tham gia thử nghiệm. Gã khổng lồ
dược phẩm Mỹ đang cố gắng thâm nhập vào thị trường thuốc giảm cân, trong bối cảnh
doanh số các sản phẩm điều trị COVID-19 của hãng sụt giảm. Nhà đầu tư hiện đổ
xô sang đối thủ Eli Lilly, giúp cổ phiếu của hãng tăng 1,7% trong phiên giao dịch
trước giờ mở cửa.
Một
nhóm các doanh nghiệp Mỹ đã kiện chính quyền Trump nhằm
ngăn chặn các mức thuế quan quy mô lớn của ông, lập luận rằng chính quyền đã vượt
quá thẩm quyền khi áp đặt các mức thuế này. Ông Trump công bố thuế mới vào ngày
2 tháng 4 sau khi viện dẫn luật quyền lực kinh tế khẩn cấp mà không tham vấn Quốc
hội. Đơn kiện cho rằng các mối đe dọa mà ông Trump đưa ra — thâm hụt thương mại
— “không cấu thành một tình trạng khẩn cấp.”
Nga
thừa nhận đã thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo vào thành phố Sumy của
Ukraine hôm Chủ Nhật, khiến ít nhất 34 người thiệt mạng, dường như trái ngược với
tuyên bố trước đó của ông Trump rằng vụ tấn công là “một sai lầm.” Trong bối cảnh
đàm phán hòa bình của Mỹ không có tiến triển, Nga vẫn khẳng định họ nhắm mục
tiêu vào các chỉ huy quân sự ở Sumy. Trước đó, Friedrich Merz, thủ tướng sắp nhậm
chức của Đức, đã gọi vụ tấn công là một “tội ác chiến tranh có chủ đích và tính
toán kỹ lưỡng.”
Bài
đang hot
Goldman
Sachs vượt
kỳ vọng quý đầu năm 2025 khi các nhà giao dịch của hãng hưởng lợi từ biến động
thị trường chứng khoán do chính sách kinh tế của ông Trump gây ra. Ngân hàng Phố
Wall ghi nhận lợi nhuận 4,7 tỷ USD. Mảng cổ phiếu có quý kinh doanh tốt nhất từ
trước đến nay: doanh thu tăng 27% so với ba tháng đầu năm 2024. Hôm thứ Sáu,
các đối thủ của hãng là JPMorgan Chase và Morgan Stanley cũng công bố kết quả
kinh doanh khả quan.
Trong
khi đó, doanh số của LVMH, tập đoàn hàng xa xỉ lớn nhất thế giới, sụt
giảm trong quý đầu năm. Doanh thu từ mảng thời trang và đồ da — mảng lớn nhất của
hãng — giảm 5% so với cùng kỳ năm trước. Doanh số hàng xa xỉ đã có xu hướng giảm
ngay cả trước khi cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc làm tình hình
thêm bất ổn. Trong báo cáo quý, LVMH thừa nhận môi trường “địa chính trị và
kinh tế bị gián đoạn.”
Con
số trong ngày:
560 tấn, là tổng lượng vàng trang sức mà người Ấn Độ mua trong năm ngoái, nhiều
nhất thế giới.
TIÊU
ĐIỂM
Lãnh
đạo Trung Quốc công du Đông Nam Á
Tuần
này Tập Cận Bình sẽ đến thăm Đông Nam Á, một khu vực đang lao đao vì các mức
thuế “đối ứng” của Donald Trump. Hôm thứ Hai, nhà lãnh đạo Trung Quốc đã đặt
chân đến Việt Nam, nước bị ông Trump áp thuế 46% trước khi tạm dừng kế hoạch.
Ông Tập kêu gọi tăng cường quan hệ thương mại với Việt Nam và cảnh báo sẽ không
có “bên thắng” trong một “cuộc chiến thương mại và thuế quan.” Ông sẽ đến
Malaysia vào thứ Ba. Campuchia, chặng dừng chân cuối cùng, đang bị Mỹ đe dọa với
mức thuế 49% — một trong những mức cao nhất. (Hiện nay Trung Quốc đang chịu mức
thuế 145% từ Mỹ.)
Chính
sách hỗn loạn của Mỹ có thể giúp Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng. Trong chuyến đi
này, ông Tập sẽ công bố các khoản đầu tư vào hạ tầng và sản xuất công nghệ cao
của Đông Nam Á. Ông theo đuổi một chiến lược dài hạn nhằm gắn kết sâu sắc hơn
các nền kinh tế trong khu vực với Trung Quốc.
Song
khu vực này chưa từ bỏ Mỹ. Campuchia, Malaysia, và Việt Nam đều đang ráo riết
đàm phán với ông Trump. Và các quan chức Đông Nam Á lo lắng về một mối đe dọa
ngày càng lớn: rằng các nhà sản xuất Trung Quốc, không thể bán hàng sang Mỹ, sẽ
trút sản phẩm dư thừa sang khu vực của họ.
Israel
mở rộng chiến dịch tại Gaza
Israel
dường như đã sẵn sàng mở rộng chiến dịch quân sự ở miền nam Gaza. Lực lượng của
họ đã buộc phần lớn cư dân Rafah — một thành phố gần biên giới với Ai Cập — phải
sơ tán. Vào ngày 12 tháng 4, họ yêu cầu người dân ở thành phố lân cận Khan
Younis di tản, sau khi tên lửa được bắn ra từ khu vực này. “Gaza sẽ trở nên nhỏ
hơn và bị cô lập hơn,” bộ trưởng quốc phòng Israel, ông Israel Katz, cảnh báo.
Song
vẫn chưa rõ liệu Israel có triển khai một chiến dịch tổng lực nhắm vào Hamas
hay không. Tổng tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Israel, trung tướng Eyal
Zamir, đã cảnh báo chính phủ rằng ông không có đủ binh lính để thực hiện nhiệm
vụ đó. Sau 18 tháng chiến tranh, các lực lượng dự bị của Israel đã kiệt sức. Một
đề xuất từ Ai Cập có thể mở ra lối thoát: Hamas sẽ thả một số con tin Israel để
đổi lấy tù nhân Palestine, cùng một lệnh ngừng bắn tạm thời và các cuộc đàm
phán hướng đến ngừng bắn dài hạn. Dù vậy, kế hoạch của Israel với Gaza — và liệu
có bao gồm một thỏa thuận với Hamas hay không — vẫn còn chưa rõ ràng.
Tâm
lý bi quan về kinh tế Đức gia tăng
Hôm
thứ Ba, ZEW — một viện nghiên cứu kinh tế của Đức — sẽ công bố chỉ số kỳ vọng
kinh tế, một thước đo tâm lý nhà đầu tư được theo dõi sát sao, cho tháng 4. Chỉ
số này phản ánh kỳ vọng về tăng trưởng, lạm phát, và lãi suất trong sáu tháng tới.
Nó tăng vọt lên 51,6 điểm trong tháng 3 — mức cao nhất ba năm — so với 26 điểm
của tháng 2. Đây là do tâm lý lạc quan về cải cách cơ cấu của chính phủ trung hữu
sắp tới do Friedrich Merz lãnh đạo.
Nhưng
đà lạc quan đang phai nhạt. Thuế mới của Mỹ có thể làm chao đảo nền kinh tế trọng
xuất khẩu của Đức. Các nhà sản xuất ô tô đặc biệt lo lắng: Mỹ và Trung Quốc là
hai thị trường lớn nhất của Volkswagen, BMW, Mercedes, và Porsche. Tâm lý bi
quan đang ăn sâu: các viện nghiên cứu kinh tế hiện cảnh báo Đức có thể rơi vào
suy thoái ba năm liên tiếp — lần đầu tiên kể từ sau Thế chiến. Sau một khoảnh
khắc lạc quan vì lời hứa của chính phủ Merz, dữ liệu công bố hôm nay sẽ cho thấy
tác động tâm lý do chính sách thuế của ông Trump gây ra.
Nỗ
lực ngoại giao vì hòa bình tại Sudan
Các
bộ trưởng ngoại giao từ gần 20 quốc gia sẽ nhóm họp tại London vào thứ Ba để thảo
luận về cuộc nội chiến tàn khốc ở Sudan. Cuộc họp là nỗ lực mới nhất nhằm giải
quyết xung đột kéo dài hai năm đã khiến 12 triệu người phải di dời và gây ra nạn
đói nghiêm trọng. Anh, đồng chủ trì hội nghị cùng Đức và Pháp, gia nhập danh
sách ngày càng dài các nước đã tổ chức các cuộc đàm phán nhằm tăng viện trợ, chấm
dứt chiến sự, hoặc cả hai.
Không
bên nào trong hai phe chính của cuộc chiến Sudan — quân đội quốc gia hoặc Lực
lượng Hỗ trợ Nhanh — được mời tham dự. Mục tiêu của hội nghị là thuyết phục các
cường quốc nước ngoài đang hậu thuẫn các phe giao chiến ủng hộ một lệnh ngừng bắn.
Trong số đó có UAE, nước đang ủng hộ RSF. Tuần trước, quân đội Sudan đã kiện
UAE ra Tòa án Công lý Quốc tế vì hỗ trợ các hành vi tàn bạo của RSF. Sự hiện diện
của UAE tại London có khả năng khiến các cuộc đối thoại trở nên khó xử.
--------------------------------------------
No comments:
Post a Comment