Diễn
biến hòa giải dân tộc, ai có thể làm chuyện này?
https://diendantheky.net/nguyen-hoang-hai-dien-bien-hoa-giai-dan-toc-ai-co-the-lam-chuyen-nay/
Diễn biến
hòa giải dân tộc, ai “đủ tuổi” để làm chuyện này? Các nhân tố nào có thể thúc đẩy
hay làm chậm lại quá trình này?
Hòa
giải dân tộc là một cụm từ hay được nhắc đi nhắc lại trên báo chí trong và
ngoài nước, trên mạng xã hội…nhất là trong những dịp quan trọng, như 50 năm
ngày cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc 30/4/19785—30/4/2025, chẳng hạn.
Trước
khi bị bắt, facebooker ủng hộ dân chủ nổi tiếng với hàng trăm nghìn
followers Nguyễn Lân Thắng đã bình luận về trường hợp một doanh
nhân Việt Nam thành đạt sang Mỹ tiếp cận cộng đồng người Việt tỵ nạn và
tuyên bố muốn hòa giải dân tộc, rằng doanh nhân kia chưa “đủ tuổi” để làm chuyện
này (khó như vác thang lên trời).
Hòa
giải dân tộc là một nhu cầu chính đáng để gắn kết con người Việt Nam
trên toàn thế giới. Nhu cầu đó có thể chỉ là mỹ từ của những nhà chính trị,
những nhà ngoại giao. Nhưng đó là nhu cầu có thật đối với những người dân bình
thường, những người Việt thế hệ thứ 2, thế hệ thứ 3 sau cuộc chiến tranh
huynh đệ tương tàn. Nhu cầu là chính đáng, tuy nhiên thực tế thì như thế
nào.
Việt
Nam là một dân tộc bị chia rẽ mặc dù đất nước đã thống nhất từ năm 1975. Với tổng
số kiều bào ước chừng trên 4 triệu người đang sống tại những nước phương Tây
phát triển, và 100 triệu người trên lãnh thổ Việt Nam, nếu không có sự chia rẽ
này, Việt Nam sẽ nhân được sự đóng góp đáng kể của cộng đồng người Việt hải ngoại;
trong đó có nhiều người đang nắm các vị trí quan trọng, cũng như sở hữu kinh
nghiệm và quyền lực mềm ở tại quốc gia sở tại. Từ đó có thể góp phần hỗ trợ,
đưa Việt Nam, một đất nước có dân số cao hơn phần lớn các cường quốc G7
(Canada, Anh, Pháp, Đức, Ý…) và có vị trí chiến lược không kém gì
Singapore, trở thành một quốc gia giàu mạnh, phát triển.
Nhìn
về trong nước, với sự ham học hỏi cần cù chịu khó của người lao động Việt
Nam, sự năng động của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, Việt Nam đã ký kết được nhiều
thỏa thuận tự do thương mại với nhiều khu vực kinh tế mạnh như Liên
Minh Âu Châu, Anh Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc v.v… Sức bật hiện chưa được cộng
hưởng thêm bằng sự hỗ trợ của cộng đồng phe thua trận, một cộng đồng có
nhiều thành công về mặt kinh tế và công nghệ tại các nước phương Tây giàu mạnh.
Một vài ví dụ có thể nêu ra ở đây như Eric Thich
Vi Ly, nhà sáng lập LinkedIn, Phong Le–CEO của
Strategy (công ty nằm trong top 100 công ty lớn nhất của Mỹ theo số liệu ngày hôm nay ), tỷ phú Trung
Dung nhà sáng lập OnDisplay…
Từ
năm 1975, Việt Nam thống nhất 2 miền Bắc, Nam thành một, người dân đã có thể di
chuyển tự do từ cực bắc Lũng Cú, Hà Giang tới cực nam của tổ quốc là Mũi
Né, Cà Mau. Người Việt sang Mỹ sống và Việt Kiều Mỹ về Việt Nam sống cũng rất
nhiều.
Tuy
nhiên rất nhiều người Việt lại đang sống trong một thế giới song
song. Một ví dụ điển hình là trường hợp của một ca sĩ, trong một thế giới
tại Việt Nam thì anh ta khen sống
ở Việt Nam sướng hơn ở nước ngoài nhiều nhưng trong một thế giới
tại Mỹ thì anh đổi phận trai hào hoa “ông hoàng nhạc Việt” (danh xưng anh ta tự
gọi), lấy một người phụ nữ hơn mình gần 20 tuổi, để
đổi lấy thẻ xanh của Mỹ . Trên mạng có nhiều người nghi ngờ đó là đám
cưới giả. Chưa kể đến những người nói và viết
sách rằng phải cảnh giác với thế lực thù địch là Mỹ, nhưng thực tế lại chỉ
nhận đô la Mỹ chứ không nhận tiền đồng Việt Nam khi được hối lộ.
Hay ngay cả cán bộ cấp cao của ngân hàng trung ương Việt Nam (nơi phát hành tiền
đồng), cũng
chỉ nhận đô la Mỹ
Trên
mặt trận truyền thông cả chính thống lẫn không chính thống (các kênh youtube,
các trang facebook có liên quan đến đội cờ đỏ) đều có một giọng điệu rất gay gắt
coi thuyền nhân và con cháu họ, thế hệ F2, F3 là kẻ thù, gọi họ một cách xách
mé là Cali ba sọc, là những người có thể sử dụng bạo lực để quay lại miền Nam,
với sử ủng hộ của chính quyền Hoa Kỳ.
Về
mặt chính thức, cả một thời gian rất dài, nhiều người Việt chỉ vì dùng ngòi
bút viết bài hay cất tiếng nói phê phán chính quyền một cách ôn
hòa cũng bị kết án với quy kết là cộng tác hay nhận tiền của các tổ chức người
Việt hải ngoại. Nhắc lại ở đây để nói lên cái nhìn chính thức của nhà nước
Việt Nam đối với phe thua trận. Việc cảnh giác và khắt khe của chính quyền
trong nước đối với phe thua trận, cũng làm cho người dân trong nước cảnh giác với
phe thua trận ở nước ngoài, cũng như người Việt ở nước ngoài nói chung. Người
Việt ở nước ngoài mà viết bài phê phán chính quyền trong nước cũng rất dễ
dàng bị chụp mũ là Cali ba sọc.
Một
bước ngoặt bất ngờ trong tiến trình hòa giải dân tộc là sự kiện tổng thống Mỹ
Joe Biden và cố tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký kết quan hệ đối tác chiến
lược cho 2 quốc gia cựu thù.
Với
mối quan hệ chiến lược này, nhà nước Việt Nam yên tâm là chính phủ Mỹ không bao
giờ ủng hộ bất cứ một thành phần, một lực lượng nào sử dụng bạo lực chống lại
Việt Nam, bao gồm “cả phe thua trận” và con cháu của họ. Cái nhìn của
chính quyền trong nước đối với phe thua trận ở nước ngoài chuyển đổi từ nhìn họ
như kẻ thù tiềm năng (vì có điều kiện lợi dụng sự ủng hộ của chính phủ Mỹ) thành
những kẻ gàn dở nhưng không nguy hiểm (?!)
Theo
cá nhân người viết đây là một bước ngoặt giúp cho người Việt trong nước khi ra
nước ngoài đi học tập hay định cư có thể bớt ngại ngùng khi giao thiệp với thế
hệ người Việt thuyền nhân và con cháu của họ, những người đa phần có rất nhiều
kinh nghiệm trong việc sống và làm việc tại đất nước sở tại. Độc giả có
đánh giá rằng bước ngoặt này đã giúp tiến trình hòa giải dân tộc được chiếm 30%
chiều dài của cái thang hòa giải dân tộc hay không? Nếu được, thì đó là công lớn
của 2 người “đủ tuổi”, Joe Biden và Nguyễn Phú Trọng
Cũng
trong tinh thần tìm hiểu về diễn biến hòa giải dân tộc, một sự kiện truyền
thông nữa đáng chú ý là đương kim thủ tướng Việt Nam phát biểu rằng đánh
golf với tổng thống Mỹ mà giúp cho quốc gia Việt Nam thì ông đánh cả ngày cũng
được. Đây là dịp mà những người Việt thực tâm muốn hòa giải dân tộc có thể giúp
cho tiến trình hòa giải nhanh hơn bằng cách đặt câu hỏi phản biện cho những người
Việt trong phạm vi tương tác của mình rằng, các thủ tướng của miền Nam trước
năm 1975 họ là những người đầy tớ của Mỹ, hay cũng chỉ là những người đánh
golf nhiệt tình với Kennedy, Johnson, Nickson vì ngoại giao quốc
gia.
Với
thâm hụt thương mại thặng dư giữa Mỹ và Việt Nam, tổng bí thư Tô Lâm đã ngỏ lời
trong một cuộc điện đàm với tổng thống Mỹ Donald Trump, thuế 0% cho hàng Mỹ
vào Việt Nam, để tiếp tục buôn bán thương mại với Mỹ. Rất có thể Tô Lâm cũng đồng
ý, để tiếp tục buôn bán làm ăn với Mỹ, Việt Nam sẽ đồng ý cắt chữ “giải
phóng miền Nam” khi nhắc đến sự kiện 30/04 trên truyền thông hay sách vở,
hay trong dịp nghỉ lễ, chỉ để lại là “thống nhất đất nước”? Đi sâu hơn, nhiều sứ
quán tại Việt Nam của các quốc gia phương Tây nơi có cộng đồng người Việt
thuyền nhân đông (nhưng không mạnh, họ cũng đăng bài trên Facebook thông báo sứ
quán của họ đóng cửa vào dịp nghỉ lễ 30/04 Giải Phóng Miền Nam.
https://diendantheky.net/wp-content/uploads/2025/04/Hinh-bai-NHH.jpg
Cờ,
pano, khẩu hiệu với những cụm từ “giải phóng miền Nam”, “toàn thắng”…xuất hiện
khắp nơi. Ảnh: TTXVN, Báo
Lao Động
Đó
cũng là một cách để người Mỹ đính chính họ chưa bao giờ là những người thực
dân, muốn biến các dân tộc khác làm nô lệ, như là điều mà thế hệ trẻ Việt Nam vẫn
được tuyên truyền từ năm này đến năm khác, miền Nam là thuộc địa của Mỹ, không
khác nào Việt Nam trước đây là thuộc địa của Pháp, hay Ấn Độ là thuộc địa của
Anh, Công Gô là thuộc địa của Bỉ. Đáng tiếc là những nửa đầu của thế
kỷ 20, ấn tượng đầu tiên của người Việt (cũng như nhiều nước nghèo khác) về người
“da trắng mắt xanh mũi lõ” như Pháp, Anh là những kẻ thực dân độc ác. Thế
kỷ 19, và đầu thế kỷ 20 thời kỳ trước chiến tranh thế giới lần 2, ngoài dân tộc
“da trắng mắt xanh mũi lõ£ Pháp là thực dân đối xử ác độc đối với người
Việt thì cạnh đó thực dân “da trắng mắt xanh mũi lõ” Bỉ cũng
làm điều tương tư như vậy đối với người Công Gô (Ghi chú ở đây là người Bỉ
gốc Công Gô tham gia vào chính trị tại nước sở tại gây sức ép cho nước Bỉ phải chính thức xin lỗi , người
Việt ở Pháp có thể làm điều tương tự được không) . Nhắc lại thời kỳ trước chiến
tranh thế giới lần Hai để mọi người thấy việc đánh đồng người “da trắng mắt
xanh mũi lõ” trên đất nước Việt Nam là một định kiến dễ được chấp nhận.
Việc đính chính Mỹ không phải là thực dân, đó là hành động cần thiết để
xác minh thuyền nhân thua trận họ không phải là nô lệ, họ không phải là tay sai
của bọn thực dân “da trắng mũi lõ”. Nếu chuyện đính chính đó xảy ra
thì ông ấy cũng là một người đủ tuổi để thực hiện một bước tiến lớn cho
quá trình hòa giải dân tộc một cách vô tình, hay cố tình (nếu như chịu sức ép từ
cử tri Mỹ gốc Việt hay các chính khách gốc Việt) cho dân tộc Việt
Nam. Người viết đánh giá bước tiến này chiếm 30% chiều dài của cái thang hòa giải
dân tộc. Điều này tuy xa mà lại rất gần như đã phân tích nhu cầu buôn
bán giao thương của Việt Nam. Hơn nữa các lãnh đạo Việt Nam thời “cộng sản định
hướng xã hội chủ nghĩa” hiểu rất rõ là muốn đánh thuế doanh nghiệp nhiều,
thì doanh nghiệp phải bán được hàng nhiều.
30%
nữa của cái thang là khi nào nhà nước Việt Nam thả hết tự do cho
hàng trăm facebookers, youtubers, nhà báo đang bị giam giữ chỉ vì dùng
ngòi bút, hay dòng trạng thái, hay tiếng nói của họ để chỉ ra hiện tình đất nước
(như Nguyễn Lân Thắng, Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Dũng), và khi xã hội
Việt Nam đạt được một số tiêu chuẩn của tự do dân chủ : như tự
do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp tự do ứng cử …v.v. Cái này thì
chắc chắn còn xa vời lắm. Tuy nhiên điều này cộng đồng người Việt ở chiều bên kia
có thể tác động vào được ít nhiều, theo cái cách đứng trên vai người khổng lồ.
Người khổng lồ ở đây là các chính quyền sở tại phương Tây nơi họ có là phiếu,
nơi họ có tiếng nói với các nghị sĩ. Với kim ngạch thương mại 2 chiều giữa Việt
Nam và các quốc gia phát triển ở phương Tây, trong đó cán cân thương mại bị lệch
nhiều về Việt Nam (xuất nhiều, nhập it), thì các quốc gia phương Tây có cửa
trên để mặc cả, ra điều kiện với chính quyền Việt Nam, giống như cách chính quyền
Mỹ hiện giờ đang làm với Việt Nam. Câu hỏi là liệu cử tri người Việt tại nước
dân chủ phương Tây sở tại đó, có lồng yêu cầu của mình vào được
không.
10%
còn lại là khi nào các cuộc biểu tình vì quyền tự do biểu đạt cho Việt
Nam tại thủ đô các nước phương Tây, không còn hình bóng của lá cờ ba sọc nữa,
là cờ mà bên thắng cuộc với độ cảnh giác cao độ có thể quy kết bất cứ ai liên
quan tới nó nhiều ít là có động cơ khởi động lại cuộc xung đột bằng bạo lực giữa lá
cờ đỏ sao vàng và cờ vàng ba sọc đỏ 50 năm về trước.
Nguyễn
Hoàng Hải
----------------------------
*Bài
viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm
của Diễn Đàn Thế Kỷ.
No comments:
Post a Comment