Thời sự 15.4.25: Tên
gọi Sài Gòn
Nhiều
báo quốc doanh ngày 14.4 đưa tin sẽ có phường ở quận 1, TP.HCM mang tên Sài
Gòn. Phường Sài Gòn.
Việc
đặt tên (địa danh) cho nơi nào đó, từ cấp xã trở lên (huyện, tỉnh, vùng) là quyền
của quốc hội. Quốc hội thông qua thì mới có tên chính thức.
Hồi
cuối năm ngoái 2024, quốc hội quyết việc xã quê tôi bị nhập chung với 2 xã
khác, đồng ý đặt tên mới là Kiến Hưng. Cái tên này do huyện Kiến Thụy đề xuất,
lại còn lý giải Kiến là Kiến Thụy, Hưng là hưng thịnh, phát triển, mẹ hát con
khen, cứ tấm tắc khen hay. Quốc hội gật gù, hay, đồng ý, Kiến Hưng, ghi vào sổ,
từ nay mang tên mới.
Cũng
xin lưu ý rằng tên thì ai/cấp nào cũng có quyền đặt, dân cứ đặt thoải mái,
nhưng quyết cho nó hợp pháp thì phải quốc hội, nhé.
Kiến
Hưng tồn tại tới nay được gần 4 tháng, chỉ 2 tháng nữa sẽ bị xóa sổ, bởi xã mới
Kiến Hưng lại tách ra, có cuộc ba đào nữa, nhập với những xã khác và có tên mới
khác. Chưa khi nào địa danh bị phập phù, chết yểu thần tốc như lúc này.
Nhắc
lại, chính quyền TP.HCM sẽ chia quận 1 thành 4 phường, trong đó một phường được
đặt tên Sài Gòn. Phường Sài Gòn. Thiên hạ xôn xao, người thì mừng cái tên Sài
Gòn đã trở lại, được khôi phục; người thì không đồng tình bởi chỉ đặt cho phường
thì phí tên quá…
Thực
tế cho thấy, địa danh Sài Gòn không chỉ đơn thuần là cái tên, mà là giá trị lịch
sử, thứ ăn sâu vào tiềm thức con người. Bất luận chính quyền có ghét bỏ thì nó
vẫn tồn tại. Chỉ vì nó gắn với chính quyền cũ, thủ đô cũ của chế độ VN cộng hòa
mà rẻ rúng nó, là rất vớ vẩn.
Với
đại đa số người dân, nhất là dân miền Nam, đặc biệt người Sài Gòn, cái tên Sài
Gòn vẫn cứ tồn tại, vẫn “Sài Gòn đẹp lắm, Sài Gòn ơi, Sài Gòn ơi”. Họ nói với
nhau “đi Sài Gòn” hoặc lên thành phố, chứ mấy ai trang trọng rườm rà “đi
TP.HCM”. Những người thực sự yêu quý Sài Gòn vẫn tìm ra cách tôn vinh nó, chẳng
hạn Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB), vừa lọt tai, dễ nghe, vừa đỡ chướng khó gọi.
Tài. Tôi khen anh nào chọn cái tên dễ hút khách, tiền vào như nước bởi nó chạm
vào sâu thẳm lòng người, chứ tên kiểu kia, có ma nó gửi. Sài Gòn – danh từ
riêng dân dã mà đằm sâu đầy kỷ niệm ấy dễ gì mất được.
Đừng
bảo rằng đảng, quốc hội đã xóa tên Sài Gòn, đã đặt cho nó là TP.HCM thì cứ vậy,
có sao đâu, cần gì phải đổi, rách việc, v.v.. Này, tôi nói thật, một địa danh,
tên một thành phố mà rườm rà “thành phố Hồ Chí Minh” (cứ phải trang trọng viết/nói
đầy đủ vậy, chứ không ai dám chỏng lỏn bỏ chữ/từ “thành phố”) là đã không khoa
học rồi. Thành phố thành phố Hồ Chí Minh (chẳng hạn: ngành giáo dục các thành
phố Hà Nội, TP.HCM), nghe cứ sao sao ấy. Đó là chưa kể, chỉ một địa danh mà vô
vàn cách viết: Thành phố Hồ Chí Minh, TP Hồ Chí Minh, TP.HCM, TPHCM; rồi lại
còn TP.Thủ Đức, TP.HCM… giời ạ, ung cả thủ. Nhẽ ra chỉ cần “Sài Gòn”, đầy đủ,
trọn vẹn, khoa học, tình cảm, có chiều sâu lịch sử, dễ viết, luôn được dân (trừ
tivi) yêu thương.
Cũng
đừng lý luận rằng từ năm 1976 tới nay, gần nửa thế kỷ rồi, cũng quen rồi, làm
sao phải đổi lại… Vâng, cũng đã hơi quen nhưng đầy trục trặc. Đấy là chưa kể, lấy
tên người/lãnh tụ làm địa danh, nói về cái tốt thì chả sao, nhưng về sự xấu khiến
người ta cứ phải né tránh, thậm chí gây trò cười. Dư luận từng cười cứ tốt thì
TP.HCM, còn chuyện xì ke ma túy, trộm cướp, giết người, tự tử, nghèo đói thì
Sài Gòn.
Liên
Xô từng đổi St Petersburg (thánh Petersburg) thành Leningrad (thành phố Lenin),
rồi cuối cùng chối quá lại phải cho nó hoàn tục. Cái thói áp đặt chính trị vào
mọi chuyện đã gây ra biết bao nhiêu quanh quẩn, đèn cù, nhố nhăng.
Tôn
vinh thần tượng cứ việc tôn vinh, chả ai cấm, nhưng cần xem xét lại cái tên
TP.HCM đặt cho một thành phố. Nếu quyết giữ, thì cứ gọi thẳng, ngắn gọn là HCM,
cũng như Hà Nội, Hải Phòng, Đã Nẵng, Cần Thơ, Huế vậy, đừng rườm rà mất thời
gian tốn giấy “thành phố HCM, HCM City” nữa.
Nhưng
tốt nhất, hãy trả lại tên “Sài Gòn” cho đô thị bậc nhất này. Nó đã tồn tại hơn
300 năm. Cái tên/địa danh ấy vẫn sống, sinh sắc, bền vững, lưu trong lòng người
kể cả khi đã bị xóa sổ.
Hãy
nhớ rằng, việc lưu giữ tên/địa danh Sài Gòn một cách chính thống, hợp pháp cũng
phải đàng hoàng, tử tế. Đó là tên xứng tầm một thành phố lớn, thậm chí một
vùng, chứ không phải để đặt cho phường, cấp phường xã, toen hoẻn đơn vị hành
chính cỏn con.
Thông
cào
Ảnh
: https://www.facebook.com/photo?fbid=1888265805340803&set=a.133382914162443
Sài
Gòn năm 1966 (ảnh tư liệu internet)
.
Mã
hàng không quốc tế SGN được đặt cho Sài Gòn từ xưa đến nay không đổi được, kể cả
mã viễn thông +84 của VNCH nay dùng chung cho Việt Nam cũng không thể thay đổi.
Vậy
chỉ mỗi cái tên thành phố tại sao không trả lại được ?
Đúng
là nếu dùng từ Sài Gòn để chỉ đặt tên cho một phường thì quá phí. Mà dùng tên cụ
Hồ Chí Minh để đặt tên thay thế cho thành phố Sài Gòn cũ thì chỉ thỏa mãn được
mỗi sự áp đặt chính trị nhằm thỏa mãn cho một tầng lớp lãnh đạo thôi. Còn với lịch
sử hình thành nên thành phố và đại bộ phận nhân dân cả nước thì nó lởm khởm
lắm. Đầu tiên khi xưng danh thì nó phải dài dòng và trúc trắc là có thật vì phải
kèm theo hai tiếng thành phố nữa. Tiếp theo chuyện gì hay thì không sao chứ có
chuyện chi dở thì nó làm tổn thương tới danh tiếng Cụ lắm. Ví dụ khi nói về
chuyện dịch cô vít chả nhẽ nói : đợt cô vít năm ấy Hồ Chí Minh người chết nhiều
nhất so với các nơi khác, hay: Hồ Chí Minh là nạn cướp giật nhiều lắm sao, rất
mất chính trị làm xấu hình ảnh Bác hơn dùng hai tiếng Sài Gòn từ trước tới nay.
Tôi nói thực lòng suy nghĩ của mình như thế mong mọi người nếu không tán thành
cũng xin đừng ném đá nhé
.
No comments:
Post a Comment