The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên
dịch
https://nghiencuuquocte.org/2025/04/21/the-gioi-hom-nay-21-04-2025/
Volodymyr
Zelensky nói
Nga đang cố gắng tạo ra “hình ảnh chung chung” về một lệnh ngừng bắn dịp lễ Phục
Sinh nhưng vẫn tiếp tục tấn công Ukraine. Ông cáo buộc Vladimir Putin không thực
hiện “bước đi thực sự” nào để chấm dứt chiến tranh. Ukraine đã phát hiện khoảng
60 cuộc pháo kích chỉ trong sáng Chủ Nhật. Ông Zelensky cho biết quân đội
Ukraine sẽ tiếp tục đáp trả các cuộc tấn công của Nga một cách “đối xứng”.
Israel cho biết hôm Chủ
Nhật rằng vụ giết 15 nhân viên cứu trợ ở Gaza vào ngày 23 tháng 3 là do một
“sai sót trong tác chiến.” Kết luận này đến từ một cuộc điều tra do Lực lượng
Phòng vệ Israel (IDF) thực hiện. IDF đã cách chức phó chỉ huy tiểu đoàn chịu
trách nhiệm về vụ việc. Hôm thứ Bảy, Binyamin Netanyahu cho biết Israel “không
còn lựa chọn nào khác” ngoài việc tiếp tục chiến đấu ở Gaza.
Một
nhánh của al-Qaeda tuyên bố đã giết 70 binh sĩ trong một cuộc
tấn công vào hai tiền đồn quân sự ở miền bắc Benin. Tin này chưa được
xác minh độc lập. Các nhóm liên kết với al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo gần đây
đã thực hiện nhiều vụ tấn công ở Benin và nước láng giềng Togo. Các phần tử
thánh chiến trong khu vực gần đây đang mạnh lên.
Giáo
hoàng Francis đã gặp J.D. Vance, phó tổng thống Mỹ,
trong một cuộc trò chuyện “ngắn” tại Vatican. Giáo hoàng từng chỉ trích các
chính sách nhập cư của chính quyền Trump. Trước đó trong ngày Chúa Nhật Phục
Sinh, Giáo hoàng đã chào mừng các tín hữu từ ban công của Vương cung thánh đường
Thánh Phêrô. Ông được xuất viện từ tháng trước sau điều trị viêm phổi.
Thẩm
phán Samuel Alito phản đối quyết định của Tòa án Tối cao chặn
chính quyền Trump trục xuất những người gốc Venezuela bị giam giữ ở Texas. Ông
gọi phán quyết này là “chưa từng có và không thoả đáng về mặt pháp lý.” Lệnh tạm
dừng được toà đưa ra sau kháng cáo của các luật sư từ Liên minh Tự do Dân sự
Hoa Kỳ (ACLU). Donald Trump viện dẫn một đạo luật từ năm 1798 để trục xuất các
nghi phạm bị cho là thành viên băng đảng.
Trong
khi đó, hàng nghìn người đã xuống đường tại các thành phố trên khắp nước Mỹ để biểu tình phản
đối các chính sách của ông Trump. Hơn 400 cuộc biểu tình, chủ yếu
do một nhóm có tên 50501 tổ chức, đã diễn ra trong cuối tuần. Những cuộc biểu
tình chống Trump tương tự từng được tổ chức vào hôm 5 tháng 4. Nhóm 50501 tự mô
tả mình là một “phong trào cơ sở ôn hòa, ủng hộ dân chủ, bảo vệ hiến pháp, và
chống nạn lạm quyền của nhánh hành pháp.”
Harvard cho biết họ xem
xét một cách nghiêm túc lá thư từ chính phủ yêu cầu giám sát các hoạt động của
trường, bất chấp tin từ New York Times cho thấy lá thư này có
thể đã bị gửi nhầm. Lá thư, có chữ ký của các quan chức liên bang, đã đặt chính
phủ và Harvard vào thế đối đầu. Chính phủ đã đóng băng khoản tài trợ nghiên cứu
trị giá 2,2 tỷ USD, đặt câu hỏi về tình trạng miễn thuế của Harvard, và đe dọa
tước quyền nhận sinh viên nước ngoài. Song trường này tuyên bố sẽ không “từ bỏ”
quyền tự chủ của mình.
Con
số trong ngày:
có tới 17.000 tấn rác bị bỏ bê bên lề đường ở Birmingham, Anh, sau một cuộc
đình công của công nhân thu gom rác.
TIÊU ĐIỂM
Chính
sách tiền tệ của Trung Quốc liệu có thay đổi trong thương chiến?
“The
Fix” là một bộ phim khoa học viễn tưởng gần đây nói về một loại thuốc có thể
thay đổi cả thế giới. Nó cũng là tên gọi không chính thức của tỷ giá hối đoái
chuẩn của đồng nhân dân tệ, được Ngân hàng Trung ương Trung Quốc thiết lập hàng
ngày để làm mốc cho giao dịch tiền tệ. Sau khi Mỹ áp đặt thuế quan cao lên
Trung Quốc trong tháng này, “the fix” đã thu hút sự chú ý lớn. Các nhà đầu tư
đang tự hỏi liệu Trung Quốc có cho phép đồng nhân dân tệ giảm giá nhanh để hỗ
trợ xuất khẩu hay không.
Fix
không phải là công cụ duy nhất trong tay ngân hàng trung ương. Họ cũng có thể cắt
giảm lãi suất để thúc đẩy nhu cầu. Vào thứ Hai, Trung Quốc sẽ công bố Lãi suất
Cho vay Cơ bản (Loan Prime Rate), một điểm tham chiếu cho các khoản vay thế chấp.
Dự kiến lãi suất này sẽ không giảm cho đến khi ngân hàng trung ương cắt giảm
lãi suất chính sách. Song trong quá khứ, LPR từng đi trước một bước. Nới lỏng
tiền tệ có thể thúc đẩy vay mượn và chi tiêu, nhưng cũng có thể làm giảm lợi
nhuận của các ngân hàng Trung Quốc. Như đoạn giới thiệu phim The Fix đã nói: “mỗi
loại thuốc đều có cái giá của nó.”
Ngân
hàng Thế giới tự quảng bá mình với Donald Trump
Với
tư cách một ông trùm bất động sản, Donald Trump từng có mối quan hệ phức tạp với
các ngân hàng. Giờ đây trên cương vị tổng thống Mỹ, ông đang lãnh đạo cổ đông lớn
nhất của một ngân hàng rất quan trọng: Ngân hàng Thế giới. Các bộ trưởng tài
chính và thống đốc ngân hàng trung ương sẽ họp tại Washington vào thứ Hai cho kỳ
họp mùa xuân của Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), mà Mỹ cũng là
cổ đông lớn nhất.
Bộ
trưởng tài chính Scott Bessent dự kiến sẽ phát biểu, lần đầu tiên trình bày
quan điểm của chính quyền Trump về các tổ chức này. Chính quyền ông đã cắt giảm
mạnh USAID, vốn từng là phần đóng góp lớn của Mỹ cho phát triển toàn cầu. Giám
đốc Ngân hàng Thế giới, Ajay Banga, đã chuyển trọng tâm từ các chương trình khí
hậu sang tạo việc làm và khu vực tư nhân. Ông hy vọng sẽ thuyết phục được ông
Trump rằng ngân hàng này là một khoản đầu tư thông minh. Joe Biden từng cam kết
đóng góp 4 tỷ USD trong ba năm tới trong đợt kêu gọi tài trợ gần nhất của Ngân
hàng Thế giới. Số tiền này sẽ được phân phối cho các nước nghèo dưới dạng các
khoản vay giá rẻ. Chính quyền Trump có thể thực hiện cam kết đó — hoặc sửa đổi
nó.
Thái
Lan lấy lòng Trump
Các
lãnh đạo châu Á đang thử nhiều cách khác nhau để đối phó với cuộc chiến thương
mại của Donald Trump. Trung Quốc thì trả đũa. Nhưng Đông Nam Á — nơi đang phải
chịu một số mức thuế cao nhất của ông Trump — đang tìm cách xoa dịu ông. Việt
Nam đã đề nghị mua thêm khí tự nhiên hóa lỏng của Mỹ và cắt giảm thuế nhập khẩu
về mức 0%. Thái Lan, nền kinh tế lớn thứ hai Đông Nam Á (sau Indonesia), sẽ là
nước đàm phán tiếp theo. Xuất khẩu của họ đang đối mặt với thuế suất 36%. Bộ
trưởng tài chính và thương mại Thái Lan sẽ gặp các quan chức Mỹ vào thứ Hai.
Các
quan chức Thái Lan hứa sẽ tăng nhập khẩu từ Mỹ và cố gắng cân bằng thương mại
trong vòng mười năm. Họ cũng cam kết sẽ không để các nước khác dùng Thái Lan để
né thuế. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Thái Lan. Và nền kinh tế Thái
Lan vốn đã gặp khó khăn ngay cả trước khi có thông báo về thuế quan, với tăng
trưởng yếu và các ngành xuất khẩu bị chi phối bởi các công ty truyền thống cũ kỹ.
Các nhà đàm phán Thái Lan hy vọng ông Trump sẽ hài lòng với món quà mới nhất của
họ: cắt thuế nhập khẩu đối với bắp Mỹ.
Trump
loại bỏ trứng nhựa
Sự
kiện Cuộn Trứng Phục Sinh tại Nhà Trắng — một truyền thống từ những năm 1870 —
sẽ diễn ra vào thứ Hai. Kế hoạch cho sự kiện đã bị xáo trộn vì câu hỏi liệu có
nên dùng trứng thật trong bối cảnh thiếu hụt trứng trên toàn quốc. Các hoạt động
— bao gồm săn trứng, trang trí trứng, và cuộc đua cuộn trứng nổi tiếng — sẽ cần
tới 30.000 quả trứng. “Người ta nói tôi là trong Phục Sinh này, ‘Đừng dùng trứng.
Dùng trứng nhựa được không?’ Nhưng tôi nói chúng ta không muốn làm vậy,” Donald
Trump cho biết hồi đầu tháng.
Không
rõ ai đã yêu cầu ông Trump sử dụng trứng nhựa, nhưng tổng thống đã nhận được ủng
hộ từ Emily Metz, chủ tịch Ủy ban Trứng Mỹ. “Tiếp tục tổ chức sự kiện Cuộn Trứng
Phục Sinh tại Nhà Trắng sẽ không tạo thêm áp lực lên nguồn cung hoặc giá trứng
quốc gia,” bà nói. Bà chỉ ra rằng mỗi ngày nước Mỹ bán gần 9 triệu quả trứng.
No comments:
Post a Comment