Đặt
địa danh, bây giờ hoặc chưa biết đến bao giờ
Hoàng Tuấn Công
26/04/2025
https://baotiengdan.com/2025/04/26/dat-dia-danh-bay-gio-hoac-chua-biet-den-bao-gio/
Dân
gian có câu “Đắm đò nhân thể giặt mẹt”, hay “Đắm đò nhân thể rửa trôn”. Lối nói
ngoa dụ này hàm ý: Nếu lỡ gặp một biến cố hoặc sự việc bất lợi nào đó, hãy cố vớt
vát, làm lấy một việc có lợi (dù là nhỏ nhất), hoặc nhân đó làm luôn việc lâu
nay định làm mà chưa gặp dịp.
Địa
danh Việt Nam đang trải qua cơn dâu bể chưa từng thấy. Nhiều tên đất sẽ không
còn hiện diện trên bản đồ, và sẽ dần bị quá khứ vùi lấp. Tuy nhiên, đây cũng là
cơ hội làm sống lại nhiều địa danh có bề dày lịch sử và giá trị văn hoá từng bị
lãng quên, hoặc chưa được đặt vào vị trí xứng đáng.
Thế
nhưng, phương án đặt tên các đơn vị hành chính sau khi sáp nhập còn nhiều điểm
bất hợp lí hoặc không thể chấp nhận. Vấn đề bất hợp lí, khó hiểu và đáng nói nhất,
đó là cách lấy địa danh huyện, thị, thành phố cũ, sau đó ghép thêm số thứ tự và
nhân bản nó lên thành tên của xã, phường mới.
Địa danh
làng xã Việt Nam đã trải qua hàng ngàn năm hình thành, xác lập và biến đổi,
nhưng chưa bao giờ cha ông ta có lối đặt tên đất kì quặc như vậy.
Sau
khi có ý kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm, nhiều địa phương đã nhanh chóng điều chỉnh
phương án đặt tên, bỏ đánh số, rất đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, vẫn còn không
ít tỉnh, huyện “cố thủ” với kiểu “số hoá địa danh” – biến địa danh thành số. Ví
như “Toàn bộ 57 tên đơn vị hành chính cấp xã mới ở Nam Định bỏ gắn số thứ tự,
còn Thanh Hóa 53 xã, phường vẫn giữ tên huyện thị trước sáp nhập kèm với số”
(theo VnExpress).
Cụ
thể “53 đơn vị hành chính cấp xã mới ở Thanh Hoá vẫn chọn hình thức đánh số gồm số xã ở
8 huyện thị: Sầm Sơn, Bỉm Sơn, Hà Trung, Nghi Sơn, Hoằng Hóa, Yên Định, Vĩnh Lộc
và Ngọc Lặc. Có 14 huyện thị, thành phố chọn cách đặt tên thuần túy như TP
Thanh Hóa, Cẩm Thủy, Quảng Xương, Như Xuân…”
Bây
giờ hoặc chưa biết đến bao giờ! Nếu các địa phương đánh số cho địa danh không kịp
thời điều chỉnh, thì chưa biết đến khi nào mới có cơ hội để trả lại những cái
tên “thuần tuý” cho làng xã, và cái giá phải trả cho việc này sẽ là không nhỏ.
Tôi
phản đối cách đặt tên đánh số này.
No comments:
Post a Comment