Nick Bryant
BBC
News, New York
10 tháng 2 2020
Thập
kỷ mới trong chính trị Hoa Kỳ bắt đầu với tình trạng đau đầu liên tục trở nên tồi
tệ hơn - và vòng xoáy dân chủ đâm đầu xuống với tốc độ nhanh nhất mà chúng ta từng
chứng kiến trong 30 năm qua.
Phần lớn những gì đã đi lạc hướng bắt nguồn từ phiên
tòa luận tội Donald Trump tại Thượng viện.
Lời cay độc của hai đảng phái. Tinh thần tranh luận
xuống cấp. Việc sử dụng những gì trước đây hiếm khi được dùng như vũ khí -
trong trường hợp luận tội này - để leo thang cuộc chiến chính trị không ngừng
nghỉ của nước Mỹ.
Câu chuyện
đáng buồn này đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy, không chỉ lệch đường, mà thời
đại của Trump là một đỉnh cao của loạn trí.
Tinh thần đảng phái của đảng Cộng hòa và Dân chủ được
thể hiện rõ trong các cuộc bỏ phiếu luận tội và tha bổng của đảng. Sự thô thiển
và xấu xí của những bài diễn văn chính trị mà chúng ta đã nghe hàng ngày đã khiến
Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts phải yêu cầu hai bên quay trở lại những lời
hoa mỹ.
Một lần nữa
chúng ta chứng kiến những tuyên bố tiêu cực của Chủ tịch Thượng viện Cộng hòa Mitch
McConnell, người đã dùng thủ tục của quốc hội để thậm chí cấm các nhân chứng
xuất hiện trong phiên tòa - một trường hợp mà các nhà sử học có thể kết luận
là các bồi thẩm viên đã tích cực cản trở công lý.
McConnell là người đã chặn người thẩm phán được đề cử Tối cao Pháp viện cuối cùng của
Barack Obama, Merrick Garland, trong suốt gần một năm trời. Ngăn cản lãnh đạo Hạ
viện đảng Dân chủ gọi người ra làm chứng, chẳng hạn như cựu Cố vấn An ninh Quốc
gia John Bolton, người có thể hoàn toàn thổi bay đi bào chữa tổng thống, với
ông là chuyện nhỏ, chẳng cần phải đổ mồ hôi.
Trong nỗ lực nhanh chóng luận tội Donald Trump, đảng
Dân chủ cũng quyết định không đấu tranh trong một phiên tòa kéo dài để giành
quyền nghe lời khai từ Bolton và các phụ tá Nhà Trắng khác. Điều này đã mở ra
những lời chỉ trích rằng quá trình này là một trò chơi chính trị trần trụi chứ
không phải là việc một xử vi phạm cam kết hiến pháp nghiêm trọng.
Bolton tiết lộ những gì ông biết cho các nhà xuất bản
nhưng không phải các thượng nghị sĩ. GETTY IMAGES
Nhận xét liên
tục về Trump là ông đã rời khỏi các quy tắc ứng xử của tổng thống, nhưng một
trong những tác động chính của Trump trong ba năm qua là phá hủy ý thức
chung rằng những quy tắc đó nên là gì.
Khi phiên tòa luận tội bắt đầu, Washington thậm chí
không thể đồng ý về những gì đúng hay sai. Sau khi được tha bổng, Donald Trump
tuyên bố một chiến thắng vẻ vang, nhưng không có nghi ngờ gì về ai là kẻ thua
cuộc: đất nước mà ông lãnh đạo và đã giúp làm cho phân rẽ.
Phiên tòa luận tội của Trump có vẻ giống một phiên bản
tổng thống của phiên xử OJ Simpson, với tất cả các phương tiện truyền thông đưa
tin và trực tiếp truyền hình, dù số người xem không nhiều bằng, và cũng không
có cả sự hồi hộp.
Giống như việc OJ kêu gọi sự hỗ trợ trung thành của
các thành viên bồi thẩm đoàn người Mỹ gốc Phi, một trong số họ đã đưa hô lớn
''Black Power'' sau khi phán quyết không có tội được tuyên bố trước tòa, Trump
đã dựa vào sự trung thành ngoan ngoãn của các thành viên đảng Cộng hòa.
Giống như đội ngũ pháp lý của OJ đã tấn công Sở cảnh
sát Los Angeles và cảnh sát viên thô lỗ Mark Fuhrman, Trump đã phàn nàn về
"cảnh sát bẩn" Dân chủ do cựu công tố viên California
"Shifty" đứng đầu.
Sự thật của vụ án cuối cùng chỉ là thứ yếu so với những
cảm xúc do phiên xử khơi dậy. Nó đã bật lên câu hỏi bạn đứng về phía ai?
Câu thần chú "Đọc bản chép'' [của cuộc điện
đàm] của tổng thống thậm chí còn có dư âm câu thần chú của nhóm luật sự bào chữa
cho OJ "Nếu nó không vừa thì quý vị phải tha bổng" mô tả chiếc găng
tay đen đầy máu đó: một nỗ lực thần kỳ biến được những bằng chứng đáng sợ nhất
thành những bào chữa hữu hiệu nhất.
Đảng Dân chủ phàn nàn rằng đảng Cộng hòa đã biến Thượng
viện thành Đại lộ thứ Năm, nơi Trump từng tuyên bố rằng ông có thể bắn chết người
ngay ở đó mà không mất đi bất kỳ sự hỗ trợ nào. Các nhà sử học cũng có thể đồng
ý.
Sự reo mừng chiến thắng của Trump trong Phòng phía
Đông của Nhà Trắng buổi sáng sau khi ông được tha bổng, nơi các bồi thẩm viên của
đảng Cộng hòa đứng lên để tán thưởng, cũng có thể được coi là một thời điểm dứt
khoát - khi đảng của Reagan thực sự trở thành đảng của Trump.
Các thượng nghị sĩ của Grand Old Party, GOP đã tán thành các
điều khoản và điều kiện làm tổng thống của Trump sau ba năm ông tại chức. Họ đã
đứng vào lề đảng. Nhiều người đã trở thành người mang gươm bảo vệ Trump. Nổi bật,
là cách Bộ trưởng Tư pháp William Barr, đứng bật dậy từ ghế của mình để vỗ tay
và chào đội ngũ pháp lý của Trump, hình ảnh cho thấy bức tường phải tồn tại giữa
các công tố viên tại Bộ Tư pháp và các nhà hoạt động chính trị tại Nhà Trắng đã
được san bằng.
Hình : https://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/17607/production/_110815759_eastroom_976getty.jpg
Vì vậy, sự
vui mừng của Phòng phía Đông của Nhà Trắng giống như khoảnh khắc đăng quang
trong làn sóng thứ năm của đảng Cộng hòa cực đoan. Sau chủ nghĩa Goldwater vào thập niên 1960s , chủ nghĩa Reagan trong thập
niên 1980s, chủ nghĩa Gingrich trong những năm 1990s và Đảng trà [Tea Party] ở
Noughies, đây là chiến thắng của chủ nghĩa Trump.
Dòng tweet đầu tiên của ông sau khi được tha bổng
cho thấy rõ điểm này - một hình ảnh lung linh của các bảng vận động tranh cử
như Trump 2020, Trump 2024, Trump 2028, v.v., v.v., một thời đại của Trump kéo
dài vô tận trong tương lai.
Chỉ có một thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa từ chối chơi
trò chơi đảng phái khi bỏ phiếu truất phế Trump. Bài phát biểu đầy nước mắt của Mitt Romney nghe cũng giống
như tiếng khóc của chủ nghĩa Cộng hòa ôn hòa. Điều trớ trêu ở đây, tất
nhiên, là sự trỗi dậy của Trump năm 2016 một phần là phản ứng với ứng cử viên tổng
thống của Romney năm 2012.
Phong trào bảo thủ của đảng lúc ấy đã kiên quyết rằng
đảng sẽ không bao giờ được dẫn dắt bởi một người được yêu thích nữa, như
Romney. Một điều trớ trêu khác là vào đêm Romney đoạt được đề cử của đảng Cộng
hòa năm 2012, sau Đại hội đảng ở Texas, Romney đã đứng cạnh Trump tại sòng bạc
của Trump ở Las Vegas. Điều này xảy ra ở đỉnh điểm vụ Trump đồn thổi về giấy
khai sanh của Obama, và cho thấy ngay cả những người ôn hòa như Romney cũng bị
buộc phải chấp nhận loại chủ nghĩa bản địa mà Trump đại diện.
Ai có thể nghĩ rằng tám năm sau Thượng nghị sĩ
Romney sẽ bỏ phiếu truất phế chức Tổng thống của Trump? Ai có thể nghĩ rằng những
người ''Không bao giờ Trump'' [Never Trumpers] sẽ trở nên những người trung
thành với Trump một cách phũ phàng, được nuôi dưỡng bởi nguồn Tweet bất tận của
tổng thống, và sự ủng hộ cá nhân Trump giống như trong một giáo phái từ những
người theo phe mũ đỏ đông đảo tham dự những cuộc vận động tranh cử của ông.
Bài diễn văn
Liên bang của Trump tối thứ Ba cho thấy không khí ở Washington đã trở nên độc hại
như thế nào, từ việc Donald Trump từ chối bắt tay bà Nancy Pelosi trước khi đọc
diễn văn cho đến khi bà Pelosi xé toạc bài phát biểu của ông sau đó. Chưa bao
giờ chúng ta thấy lịch sự tối thiểu bị đổ vỡ hoàn toàn như vậy, hoặc trong thời
hiện đại, sự thù hận mà nó thể hiện.
Tuy
nhiên, đối với tôi, thời đỉnh điểm nói lên tính chất của thời đại là khi Trump
trao huy chương Tự do của tổng thống cho người dẫn chương trình phát thanh bảo
thủ, Rush Limbaugh. Người dẫn chương trình trò chuyện cánh hữu này là một linh mục cao cấp của
sự phân cực. Ít người bảo thủ đã nào đã làm nhiều hơn để mở đường cho Donald
Trump như Rush Limbaugh. Với nghi thức được truyền đi giữa giờ cao điểm, tổng
thống tiết lộ tình trạng chia rẽ kinh niên của nước Mỹ.
Rush Limbaugh ra dấu
tán thành Trump. GETTY IMAGES
Đối mặt với vòng xoáy tử thần trong những thập niên
gần đây, Đảng Cộng hòa đã thành thạo trong việc tích lũy quyền lực khi nhiều
thành phần dân chúng của Mỹ ngày càng ủng hộ đảng Dân chủ. Điều này đã được thực
hiện bằng cách tối đa hóa tỷ lệ cử tri trong số các vùng chủ yếu là da trắng của
mình, bằng cách cố gắng đàn áp cử tri thiểu số, và bằng cách sử dụng quyền lực
của đảng Cộng hòa ở cấp tiểu bang để vẽ lại ranh giới các quận lợi cho đảng
mình.
Sự thiên vị ở vùng nông thôn của Thượng viện, nơi một
tiểu bang nhỏ màu đỏ như North Dakota nắm quyền lực tương đương như một tiểu
bang khổng lồ màu xanh như California, đã giúp một đảng thiểu số mất phiếu bầu
cử phổ thông trong sáu trong số bảy cuộc bầu cử tổng thống gần đây nhất, vẫn giữ
được lợi thế. Trong phiên tòa luận tội, 48 Thượng nghị sĩ bỏ phiếu kết tội tổng
thống đại diện cho 18 triệu người dân đông hơn so với số dân 52 người bỏ phiếu
tha bổng đại diện.
Một Tối cao Pháp viện nghiêng về bảo thủ đã có sự hỗ trợ quan trọng, với các phán quyết như Citizens United, mở
ra các trận lụt cho một dòng tiền đen tối ủng hộ chiến dịch tranh cử đen tối từ
các nhà tỷ phú, và Shelby County đã vô hiệu hóa Đạo luật Quyền bỏ phiếu năm
1965, bộ luật mang tính bước ngoặt đã thúc đẩy rất nhiều quyền bỏ phiếu của cư
tri da đen.
Những gì nhiệm
kỳ tổng thống Trump đã cho thấy là việc đảng Cộng hòa đã sẵn sàng chiếm lấy chiến
thắng bằng bất cứ giá nào. Các nhà lãnh đạo đảng đã chẳng mảy may bày tỏ
chút phẫn nộ nào về sự can thiệp của Nga trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.
Khi bỏ phiếu tha bổng Trump, các thượng
nghị sĩ đảng Cộng hòa đã quyết định trao cho Donald Trump quyền dùng tiền hỗ trợ
quân sự của Hoa kỳ cho Ukraine để đào bới rác chính trị đối với đối thủ đảng
Dân chủ Joe Biden.
Ngày Trump được tha bổng, Grand Central Station ở
thành phố New York tràn ngập các cuộc biểu tình. GETTY IMAGES
Khi chúc mừng
Mitch McConnell trong cuộc ăn mừng ở Phòng phía Đông Nhà Trắng, tổng thống tiết
lộ lý do tại sao rất nhiều đảng viên Cộng hòa sẵn sàng hỗ trợ Trump, bất kể
đạo đức. Ông Trump vạch ra số thẩm phán cánh hữu mà
McConnell đã xác nhận được tại Thượng viện, điều này sẽ khiến cho bộ máy tư
pháp liên bang trở nên bảo thủ hơn trong nhiều thập niên tới. Vá đó, đối với những
người bảo thủ, là một thước đo thành công lớn.
Năm bầu cử có thể là thời gian đổi mới đất nước. Người
ta nghĩ về chiến thắng lở đất của Reagan năm 1984, khi ông vận động theo chủ đề
nhạc chuông "Buổi sáng một lần nữa ở Mỹ và mang theo 49 tiểu bang, hay chiến
thắng của Barack Obama năm 2008, với sự táo bạo của hy vọng.
Nhưng hỗn loạn trong đêm họp đảng ở Iowa đã nhắc nhở
chúng ta một lần nữa về sự suy đồi của nền dân chủ của đất nước. Ngay cả các cơ
chế dân chủ dường như không còn hoạt động nữa, một tranh chấp nổi bật trong cuộc
bầu cử năm 2000 cho đến giờ vẫn chưa được khắc phục.
Tối thứ ba, chúng ta đã chứng kiến sự phân cực của Mỹ
diễn ra trong thời gian thực. Trong phiên tòa luận tội, dường như chính ý tưởng
- và lý tưởng - của nước Mỹ đã bị mang ra xử.
Một
nền chính trị bị phá vỡ, một nền dân chủ bị phá vỡ, một đất nước bị phá vỡ.
Có
phải là Hoa Kỳ đã thật hết thuốc chữa?
---------------------------
HuffPost • February 7, 2020
No comments:
Post a Comment