NỘI DUNG :
BBC Tiếng Việt
Thụy My
- RFI
VOA Tiếng Việt
.
==========================================
BBC Tiếng Việt
12/02/2020
EVFTA:
Nghị Viện EU thông qua, Việt Nam và doanh nghiệp Châu Âu mừng vui
Nghị
viện châu Âu ngày 12/2 chính thức thông qua hiệp định thương mại tự do với Việt
Nam.
Tỉ lệ bỏ phiếu cho EVFTA là: 401 ủng hộ, 192 chống,
và 40 phiếu trắng.
EVFTA được EU gọi là "thỏa thuận tham vọng, chi
tiết, hiện đại nhất mà EU từng ký với một nước đang phát triển".
Đồ họa : Tỷ lệ bỏ phiếu cho EVFTA là : 401 ủng hộ,
192 chống, và 40 phiếu trắng. EUROPARL.EUROPA.EU/
Nghị
quyết của Nghị viện EU đi kèm EVFTA cũng được thông
qua với tỉ lệ 416 ủng hộ, 187 chống, 44 trắng.
Với Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (EVIPA), Nghị viện
châu Âu bỏ phiếu, 407 ủng hộ, 188 chống, 53 trắng.
Nghị
quyết đi kèm Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (EVIPA) được thông
qua với tỉ lệ 406 ủng hộ, 184 chống, 58 trắng.
Nghị viện
châu Âu tuyên bố rằng thỏa thuận thương mại với Việt Nam "có thể bị tạm ngừng
nếu có vi phạm nhân quyền" trong tương lai.
Hồi tháng 2/2019, Nghị viện EU bỏ phiếu tương tự
cho Hiệp định Tự do mậu dịch với Singapore, và kết quả là có 425 phiếu
thuận, 186 chống và 41 vắng mặt.
Việt Nam là bạn hàng lớn thứ nhì của EU trong
ASEAN, chỉ sau Singapore.
Trao đổi hàng hóa hai bên đạt 47,6 tỷ euro một năm,
cộng thêm 3,6 tỷ giá trị dịch vụ.
Hiện EU có thâm hụt thương mại 27 tỷ euro trong
trao đổi với Việt Nam, tính theo số liệu năm 2018.
Bước tiếp theo
Bây giờ, Hội đồng châu Âu, theo thủ tục, sẽ thông
qua thỏa thuận thương mại EVFTA.
Còn với hiệp định bảo hộ đầu tư, thì trước khi có hiệu
lực, còn đòi hỏi quốc hội của từng quốc gia trong EU bỏ phiếu.
Sau cuộc bỏ phiếu hôm nay, Chủ tịch Ủy ban Thương mại
Quốc tế của Nghị viện EU, Bernd Lange, tuyên bố:
"Lịch sử chứng minh cô lập không thay đổi
một quốc gia. Vì vậy Nghị viện bỏ phiếu ủng hộ thỏa thuận thương mại với Việt
Nam."
"Đây là lý do vì sao Nghị viện EU bỏ phiếu
đồng ý với thỏa thuận mậu dịch này, và cùng nó, chúng ta đẩy mạnh vai trò của
EU tại Việt Nam và trong vùng, đồng thời đảm bảo rằng tiếng nói của chúng ta
có sức mạnh hơn trước."
Ông Lange nói tiếp:
"Đây là điều đặc biệt quan trọng trước
những vấn đề chúng ta không đồng ý với nhau, như vai trò của báo chí tự do hay
quyền tự do chính trị (free press or political freedom).
Chúng
tôi cũng mở rộng phạm vi để xã hội dân sự hoạt động. Công việc của chúng
tôi từ nay là làm sao thỏa thuận này được đem vào thực hiện."
(Xem thêm nội dung thông cáo cáo chí của EU về
EVFTA, bản
tiếng Anh).
Chủ tịch Ủy ban Thương mại Quốc tế của Nghị viện EU,
Bernd Lange. GETTY IMAGES
Tranh luận
Vào tháng Giêng, Ủy ban thương mại quốc tế của Nghị
viện châu Âu đã bỏ phiếu ủng hộ hiệp định này.
Phái đoàn Bộ Công thương Việt Nam do Thứ trưởng Trần
Quốc Khánh dẫn đầu, hôm 28/1, đã dự một hội nghị tại Brussels.
Hội nghị này được tổ chức theo sáng kiến của Ủy ban
thương mại quốc tế của Nghị viện châu Âu (INTA).
Nó nhằm thúc đẩy sự đồng thuận cao hơn đối với việc
phê chuẩn Hiệp định EVFTA và EVIPA khi hai Hiệp định này được đưa ra bỏ phiếu tại
phiên họp toàn thể của Nghị viện châu Âu.
EVFTA gồm hai Hiệp định, một là Hiệp định Thương mại
(EVFTA), và một là Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (EVIPA).
Trong khi đó, 28 nhóm dân sự trong và ngoài Việt Nam
đang kêu gọi Nghị viện châu Âu hoãn bỏ phiếu vì lý do nhân quyền.
Human Rights Watch nói cuộc bỏ phiếu nên hoãn lại
cho tới khi Việt Nam "đồng ý đáp ứng các tiêu chuẩn đo đếm được, cụ thể để
bảo vệ quyền lao động và nhân quyền".
Nhưng Geert Bourgeois hiện là báo cáo viên Hiệp
định Tự do Thương mại với Việt Nam (EVFTA), phát biểu:
"Bên cạnh tầm quan trọng kinh tế và địa chính trị, tôi tin rằng thỏa
thuận này sẽ đẩy nhanh tiến trình cải cách bên trong Việt Nam.
"Việc thông qua sẽ thúc đẩy thêm tiến bộ về tiêu chuẩn lao động, môi
trường và tôn trọng nhân quyền."
Theo thông báo của phía EU, "Việt Nam cam kết sẽ phê chuẩn hai luật mà Nghị viện EU yêu cầu,
một là luật xóa bỏ lao động cưỡng bức (năm 2020), và hai là về tự do hội họp
(freedom of association, 2023)."
Geert Bourgeois hiện là báo cáo viên Hiệp định Tự do
Thương mại với Việt Nam (EVFTA). Getty images
Những mốc thời gian chính của EVFTA
- Tháng 10 năm 2010: Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và
Chủ tịch EU đồng ý khởi động đàm phán Hiệp định EVFTA.
- Tháng 6 năm 2012: Bộ trưởng Công Thương Việt Nam
và Cao ủy Thương mại EU tuyên bố khởi động đàm phán Hiệp định EVFTA.
- Tháng 12 năm 2015: Kết thúc đàm phán và bắt đầu rà
soát pháp lý để chuẩn bị cho việc ký kết Hiệp định.
- Tháng 6 năm 2017: Hoàn thành rà soát pháp lý ở cấp
kỹ thuật
- Tháng 9 năm 2017: EU chính thức đề nghị Việt Nam
tách riêng nội dung bảo hộ đầu tư và cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Nhà nước
với nhà đầu tư (ISDS) ra khỏi Hiệp định EVFTA thành một hiệp định riêng do phát
sinh một số vấn đề mới liên quan đến thẩm quyền phê chuẩn các hiệp định thương
mại tự do của EU hay từng nước thành viên.
Theo đề xuất này, EVFTA sẽ được tách thành hai hiệp
định riêng biệt, bao gồm:
* Hiệp định Thương mại tự do bao gồm toàn bộ nội
dung EVFTA hiện nay nhưng phần đầu tư sẽ chỉ bao gồm tự do hóa đầu tư trực tiếp
nước ngoài. Với Hiệp định này, EU có quyền phê chuẩn và đưa vào thực thi tạm
thời.
* Hiệp định Bảo hộ đầu tư (Hiệp định IPA) bao gồm nội
dung bảo hộ đầu tư và giải quyết tranh chấp đầu tư. Hiệp định IPA này phải được
sự phê chuẩn của cả Nghị viện Châu Âu và của Nghị viện các nước thành viên thì
mới có thể thực thi.
- Tháng 6 năm 2018: Việt Nam và EU đã chính thức thống
nhất việc tách riêng EVFTA thành hai hiệp định gồm Hiệp định Thương mại tự do
Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA); chính thức kết thúc
toàn bộ quá trình rà soát pháp lý Hiệp định EVFTA; và thống nhất toàn bộ các nội
dung của Hiệp định IPA.
- Tháng 8 năm 2018: Hoàn tất rà soát pháp lý Hiệp định
IPA.
- Ngày 17 tháng 10 năm 2018: Ủy ban châu Âu đã chính
thức thông qua EVFTA và IPA.
- Ngày 25 tháng 6 năm 2019: Hội đồng châu Âu đã phê
duyệt cho phép ký Hiệp định.
Một số nội dung chính của Hiệp định EVFTA
Ngay khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ xóa bỏ thuế nhập
khẩu đối với khoảng 85,6% số dòng thuế, tương đương 70,3% kim ngạch xuất khẩu của
Việt Nam sang EU.
- Sau 07 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực, EU sẽ
xóa bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch
xuất khẩu của Việt Nam.
- Đối với khoảng 0,3% kim ngạch xuất khẩu còn lại,
EU cam kết dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan với thuế nhập khẩu trong hạn
ngạch là 0%.
- Đối với hàng xuất khẩu của EU, Việt Nam cam kết sẽ
xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực với 48,5% số dòng thuế (chiếm
64,5% kim ngạch nhập khẩu).
- Tiếp đó, sau 7 năm, 91,8% số dòng thuế tương đương
97,1% kim ngạch xuất khẩu từ EU được Việt Nam xóa bỏ thuế nhập khẩu.
- Sau 10 năm, mức xóa bỏ thuế quan là khoảng 98,3% số
dòng thuế (chiếm 99,8% kim ngạch nhập khẩu).
- Đối với khoảng 1,7% số dòng thuế còn lại của EU,
Việt Nam áp dụng lộ trình xóa bỏ thuế nhập khẩu dài hơn 10 năm hoặc áp dụng hạn
ngạch thuế quan theo cam kết WTO.
- Các lĩnh vực mà Việt Nam cam kết thuận lợi cho các
nhà đầu tư EU gồm một số dịch vụ chuyên môn, dịch vụ tài chính, dịch vụ viễn
thông, dịch vụ vận tải, dịch vụ phân phối.
Hai bên cũng đưa ra cam kết về đối xử quốc gia trong
lĩnh vực đầu tư, đồng thời thảo luận về nội dung giải quyết tranh chấp giữa nhà
đầu tư và nhà nước.
Ô tô, xe máy Việt Nam, EU và tác động của
EVFTA?
EU hứa gì?
EU cam kết loại bỏ thuế quan cho tất cả các sản phẩm
ô tô, xe máy và phụ tùng ô tô, xe máy của Việt Nam nhập khẩu vào EU ngay khi
EVFTA có hiệu lực hoặc theo lộ trình (dài nhất là 07 năm).
EU cam kết loại bỏ thuế cho Việt Nam ngay khi EVFTA
có hiệu lực đối với các dòng xe máy kéo, xe tải chuyên dụng, phụ tùng linh kiện
ô tô, xe máy từ 50cc250cc.
Thuế quan đối với xe bus, ô tô con, ô tô tải, xe máy
dưới 50cc sẽ được cắt giảm dần đều và được loại bỏ hoàn toàn sau 07 năm kể từ
khi EVFTA có hiệu lực. Đây là nhóm phải chịu lộ trình loại bỏ thuế dài nhất.
Các nhóm khác như xe máy trên 250 cc hay phụ tùng linh kiện xe máy có lộ trình
loại bỏ thuế lần lượt là 5 năm và 3 năm.
Việt Nam hứa gì?
Trong EVFTA, Việt Nam cam kết loại bỏ phần lớn thuế
quan đối với các mặt hàng ô tô, xe máy, linh phụ kiện EU theo lộ trình tương đối
dài (10 năm hoặc 07 năm). Tuy nhiên, đối với một số ít các dòng thuế linh kiện,
phụ kiện ô tô, Việt Nam bảo lưu không cam kết loại bỏ thuế.
Theo cam kết này, ngoại từ dòng xe tải trên 45 tấn
mà hiện đã đang áp dụng mức thuế 0%, Việt Nam không loại bỏ bất kỳ dòng thuế
nào thuộc nhóm ô tô, xe máy và linh phụ kiện ô tô, xe máy ngay khi EVFTA có hiệu
lực. Phần lớn các dòng thuế đều là cắt giảm dần đều và chỉ loại bỏ sau 7-10
năm.
Ngay cả đối với phụ tùng linh kiện xe máy, loại sản
phẩm mà Việt Nam có thế mạnh và có khả năng cạnh tranh cao thì lộ trình này
cũng là 07 năm kể từ khi EVFTA có hiệu lực.
Riêng đối với các mặt hàng ô tô, xe máy và phụ tùng
đã qua sử dụng thuộc các nhóm 8702, 8703, và 8704, Việt Nam không đưa ra cam kết
nào, việc nhập khẩu và thuế nhập khẩu sẽ hoàn toàn thực hiện theo quyết định của
cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo từng thời kỳ.
Với mức cam kết này, so với EU, Việt Nam có sự bảo hộ
đáng kể đối với ngành ô tô, xe máy nội địa thông qua việc giữ hàng rào thuế
quan với lộ trình loại bỏ dài. Mặc dù vậy, mức cam kết này cũng là rất lớn đối
với Việt Nam (do Việt Nam hiện đang áp dụng mức thuế MFN rất cao).
Nguồn
phần này: Sổ tay EVFTA và ngành ô tô, xe máy Việt Nam (WTO Center, VCCI, 2017)
---------------------------------------------------
Thụy My - RFI
Đăng ngày: 12/02/2020 - 13:30
Hôm
nay 12/02/2020 tại Strasbourg, các nghị sĩ châu Âu bỏ phiếu thông qua hiệp định
tự do mậu dịch Việt Nam – EU (EVFTA) và hiệp định bảo hộ đầu tư, sau tám năm
đàm phán. Theo báo Le Soir, cuộc bỏ phiếu sẽ rất gay go, cuộc tranh luận hôm
qua cho thấy Nghị Viện Châu Âu bị chia rẽ sâu sắc.
Ủy viên Thương Mại châu Âu Cecilia Malmstrom (T), bộ
trưởng Thương Mại Rumani Stefan Radu Oprea (G) và bộ trưởng Công Thương Việt
Nam Trần Tuấn Anh (P) trong lễ ký hiệp định tại Hà Nội, Việt Nam, ngày
30/06/2019 Tien TUAN / AFP
Hiệp định được nhiều nghị sĩ ủng hộ vì mở ra viễn cảnh
lớn với thị trường Việt Nam 100 triệu người, tuy nhiên số khác chống đối vì
tình hình nhân quyền và sự thiếu vắng một số tiêu chí xã hội, môi trường.
Đảng Xanh và nhóm cánh tả GUE vào đầu tuần đã yêu cầu
hoãn lại cuộc bỏ phiếu nhưng không thành công (đề nghị này được 121 phiếu thuận,
231 phiếu chống, 12 vắng mặt).
Đặc
phái viên của RFI tại Strasbourg, Juliette Gheerbrant gởi về bài tường trình :
Đó là một cơ hội tuyệt vời - nghị sĩ Christophe
Hansen của Luxembourg thuộc nhóm PPE tỏ ra phấn khởi. Ông vui mừng trước việc dỡ
bỏ toàn bộ thuế hải quan.
Ông Hansen nói : Hiện nay Việt Nam đánh thuế từ 20 đến
30% đối với sản phẩm nhập từ châu Âu, làm cho sản phẩm của chúng ta ít tính cạnh
tranh hơn so với những nước khác. Theo ông, đây cũng là cơ hội để Việt Nam phát
triển.
Tuy nhiên tình hình chính trị tại Việt Nam khiến một
số nghị sĩ bất bình, chẳng hạn đại biểu Pháp Manon Aubry, thuộc nhóm Cánh tả
châu Âu thống nhất (GUE).
Bà Aubry cho biết : Việt Nam chưa phê chuẩn các công
ước chủ chốt của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), như công ước về lao động cưỡng
bức. Nhà nước cũng bắt
giam một số nhà đối lập chính trị, hiện nay có 128 người đang bị tù.
Bên cạnh đó vẫn chưa có công đoàn độc lập, việc này
được dời lại. Việt Nam còn bị Bruxelles cảnh báo thẻ vàng vì hoạt động đánh cá
bất hợp pháp. Tuy nhiên theo nghị sĩ Christophe Hansen thì thỏa thuận tự do mậu
dịch sẽ giúp cải thiện được tình hình vì đã có những điều khoản ngăn chận.
Ông Hansen giải thích : Chúng ta có những điều khoản
hạn chế áp dụng, có thể dựa vào đó để ngưng một phần hoặc toàn bộ thỏa thuận.
Và cũng có cơ chế để các tổ chức phi chính phủ tại chỗ có thể tham gia giám
sát.
Các tổ chức phi chính phủ còn tố cáo nạn phá rừng và
tình trạng cưỡng đoạt đất đai, rất xa vời so với mục tiêu sinh thái của Ủy Ban
Châu Âu.
Chiều nay, với 401 phiếu thuận, 192 phiếu
chống và 40 vắng mặt, Nghị Viện Châu Âu đã thông qua Hiệp định tự do trao đổi mậu
dịch giữa Liên Hiệp Châu Âu và Việt Nam.
*
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
-------------------------
VOA Tiếng Việt
12/02/2020
Nghị
viện châu Âu đã thông qua Hiệp định thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA) hôm
12/2/2020, bất chấp cảnh báo của một số thành viên Quốc hội châu Âu về mối đe dọa
đối với việc làm ở EU và của các tổ chức bênh vực nhân quyền và xã hội dân sự về
tình trạng nhân quyền tồi tệ ở Việt Nam.
Các tổ chức bênh vực nhân quyền gần đây liên tục hối
thúc EU hoãn lại tiến trình phê chuẩn EVFTA cho tới khi nào Hà nội cởi bỏ bớt
những hạn chế đối với các quyền dân sự.
Hiệp định thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA) được
phê chuẩn hôm thứ Tư 12/2 tại thành phố Strasbourg của nước Pháp, với 401 phiếu
thuận, 192 phiếu chống và 40 phiếu trắng.
EVFTA gồm hai hiệp định, Hiệp định Thương mại
(EVFTA), và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư (EVIPA). Được miêu tả là một thỏa thuận
thương mại “đầy tham vọng và hiện đại nhất từng được ký kết giữa EU và một quốc
gia đang phát triển”, EVFTA bao gồm các quy định có tính ràng buộc về khí hậu,
và sẽ dần dà tháo gỡ hàng rào thuế quan giữa hai bên trong 10 năm tới. Những
người ủng hộ EVFTA nói rằng thỏa thuận này là “một công cụ giúp bảo vệ môi trường
và duy trì các tiến bộ xã hội tại Việt Nam”.
Mục tiêu nhắm đến của EVFTA là loại bỏ tất cả thuế
quan đánh trên hàng hóa giữa hai bên, trong khi cổ vũ cho việc tôn trọng nhân
quyền, quyền của người lao động và bảo vệ môi trường.
Để chiếm đa số phiếu trong Nghị viện EU gồm tất cả
705 ghế, lãnh đạo EU đã vận động để Hà nội đưa ra những cam kết cụ thể về các
quyền của người lao động.
Nội dung chính của EVFTA
Việt Nam sẽ xóa bỏ 99% các thuế quan đánh trên hàng nhập khẩu từ EU trong thời gian 10 năm, và EU sẽ thực hiện cam kết tương tự trong 7 năm.
Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho giới đầu tư EU trong một
số lĩnh vực như dịch vụ chuyên môn, dịch vụ tài chính, dịch vụ viễn thông, vận
tải và phân phối.
Qua EVFTA, Việt Nam cam kết thông qua hai dự luật, dự
luật thứ nhất để bãi bỏ lao động cưỡng bức và dự luật còn lại cho phép tự do lập
hội.
EVFTA có thêm một điều khoản theo đó thỏa thuận
thương mại sẽ bị đình chỉ nếu có vi phạm nhân quyền.
Nhưng các tổ chức bảo vệ nhân quyền không dấu thái độ
hoài nghi về liệu EVFTA có ảnh hưởng tích cực tới tình hình nhân quyền đang tồi
tệ ở Việt Nam hay không.
Deutsche Welle nhắc đến nhà báo độc lập Phạm Chí
Dũng – blogger thường xuyên đóng góp những bài viết trên trang Việt ngữ-VOA,
nói rằng ông chỉ là 1 trong số 128 tù nhân chính trị vẫn đang mòn mỏi trong các
nhà tù Việt Nam.
Giám Đốc Ban Đông Á của Tổ chức Human Rights Watch
John Sifton đã từng cảnh báo rằng “Thông qua thỏa thuận thương mại tự do với Việt
Nam một cách quá vội vã sẽ là một lỗi lầm nghiêm trọng.”
Ông nói thông qua EVFTA là tưởng thưởng Việt Nam “vì
đã không làm gì cả”, và EVFTA “sẽ là một thông điệp vô cùng tiêu cực rằng những
cam kết mà EU đã đưa ra, rằng sẽ dùng thương mại như một công cụ để cổ vũ cho
nhân quyền trên toàn cầu, hoàn toàn không có giá trị.”
Phản ứng
Trang mạng Vietnam Plus dẫn lời Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam, ông Trần Tuấn Anh nói:
“Đây là một tin rất tốt lành cho cả Việt Nam và liên
minh châu Âu (EU) cũng như cho cả toàn cầu hóa”.
Ông nói thêm rằng cùng với vai trò Chủ tịch ASEAN,
việc Hiệp định Thương mại tự do- EVFTA và Hiệp định Bảo hộ đầu tư -EVIPA được
thông qua, “sẽ giúp Việt Nam phát huy mạnh mẽ hơn nữa vị thế của mình trên trường
quốc tế.”
Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cũng lên tiếng hoan
nghênh việc thông qua EVFTA.
Nhóm nghị sĩ thiên tả của Nghị viện Châu Âu chỉ
trích quyết định thông qua EVFTA, nói rằng thỏa thuận này không phù hợp với các
tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường theo Thỏa thuận Xanh châu Âu, và làm ngơ các
hành động vi phạm nhân quyền tại Việt Nam, trong đó có quyền của người lao động.
Nghị viên Emmanuel Maurel thuộc chính đảng La France
Insoumise, nhận định:
“EU thông qua thỏa thuận thương mại với Việt Nam mà
không bảo vệ công nhân EU. Thỏa thuận này cũng không bảo vệ giới lao động Việt
Nam, các thành viên công đoàn, và những nhà bảo vệ nhân quyền.”
No comments:
Post a Comment