Nguyễn
Đình Cống
22/09/2019
Tạp chí Cộng sản tháng 8/2019 đăng bài của ông Nhị
Lê: “Đối thoại, nhưng đối diện với… chính mình”. Bài báo đã
nêu lên được một số ý kiến hay, đó là:
Ông Nhị Lê, tên thật
Phạm Đình Bảng, cựu Phó TBT Tạp chí Cộng sản. Nguồn: VNN
+ Đối thoại, phản biện, … là con
đường ngắn nhất, văn minh và tiến bộ nhất, để phát hiện sự thật, chân lý! Đó là
một phần tất yếu cốt tử làm nên bản chất và sinh khí tự nhiên của một tư tưởng,
+ Đối diện với chính mình để làm nên tư chất,
nhất là tư thế đối thoại. Cả hai cùng tỏa sáng!
+ Hành động lúc này, tự mình là rèn rũa,
thái độ khiêm cung, giữ vững và tỏa rộng cái khí chất của mình, trước hết
là chính khí, cốt khí, linh khí trước và trong đối thoại để kiếm
tìm sự thật, kỳ vọng chân lý!… Chính khí ấy là sự cương trực … Cốt
khí ấy là sự bất khuất … Linh khí ấy là sự thông hiểu (trong đối
thoại).
+ Hành động lúc này là mài sắc dũng khí,
cao hơn là giữ lấy hào khí đối thoại.
Liên hệ với thực tế, tác giả nêu ra những “tiêu cực”,
những “sa đọa”của một số người có chức quyền, không xứng đáng khi đối diện với
chính mình: “Một số cán bộ giả điếc, giả câm, thờ ơ lãnh cảm với oan trái của
đồng bào, chỉ nhăm nhăm cố giữ quyền lực và vơ vét kim tiền, dối
trên lừa dưới,…Bao người hèn hạ rắp mưu ‘ngậm máu phun người’, ‘đâm bị
thóc, chọc bị gạo’ mà không biết nhục trước nhẽ thường… Thân mang tiếng chữ
nghĩa, nhưng kỳ thực chỉ giỏi ‘đạo văn’ lừa đời, đường đi thì chỉ
toàn những ‘cửa sau’ lén lút,… Trước gian nguy
thì ‘miệng hùm gan sứa’, ‘ngậm miệng ăn tiền’, trước sự xấu xa
thì ‘bưng tai bịt mắt’, ‘sống chết mặc bay’, trước người hiền thì giở
giọng tỵ hiềm, ‘vu oan giá họa’, ‘đan giậm giật giàm’, xúc xiểm sau
lưng,… Lúc đương giữ chức quyền thì thủ thế ‘mũ ni che tai’, giữ miếng ‘im
lặng là vàng’, lén lút ‘sân trước sân sau’, nhưng khi quốc gia gặp biến, lại
đóng chặt cửa, núp trong nhà mình mà tụng ca ẩn sĩ tề gia v. v…”
Kết thúc bài, tác giả viết: “Đối diện nghiêm cách
với… chính mình không chỉ tạo nên vị thế của mình, để đối thoại thành công, mà
hóa giải vạn sự khó khăn sẽ nhẹ hơn cả ‘nửa lông hồng’, thậm chí bất thuyết
tự nhiên thành!”
Những liên hệ trên đây tác giả lấy từ thực tế VN. Vậy
đối thoại được đề cập là đối thoại ở VN, mà hiện nay đối thoại có ý nghĩa nhất
là giữa đại diện cho Đảng và Nhà nước (bên A) và một số nhân sĩ, trí thức ở vai
trò phản biện (bên B).
Nội dung bài của Nhị Lê gồm 2 ý chính: Một là sự
quan trọng của đối thoại. Hai là để đối thoại trước hết cần đối diện với chính
mình.
Ừ, thì mỗi bên tham gia đối thoại cần đối diện với
chính mình, nhưng tác giả có xu hướng nhắc nhở, cảnh báo bên A là chủ yếu.
Còn về bên B. Hãy kể một vài người được dư luận rộng
rãi biết đến, xem họ có mắc vào những tiêu cực, những sa đọa như Nhị Lê kể ra
hay không. Đó là Quang A, Nguyên Bình, Ngọc Chênh, Huệ Chi, Đình Cống, Hiếu Đằng,
Chu Hảo, Chi Lan, Tương Lai, Khắc Mai, Nguyên Ngọc, Sĩ Phu, Xuân Phú, Đăng
Quang, Đoan Trang, Nguyễn Trung, Hữu Vinh v.v… Họ bị bên A chụp cho những cái
mũ, gắn cho những cái nhãn gớm ghiếc trong khi họ có nhân cách cao thượng, có
kiến thức uyên thâm, có đời sống mẫu mực.
Bên A, tuy tác giả chưa dẫn ra trường hợp cụ thể, chỉ
liệt kê chung chung những sa đọa của số đông người có chức quyền, nhưng như thế
cũng tạm đủ phơi trần mức độ hư nát của chế độ.
Trình bày được sự quan trọng của đối thoại, sự quan
trọng mỗi người cần đối diện với chính mình, vạch ra sự sa đọa của chức quyền,
đó là điều đáng hoan nghênh, chứng tỏ Nhi Lê đã thoát ra được tấm che mắt của
CS để tiếp cận sự thật.
Tuy vậy, rất
đáng tiếc, có một số điều chắc Nhị Lê biết, nhưng chưa dám công khai. Đó là những
độc hại của chủ nghĩa Mác, những sai lầm của ĐCSVN là nguyên nhân quan trọng tạo
ra sự sa đọa của quyền lực, đó là tại sao ông Võ Văn Thưởng và Ban Tuyên giáo
né tránh đối thoại với bên B.
Ông Nhị Lê chưa vượt lên được. Ông khuyên người ta
“đối diện với chính mình”. Còn ông, đã tự đối diện như thế nào thì tôi chưa biết,
nhưng ông chưa dám vượt lên, chưa dám từ bỏ dứt khoát sai lầm của quá khứ là phụng
thờ CS. Ông còn sợ, khi từ bỏ CS thì sẽ bị thứ này, mất thứ nọ.
Bằng cuộc sống của mình và của những bạn bè đã từ bỏ
ĐCS, tôi xin nói rằng, tuy chúng tôi có bị một vài cản trở, có mất một vài lợi
ích vật chất, nhưng có thể dễ dàng chấp nhận. Còn cái được lớn hơn nhiều. Được
là chính mình, được làm người trung thực, được thoát ra khỏi vũng lầy ý thức hệ
CS.
Vì rằng bài gửi đăng ở TCCS (hoặc các báo chính thống)
thì không được phê phán Mác và ĐCS. Để bài được đăng mà phải hạn chế tự do tư
tưởng, không dám công khai quan điểm thì đăng mà làm gì. Còn mạng xã hội thì
sao? Đó mới là diễn đàn của tự do tư tưởng.
Tiếc rằng Nhị Lê công bố bài viết khi đã nghỉ hưu. Nếu
ông công bố lúc còn đương chức Phó Tổng biên tập TCCS thì tôi đã đề nghị được đối
thoại cùng ông và Ban biên tập của TC. Ông Võ Văn Thưởng từng tuyên bố sẵn sàng
đối thoại, nhưng giữ im lặng khi được đề nghị.
Ông Nhị Lê, phải chăng ông đang đu dây giữa ĐCS và
Dân (giữa A và B). Đó là cách làm của một loại người cơ hội. Ông đã nhận ra sự
sa đọa của chế độ, nhưng vì còn sợ mà chưa dám dứt khoát từ bỏ. Rất nên tích
lũy năng lượng tinh thần, vứt bỏ sợ hãi, hãy vượt lên để hòa nhập vào phong
trào đấu tranh nhằm dân chủ hóa đất nước. Như vậy mới là người hiểu biết thời
thế, là trí thức chân chính. Rất hy vọng ông sẽ sớm đạt được.
No comments:
Post a Comment