Nguyễn Đạt Thịnh
September 30, 2019
Ba chữ “người thổi còi” trong bài báo này dịch từ 2
chữ “whistle blowers” có nghĩa là người làm việc trong một cơ quan (thường là
công sở) chứng kiến một sự việc nguy hiểm mang tính cấp bách, lên tiếng báo động
để những người có trách nhiệm trong sở, tìm biện pháp giải quyết.
Việc thổi còi thường liên hệ đến những nhân vật quyền
hành trong sở làm, do đó rất nguy hiểm cho người thổi còi vì những nhân vật quyền
hành đó có thừa quyền lực để bịt miệng người thổi còi. Với chủ ý khuyến khích
việc “thổi còi,” quốc hội viết luật bảo vệ người thổi còi; đạo luật đó cấm mọi
hành động trừng phạt và trả thù, gây nguy hiểm cho người thổi còi.
Tác giả bài báo tôi căn cứ vào đó để viết bài bình
luận này là nữ phóng viên Eileen Sullivan; cô Sullivan phổ biến bài cô viết hơi
trễ, nhưng tôi vẫn chờ, vì thường khi bài viết của cô có nhiều dữ kiện hơn những
bài báo khác.
Ngay trong những dòng chữ đầu tiên của bài tường thuật,
cô Sullivan đã khẳng định, hai nhân vật chính trong hành động của tổng thống
“yêu cầu ngoại bang giúp ông ta hạ đối thủ chính trị,” là Tổng Trưởng Tư Pháp
William P. Barr và Rudolph W. Giuliani, luật sư riêng của Tổng Thống Trump.
“Người thổi còi” trong trường hợp này là một nhân
viên an ninh liên bang, cho đến giờ này vẫn được giấu tên; tôi đề nghị gọi ông
ta (hay cô ta) là X (một nhân vật ẩn danh); ngoài ra hai nhân vật chính trong tấn
tuồng đang đến hồi căng thẳng trên sân khấu chính trị liên bang là tổng thống Mỹ
và Ukraine, ông Donald Trump và ông Volodymyr Zelensky.
X buộc Trump vào tội mưu tìm sự giúp đỡ của ngoại
bang để tái đắc cử trong cuộc tuyển cử 2020. Ngoài mưu đồ đó, tổng thống còn chịu
trách nhiệm về việc các viên chức cấp cao của Tòa Bạch Ốc đã khóa tất cả hồ sơ
liên quan đến cuộc điện đàm giữa ông và ông Zelensky, đặc biệt cấm lối dịch
nguyên văn từng chữ một những bản ghi âm điện đàm của Tòa Bạch Ốc.
X viết, “Những
biện pháp ngăn chặn đó khiến tôi nghĩ là bạch cung đã nhìn thấy mối nguy hiểm nếu
mọi người được nghe chính âm thanh và ngôn ngữ tổng thống sử dụng trong lúc nói
chuyện với Tổng Thống Zelensky.”
X viết trong bản khiếu nại là “nhiều viên chức phục vụ trong Tòa Bạch Ốc đồng ý với tôi, họ xác nhận
chính họ cũng bối rối vì những câu đối thoại của tổng thống với Tổng Thống
Zelensky, rõ rệt là lợi dụng tư cách của một vị tổng thống đương nhiệm mưu cầu
tư lợi cho chính ông ta.”
Thật ra trong cuộc điện đàm với Zelensky, Trump đã rất
ý tứ, không dùng những lời lẽ có thể bị cáo buộc là ép Zelensky giúp ông tấn
công Joe Biden, đối thủ chính trị có triển vọng tranh ghế tổng thống mà ông
thích ngồi thêm nữa, trong cuộc bầu cử sắp diễn ra năm 2020.
Trump chỉ giới thiệu hai cộng tác viên thân tín của
ông; ông bảo Zelensky: “Mr. Giuliani is a highly
respected man. He was the mayor of New York City, a great mayor, and I would
like him to…”
(Ông Giuliani là nhân vật được kính trọng;
ông ta đã từng là vị thị trưởng tuyệt vời của New York City; tôi xin ông gặp
ông ta, và vị tổng trưởng tư pháp của tôi -ông William P. Barr sẽ điện thoại
trình bày với ông về cuộc điều tra hành tung của cậu ấm con trai của ông
Biden).
“Đi đến đâu, Biden cũng khoe khoang
thành tích của ông ta là chính tay ổng ngăn cấm không cho vị tổng trưởng tư
pháp Ukraine truy tố con trai ông. Tôi thấy thành tích của Biden quả là khiếp đảm.”
Con trai của ứng cử viên Joe Biden, tức luật sư
Hunter Biden, 49 tuổi, hút bạch phiến, nghiện rượu, và tự xác nhận ông ta sống
với nhiều cô gái giang hồ, và gặp khó khăn với vợ, con. Hunter là gánh nặng
đang đè trĩu trên tương lai chính trị của ông bố Joe Biden.
Trở lại với X và hành động “thổi còi” của ông ta,
ông Joseph Maguire, quyền giám đốc tình báo liên bang, đã từ chối không chuyển
nguyên văn bản “thổi còi báo động” của X. trong cuộc điều trần hôm 26 Tháng
Chín, 2019, cho quốc hội.
Maguire nói việc Trump gọi điện thoại thảo luận với
Tổng Thống Ukraine Zelensky là hành động được bảo vệ bởi đặc quyền hành pháp.
Phe dân chủ chất vấn ông về phương cách hành xử của
ông đối với việc X tố cáo Trump vi phạm luật bầu cử, cầu viện ngoại bang giúp
ông tái đắc cử, và dung dưỡng hành động phạm pháp của Trump. Maguire trả lời,
“I am not partisan and I am not political.” (Tôi không đảng phái, tôi không làm
chính trị).
Về X, Maguire nói, “Đến giờ này, tôi vẫn chưa biết X là ai; tuy nhiên tôi nhìn nhận ông ta
thật tâm tố cáo điều mà ông ta tin là có nguy hại cho đất nước.”
Ông bênh vực X,
“Tôi tin tưởng việc ông ta làm là việc chưa người nào dám làm.”
Trả lời dân biểu dân chủ Raja Krishnamoorthi, tiểu
bang Illinois, Maguire xác nhận là ông ta sẽ không nhận chức vụ “Quyền tổng
giám đốc tình báo liên bang” nếu ông biết là phải đối phó với tình trạng tế nhị
X tạo ra, tình trạng mà ông đồng ý với X là “urgent and important” (khẩn cấp và
quan trọng).
Chuyện tréo cẳng ngỗng là mặc dù đồng ý với việc X
nêu lên, việc Trump cầu viện ngoại bang để tái đắc cử, là phạm pháp, nhưng
Maguire vẫn phá hỏng việc truất phế Trump.
Ông nói: “Tôi
không đảng phái, không làm chính trị, và không nhận chức vụ Giám đốc tình báo nếu
biết trước là phải đối phó với tình trạng khó xử hôm nay.”
Thái độ của ông có giúp Trump trong cuộc tái tranh cử
2020 không? (Nguyễn Đạt Thịnh)
---------------------------------------------
Người Việt Online
September 30, 2019
WASHINGTON,
D.C. (AP) — Tổng Thống Donald Trump hôm Chủ Nhật, 29 Tháng
Chín, cảnh cáo rằng tiến trình luận tội ông hiện do phía đảng Dân Chủ tiến
hành, cũng như các hành động nhằm giải nhiệm ông, sẽ bị coi là hành vi “phản quốc”
(treason) và có thể dẫn tới “nội chiến”.
Lời cảnh cáo của ông Trump được đưa ra qua hình thức
“tweet lại” (re-tweet) lời phát biểu của một mục sư bảo thủ nói rằng việc giải
nhiệm ông sẽ gây ra “sự rạn nứt cũng giống như nội chiến” tại Mỹ.
Bản tweet của Dân
Biểu Adam Kinzinger. (Hình: Twitter)
Dân Biểu Adam Kinzinger, thuộc đảng Cộng Hòa ở
Illinois, cũng là một trung tá Không Quân trong Vệ Binh Quốc Gia Mỹ, đại diện một
khu vực ở Illinois nơi Tổng Thống Trump từng chiến thắng năm 2016, gửi tweet ra
nói rằng: “Tôi đã đến nhiều quốc gia bị tàn phá do nội chiến… Tôi
không thể nào tưởng tượng rằng một phát biểu như vậy lại được một Tổng Thống Mỹ
lập lại. Điều này thật quá mức ghê tởm (beyond repugnant).”
Sang đến ngày Thứ Hai, Tổng Thống Donald Trump tiếp
tục tấn công thành phần chống đối ông bằng cách đe dọa rằng phải bắt giam những
người tiến hành điều tra ông trong thủ tục luận tội và truy tố họ về tội phản
quốc, và đe dọa sẽ có nội chiến.
Hiện
nay, các kẻ thù hàng đầu của Tổng Thống Trump, nếu căn cứ theo nội dung các bản
tweet ông gửi ra, là kẻ cáo giác ông khiến đưa đến
cuộc điều tra chính thức của Hạ Viện, cũng như người
đứng đầu nỗ lực điều tra, Chủ Tịch Ủy Ban Tình Báo Hạ Viện, Dân Biểu Adam
Schiff (Dân Chủ, California).
“Có nên bị bắt về Tội Phản Quốc?” (Arrest for Treason?)
ông Trump gởi bản tweet với câu hỏi như vậy vào sáng ngày Thứ Hai, đưa ra đe dọa
rằng các kẻ chống ông phải bị điều tra, dù rằng họ thi hành nhiệm vụ giám sát
như đã nêu ra trong hiến pháp và theo luật lệ.
Tuy nhiên, chống
đối hay bất đồng ý kiến với tổng thống không là tội phản quốc ở Mỹ.
Hiến Pháp Mỹ cũng như luật liên bang Mỹ có định
nghĩa rất chặt chẽ về thế nào là tội phản quốc, theo đó nói rằng những kẻ nào
gây chiến tranh chống lại nước Mỹ hay có hành vi đồng lõa, trợ giúp kẻ thù của
nước Mỹ, mới bị coi là phạm tội này.
Vấn đề “tội phản quốc” được Tổng Thống Trump đưa ra
sau khi có lời phát biểu của Mục Sư Robert Jeffress thuộc nhà thờ First Baptist
Dallas trong chương trình “Fox & Friends Weekend” hôm Chủ Nhật, rằng “nếu
phía Dân Chủ thành công trong việc giải nhiệm tổng thống, thì điều này sẽ gây
ra sự rạn nứt cũng giống như nội chiến và đất nước sẽ không bao giờ yên lành.”
Vài giờ sau đó, Tổng Thống gửi tweet ra về phát biểu
này. (V.Giang)
No comments:
Post a Comment