“Đức
có thể trở thành một nước Mỹ mới”
Vũ Ngọc
Chi chuyển ngữ
02/02/2025
https://baotiengdan.com/2025/02/02/duc-co-the-tro-thanh-mot-nuoc-my-moi/
HÌNH : https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/02/1-16.jpeg
Timo
Lochocki nói rằng, “nước Đức có thể và nên trở thành một nước Mỹ mới, một nền
dân chủ tự do mạnh mẽ nhất thế giới”. Nguồn: Picture alliance / imageBROKER
Nhà
khoa học chính trị Timo Lochocki ủng hộ vai trò lãnh đạo của Đức trên thế giới,
vì Hoa Kỳ không còn là đối tác mạnh mẽ của các nền dân chủ tự do. Tuy nhiên,
Lochocki cho biết trong một cuộc phỏng vấn với NTV, trước tiên Đức phải xác định
lợi ích quốc gia của mình.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/02/1-17-1024x760.jpeg
Ông
Timo Lochocki là một nhà khoa học chính trị, từng làm việc với vai trò là nhà
khoa học và cố vấn chính trị. Trong đại dịch Covid-19, ông là người đứng đầu Cục
Kế hoạch Chiến lược tại Bộ Y tế Liên bang. Hiện ông là Nghiên cứu viên thỉnh giảng
tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR). Nguồn ảnh: Riêng tư
NTV:
Cuốn sách của ông có tên là “Lợi ích của người Đức”. Ông có muốn truyền bá “Nước
Đức trên hết” như Trump không?
Timo
Lochocki: Không
giống như Trump. Trước hết, lợi ích của Đức phải được xác định một cách độc lập
– không có Hoa Kỳ, và thật không may là không có cả Pháp, vì các thế lực phản
dân chủ có thể sớm tiếp quản chính quyền ở đó.
Đức
là nền dân chủ tự do vĩ đại cuối cùng; thật không may, chúng ta không còn một đối
tác lớn nào có chung lợi ích tương tự – ngoại trừ, có lẽ là Vương quốc Anh. Do
đó, lần đầu tiên lợi ích của Đức cũng mang tính chất phổ quát. Bởi vì theo quan
điểm của tôi, nước Đức trên hết có nghĩa là: Nền dân chủ tự do trên hết.
NTV:
Theo quan điểm của ông, Hoa Kỳ sẽ không còn là một nền dân chủ tự do nữa?
Timo
Lochocki: Kể
từ chiến thắng bầu cử của Trump, chúng ta đã nghe những người bạn Mỹ nói những
điều như: Đây là năm 1933 của chúng tôi. Với cuộc bầu cử và lễ nhậm chức của
Trump, chúng tôi có thể đã chứng kiến khoảnh khắc Hoa Kỳ nói lời tạm biệt với nền
dân chủ tự do.
Tôi
nghĩ rằng, rất khó có khả năng Hoa Kỳ sẽ quay trở lại con đường dân chủ ổn định.
Trong trường hợp xấu nhất, Trump sẽ tái cấu trúc hệ thống để không còn cuộc bầu
cử công bằng và tự do nào nữa trong bốn năm nữa.
Trong
trường hợp tốt nhất, đảng Dân chủ có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử một
lần nữa. Ngay cả khi đó, cứ bốn năm chúng ta lại có nguy cơ một người như Trump
sẽ lên nắm quyền. Vì vậy, kịch bản tốt nhất là chúng ta mất đi đồng minh quan
trọng nhất sau mỗi bốn năm. Đối với chúng ta, điều này có nghĩa là chúng ta
không thể dựa vào đối tác này trong tương lai gần. Do đó, trong mọi trường hợp,
chúng ta không nên liên kết lợi ích quốc gia của mình quá chặt chẽ với Hoa Kỳ.
NTV:
Trong cuốn sách này, ông chỉ ra rằng ngành xuất khẩu của Đức và các ngân hàng
thường thành công trong việc trình bày lợi ích của họ như là lợi ích của toàn bộ
nền kinh tế Đức, thậm chí là của xã hội Đức. Ai là người định nghĩa lợi ích của
người Đức?
Timo
Lochocki: Đức
vẫn chưa phải xác định lợi ích quốc gia của mình vì chúng ta luôn cho rằng lợi
ích cơ bản của chúng ta phần lớn trùng khớp với lợi ích của người Mỹ, Pháp và
Anh. Sau đó, một số ngành kinh tế cũng đóng góp thêm ý kiến của mình. Rồi thì
chính trị Đức có thể tập trung vào việc đại diện cho những lợi ích này. Do đó,
chúng ta không có văn hóa, không có không gian tư tưởng quốc gia, không có cơ
quan ra quyết định phân định lợi ích quốc gia chống lại các lợi ích riêng lẻ được
vận động hành lang tốt. Với cuốn sách của mình, tôi muốn đề xuất chính xác điều
đó: Rằng chúng ta nên thảo luận về lợi ích quốc gia của mình.
https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/02/1-10.jpg
Sách:
“Lợi ích của Đức: Làm thế nào chúng ta có thể trở thành nền dân chủ mạnh nhất
thế giới – và do đó cứu được phương Tây tự do” của ông Timo Lochocki.
NTV:
Ông đòi hỏi nước Đức phải trở thành “nền dân chủ mạnh nhất” trên thế giới. Điều
đó có phải khiến Cộng hòa Liên bang Đức trở nên cực kỳ kiêu ngạo sao?
Timo
Lochocki: Thậm
chí tôi còn nói rằng, nước Đức có thể và nên trở thành một nước Mỹ mới, nền dân
chủ tự do hùng mạnh nhất thế giới. Tất nhiên, nguồn tài nguyên vật chất của Đức
nhỏ hơn của Hoa Kỳ. Nhưng Đức có một số lợi thế rất lớn. Đầu tiên, đây là khả
năng cải cách của nước Đức, vì cuộc chiến văn hóa vẫn còn ở giai đoạn sơ khai ở
đây. Trên thực tế, tốc độ này đang tăng nhanh ở đây, nhưng chỉ trong hai hoặc
ba năm trở lại đây – theo tôi thì đó là thảm họa lớn nhất.
NTV:
Chiến tranh văn hóa ông muốn nói ở đây là tranh chấp chủ yếu liên quan đến
chính trị bản sắc. Có gì sai với điều đó?
Timo
Lochocki: Chiến
tranh văn hóa càng khốc liệt, ví dụ như tranh chấp về di cư, thì quốc gia càng
mất khả năng thỏa hiệp – và các vấn đề kinh tế sẽ không còn được chú ý nữa.
Nhưng Đức vẫn có khả năng thỏa hiệp, và vẫn có khả năng đạt được đa số hai phần
ba trong Bundestag và Bundesrat, có thể khởi xướng các dự án cải cách lớn. Và
AfD vẫn còn quá yếu để ngăn chặn điều đó. Tình hình này có thể vẫn tiếp diễn
sau cuộc bầu cử liên bang năm 2029. Điều này có nghĩa là, trái ngược hoàn toàn
với các quốc gia khác, chúng ta có khả năng thực hiện những cải cách lớn lao.
Điều
này cũng đúng về mặt kinh tế: Một số phần trong cuộc tranh luận của Đức về mức
nợ của đất nước hoàn toàn vô nghĩa, xét về mặt chính sách tài khóa. Mức nợ của
chúng ta rất thấp và chúng ta có uy tín/ tín dụng cao đến mức có thể vay 100 tỷ
euro mỗi năm trong mười năm và đầu tư vào quốc phòng, giáo dục và đổi mới sáng
tạo. Chúng ta có thể khởi xướng những cải cách to lớn mà các quốc gia khác
không có khả năng thực hiện.
Sức
mạnh của Đức mạnh gấp đôi so với Pháp và bằng một nửa so với Hoa Kỳ. Bạn không
thể đảo lộn thế giới bằng điều đó được. Nhưng bạn vẫn có thể điều khiển một số
thứ trên thế giới theo cách bạn thấy phù hợp. Và chúng ta chắc chắn có thể định
hình châu Âu nhiều hơn theo cách có lợi cho tất cả các nền dân chủ tự do.
NTV:
Ông mô tả AfD và Đảng Xanh là những nhân vật chính của cuộc chiến văn hóa,
nhưng không nguy hiểm như nhau. Có phải là có mâu thuẫn ở đây không?
Timo
Lochocki: AfD
và Đảng Xanh là hai cực của cuộc chiến văn hóa, nhưng trong số các đảng thì
CDU/CSU và Đảng Xanh mới là những đảng dẫn đầu cuộc chiến văn hóa này. Chỉ
riêng AfD sẽ không thể đưa không gian diễn ngôn quốc gia vào trục văn hóa. Để
làm được điều này, luôn cần những người được tầng lớp trung lưu tin tưởng. Do
đó, những người chủ chốt trong cuộc chiến văn hóa là CDU/CSU và Đảng Xanh.
NTV:
Ông cũng mô tả nợ quốc gia lớn hơn là điều kiện tiên quyết để nước Đức trở nên
hùng mạnh. Làm sao có thể đạt được điều này nếu Thủ tướng tiếp theo tên là
Friedrich Merz?
Timo
Lochocki: Trước
hết, theo quan điểm của tôi, cuộc đua giành chức Thủ tướng diễn ra rộng mở hơn
nhiều so với người ta nghĩ. Và sau đó Liên minh CDU/CSU đã bắt đầu quá trình
thay đổi lập trường về phanh nợ. Quan điểm của FDP hiện cũng đang bị nhiều
doanh nhân chỉ trích gay gắt. Họ cũng phụ thuộc vào khả năng tự bảo vệ của nước
Đức, vào cơ sở hạ tầng không bị xuống cấp và họ cần viện trợ đầu tư để có thể
trở thành quốc gia dẫn đầu thị trường thế giới.
Tôi
tin rằng CDU/CSU có thể dễ dàng nới lỏng phanh nợ bằng cách tranh luận về năng
lực quốc phòng và nhu cầu thúc đẩy đổi mới – bởi vì tất nhiên chúng ta không thể
đi vay nợ để chi tiêu, tiêu dùng. Với CDU/CSU, việc vay hàng năm 30 tỷ euro cho
quốc phòng và 70 tỷ euro cho đổi mới sáng tạo có thể khả thi. Chỉ riêng điều đó
thôi cũng đã là một bước đi cơ bản đúng hướng. Không điều nào trong số này gây
rắc rối về chính sách tài khóa và trong vòng vài năm, sẽ đưa Đức trở lại vị thế
dẫn đầu về chính sách an ninh và tiềm năng đổi mới.
NTV:
Phải chăng phanh nợ hiện nay cũng là một phần của cuộc chiến văn hóa? Liệu CDU/CSU có
gặp khó khăn lắm để thay đổi hướng đi không?
Timo
Lochocki: Tôi
tin rằng cuộc chiến chính trị này phải được chấp nhận và có thể giành chiến thắng.
Các cuộc khảo sát cho thấy, người Đức – nếu trừ đi vài phần trăm ở bên trái và
bên phải – rất cởi mở với những lập luận hợp lý về vấn đề này. Nếu bạn giải
thích cho mọi người lý do tại sao điều này là cần thiết, họ sẽ đồng ý.
Nền
chính trị Đức chỉ bị cho là đang gánh nợ, nhưng đổi lại, nước ta nhận được nền
kinh tế hiệu quả cao mang lại lãi suất cực kỳ tốt. Và rất dễ giải thích: Giống
như việc đến ngân hàng Raiffeisenbank vay 1.000 euro với lãi suất ba phần trăm.
Sau đó, bạn mang tiền đến ngân hàng tiết kiệm và nhận được lãi suất tám phần
trăm cho 1.000 euro – do đó, tài sản của bạn tăng thêm 50 euro “chỉ như vậy”.
Đây
chính là tình hình mà nước Đức đang gặp phải do quá trình xây dựng Khu vực đồng
tiền chung châu Âu. Với mỗi 1000 euro chúng ta vay và đầu tư một cách khôn
ngoan, chúng ta sẽ thu lại được 1050 hoặc thậm chí 1100 euro. Vì vậy, chúng ta
tăng của cải quốc gia bằng cách gánh “các khoản nợ Schwaben” để châm biếm việc
“bà nội trợ Schwaben” tiết kiệm.
NTV:
Cuốn sách của ông thấm đẫm tinh thần lạc quan. Ông lấy thông tin đó ở đâu khi vấn
đề chính của ông là mức độ dân chủ đang gặp nguy hiểm?
Timo
Lochocki: Chúng
ta có thể thấy điều gì đã sai ở những quốc gia khác đã tham gia sâu vào cuộc
chiến văn hóa trong suốt hai mươi năm. Đó là lợi thế của chúng ta. Chúng ta biết
những biện pháp đối phó nào là cần thiết: Một gói cải cách mà chúng ta có khả
năng thực hiện về mặt chính trị và đủ mạnh về mặt kinh tế để thực hiện.
Những
lời than vãn và kêu ca hiện nay ở Đức hoàn toàn trái ngược với khả năng hành động
thực sự của chúng ta. Chúng ta có mọi cơ hội để bảo đảm rằng đất nước này có một
tương lai tươi sáng và thậm chí có thể ảnh hưởng đến các nền dân chủ khác và đảm
nhận vai trò lãnh đạo trên toàn thế giới.
NTV:
Từ năm 2019 đến cuộc bầu cử liên bang năm 2021, ông đã làm việc trong ban quản
lý Bộ Y tế Liên bang dưới quyền Jens Spahn. Quan điểm của ông chịu ảnh hưởng của
CDU ở mức độ nào?
Timo
Lochocki: Nếu
lòng yêu nước không xa lạ với một người và anh ta tin vào một nhà nước mạnh
mẽ, nếu anh ta cho rằng có một thứ như lợi ích chung đôi khi quan trọng hơn lợi
ích cá nhân, thì đó là quan điểm của giai cấp tư sản, cũng như sự ưa chuộng rõ
ràng đối với một lực lượng vũ trang hiệu quả và tuyên bố của Đức về quyền lãnh
đạo ở châu Âu. Tôi đồng ý với điều đó.
Ngược
lại, phần tôi về chính sách thuế và xã hội có lẽ gần với phe Seeheimer của SPD
hơn, và có lẽ cũng gần với cánh nhân viên của Công đoàn hơn. Nhưng thật ra, tôi
thấy lập trường của mình gần giống với quan điểm mà tất cả các đảng trung dung
của Đức có thể chấp nhận.
NTV:
Còn FDP với lập trường về vấn đề vay nợ thì sao?
Timo
Lochocki: Đó
thật sự là sự khác biệt lớn nhất. Đó chính là cốt lõi của vấn đề: Để huy động
nguồn lực của Đức, bạn phải chi tiền, rất nhiều tiền. Chúng ta phải hiểu rằng,
chúng ta càng đầu tư khôn ngoan trước thì chúng ta sẽ càng kiếm được nhiều tiền.
“Nợ Schwaben” cho phép chúng ta làm điều đó.
Hubertus
Volmer nói chuyện với Timo Lochocki
_________
Chú
thích:
AfD: Đảng cực hữu
dân túy có khuynh hướng phân biệt chủng tộc.
CDU/CSU: Liên minh trung hữu.
Qua các cuộc thăm dò bầu cử, hiện liên minh này có nhiều triển vọng sẽ nắm quyền
sau cuộc bầu cử quốc hội vào ngày 23 tháng 2 với thủ tướng mới là ông Friedrich
Merz.
“Bà
nội trợ Schwaben”: Ẩn
dụ cho cách quản lý gia đình tiết kiệm. Ở Đức, người Schwaben chủ yếu sống ở
bang Baden-Württemberg cũng như một phần của Bayern, nổi tiếng sống tiết kiệm.
No comments:
Post a Comment