Mấy hôm nay bà con râm ran về một bài báo có cái tít
rất tối nghĩa "Đảng tự
mình ngày càng xứng đáng trở thành dân tộc". Nghe tác giả là TS
Nhị Lê- nguyên Phó TBT tạp chí cộng sản giải nghĩa thì càng tá hoả vì hoá
ra cái sự tối nghĩa đó là do ông ta bê ra từ Tuyên ngôn Đảng CS. Mà tuyên ngôn
đảng CS lại... là lời ông Mác. Tầm soát lại lời ông Mác thì... khốn nạn thay,
không phải ông Mác nói tối nghĩa mà là do... bản dịch sang tiếng Việt của Nhà
xuất bản Sự thật... sai sự thật. Vậy mà mọi người cứ nói và hiểu theo cái sai
đó đến tận bây giờ?!
Mình nghĩ, có lẽ cần rà soát lại toàn bộ các bản dịch
Mác Lê chứ với trình độ dịch như vậy thì không khéo đảng ta đang kiên định đi theo con đường của...
ông phiên dịch chứ không không phải con đường của ông Mác hay ông Lê nin
mất?!
Lạ nữa là ông Nhị Lê căn cứ vào cái tối nghĩa đó mà
vẫn cứ ra được cả một bài báo ca ngợi rồi lại thêm 1 bài cắt nghĩa cho cái sự...
vô nghĩa đó mới tài, đúng là "bậc thầy" về... "ngôn chưởng".
Nó làm mình liên tưởng đến sự học gạo, học vẹt của cậu bé cứ gào lên mà không
hiểu bản chất "rắn là loài bò, rắn là loài bò,... sát không chân, sát
không chân..."
Thôi, phải nói đến sở cứ, không thì các bạn lại bảo
mình nói khơi khơi vô căn cứ nhé.
Trong bản tiếng Anh (dùng bản tiếng Anh để người đọc
dễ theo dõi. Đã đối chiếu với nguyên bản tiếng Đức, bản dịch Nga, Pháp) thì đoạn
đó thế này:
Since the proletariat must first of
all acquire political supremacy, must rise to be the leading class of the
nation, must constitute itself the nation, it is so far, itself national,
though not in the bourgeois sense of the word.
Bị dịch thành:
Vì giai cấp vô sản mỗi nước trước hết phải giành lấy chính quyền, phải tự vươn lên thành giai cấp dân tộc, phải tự mình trở thành dân tộc, tuy hoàn toàn không phải theo cái nghĩa như giai cấp tư sản hiểu."
Must rise to be the leading class of the nation
nghĩa là "phải vươn lên trở thành thành phần dẫn dắt (giai cấp lãnh đạo)
dân tộc" chứ không phải "vươn lên thành giai cấp dân tộc". Làm
gì có cái gọi là "giai cấp dân tộc"?
(Nguyên bản tiếng Đức 1888 đây, các bạn có thể đối chiếu: sich zur führenden Klasse der Nation)
Constitute itself the nation nghĩa là "Tự mình
mang tầm vóc của dân tộc" thì bị bỏ qua không dịch?!
Và itself national phải là "tự mình mang
tính dân tộc" chứ ai lại dịch bất cần ngữ nghĩa và ngữ pháp, tính từ thành
danh từ: "Tự mình trở thành dân tộc"?
Mệnh đề đầu không liên quan đến dân tộc nhưng có
tính định hướng cho đoạn sau và tuy chỉ có vài từ mà cũng bị dịch sai 2 chỗ và
sai luôn bản chất: Since
the proletariat must first of all acquire political supremacy nghĩa là
"Vì giai cấp vô sản (không hề có từ
"mỗi nước") trước tiên phải có được uy
quyền chính trị (chứ không phải là "phải giành được chính quyền").
Người ta bảo trước hết phải có uy quyền uy tín chính trị đã rồi làm gì thì làm, ông phiên dịch lại xui là cướp chính quyền đã, còn uy tín, năng lực lãnh đạo, cán bộ, tài chính... hay cái gì nữa thì để sau... thì có chết người không??? Chả trách mà ta cướp ngay chính quyền khi giai cấp vô sản lúc đó gần như còn 100% mù chữ, ngân khố chỉ có 50 đồng bạc Đông Dương?! Đi theo mấy ông trí thức "tiểu tư sản" phiên dịch?
Mình dịch lại toàn đoạn này để thấy dịch thuật sai
tai hại đến mức nào (4 mệnh đề trong 1 câu sai cả 4):
Vì
giai cấp vô sản trước hết phải có được uy quyền về chính trị, phải tự vươn lên
thành giai cấp dẫn dắt dân tộc, phải tự mình mang tầm vóc dân tộc, cũng có
nghĩa là tự nó (đã) phải mang (sẵn) tính dân tộc, tuy không phải theo cái nghĩa
như giai cấp tư sản hiểu từ này."
Ông Mác đã lường trước là giai cấp tư sản không hiểu
đúng từ (dân tộc - tính dân tộc) này, nhưng có lẽ ông không ngờ giai cấp vô sản
tại VN cũng hiểu sai toét một cách tai hại như vậy .
Tít
bài ‘Đảng tự mình ngày
càng xứng đáng trở thành dân tộc' gây tranh cãi: TS Nhị Lê lên tiếng
Thứ Năm, 06/02/2020 16:30:00 +07:00
No comments:
Post a Comment