SÀI
GÒN – HÒN NGỌC VIỄN ĐÔNG” — DẤU TÍCH KIẾN TRÚC PHÁP
Tác
giả: Trần Hữu Phúc Tiến
Nguyễn
Xuân Xanh trình
bày
28
Tháng Sáu, 2025
Ngày
nay, sau bao cuộc binh lửa và biến động kinh tế-xã hội, rất tiếc, khá nhiều kiến
trúc Pháp-Đông Dương không còn nữa, hoặc đã hao mòn và biến đổi
ít nhiều. Bản thân tên gọi Hòn Ngọc Viễn Đông trước 1945 cũng
đã lui vào quá khứ. Ngày nay, khi cần chỉnh trang, xây dựng mới Thành phố Hồ
Chí Minh trong thế kỷ 21, các nhà hoạch định chính sách và chuyên môn không thể
không tìm hiểu gia sản quy hoạch và kiến trúc của các thế hệ trước.
—
Trần Hữu Phúc Tiến, tác
giả
Hình
bìa sách
Sách Kiến
Trúc Pháp-Đông Dương – Dấu Tích “Sài Gòn-Hòn Ngọc Viễn Đông” của tác
giả Trần Hữu Phúc Tiến, 232 trang, bìa mềm. giá bìa 350.000đ, NXB Tổng hợp, TP
Hồ Chí Minh.
Lời
nói đầu
Xin
giới thiệu anh chị của mạng rosetta một quyển sách mới về Kiến trúc Pháp của
“Sài gòn xưa”, của tác giả Trần Hữu Phúc Tiến, một tên tuổi rất
quen thuộc trong giới trí thức của Thành phố. Sách của anh vừa được trao Giải
Vàng của Hội quy hoạch đô thị Việt Nam 2025. Xin nhiệt liệt chúc mừng
anh Phúc Tiến. Nếu được nghe anh nói chuyện về đề tài này, như tôi có lần được
may mắn, sẽ thấy say đắm như nghe câu chuyện cổ tích. Anh là một người đam mê đề
tài kiến trúc của Sài gòn, di tích mà người Pháp đã để lại sau 100 năm đô hộ,
có lẽ đó là động lực. Đề tài này đã được nhiều người quan tâm, trong đó có anh
Nguyễn Đức Hiệp, thành viên của edu-sci, nhưng có lẽ tác phẩm của anh Phúc Tiến
là bao trùm.
Nước
Pháp từng có nhiều vùng thuộc địa như ở Bắc Mỹ, được gọi là ‘Nouvelle France’
hay New France (Quebec), châu Phi, châu Á, xây dựng những tiền đồn thương mại.
Tàu
chiến Pháp ngoài khơi Sài Gòn, tháng 2 năm 1859
Pháp
chiếm Sài gòn (Gia Định) năm 1859. Sau khi vây hãm kéo dài 2 năm dưới sự chỉ
huy của đô đốc người Pháp Charles Rigault de Genouilly, Pháp chính thức chiếm
giữ Sài gòn vào ngày 17 tháng 2 năm 1859, và chiến dịch “bình định Nam Kỳ kéo
dài đến 1862. Sài Gòn có tầm quan trọng chiến lược lớn, vừa là khu vực sản xuất
lương thực chính của Việt Nam vừa là cửa ngõ vào Nam Kỳ. Sau 1862 họ bắt đầu
xây dựng thành phố, kéo dài cho đến 1945 khi họ thất thủ ở Điện Biên Phủ.
Anh
quốc cũng thế. Họ xây dựng nhiều tiền đồn rải rác là những thành phố lớn ở khắp
thế giới, với số lượng lớn hơn Pháp, để trở thành một “Đế chế mặt trời không
bao giờ lặn”: Boston, Bridgetown, Dublin, Cape Town, Calcutta, New Delhi,
Melbourne, Vancouver, Hong Kong, Singapore, để kể một số thành phố.
No comments:
Post a Comment