Ô
nhiễm không khí tại Hà Nội: “Thủ phạm” chính có phải là xe máy xăng?
Người Đô Thị
09:13
| Thứ tư, 23/07/2025
Ô
nhiễm không khí tại TP. Hà Nội đang trở thành vấn đề cấp bách, tác động nghiêm
trọng đến sức khỏe cộng đồng và chất lượng sống của người dân. Từ phát thải
công nghiệp, giao thông, xây dựng đến hoạt động nông nghiệp và sinh hoạt dân
sinh, TP. Hà Nội đang đối mặt với thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng
không khí một cách bài bản, hiệu quả.
·
Hà
Nội đang có bao nhiêu xe máy lưu thông, những thách thức khi loại bỏ xe xăng?
·
TP.HCM
đề xuất cấm hoàn toàn xe máy xăng chạy dịch vụ vận tải vào năm 2029
·
Cấm
xe máy xăng trong khu vực Vành đai 1: Lộ trình đầy thách thức tại khu vực nội
đô
Trong
bối cảnh đó, câu hỏi đặt ra là: Đâu mới thực sự là nguyên nhân chính gây
ô nhiễm không khí? Và xe máy chạy xăng có phải là “thủ phạm” hàng đầu, hay
chỉ là một mắt xích trong tổng thể nhiều nguồn phát thải? Lộ trình cấm xe máy
xăng trong nội đô liệu có giúp giải quyết tận gốc vấn đề, hay cần những giải
pháp khác căn cơ và dài hơi hơn?
Nhằm
góp thêm góc nhìn từ giới chuyên gia hữu quan để làm rõ thực trạng ô nhiễm
không khí tại TP. Hà Nội, từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp, thiết thực
hơn cho mục tiêu cải thiện chất lượng không khí Thủ đô trong tương
lai, Người Đô Thị đã có cuộc trao đổi với TS. Hoàng Dương
Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng
cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường - nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường).
https://uploads.nguoidothi.net.vn/content/f892f734-1d75-42fb-abfa-b859bd939d4f.jpg
TS.
Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới không khí sạch Việt Nam, nguyên Phó Tổng cục
trưởng Tổng cục Môi trường.
Nhận
diện các nguồn gây ô nhiễm
Theo
ông, những nguồn chính gây ô nhiễm không khí cho Hà Nội hiện nay là gì? Liệu có
thể lượng hóa cụ thể mức độ phát thải của từng nguồn gây ô nhiễm đó hay
không?
TS.
Hoàng Dương Tùng:
Theo các báo cáo và nghiên cứu gần đây, tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội
bị ảnh hưởng bởi rất nhiều nguồn khác nhau. Đầu tiên phải kể đến là các cơ sở sản
xuất. Những nhà máy, xí nghiệp này có thể nằm trong hoặc ngoài địa giới Hà Nội.
Do đặc tính lan truyền của không khí, các cơ sở sản xuất ở các tỉnh lân cận như
nhà máy xi măng ở Hà Nam (trước đây), hay các làng nghề tái chế tại Hưng Yên
(trước đây), Bắc Ninh (trước đây), đều có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng
không khí của Thủ đô. Ngay cả các làng nghề tái chế ở ngoại thành Hà Nội cũng
gây ảnh hưởng đến tình trạng ô nhiễm chung.
Nguồn
thứ hai đến từ hoạt động giao thông, đặc biệt là phương tiện cá nhân như ô tô,
xe gắn máy trong nội đô. Tiếp theo là hoạt động xây dựng, với bụi phát sinh từ
các công trình nhà cao tầng, đô thị hóa, xây dựng và cải tạo hạ tầng giao
thông.
Bên
cạnh đó, hoạt động nông nghiệp ở các xã ngoại thành cũng là nguồn phát không thể
không đề cập tới, với lượng lớn khí thải từ các trại chăn nuôi gây ra bụi PM2.5
thứ cấp. Cuối cùng, hoạt động dân sinh, như đốt phụ phẩm nông nghiệp (rơm, rạ)
sau mùa gặt và việc đốt rác tùy tiện diễn ra nhiều năm nay, cũng là những tác
nhân đáng kể.
Để
xác định chính xác mức độ đóng góp của từng nguồn vào ô nhiễm, người ta đã tiến
hành những nghiên cứu đánh giá tính toán chi tiết khoa học theo từng thời kỳ.
Cho đến nay đã có nhiều kết quả đánh giá định lượng đối với Hà Nội từ các tổ chức
quốc tế, như World Bank, và các nghiên cứu trong nước.
Trong
công tác quản lý môi trường, việc xác định rõ các nguồn ô nhiễm là nguyên tắc
cơ bản để có những chính sách và biện pháp ưu tiên. Chúng ta không thể dàn trải
nguồn lực, mà cần phải có lộ trình tập trung giải quyết những nguồn gây ô nhiễm.
Các chính sách cho cơ sở sản xuất sẽ khác biệt với các biện pháp cho phương tiện
giao thông hay hoạt động đốt rác. Mặc dù vậy, điều này không có nghĩa là bỏ qua
bất kỳ nguồn nào; mỗi nguồn giảm thiểu một lượng nhỏ cũng sẽ mang lại kết quả
tích cực cho tổng thể.
Điều
này đòi hỏi lộ trình và biện pháp riêng biệt cho từng loại nguồn thải.
No comments:
Post a Comment