Vì
sao Vatican không trao cơ hội cho người Việt?
Nguyễn Văn Thọ
08/05/2025
https://baotiengdan.com/2025/05/08/vi-sao-vatican-khong-trao-co-hoi-cho-nguoi-viet/
“Chúa
ơi, nhìn xuống mà xem…”
Gần
đây, khi danh sách các vị hồng y “papabili” – tức là những người có khả năng trở
thành Giáo hoàng tương lai – được các kênh truyền thông Công giáo quốc tế đưa
ra, tôi không khỏi chạnh lòng. Trong đó có những cái tên đến từ Ghana, Congo,
Myanmar, Philippines…, nhưng tuyệt nhiên không có Việt Nam, dù chúng ta là một
trong những quốc gia có số tín hữu Công giáo đông nhất châu Á.
Việt
Nam có gì?
Chúng
ta có gần 7 triệu người Công giáo, chiếm khoảng 7% dân số – con số đáng kể
trong khu vực. Giáo hội Việt Nam có nhiều dòng tu lâu đời, hệ thống nhà thờ trải
dài khắp ba miền và đặc biệt là một truyền thống đức tin vững chắc đã được thử
thách qua máu lửa, lao tù và cấm cách. Từ thời cha Alexandre de Rhodes đến các
vị tử đạo, đến những năm dài chịu kiểm soát khắt khe, người Công giáo Việt Nam
chưa bao giờ quay lưng với Hội Thánh.
Chúng
ta có hồng y. Hiện nay, Việt Nam có Đức Hồng y Nguyễn Năng, một mục tử đạo hạnh,
uy tín, được phong chức năm 2023. Trước đó là Đức Hồng y Phạm Minh Mẫn. Nhưng cả
hai vị đều không được Vatican trao vai trò trong Giáo triều Rôma, không có ảnh
hưởng quốc tế, và tất nhiên không thể lọt vào danh sách ứng viên Giáo hoàng.
Trong
khi đó, Ghana có Peter Turkson, từng là Tổng trưởng Bộ Công lý và Hòa bình, rồi
Bộ Phát triển Toàn diện – giữ các vị trí quan trọng tại Vatican gần 20 năm.
Congo
có Fridolin Ambongo, nổi bật với các phát biểu về môi trường và công bằng xã hội.
Myanmar
có Charles Maung Bo, Chủ tịch Liên Hội đồng Giám mục Á châu (FABC), một tiếng
nói mạnh mẽ về tự do tôn giáo và hòa bình.
Philippines
có Luis Antonio Tagle, đang làm Tổng trưởng Bộ Loan báo Tin mừng – một vị trí đầy
ảnh hưởng tại Vatican.
Vậy
sự khác biệt nằm ở đâu? Câu trả lời đau lòng nhưng thực tế: Vatican không trao
cơ hội cho người Việt.
Việc
phong hồng y chỉ là một bước. Để có ảnh hưởng thực sự, cần được Vatican cử giữ
chức vụ trong Giáo triều – như Tổng trưởng, Phó Tổng trưởng, Chủ tịch một hội đồng,
hoặc đại diện ngoại giao. Nhưng từ trước đến nay, chưa một giáo sĩ Việt Nam nào
được Vatican giao cho chức vụ tầm cỡ ấy.
Phải
chăng vì Giáo hội Việt Nam không đủ năng lực? Không. Nhiều linh mục, giám mục của
ta có học vị tiến sĩ, giỏi nhiều ngôn ngữ, đạo hạnh và gần gũi giáo dân. Nhưng
họ không nằm trong mạng lưới quyền lực của Vatican, không có mặt tại các vị trí
then chốt.
Vì
sao? Vì chúng ta không có “bánh quy lại”!
Vatican
chưa thiết lập Sứ thần Tòa Thánh thường trú tại Việt Nam – chỉ có đặc phái viên
không thường trú từ năm 2011. Còn việc bổ nhiệm giám mục vẫn phải xin ý kiến
chính quyền Việt Nam, vốn dĩ rất nhạy cảm về tôn giáo. Ngược lại, Vatican cũng
chưa sẵn sàng đặt người Việt vào trung tâm quyền lực. Cả hai bên như đang chơi
một ván cờ ngoại giao: “Anh cho tôi một ghế ở Hà Nội, tôi cân nhắc cho anh một
ghế ở Vatican”.
Câu
nói dân gian “bánh ít đi, bánh quy lại” tưởng chỉ áp dụng trong quan hệ đời thường,
hóa ra cũng hiện hữu trong cách thức Vatican phân bổ quyền lực.
Thế
là bao thế hệ linh mục, giám mục Việt Nam cứ âm thầm phục vụ nơi đồng ruộng,
vùng núi, giáo xứ nhỏ, dù có tài đức cách mấy cũng khó vươn ra thế giới. Chưa
nói đến làm Giáo hoàng – mà chỉ cần được Vatican tin cậy giao một chức vụ quốc
tế cũng đã là ước mơ xa vời.
Chúa
ơi, nhìn xuống mà xem. Một dân tộc yêu mến Ngài. Một Giáo hội đã chịu đau khổ
và hy sinh trọn vẹn. Một cộng đoàn thầm lặng mà kiên trung.
Và
giờ đây, chúng con vẫn phải đứng bên lề trong chính mái nhà Hội Thánh của mình.
-------------------
4
comments
"Chúng
ta có hồng y. Hiện nay, Việt Nam có Đức Hồng y Nguyễn Năng..."
Sai lầm rất lớn của tác giả: TGM Nguyễn Năng là Tổng giám mục (Archbisop) chưa
bao giờ được tấn chức hồng y (cardinal).
Cố hồng y Nguyễn văn Thuận, người Việt đầu tiên giữ chức Chủ tịch hội đồng Công
lý và Hòa bình của giáo triều Vatican.
Chủ tịch hội đồng này ngang hàng thứ trưởng.
Chủ
tịch Hội Đồng Công Lý và Hòa Bình của Tòa Thánh chức vụ ngang hàng với Bộ Trưởng
chứ không phải Thứ Trưởng !
VN cũng đã có một vài vị Hồng Y tham dự các mật nghị bầu chọn Giáo Hoàng ở các
mật nghị trước đây !
Giáo Hội Công Giáo không thiên vị hay lãng quên cơ hội thăng tiến của bất cứ quốc
gia nào trên thế giới ! Sở dĩ GHCG/VN có ít Hồng Y vì có một thời gian dài nhà
nước cs đã không thiết lập quan hệ ngoại giao với Tòa Thánh.
TQ là một nước lớn, đông dân, nhưng chưa có một vị Hồng Y nào (ngoại trừ 2 vị Hồng
Y của Hồng Kông) cũng vì chính sách bế quan tỏa cảng không có ngoại giao với
Vatican !
VN
hiện có 2 Hồng Y còn tại thế là HY Phạm Minh Mẫn và HY Nguyễn Văn Nhơn. Cả 2 vị
đều trên 80 tuổi nên không được tham gia mật nghị. Nghe nói nhà nước VN chận
không cho phong HY mới trong những năm gần đây, dù các HY Mẫn và Nhơn đều đã
nghỉ hưu, chỉ vì sợ VN giống như Ba Lan năm 1978. Dù đây chỉ là lời xầm xì
nhưng không phải là không có lý. "Đảng ta" tuy "anh hùng"
nhưng nhìn đâu cũng thấy kẻ thù :-)
No comments:
Post a Comment