Tuesday, March 17, 2020

NHỮNG QUAN NIỆM SAI LẦM VỀ VIÊM PHỔI WUHAN (Võ Xuân Sơn)





Hiện nay, cả nước ta lao vào chống dịch. Cả hệ thống chính trị được huy động, và mọi người dân đều quan tâm đến vụ này. Chính điều này làm cho phần lớn người dân có quan niệm, rằng bệnh Viêm phổi Wuhan, do Wuhan coronavirus gây ra, nguy hiểm lắm lắm.

Có bạn kể câu chuyện cười, rằng ông kia bị ho, lo lắng quá đi khám. Khám xong về nói với bạn mình, rằng may quá, ông không bị viêm phổi Wuhan, mà chỉ bị ung thư phổi thôi. Mặc dù đó là câu chuyện cười, và hơi tàn nhẫn một chút, nhưng nó phản ánh rất đúng suy nghĩ lệch lạc của số đông người dân về bệnh viêm phổi Wuhan.

Sự nguy hiểm của viêm phổi Wuhan không nằm ở chỗ mắc căn bệnh này, vì thực sự thì đa số người bệnh (khoảng 81% số người mắc) tự vượt qua một cách dễ dàng. Thậm chí, khi phân tích các dữ liệu của tàu Diamond Princess, người ta thấy có đến 51% số người nhiễm hoàn toàn không có triệu chứng gì. Ở tuổi trên 60, có tới 83% số người nhiễm không có bất cứ triệu chứng gì.

Viêm phổi Wuhan không khác gì mấy so với cảm cúm thông thường. Tuy nhiên, do khả năng lây lan nhanh, và tỉ lệ tử vong, dù rất nhỏ, nhưng cao hơn khá nhiều so với cảm cúm thông thường. Tỉ lệ bệnh nặng đến mức cần chăm sóc đặc biệt cũng khá cao so với cảm cúm thông thường (hiện ở Việt nam có 57 người nhiễm, 3 người trong số này đã cần phải thở máy, tỉ lệ bệnh cần chăm sóc đặc biệt tạm thời là 5,2%), nhưng thường người bệnh nặng và tử vong thuộc nhóm lớn tuổi, có nhiều bệnh mãn tính đi kèm.

Và điều nguy hiểm nhất, là vì những lí do trên, nó làm cho hệ thống y tế bị quá tải nếu xảy ra trên diện rộng, nhiều người nhiễm, dẫn đến mất kiểm soát, mất khả năng điều trị những ca nặng, và tăng tỉ lệ tử vong.

Có người nói, đôi khi phải nhìn nhận, rằng những người bị nhiễm Wuhan coronavirus bây giờ là những người may mắn, vì nếu khi dịch bùng phát, thì họ sẽ không được quan tâm nhiều như bây giờ. Điều này nghe rất có lí.

Nếu chỉ có vài trăm ca nhiễm, hệ thống y học điều trị của Việt nam có thể đáp ứng được khả năng cứu chữa, điều trị những ca nặng, khi chỉ có vài chục ca nặng. Nhưng nếu có khoảng chục ngàn ca nhiễm, số ca nặng, cần đến máy thở, cần hồi sức đặc biệt, lên đến 520 ca, thì chắc chắn là hệ thống y học điều trị của Việt nam sẽ sụp đổ.

Cho nên, hiện nay, chiến lược chống dịch của Việt nam là hạn chế lây lan, hạn chế số người nhiễm. Khoanh vùng dịch, cách li là các biện pháp giúp cho chiến lược này tốt nhất. Vừa qua, hệ thống y học dự phòng của Việt nam đã hoạt động rất tốt, tư vấn cho chính quyền, và trực tiếp thực hiện các biện pháp ngăn chặn dịch lây lan rất hiệu quả.

Tuy nhiên, khi thực hiện cách li càng triệt để, thì hệ thống huy động càng rầm rộ, các biện pháp bảo đảm cách li càng khắt khe… dẫn đến việc người ta nghĩ rằng bệnh viêm phổi Wuhan rất là nguy hiểm cho cá nhân người bị nhiễm.

Xin khẳng định một điều: Viêm phổi Wuhan không nguy hiểm cho cá nhân người bị nhiễm so với nhiều căn bệnh khác, như tim mạch, tiểu đường, tăng huyết áp… những căn bệnh mà hiện có khá nhiều người bị.

Viêm phổi Wuhan nguy hiểm cho cộng đồng khi nó bùng phát và lan rộng, do nó làm cho hệ thống y học điều trị bị quá tải, dẫn đến mất kiểm soát.

Do vậy, cần hiểu đúng về nó hơn, để tránh hoang mang thái quá. Hãy cùng nhau ngăn chặn sự lây lan của Wuhan coronavirus trong cộng đồng.


--------------------------------------------

Mạc Văn Trang
16/03/2020

1.
Có bạn hỏi: Sao Việt Nam (VN) chống dịch Covid-19 tốt vậy, còn mấy nước châu Âu, như nước Ý, Tây Ban Nha, Pháp, Đức, Anh… lại tồi vậy?

– Tôi nghĩ xã hội châu Âu khác VN rất nhiều. Tổ chức xã hội, cộng đồng của họ rất thông thoáng, lỏng lẻo. Họ không có sổ hộ khẩu, không có tổ trưởng dân phố; không có ủy ban cấp phường; không có “toàn hệ thống chính trị đồng loạt ra quân, quyết tâm dập dịch” như ở VN. Do đó việc theo dõi, giám sát, cưỡng chế các cá nhân quy phục mệnh lệnh từ chính quyền ban ra, không có hiệu lực nghiêm như VN…

Mặt khác, tự do cá nhân rất cao, nhiều khi thái quá – mỗi cá nhân quyết định hành động theo niềm tin, ý thức đạo đức, pháp luật của chính mình, không dễ nghe theo, bắt chước người khác; khi dịch mới phát ra, họ thiếu thông tin về Covid-19, vì rất ít khi xem tivi, nghe đài nhà nước, không có bản thông tin của Tổ dân phố hay Phường, càng không có loa phường và Ban tuyên giáo…; từ bé họ không có thói quen đeo khẩu trang như dân mình; nhiều người chủ quan, vì mùa này ở châu Âu, năm nào chả có cúm chuyển mùa, nên coi thường mọi cảnh báo… Người VN mình ngược với những điều trên, rất lắng nghe và phục tùng những khuyến cáo của cộng đồng; quen đeo khẩu trang, lắng nghe thông tin về dịch và làm theo…

Chính quyền các nước châu Âu thường phản ứng chậm trước các tình huống thiên tại, địch họa, vì các đảng phái, đoàn thể không có chức năng ra lệnh cho dân được. Mệnh lệnh của chính quyền đúng pháp luật mới có hiệu lực… Ở VN lệnh của Đảng, Chính quyền, lập tức “toàn hệ thống chính trị đồng loạt ra quân, hành động quyết liệt ngay”, “chống dịch như chống giặc”! Năm nào VN cũng chống bão, lụt, dịch lợn, dịch gà, dịch sốt xuất huyết … rất nhiều kinh nghiệm theo phương châm “4 tại chỗ”. Y tế cộng đồng của ta khá phát triển, các cán bộ Y tế, y bác sĩ của ta có nhiều kinh nghiệm phòng chống dịch…

Châu Âu sử dụng phương tiện công cộng là chính, lại không đeo khẩu trang thì dịch dễ lây lan; nhiều hoạt động đông người chậm bị cấm (tối qua, 15/3 giải cầu lông “England Open” vẫn hàng mấy nghìn người cổ vũ, hò reo, chả ai đeo khẩu trang cả!). Bên ta cấm các lễ hội, các hoạt động tập trung đông người (Sân bóng chỉ cầu thủ đá, không khán giả)…

Ngoài ra thời tiết châu Âu lạnh và khô hợp với sự phát tán của virus Corona Vũ Hán hơn so với khí hậu nóng ẩm của VN chăng? Có người còn bảo, Tây sống trong môi trường sạch quen rồi, sức đề kháng kém xa dân ta! V.v…

2.
Phải chăng con virus Vũ Hán vào Việt Nam trở nên bí ẩn?

Nhiều người đặt câu hỏi giống nhà thơ Trần Đăng Khoa: Sao người Trung quốc (TQ) vào VN “như đi chợ” mà không người TQ nào lây nhiễm virus Vũ Hán sang người VN? Chí có 16 người VN nhiễm virus Vũ Hán, chủ yếu từ bên TQ về, được cách ly và chữa khỏi hết, không lây sang một ai. Phó TT Vũ Đức Đam đã chuẩn bị tuyên bố VN hết dịch!

Đùng một cái, cô Nhung từ Anh về dương tính với Covid-19 thành ca bệnh thứ 17 và ngay lập tức lây sang 3 người thành 20 ca… Còn bà Trang BN34 từ Mỹ về, lây ra đến 9 người… Rồi các ca sau này lây nhiễm sang hơn 30 người VN cũng đều là những con virus do người các nước tư bản (Anh, Pháp, Mỹ, Ý, Hàn…) mà ra. Chả lẽ con virus này từ TQ “chung ý thức hệ” với VN nên nó tránh lây nhiễm cho dân ta; nhưng khi nó qua tư bản, nó trở nên “xấu xa”, lây nhiễm sang dân ta rất kinh. Có lẽ biết thế, nên khi phát hiện cô Nhung dương tính với Covid-19, từ Anh về, UB phòng chống dịch hốt hoảng, phải họp suốt đêm, trong khi trước đó vẫn bình tĩnh lắm…

Điều bí ẩn nữa, là bệnh nhân số 21- Phó chủ tịch HĐLLTƯ cũng bị nhiễm từ nước tư bản, gây xôn xao dư luận xã hội. Nhưng phải chăng nhờ lý luận Mác – Lê tạo ra sức mạnh nội tại khống chế, tiêu diệt loại virus này (như 2 GS TQ đã tuyên bố), nên ca 21 KHÔNG LÂY NHIỄM sang bất kỳ người nào khác, mặc dù bệnh nhân này rất máu họp hành, hoạt động văn nghệ, thể thao, giao lưu rộng, tiếp xúc với mấy trăm người?

Tóm lại, còn nhiều điều bí ẩn từ con Virus Corona Vũ Hán này lắm, nhưng nhà cháu chỉ dám nêu vài câu hỏi TẠI SAO?, chứ chưa có lời đáp!

Giờ đây chỉ biết tin tưởng tuyệt đối vào tuyên bố của TT Phúc: Chống dịch như chống giặc để VN đạt được mục tiêu kép!

------------------------------------------
.
Tác giả: Vince Viet Nam Nguyen
Dịch giả: Đoản Kiếm
17/03/2020

Cha tôi bị mù và không tự đi lại được ở nhà dưỡng lão ở Issaquah, Washington. Chúng tôi được thông báo rằng ông không có triệu chứng gì nhưng có nhiều người ở đây đã xác định dương tính với Corona và một người đã chết. Tôi hỏi tại sao cha tôi không được xét nghiệm thì họ chỉ nói rằng những người có triệu chứng corona mới được xét nghiệm vì xét nghiệm không đủ.

Thứ Năm, tôi nhận được một cuộc gọi rằng lây nhiễm lại xảy ra và họ đã xét nghiệm cha tôi cùng với mọi người ở viện dưỡng lão… Tôi nhận được một cuộc gọi vào tối thứ Sáu, bố tôi bị sốt. Đến chiều chủ nhật, bố tôi sốt hơn 100 độ F và có vấn đề về hô hấp. Ông được chuyển đến bệnh viện Thụy Điển. Chúng tôi nhận được kết quả vào lúc 7 giờ tối rằng cha tôi dương tính với Corona.

Đêm qua, chúng tôi được biết ông sẽ không qua khỏi và nói lời tạm biệt ông qua một cửa sổ kiếng. Sau đó tôi được thông báo rằng cha tôi đã được đưa đến phòng đặc biệt lúc 9 giờ tối và không ai được phép gặp ông từ giờ cho đến khi ông qua đời. Mẹ tôi cùng với anh chị em tôi nói lời tạm biệt cuối cùng và cảm ơn các nhân viên y tế.

Cha của tác giả trong bệnh viện. Nguồn: Vince VN Nguyen

Ba anh chị em của tôi đã lên máy bay về Washington và sẽ chỉ có thể nói chuyện qua Facetime nếu cha tôi còn sống. Ba ngày sau cha tôi ra đi mà không có ai trong chúng tôi ở bên cạnh. Đôi mắt của các y tá rưng rưng khi mẹ tôi cảm ơn họ bằng một cái cúi đầu, lòng bàn tay áp vào nhau và nước mắt tuôn rơi vì bà sẽ không bao giờ gặp lại chồng mình. Họ nói với chúng tôi rằng họ rất đau đớn nhưng đây là cách tốt nhất để giữ an toàn cho mọi người.

Như một số bạn biết, Michael, chồng tôi, là một giáo viên có các triệu chứng của Corona và anh ấy đã gọi bác sĩ xin xét nghiệm. Vì không được test nên Michael không thể nói với trường để họ biết liệu học sinh có thể bị lây Corona hay không. Michael đã tiếp xúc với cha tôi tại viện dưỡng lão cùng với tôi vài tuần trước khi dịch bệnh bắt đầu. Tôi ngồi đây tự hỏi tại sao mọi người vẫn nghĩ đây là một trò lừa bịp hay tin giả. Bạn tự tìm rắc rối nếu bạn nghĩ như vậy. Nó làm cho trái tim tôi chùng xuống khi cơn ác mộng này đang thực sự diễn ra.

Mẹ tôi sống ở đây và chị gái tôi bị ung thư giai đoạn 4 sống cách đây 2 dãy nhà. Cháu trai 8 tháng tuổi của tôi bên cạnh được cách ly cùng với các cháu trai và cháu gái khác của tôi. Tất cả những gì tôi có thể nghĩ là liệu chúng có an toàn không. Vợ chồng tôi tự cách ly nhưng chúng tôi không biết anh ta bị nhiễm corona không. Test không có. Có phải tôi là người đang mang bệnh và lây cho người khác để làm cho nước Mỹ đóng cửa không? Test ở đâu khi bạn cần nó? Không có test đâu! Hãy bảo vệ bản thân và gia đình của bạn vì đây là sự thật!

Hãy chia sẻ câu chuyện này cho những người không tin đây là sự thật, hãy cho họ biết gia đình tôi đang trải qua điều này. Có rất nhiều người có nguy cơ mà bạn không nghĩ tới. Nếu bạn có cha mẹ già hoặc ông bà hãy làm những gì bạn có thể để họ tránh xa mọi người.

Hãy cầu nguyện cho cha tôi và gia đình tôi. Hãy cứu lấy cuộc sống của người cao tuổi hoặc người có nguy cơ để tránh cho họ đều mà chúng tôi đang đối mặt. Hãy thực hành “cách ly xã hội” và cập nhật thông tin…






No comments: