Châu Minh Dũng dịch
20/03/2020
Lời
người dịch: Hậu
quả của việc Trump tùy tiện sa thải và bổ nhiệm nhiều chức vụ quan trọng trong
tòa Bạch Ốc, cũng như dẹp bỏ các cơ quan quan trọng của chính quyền liên bang,
bây giờ đã thấy rõ.
Cũng nhờ đại dịch Vũ Hán mà dân Mỹ mới biết rằng, các
vật liệu y tế trên đất nước này thiếu thốn trầm trọng, từ các giường bệnh
ở phòng hồi sức (ICU), đến máy trợ thở, dụng cụ xét nghiệm, thậm chí khẩu trang
y tế cũng chỉ có đủ 10% cho các bác sĩ và nhân viên y tế, nói chi tới dân thường.
Nước Mỹ ra nông nỗi này cũng bởi vì người đứng đầu,
ông Trump đã không quan tâm đến đại dịch, khi thẳng tay dẹp bỏ cơ quan Ứng phó Đại
dịch của Hội đồng An ninh Quốc gia và các cơ quan y tế, cơ quan cứu
trợ khẩn cấp khác trong chính quyền liên bang.
Các cơ quan quan trọng trong chính quyền liên bang,
trong đó có Bộ An ninh Nội địa và một số cơ quan khác, cũng đã bị Trump cắt
giảm từ ngân sách, nhân sự, cho tới dẹp bỏ hoàn toàn, để rồi bây giờ cần
đến, các cơ quan đó không còn nữa, khiến Mỹ bỏ lỡ gần tám tuần lễ vàng, từ khi
dịch Covid-19 bùng phát ở Vũ Hán tràn vào Mỹ.
Thời gian quý báu đó, lẽ ra Mỹ có thể tận dụng để
ngăn dịch hiệu quả hơn, để người dân Mỹ không phải trả giá bằng chính mạng sống
của mình (hiện đã có 207 người chết ở Mỹ
do virus corona và gần 14.000 người nhiễm bệnh).
***
Khoảng
hai phần ba các vị trí hàng đầu trong Bộ An ninh Nội địa đang bị bỏ trống hoặc
thay thế bởi những người được chỉ định giữ quyền tạm thời, nhiều hơn ở bất kỳ
cơ quan liên bang nào khác.
WASHINGTON – Trong khi Tổng thống Donald Trump áp đặt
các lệnh hạn chế nhập cảnh trong nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của virus corona –
và vẫn còn xem xét áp đặt thêm – ông ta đang dựa vào một cơ quan để giúp thực
thi các lệnh trên, trong khi chính cơ quan này vừa bị trống các vị trí hàng đầu,
dẫn đến khả năng cản trở sự đối phó của chính quyền Trump trước cuộc khủng hoảng
dịch bệnh.
Đã gần một năm kể từ khi Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ
(DHS) có được một lãnh đạo do Thượng viện (hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát) phê
chuẩn. Quyền Bộ trưởng An ninh Nội địa Chad Wolf là người lãnh đạo thứ
tư của cơ quan này chỉ trong vòng ba năm và ông Wolf chỉ làm việc chưa đầy sáu
tháng.
Ngoài ra, 65% các chức vụ hàng đầu của Bộ đang bị bỏ
trống hoặc có người thay thế nhưng là những người được chỉ định giữ quyền tạm
thời, nhiều hơn bất kỳ cơ quan liên bang nào khác, theo thông tin từ tổ chức Partnership
for Public Service, một tổ chức phi lợi nhuận, ủng hộ việc xây dựng một
chính phủ hiệu quả hơn. Trong số những chức vụ bỏ trống có quan chức số 2 của
Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang (FEMA), luật sư hàng đầu của Bộ Nội
an và là người đứng đầu hệ thống nhập cư của đất nước.
Điều đó dẫn đến một loạt các công việc khác không
hoàn thành, một khoảng trống trong hệ thống lãnh đạo khiến các quyết định lớn bị
trì hoãn và giảm nhuệ khí tại cơ quan được sinh ra bởi chính cuộc tấn công khủng
bố ngày 11/9/2001, nhằm điều phối phản ứng của chính phủ trước các mối đe dọa,
theo như những người thân cận với DHS cho biết. Sau cuộc triển khai hỗn loạn
vào cuối tuần qua, nhằm thực thi các lệnh cấm nhập cảnh đối với nhiều khách du
lịch từ châu Âu – nơi những người trở về Mỹ bị giữ hàng giờ trong điều kiện chật
chội – có những lo ngại mới rằng, cơ quan này chưa kịp chuẩn bị để kiểm soát những
gì sắp xảy ra.
“Bạn có những cái ghế trống, những sự xáo trộn vô
nghĩa của nhân sự trong một tổ chức (ND: Bài
dùng cụm từ về trò chơi chiếc ghế âm nhạc) với các chức vụ trong hệ thống
và các chính sách được thực thi mà không có sự cân nhắc hợp lý, dẫn đến những
căng thẳng đè nặng thêm cho một lực lượng đã có một công việc vô cùng quan trọng
để bảo vệ tổ quốc. Vậy làm cách nào chúng ta phá vỡ những chính sách đó?” Ông
David Lapan, người phát ngôn của DHS trong năm đầu tiên khi Trump cầm quyền,
đã nói như vậy.
Đối với ông Lapan, những cảnh hỗn loạn tại các sân
bay cuối tuần qua đã gợi nhắc cho ông nhớ đến những gì đã xảy ra trong những
ngày đầu của nhiệm kỳ tổng thống, Trump đột ngột tuyên bố hạn chế đi lại đối với
hành khách đến từ các quốc gia chủ yếu là Hồi giáo, mà không cho DHS thời gian
chuẩn bị.
Lapan nói: “Bạn đang yêu cầu những người ở
tuyến đầu thực hiện một chính sách mà họ chưa được thông báo đầy đủ hoặc được
đào tạo thỏa đáng, vì vậy tất nhiên sẽ có sự nhầm lẫn. Bạn có những vấn đề này
bởi vì, một lần nữa, có vẻ như các chính sách hạn chế được triển khai quá nhanh
để cho phép lực lượng nhân sự có thể thực thi chúng một cách hợp lý”.
Dàn lãnh đạo của DHS đã rối loạn kể từ cuộc thay đổi
nhân sự hồi tháng 4/2019, được khuyến khích bởi Stephen Miller, cố vấn
chính sách của Trump, gồm cả Bộ trưởng Kirstjen Nielsen, là người đã bị
buộc phải ra đi một phần vì bà đã đẩy lùi chính sách của Trump nhằm chia tách
những đứa trẻ ra khỏi gia đình của chúng ở biên giới Mỹ – Mexico.
Bà
Nielsen đã bị thay thế bởi ông Kevin McAleenan, ủy viên điều hành Cục Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ, là người được ủy
nhiệm giữ chức “quyền Bộ trưởng” DHS nhưng chưa bao giờ được chỉ định chính thức
cho chức vụ này. Ông McAleenan đã bỏ đi hồi tháng 10/2019 và được ông Wolf thay
thế trong những tháng tiếp theo sau đó. Ông Wolf từng là chánh văn phòng của bà
Nielsen và đã được Thượng viện chuẩn thuận cho một công việc khác tại DHS. Giống
như ông McAleenan, ông Wolf đã không được chỉ định để chính thức nhận chức Bộ
trưởng.
Có một nỗi lo ngại khác về người trong Bộ An ninh Nội
địa đang giám sát hệ thống nhập cư của Mỹ, khi những hạn chế được đặt vào người
đó trong bối cảnh virus corona đang lây lan. Một tòa án liên bang đã ra phán
quyết trong tháng này, rằng ông Ken Cuccinelli, Giám đốc Cơ quan Di trú và Nhập
tịch Hoa Kỳ, là thành viên của lực lượng chuyên trách vấn đề virus corona của
Trump, đã được bổ nhiệm một cách bất hợp pháp, theo luật tuyển dụng liên bang.
Ông Cuccinelli là người chưa từng được Thượng viện chuẩn thuận cho bất kỳ công
việc nào, bây giờ lại được nhắc đến trên trang web của DHS với tư cách là một
quan chức cấp cao, làm nhiệm vụ giám đốc cơ quan di trú này.
Trong khi nhiều công việc được đảm nhận bởi những
người được chỉ định tạm thời để thực hiện các công việc hàng ngày, một số khác
– như vai trò của phó giám đốc FEMA – hiện không có ai đảm nhận và được liệt kê
là ghế trống. Trong các trường hợp khác, lại có các quan chức đang làm hai nhiệm
vụ cùng một lúc, như trong Văn phòng Chiến lược, Chính sách và Kế hoạch của Bộ
An ninh Nội địa, nơi các công việc của Thứ trưởng và trợ lý Thứ trưởng được thực
hiện bởi cùng một người.
Ông Max Stier, Chủ tịch của tổ chức tổ chức
Partnership for Public Service, nói: “Cứ như là giáo viên đứng lớp dạy
thế vậy. Chúng ta có đủ, họ có thể là những nhà giáo dục tuyệt vời, nhưng họ
không nhận được sự tôn trọng ở trong lớp học và bản thân họ cũng không thấy
công việc của họ nhận làm những vấn đề dài hạn, hay những vấn đề khó khăn. Đó
là lý do vì sao mọi người lo ngại về việc không có sự lãnh đạo lâu dài”.
Người phát ngôn của DHS gọi sự ám chỉ rằng, các ghế
trống đã ảnh hưởng đến phản ứng “hoàn toàn vô lý” của Bộ này: “Các nhà
lãnh đạo của DHS đã đi đầu trong việc giúp ngăn chặn cuộc khủng hoảng COVID-19.
Nhờ có sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, DHS đã có thể đáp ứng mỗi khi có người
ở bất cứ nơi đâu và bất cứ khi nào cần đến. Chúng tôi chờ Thượng viện chuẩn thuận
những người được bổ nhiệm của chúng tôi”.
Không ai được Nhà Trắng bổ nhiệm vào các chức vụ Bộ
trưởng Bộ An ninh Nội địa, Thứ trưởng, Tổng Tư vấn, Thứ trưởng đặc trách Quản
lý, phó quản trị của FEMA (Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang), ủy viên quản trị
Cơ quan Hải quan và Biên phòng hoặc giám đốc Cơ quan Di trú và Nhập tịch, theo
như dữ liệu được tổng hợp bởi tổ chức Partnership for Public Service.
Biến động ở tầng nhân sự cấp cao có thể đã tác động
dây chuyền đến toàn bộ hệ thống nhân sự của Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ, với các
quan chức cao cấp có bộ sậu của riêng họ, những người đến và đi cùng họ, ông
Stier cho biết. Ngoài ra, khi một quan chức ở vai trò tạm thời hoặc giữ “quyền”
lãnh đạo, có thể khiến việc bổ nhiệm các ghế trống trở nên khó khăn hơn, bởi vì
những người nộp đơn ứng tuyển vào các ghế trống đó, không biết liệu người thuê
họ có phải là ông chủ thật sự của họ hay không.
Thêm vào tình hình căng thẳng là sự tập trung quá mức
trong suốt ba năm qua vào vấn đề người nhập cư ở biên giới phía nam, khiến DHS
bị xao lãng khỏi các vấn đề khác mà cơ quan này chịu trách nhiệm, như ngăn chặn
những kẻ khủng bố xâm nhập vào đất nước tại các điểm nhập cảnh khác, khủng bố
trên mạng và ứng phó với thảm họa, ông Lapan chỉ ra.
Bây giờ, khi trọng tâm vấn đề chuyển qua việc đối
phó với virus corona, cơ quan này (Bộ An ninh Nội địa) hiện đã căng mỏng, trong
khi chỉ còn ba tháng nữa trước khi bắt đầu mùa bão ở Đại Tây Dương, ông Lapan
nói thêm.
Mặc dù Bộ An ninh Nội địa có nhiều ghế quan trọng
đang bị bỏ trống hơn bất kỳ cơ quan chính phủ nào khác, nhưng cơ quan này không
phải là Bộ duy nhất liên quan đến việc đối phó với virus corona đã phải chịu đựng
rắc rối nhân sự dưới thời chính quyền Trump. Trong Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh
Hoa Kỳ, 28% vị trí then chốt hiện vẫn đang bỏ trống, theo tổ chức Partnership
for Public Service. Còn tại Bộ Quốc phòng, có 34% vị trí cũng đang bỏ trống.
Ông Trump đã giảm số lượng nhân viên an ninh quốc
gia Nhà Trắng để loại bỏ các công việc vốn liên quan đến việc giải quyết các đại
dịch toàn cầu và sa thải cả ông Tom Bossert, là người làm cố vấn an ninh
nội địa tại Hội đồng An ninh Quốc gia, công việc của ông này bao gồm cả khoản
điều phối các phản ứng trước khủng hoảng dịch bệnh. Đến bây giờ cái ghế của ông
Bossert vẫn chưa có người ngồi vào.
Năm ngoái, Chuẩn đô đốc Tim Ziemer, giám đốc
cấp cao của của Cục An ninh Y tế và Phòng thủ sinh học Toàn cầu, thuộc Hội đồng
An ninh Quốc gia, đã rời khỏi hội đồng và cũng chưa có người thay thế. Ngay cả
bác sĩ Luciana Borio, giám đốc của Hội đồng An ninh Quốc gia về chuẩn bị
y tế và sinh học, đã bỏ đi từ tháng 5/2018.
Ông Stier nói: “Bạn không thể đối phó tốt với một
đại dịch mà không có sự chuẩn bị. Bạn thực sự phải làm rất nhiều việc trước đó”.
------------------
NGUỒN
:
By Shannon Pettypiece
March 18, 2020, 4:31 AM EDT
No comments:
Post a Comment