Trọng Thành – RFI | ĐIỂM
BÁO
Đăng ngày 11-02-2019
Trang
nhất các báo Pháp hôm nay 11/02/2019 chú ý nhiều đến nhiều vấn đề thời sự trong
nước : Thảo luận toàn quốc tìm lối thoát khủng hoảng Áo Vàng, cải cách giáo dục,
hay cải cách hệ thống kiểm soát thuế để thiết lập niềm tin giữa chính quyền với
doanh nghiệp. Về thời sự quốc tế, nổi bật nhất là hợp tác quốc phòng Pháp – Úc
bước sang giai đoạn mới, sau khi hai bên ký kết hợp đồng 12 tàu ngầm chiến đấu.
Các vũ khí mới giúp cho Úc có ưu thế quân sự so với Trung Quốc, đặc biệt tại
vùng Biển Đông.
Xưởng đóng tầu ngầm Cherbourg, tỉnh Normandie, Pháp. Ảnh chụp ngày
11/09/2018. CHARLY TRIBALLEAU / AFP
Theo bài « Pháp và Úc khảm vào đá một thỏa
thuận trong ngành tầu ngầm », sau gần ba năm đàm phán, Canberra hôm
nay, 11/02/2019, chính thức ký hợp đồng mua 12 tàu ngầm của Pháp, do hãng Naval
Group sản xuất, với tổng trị giá 50 tỉ đô la. Hợp đồng dày 1.400 trang, quy định
một cách rất chi tiết hàng loạt lĩnh vực, như bản quyền công nghiệp, bảo hành,
trao đổi công nghệ, cung ứng nguyên liệu hay các quy định về phạt…, cho phép
hai bên tránh được các hiểu lầm trong thời hạn hợp đồng kéo dài 50 năm. Paris
cũng cam kết sẽ hỗ trợ tập đoàn Naval Group trong hợp đồng đóng tầu ngầm cho
Úc.
Hợp đồng nói trên được xác định là bất di bất dịch,
bất kể biến động chính trị tại Úc. Toàn bộ 12 tàu ngầm sẽ được lắp đặt trên đất
Úc, cho phép tạo thêm 3.000 công ăn việc làm tại chỗ. Khoảng 1.100 doanh nghiệp
vừa và nhỏ của phía Úc có thể tham gia sản xuất thiết bị. Chiếc đầu tiên dự kiến
hạ thủy vào năm 2032. Tiếp theo đó, cứ hai năm một lần Úc sẽ có thêm một tàu ngầm
do Pháp chế tạo.
Đối với Naval Group, việc ký kết hợp đồng với Úc
mang lại niềm tự hào lớn cho tập đoàn. Theo một số giới chức của Naval Group, hợp
đồng tầu ngầm này sẽ mang lại cho Hải quân Úc ưu thế tại vùng biển Đông Nam Á.
Ưu thế vượt trội của tầu ngầm Pháp
Bài viết « Căn cứ Hải quân Cherbourg hoạt động
hết công suất » của Les Echos giải thích lý do khiến Pháp giành thắng
lợi trong hợp đồng này trước hai đối thủ nặng ký khác, Đức và Nhật. Theo Les
Echos, với ba tầu ngầm hạt nhân tấn công Barracuda đang được chế tạo tại cơ sở
đóng tàu Cherbourg (được dùng làm nguyên mẫu cho 12 chiếc tầu hợp đồng với Úc),
Paris đã cho Canberra thấy ưu thế vượt trội về tốc độ, về khả năng ít gây tiếng
ồn, cũng như thời gian hoạt động độc lập dưới nước. Tàu ngầm mà Pháp dự kiến
đóng cho Úc cũng cần đến một tổ lái ít người hơn, 4 thành viên so với khoảng 15
người cho tầu Rubis thế hệ trước.
Bài « Pháp – Úc : Mối quan hệ chiến lược tại
Thái Bình Dương » của Les Echos nhấn mạnh : hiện tại Úc đã trở thành đồng
minh mật thiết nhất của Pháp tại khu vực Thái Bình Dương. Việc Pháp giúp Úc chế
tạo tầu ngầm là một trong các phương tiện để tăng sức mạnh quân sự, nhằm cân bằng
lại đà quân sự hóa hiện nay của Trung Quốc ở Biển Đông, cũng như ảnh hưởng gia
tăng của Bắc Kinh thách thức liên minh chiến lược do Hoa Kỳ đứng đầu tại khu vực
Ấn Độ - Thái Bình Dương, như nhận định của nhà phân tích Malcolm Davis, tại
Australian Strategic Policy Institute.
Sức mạnh gia tăng của Trung Quốc chính là nhân tố
khiến Pháp và Úc xích gần nhau. Vẫn theo nhà phân tích Úc Malcom Davis, Pháp có
thể sẽ giữ một vai trò lớn hơn hiện nay tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Trong trường hợp có các khủng hoảng lớn, ví dụ như « một xung đột quân
sự tại Đài Loan, ở Biển Đông, hay trên bán đảo Triều Tiên, Úc có thể yêu cầu
Pháp hỗ trợ, trong một hoạt động quân sự hỗn hợp ». Hiện tại, Hoa Kỳ
đã có nhiều đồng minh quân sự trong khu vực, như Nhật Bản và Hàn Quốc, và quan
hệ đối tác đang được siết chặt với Philippines, Ấn Độ, Singapore và Việt Nam.
*
Mỹ-Trung : Washington có thể gia hạn, nếu đàm phán tiến
triển
Đàm phán Mỹ - Trung nhằm tìm lối thoát cho cuộc chiến
về thuế đang bước vào giai đoạn cuối là đề tài thời sự quốc tế trọng tâm khác.
Theo Les Echos, sau giai đoạn tạm nghỉ nhân dịp Năm mới âm lịch cổ truyền, Hoa
Kỳ và Trung Quốc bước vào vòng đàm phán mới, khai mạc hôm nay 11/02 tại Bắc
Kinh. Tham gia phái đoàn Mỹ trong đợt đàm phán này có bộ trưởng Thương Mại
Robert Lighthizer và bộ trưởng Tài Chính Steven Mnuchin. Hạn chót cho một thỏa
thuận, theo quy ước giữa hai bên, là ngày 02/03. Nếu không thỏa hiệp được với
nhau, Washington đe dọa sẽ tiếp tục tăng thuế nhập khẩu 200 tỉ đô la hàng hóa
Trung Quốc, từ 10% hiện nay lên 25%.
Cho dù Washington và Bắc Kinh đã nhấn mạnh là có nhiều
tiến bộ đạt được trong đàm phán trong chuyến công du Mỹ của phó thủ tướng Trung
Quốc Lưu Hạc (Liu He), cách nay 2 tuần, chính quyền Mỹ trong những ngày gần đây
liên tục khẳng định còn nhiều việc phải làm.
Bắc Kinh tỏ ra sẵn sàng nhân nhượng đối với việc mở
cửa hơn thị trường Trung Quốc cho hàng hóa Mỹ, nhưng một trong những điểm bế tắc
chính trong đàm phán là việc Mỹ đòi hỏi Trung Quốc phải tiến hành « các
cải cách thực sự về cơ cấu », cho phép chấm dứt các hoạt động cạnh
tranh thương mại bất chính, đặc biệt là chấm dứt cưỡng bức chuyển giao công nghệ,
giảm bớt tỉ trọng của khu vực doanh nghiệp Nhà nước.
*
« Cơ chế kiểm soát » : Chủ đề hết sức nhạy cảm với Bắc
Kinh
Chính quyền Mỹ yêu cầu Bắc Kinh phải thiết lập
« một cơ chế kiểm soát thường xuyên » đối với các cam kết mà Bắc
Kinh có thể đưa ra trong lĩnh vực này. Nhưng đây là điều mà chế độ cộng sản
Trung Quốc coi là một « chủ đề hết sức nhạy cảm ». Theo một
nhà nghiên cứu thuộc Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, và cố vấn của chính quyền,
thì đòi hỏi này thách thức trực tiếp chủ quyền của Trung Quốc.
Báo chí Hoa Kỳ cho hay Washington có thể chấp nhận
kéo dài hạn chót đàm phán, nếu các thương lượng đạt tiến bộ trong tuần này. Hôm
thứ Năm tuần trước, để gây áp lực lên Bắc Kinh, tổng thống Mỹ tuyên bố không có
dự kiến gặp lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trước ngày 01/03. Tuyên bố của tổng
thống Mỹ làm tắt ngấm hy vọng là hai bên có thể đạt đồng thuận đúng thời điểm dự
kiến.
*
Venezuela : Kế hoạch tái thiết khổng lồ, nếu « chuyển tiếp
chính trị »
Về điểm nóng Venezuela, bế tắc vẫn tiếp tục trong vấn
đề chuyển hàng cứu trợ nhân đạo quốc tế, do bất đồng giữa tổng thống Maduros và
tổng thống tự phong tạm quyền Guaido, được sự công nhận của khoảng 40 quốc gia.
Theo Le Monde, chính quyền Maduro vẫn tiếp tục phủ nhận trách nhiệm của mình
trong cuộc khủng hoảng vô cùng trầm trọng hiện nay, đoạn tuyệt viện trợ nhân đạo
quốc tế, đưa quân đội ra biên giới để ngăn hàng viện trợ. Một bộ phận đối lập đề
nghị can thiệp vũ trang để đưa viện trợ nhân đạo đến với người dân.
Cũng về Venezuela, Le Monde có bài phân tích về
« kế hoạch tái thiết khổng lồ », một khi có «chuyển tiếp
chính trị ». Hiện tại, tình cảnh của người dân Venezuela rất thê thảm
: lương tháng tối thiểu tại Venezuela chỉ đủ mua một cân thịt. Đồng tiền quốc
gia mất giá hơn 10.000 lần hồi năm ngoái.
Theo một giới chính tài chính quốc tế, giai đoạn hỗ
trợ quốc tế đầu tiên phải là viện trợ nhân đạo ồ ạt. Tiếp theo đó, các định chế
tài chính quốc tế cần cho Venezuela vay khoảng 60 tỉ đô la để vực dậy nền kinh
tế, đặc biệt để chấm dứt tình trạng thiếu ngoại tệ, buộc chính quyền phải in tiền
hàng loạt - nguồn gốc lạm phát siêu tốc những năm gần đây. Giữ ổn định giá trị
của đồng tiền Venezuela là một ưu tiên.
Theo Le Monde, Venezuela và các đối tác cần tái khởi
động nhanh chóng các ngành công nghiệp chiến lược, vốn bị tham nhũng và tình trạng
thiếu đầu tư làm tê liệt.
*
Tấn công hang ổ cuối cùng của Daech
Về thời sự Trung Cận Đông, Le Figaro chú ý đến cuộc
tấn công vào hang ổ cuối cùng của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo tại Syria, sát biên
giới về Irak. Lực lượng Daech bị kẹp giữa một bên là quân đội Irak ở phía đông
và quân đội Syria ở phía tây. Tuy nhiên, lực lượng chính tham gia vào cuộc tấn
công này là Lực Lượng Dân Chủ Syria (FSD), tức liên minh vũ trang với người
Kurdistan là trụ cột.
Theo Le Figaro, các chiến binh Daech quyết bám trụ
hang ổ cuối cùng, với diện tích chỉ chưa đầy 10 km², trên một địa hình bằng phẳng.
Chiến dịch được khởi sự hôm thứ Bảy, tuần trước, dự kiến sẽ kéo dài trong khoảng
từ một đến hai tuần.
*
40 năm cách mạng : Iran « kỷ niệm buồn »
Cũng về Trung Đông, Le Monde có bài xã luận « Iran
: Dịp kỷ niệm buồn » nói đến dịp 40 năm ngày cách mạng Hồi Giáo 1979,
lật đổ chế độ quân chủ thân phương Tây. Le Monde tóm lược tình hình tại Iran hiện
nay như sau : 40 năm sau cách mạng, xã hội Iran hiện nay trẻ hơn, giàu có hơn,
đa nguyên hơn, và khát khao mở cửa ra với bên ngoài. Tuy nhiên, nhóm bảo thủ tại
Iran cự tuyệt thay đổi chính trị. Thay đổi chính trị với Iran hiện nay bị coi
là điều « hoàn toàn không thể được ».
Nền kinh tế nước này đang lao vực, đặc biệt với các
trừng phạt kinh tế của Mỹ. Các nước châu Âu, cho dù vẫn ủng hộ Iran để giữ
Teheran lại với thỏa thuận hạt nhân, nhưng hoàn toàn không ảo tưởng về bản chất
của chế độ Hồi Giáo này. Theo Le Monde, đối với chính quyền Teheran, để thoát
khỏi thế bế tắc hiện nay, chỉ có con đường duy nhất là đối thoại một cách sáng
suốt. Đây chính là điều mà Liên Âu chủ trương.
*
« Áo Vàng » Pháp : Cực hữu và cực tả đột ngột đổi thái độ
Về thời sự nước Pháp, phong trào Áo Vàng tiếp tục là
chủ đề chính của nhiều báo. Les Echos ghi nhận phe cực hữu và cực tả vừa có một
thay đổi lập trường bất ngờ, sau vụ một ngôi nhà của chủ tịch Quốc Hội bị một số
phần tử cực đoan phóng hỏa.
Chuyên mục « Mỗi ngày một sự kiện »
của Les Echos ghi nhận là toàn bộ các lãnh đạo đối lập, đặc biệt là lãnh đạo
hai đảng cựu hữu và cực tả, Marine Le Pen và Jean-Luc Mélenchon, đã đồng loạt
lên án vụ nhà của chủ tịch Richard Ferrand tại tỉnh Bretagne bị phóng hỏa cuối
tuần trước, bởi một số thành phần có liên quan đến « phong trào Áo Vàng ».
Lãnh đạo nhóm nghị sĩ đảng cầm quyền LREM ngay lập tức hoan nghênh thiện chí của
đối lập.
Theo Les Echos, sự thay đổi thái độ được đánh giá là
bất ngờ nói trên thật ra xuất phát từ chỗ người dân Pháp ngày càng không chấp
nhận tình trạng bạo lực diễn ra bên lề các cuộc biểu tình « Áo Vàng »,
bất chấp việc chính phủ đã chấp nhận đối thoại toàn quốc để tìm giải pháp. Theo
một điều tra của Eurotrack được Les Echos công bố, tỉ lệ cử tri ủng hộ hai
phong trào cực hữu và cực tả nói trên chỉ còn là 12% (với đảng Tập Hợp Quốc Gia
của bà Le Pen) và 8% (với đảng Nước Pháp Bất Khuất của ông Mélenchon). Sự ủng hộ
của người dân với đối lập sụt giảm, trong lúc uy tín của chính quyền Macron
tăng cao trở lại, sau khi cuộc đối thoại « trực tiếp » với cử
tri được thiết lập, và Thảo luận toàn quốc theo chủ trương của tổng thống
Macron - diễn ra từ một tháng nay - có thể khép lại với một cuộc trưng cầu dân
ý, vốn là nguyện vọng của đông đảo cử tri.
*
Thảo luận toàn quốc : Lo ngại và hy vọng
Về phần mình, Le Figaro - với bài xã luận « Đằng
sau cuộc Thảo luận toàn quốc » - tỏ ra lo ngại về cuộc đối thoại trực
tiếp giữa tổng thống Macron với dân chúng, theo phong cách của cựu tổng thống Mỹ
Barack Obama. Ghi nhận hình ảnh của tổng thống Pháp được cải thiện đáng kể sau
các cuộc đối thoại cởi mở này, thế nhưng Le Figaro cũng nhấn mạnh đến việc ông
Macron đang dành quá nhiều thời gian cho cuộc thảo luận, trong lúc hàng loạt hồ
sơ hệ trọng của chính quyền hiện vẫn đang chờ tổng thống giải quyết, từ nợ công
đến khủng hoảng nhập cư…
Vẫn về cuộc Thảo luận toàn quốc, xã luận La Croix với
tựa « Lối thoát » đặt rất nhiều hy vọng vào tổng thống Macron,
trong việc tìm được lối ra cho cuộc khủng hoảng đã kéo dài ba tháng nay. Nối lại
với các mục tiêu đầy tham vọng trong thời gian tranh cử - một dự án vốn thuyết
phục được đông đảo người Pháp, duy trì các định hướng cải cách như đã vạch ra,
đây là điều La Croix khẳng định là cần thiết. Nhưng theo nhật báo Pháp, «
điều tiên quyết » hiện nay giúp tổng thống nhận được hậu thuẫn của cử
tri chính là một « thái độ công minh ».
----------------------
Thùy Dương – RFI
Đăng ngày 11-02-2019
Ngày
11/02/2019, Úc chính thức ký hợp đồng mua 12 tàu ngầm của Pháp với tổng trị giá
50 tỉ đô la. Thủ tướng Úc Scott Morrison gọi đây là « kế hoạch đầy tham
vọng », trong lễ ký kết với sự hiện diện của bộ trưởng Quốc Phòng Pháp
Florence Parly.
Bộ trưởng Quốc Phòng Úc Christopher Pyne (T), thủ tước Úc Scott Morrision
(G) và bộ trưởng Quân Lực Pháp Florence Parly (P) bắt tay tại lễ ký hợp đồng,
Canberra, ngày 11/02/2019. AAP Image/Lukas Coch via Reuters
Thủ tướng Morrison nhấn mạnh hợp đồng mà hai nước ký
ngày 11/02 là « sự đầu tư quan trọng nhất của Úc về quốc phòng trong thời
bình ». Sau nhiều năm thương lượng, vào năm 2016, tập đoàn Pháp Naval
Group (trước đây là DCNS) đã được chọn để ký « hợp đồng thế kỷ », cung
cấp 12 tàu ngầm thế hệ mới cho Hải Quân Úc.
Tàu ngầm đầu tiên sẽ được Naval Group bàn giao cho
Úc vào năm 2030. Thương vụ khổng lồ này sẽ tạo ra 2.800 việc làm tại Úc và 500
việc làm tại Pháp.
AFP bình luận hợp đồng khổng lồ này phản ánh tham vọng
của Úc tại Thái Bình Dương. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lấy làm tiếc rằng hợp đồng
này được ký kết quá muộn : vùng biển phía bắc và đông nước Úc đang là nơi tranh
giành ảnh hưởng của Mỹ, Trung Quốc và các cường quốc khác trong khu vực.
No comments:
Post a Comment