Tổng thống Trump có
thể nhận Nobel Hòa bình không?
BBC News Tiếng Việt
13 tháng 7
2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cd78zv2193po
Thủ
tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đề cử Tổng thống Mỹ Donald Trump cho giải
Nobel Hòa bình, một trong những giải thưởng quốc tế danh giá nhất dành cho cá
nhân hoặc tổ chức được cho là đã có đóng góp lớn nhất trong việc "thúc đẩy
tình hữu nghị giữa các quốc gia".
Trong
bức thư gửi Ủy ban Nobel, được ông chia sẻ trực tuyến, ông Netanyahu nhận định
ông Trump đã "thể hiện sự cống hiến kiên định và đặc biệt trong việc thúc
đẩy hòa bình, an ninh và ổn định trên toàn thế giới".
Ông
Trump, người đang cố gắng làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn giữa Israel và
Hamas ở Gaza, đã từng được đề cử.
Vào
tháng Sáu, Pakistan cũng cho biết họ sẽ đề xuất ông Trump cho giải thưởng này
vì những nỗ lực của ông trong việc giúp giải quyết xung đột giữa Ấn Độ và
Pakistan.
Việc
ông Netanyahu đề cử ông Trump đã gây ra sự hoài nghi ở một số nơi, bao gồm cựu
Thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt, người đã bình luận trên nền tảng X rằng ông
Netanyahu đang tìm cách lấy lòng ông Trump.
Nếu
ông Trump giành được giải thưởng, ông sẽ là tổng thống Mỹ thứ năm làm được điều
này, sau Theodore Roosevelt, Woodrow Wilson, Jimmy Carter và Barack Obama.
Dưới đây
là cách thức hoạt động của giải thưởng:
Ai
đủ điều kiện nhận giải?
Theo
di chúc của nhà công nghiệp Thụy Điển Alfred Nobel, người đã phát minh ra thuốc
nổ, giải thưởng nên được trao cho người "đã làm được nhiều nhất hoặc tốt
nhất để thúc đẩy tình hữu nghị giữa các quốc gia, xóa bỏ hoặc giảm bớt quân đội
thường trực và thiết lập, thúc đẩy các hội nghị hòa bình."
Tất
cả những người còn sống hoặc các tổ chức đang hoạt động đều đủ điều kiện.
Trong
phần giới thiệu trên trang web của giải Nobel, Chủ tịch Ủy ban Giải thưởng Hòa
bình Jorgen Watne Frydnes cho biết "trên thực tế, bất kỳ ai cũng có thể là
người nhận giải Nobel Hòa bình. Lịch sử của giải thưởng cho thấy rõ nó được
trao cho những người thuộc mọi tầng lớp xã hội từ khắp nơi trên thế giới."
Các
giải Nobel được công bố vào tháng 10 hàng năm, nhưng các đề cử sẽ đóng vào
tháng Một, có nghĩa là việc ông Netanyahu đề cử ông Trump không thể được xem
xét trong năm nay.
Ai
có thể đề cử
Hàng
ngàn người có thể đề xuất các ứng viên sau: các thành viên chính phủ và nghị viện;
các nguyên thủ quốc gia đương nhiệm; các giáo sư đại học về lịch sử, khoa học
xã hội, luật và triết học; các cựu chủ nhân giải Nobel Hòa bình cũng như những
người khác.
Một
người không thể tự đề cử chính mình.
Danh
sách các ứng viên được giữ bí mật trong 50 năm, mặc dù không có điều gì cấm những
người đề cử tiết lộ lựa chọn của họ.
Ai
quyết định người giành giải
Ủy
ban Nobel Na Uy, bao gồm 5 cá nhân do nghị viện Na Uy bổ nhiệm, là ban giám khảo.
Các
thành viên thường là các chính trị gia đã nghỉ hưu, nhưng không phải lúc nào
cũng vậy. Ủy ban hiện tại được người đứng đầu chi nhánh Na Uy của PEN
International, một tổ chức bảo vệ quyền tự do ngôn luận, lãnh đạo.
Tất
cả những người này đều được các đảng chính trị Na Uy đề cử và việc bổ nhiệm họ
phản ánh sự cân bằng quyền lực trong nghị viện Na Uy.
Ủy
ban quyết định người nhận giải ra sao?
Cuộc
họp đầu tiên của ủy ban diễn ra vào tháng Hai hàng năm, khi các thành viên có
thể đưa ra các đề cử của riêng họ để thêm vào danh sách.
Năm
ngoái có 286 ứng cử viên. Năm 2025 có 338 ứng cử viên được đề cử cho giải thưởng,
bao gồm 244 cá nhân và 94 tổ chức.
Ủy
ban sẽ rút gọn các đề cử để lập danh sách rút gọn, và mỗi ứng cử viên sau đó sẽ
được một nhóm cố vấn thường trực và các chuyên gia khác đánh giá.
Ủy
ban hướng tới sự đồng thuận nhưng có thể quyết định bằng cách bỏ phiếu đa số.
Quyết định cuối cùng thường chỉ được đưa ra vài ngày trước khi công bố giải thưởng.
No comments:
Post a Comment