Tòa
kháng án: Sắc lệnh hủy quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh là vi hiến
Người Việt
July
24, 2025 : 10:52 AM
SAN
FRANCISCO, California (NV) – Tòa kháng án liên bang ở San Francisco hôm
Thứ Tư, 23 Tháng Bảy, tuyên bố sắc lệnh của Tổng Thống Donald Trump về hủy quyền
lấy quốc tịch theo nơi sinh (birthright citizenship) là vi hiến, theo AP.
Phán
quyết này giữ nguyên phán quyết của tòa cấp dưới chặn sắc lệnh của Tổng Thống
Trump khắp nước Mỹ, nhưng sẽ nhanh chóng đưa vấn đề này trở lại Tối Cao Pháp Viện
(TCPV).
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/07/TS-toa-khang-an-1920x1280.jpg
Biểu
tình trước Tối Cao Pháp Viện ở Washington, DC, hôm 14 Tháng Năm, ủng hộ quyền lấy
quốc tịch theo nơi sinh. (Hình minh họa: Alex Wong/Getty Images)
Ba
chánh án Tòa Kháng Án Hoa Kỳ số 9 bỏ phiếu 2-1 đưa ra phán quyết này sau khi
tòa liên bang ở New Hampshire cũng chặn sắc lệnh của ông Trump. Đây là lần đầu
tiên tòa kháng án xét xử vấn đề này.
Hôm
20 Tháng Giêng, ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng Thống Trump ký sắc lệnh không cho
lấy quốc tịch Mỹ đối với trẻ em sinh ra ở Mỹ nhưng cha mẹ ở Mỹ bất hợp pháp hoặc
tạm thời. Sắc lệnh này chỉ cho phép lấy quốc tịch Mỹ đối với trẻ em có ít nhất
cha hoặc mẹ là công dân Mỹ hoặc thường trú nhân.
Từ lâu,
nhiều người, gồm học giả pháp lý cánh tả lẫn cánh hữu, công nhận Tu Chính Án Số
14 trong Hiến Pháp Mỹ cho phép hầu như bất cứ ai sinh ở Mỹ đều được lấy quốc tịch
Mỹ.
“Tòa cấp
dưới kết luận đúng rằng việc sắc lệnh này tước quyền lấy quốc tịch của nhiều
người sinh ra ở Mỹ là vi hiến. Chúng tôi hoàn toàn đồng ý,” Tòa Kháng Án Số 9
cho hay.
Phán
quyết của tòa này giữ nguyên phán quyết của ông John C. Coughenour, chánh án
liên bang ở Seattle, Washington. Hồi Tháng Hai, ông Coughenour chặn sắc lệnh hủy
quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh. Ông nói sắc lệnh này chứng tỏ chính quyền Tổng
Thống Trump cố phớt lờ Hiến Pháp vì mục đích chính trị.
Tòa Bạch Ốc
và Bộ Tư Pháp chưa trả lời tin nhắn của AP yêu cầu nhận xét về phán quyết của
Tòa Kháng Án Số 9.
Mới
đây, TCPV hạn chế cho phép tòa cấp dưới đưa ra phán quyết có hiệu lực khắp nước
Mỹ.
Tuy
nhiên, Toà Kháng Án Số 9 thấy vụ này là
một trong những trường hợp ngoại lệ mà TCPV bỏ ngỏ. Vụ kiện này do một nhóm tiểu
bang đưa ra, cho hay họ cần phán quyết có hiệu lực cả nước để tránh chuyện rắc
rối nảy sinh vì quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh chỉ được áp dụng cho một nửa
nước Mỹ.
“Chúng
tôi kết luận rằng tòa cấp dưới không lạm quyền khi ban hành phán quyết có hiệu
lực cả nước để những tiểu bang đó hoàn toàn yên tâm,” hai chánh án thuộc phía
đa số trong phán quyết của Tòa Kháng Án Số 9, ông Michael Hawkins và ông Ronald
Gould, viết. Cả hai chánh án này đều do cựu Tổng Thống Bill Clinton bổ nhiệm.
Ông
Patrick Bumatay, chánh do Tổng Thống Trump bổ nhiệm, bỏ phiếu chống. Ông cho rằng
những tiểu bang đó không có quyền hợp pháp, hoặc cơ sở, để kiện.
Ông
Bumatay không có ý kiến về việc hủy quyền lấy quốc tịch theo nơi sinh là vi hiến
hay không. (Th.Long)
No comments:
Post a Comment