Mối
thâm thù Ấn Độ và Pakistan, căn nguyên từ sự phân chia lãnh thổ của Đế quốc Anh
năm 1947
Anh
Vũ - RFI
Đăng
ngày: 07/05/2025 - 14:52Sửa đổi ngày: 07/05/2025 - 16:24
Từ gần 80
năm nay, hai cường quốc hạt nhân ở châu Á đã nuôi dưỡng mối thâm thù bắt nguồn
từ sự phân chia lãnh thổ của Đế quốc Anh ở Ấn Độ sau khi những nhà thực dân rời
đi.
HÌNH
:
Người
ủng hộ Liên đoàn Hồi giáo Markazi (Pakistan) biểu tình đốt cờ Ấn Độ phản đối
New Delhi oanh kích vào lãnh thổ Pakistan, ngày 07/05/2025 tại Peshawar,
Pakistan, AP - Muhammad Sajjad
Gandhi,
nhân vật kiệt xuất của dân tộc Ấn Độ, đã tiên đoán sự phân chia tiểu lục địa Ấn
Độ thành một quốc gia Hồi giáo và một quốc gia Hindu sẽ để lại di sản khủng khiếp?
có thể sẽ dẫn đến nhiều cuộc chiến tranh. Trong gần 80 năm qua, cuộc ly hôn đẫm
máu năm 1947 giữa Ấn Độ và Pakistan sau khi giành độc lập từ Đế quốc Anh đã để
lại sự hiềm khích không nguôi và chính điều đó đã dẫn đến nhiều cuộc chiến
tranh.
Hai
nước đã rơi vào cuộc khủng hoảng mới từ vụ tấn công khiến 26 người thiệt mạng
hôm 22 tháng 4 vừa qua tại Kashmir của Ấn Độ, đây là vụ tấn công chết chóc nhất
nhằm vào dân thường trong khu vực từ hơn hai mươi năm qua. New Delhi cáo buộc
nước láng giềng, Pakistan phủ nhận ngay lập tức. Các lệnh trừng phạt đã được
đưa ra và các vụ đấu súng giữa quân đội hai nước tại biên giới vẫn xảy ra. Sự
leo thang có thể trở nên nghiêm trọng gây nhiều lo ngại về một cuộc xung đột vũ
trang giữa hai nước láng giềng có vũ khí hạt nhân.
Ngược
lại lịch sử, vào những năm 1930, hy vọng về nền độc lập đã dấy lên trong một
dân tộc, đang bị chia rẽ, được dẫn dắt bởi một nhân vật thần thánh nuôi dưỡng
giấc mơ về một quốc gia thống nhất: Đó là Mahatma Gandhi. Các phong trào đấu
tranh thành hình cho đến khi Đảng Quốc Đại phát động chiến dịch “Quit India” (
Rời khỏi Ấn Độ) vào năm 1942.
Để
loại bỏ Đế chế Anh, đế quốc đã xây dựng công trình thuộc địa lớn nhất trong lịch
sử trên tiểu lục địa Ấn Độ trong hơn hai thế kỷ, Gandhi đã cố gắng hết sức để
đưa tất cả các phe phái đi đến thống nhất.
Nhưng
tham vọng lịch sử của Grandhi đã gặp phải trở ngại lớn. Đó là
Muhammad Ali Jinnah, một luật sư kiên định ở Bombay. Ông đòi hỏi một
Nhà nước riêng cho người Hồi giáo. Cùng với Liên đoàn Hồi giáo nhiều thế lực,
ông bảo vệ việc thành lập Pakistan tức " xứ sở thuần khiết", chống
lại những người theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan Hindu, đang hy vọng áp đặt một
quốc gia mà ở đó chủng tộc Hindu chiếm vị thế là siêu đẳng.
Nhân
danh chủ nghĩa dân tộc Hinduva, một nhà chính trị tên là Savarkar phản đối đường
lối đoàn kết và bất bạo động do Gandhi cổ vũ. “Ông ta ấp ủ giấc mơ xây dựng
lại một đế chế vĩ đại trải dài từ nguồn sông Indus đến sông Brahmaputra, từ dãy
Himalaya tuyết phủ đến mũi Comorin. Ông căm ghét người Hồi giáo; trong xã hội
Hindu mà ông hình dung, ông không để cho họ có một vị trí nào”, Dominique
Lapierre và Larry Collin, hai nhà văn, nhà báo Pháp kể lại trong một ký sự lịch
sử Đêm Tự Do, mà họ viết về sự kiện lớn này của thế kỷ 20.
Trước
năm 1947, không hề có quốc gia "Ấn Độ" hay "Pakistan" độc lập
như ngày nay. Cả hai đều nằm trong một đơn vị hành chính chung do Anh kiểm
soát, gọi là Ấn Độ thuộc Anh. Việc phân chia năm 1947 mới tạo ra hai quốc gia
riêng biệt lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại.
Việc
phân chia không dựa trên các ranh giới tự nhiên, ngôn ngữ hay lịch sử mà dựa chủ
yếu vào tôn giáo, và được chính quyền thực dân Anh công bố vào ngày 3 tháng 6
năm 1947. Vùng có đa số dân là người Hindu được giữ lại trong nước Ấn Độ mới.
Phần đất có đa số dân Hồi Giáo được tách ra thành một nước mới gọi là Pakistan,
gồm hai phần: tây Pakistan (Pakistan hiện tại) và đông Pakistan nay là
Bangladesh (tách khỏi Pakistan từ năm 1971). Hai vùng này cách nhau 1600 km,
ngăn cách bởi lãnh thổ Ấn Độ
Vào
ngày 15 tháng 8 năm 1947, chính phủ đầu tiên của Ấn Độ độc lập đã tuyên thệ nhậm
chức. Về phần mình, Muhammad Ali Jinnah ăn mừng quốc gia Hồi giáo mới và lễ
đăng quang của ông với tư cách là toàn quyền. Ván cược của Gandhi đã không
thành công. Trong khi đám đông khổng lồ ăn mừng ngày độc lập thì những cuộc thảm
sát khủng khiếp đang được chuẩn bị.
Những
tuần tiếp theo thật là bi thảm. Cuộc chia cắt trong độc lập đã đẩy gần 15 triệu
người ra đường, tạo nên một trong những cuộc di cư lớn nhất trong lịch sử thế
giới. Người Hồi giáo hướng về lãnh thổ Pakistan, người Hindu và người Sikh đi về
phía ngược lại. Làn sóng di cư này đã gây ra các cuộc bạo loạn và thảm sát khiến
một triệu người thiệt mạng.
Punjab,
vùng đất máu
Có
một vùng lãnh thổ tang tóc trong thảm kịch này đó là Punjab. Hòn ngọc quý trên
phần lãnh thổ Ấn Độ. "Là vùng đất có những dòng sông lấp
lánh, những đồng bằng trù phú phủ đầy hoa màu, một ốc đảo được các vị thần ban
phước giữa bán đảo khô cằn", Dominique Lapierre và Larry Collins
viết.
Trong
số các con sông cung cấp nước cho nơi này, sông Indus, được lấy tên gọi cho tiểu
lục địa Ấn Độ. Lưu vực con sông này trong lịch sử đã từng là một trong những
tuyến đường xâm lược lớn nhất vào Ấn Độ, của các đội quân Macedonia của
Alexander Đại đế, quân đoàn Ba Tư của Darius đến các vị lãnh chúa đạo Hồi
và sau đó là các đoàn quân chinh phục Trung Á đã thiết lập sự thống trị của đế
chế Hồi giáo Mughal trong nhiều thế kỷ.
Là
ngã tư của nhiều vùng ở Ấn Độ, Punjab đã chứng kiến một số vụ tàn sát bạo
lực nhất vào năm 1947. Khi đó, lực lượng dân quân Hồi giáo đã san bằng các ngôi
làng của người Sikh (tôn giáo độc thần của khu vực này), giết hại phụ nữ và trẻ
em trong trận càn. Những chuyến tàu chở người tị nạn Hồi giáo đến đất nước
Pakistan mới chất đầy hàng ngàn xác chết.
Liên
tiếp chiến tranh
Sau
khi giành được độc lập, cùng với hàng trăm ngàn người chết, một cuộc chiến đã nổ
ra vào mùa thu năm 1947 giữa hai quốc gia mới để giành quyền kiểm soát Kashmir,
nơi đã được sáp nhập vào Ấn Độ. Một lệnh ngừng bắn được tuyên bố vào ngày
1 tháng 1 năm 1949 dọc theo "Đường kiểm soát" dài 770 km chia Kashmir
thành hai phần: 37% thuộc về Pakistan (Azad-Kashmir) và 63% thuộc về Ấn Độ
(Bang Jammu và Kashmir). Bất chấp thỏa thuận này, cả hai quốc gia vẫn tuyên bố
chủ quyền đối với toàn bộ lãnh thổ. Năm 1948, Liên Hiệp Quốc đã ra nghị quyết về
việc tổ chức trưng cầu dân ý về quyền tự quyết, tuy nhiên, nghị quyết này vẫn
chỉ là chứng thư chết vì New Delhi phủ nhận.
Sau
đó, Ấn Độ và Pakistan lại đụng độ nhau trên chiến trường hai lần. Năm 1965, một
ngàn quân ly khai được Pakistan hậu thuẫn đã xâm lược Kashmir của Ấn Độ. Liên
Xô đã nhảy vào đứng làm trung gian sau cuộc giao tranh đẫm máu và hàng nghìn
người chết. Sau đó, vào năm 1971, Pakistan đã đưa quân vào phía đông lãnh thổ của
mình, Đông Bengal, để đàn áp phong trào ly khai tại đó. Quân đội Ấn Độ can thiệp.
Cuộc chiến kết thúc chín tháng sau đó với nền độc lập của vùng đất mang tên gọi
Bangladesh, với cái giá phải trả là ba triệu người thiệt mạng.
Năm
1989, Ấn Độ phải đối mặt với một cuộc nổi dậy ly khai mới khiến cộng đồng người
Hindu ở Kashmir thuộc Ấn Độ phải chạy trốn đến các khu vực khác. Năm 1999, New
Delhi cáo buộc Islamabad đã đưa các chiến binh Hồi giáo và binh lính Pakistan
xâm nhập vào khu vực Kashmir của mình để kiểm soát sông băng Siachen, ở độ cao
hơn 5.000 m. Cuộc giao tranh ác liệt đã khiến hơn một nghìn người thiệt mạng.
Kể
từ đó, các vụ tấn công diễn ra thường xuyên, chẳng hạn năm 2001, một cuộc tấn
công xảy ra trước Hội đồng vùng Kashmir của Ấn Độ ở Srinagar khiến 38 người
thiệt mạng. Sau đó vào năm 2008 tại Bombay, các chiến binh thánh chiến đã gây
ra cái chết của 166 người. Những nỗ lực đối thoại và con đường hướng tới hòa
bình liên tục bị phá hoại. Cuộc đụng độ gần đây nhất là vụ tấn công năm 2019
khiến 40 lính bán quân sự Ấn Độ thiệt mạng, khiến New Delhi phải mở các
cuộc không kích trên lãnh thổ Pakistan để đáp trả.
(Theo
Le Figaro)
--------------------------
Các
nội dung liên quan
NAM
Á
Nguy
cơ bùng nổ xung đột Ấn Độ - Pakistan tại Kashmir
PHÂN
TÍCH
Kashmir:
Ấn Độ, Pakistan tiến ngày càng gần đến chiến tranh
KHỦNG
BỐ - CACHEMIRE - ẤN ĐỘ - PAKISTAN
Khủng
bố tại Kashmir : Nổ súng giữa Ấn Độ - Pakistan, LHQ kêu gọi các bên kềm
chế tối đa
No comments:
Post a Comment