BẢN TIN TỔNG HỢP NGÀY 11/12/2024

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch-HRW) hôm qua, 10/12/2024, đã ra thông cáo kêu gọi chính quyền Việt Nam hủy bỏ một nghị định mới siết chặt việc quản lý sử dụng mạng Internet và luật An ninh mạng 2018. Văn bản này, mà theo HRW có thể gây tác động tiêu cực đến quyền tiếp cận thông tin và quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 25/12/2024.

HÌNH :

Ảnh minh họa ứng dụng Zalo được sử dụng ở Việt Nam. AFP - NHAC NGUYEN

Thông cáo của HRW nhắc lại, vào tháng 11 vừa qua, chính phủ Việt Nam đã ban hành nghị định 147, với mục đích kiểm soát việc cung cấp các dịch vụ và thông tin trực tuyến. Nghị định này mở rộng quyền kiểm soát của chính quyền đối với việc tiếp cận thông tin trên Internet, viện dẫn các lý do “mơ hồ” như “an ninh quốc gia”, “trật tự xã hội” và ngăn ngừa những vi phạm về “đạo đức”, “thuần phong mỹ tục” của Việt Nam. Theo HRW, chính quyền Việt Nam thường xuyên lợi dụng các lý do này để đàn áp những tiếng nói bất đồng.

Nghị định yêu cầu các nền tảng mạng xã hội hoạt động tại Việt Nam phải lưu trữ dữ liệu của người dùng và cung cấp các thông tin đó khi có yêu cầu từ chính quyền. Đồng thời, các nền tảng này cũng phải gỡ bỏ mọi nội dung mà chính quyền cho là “vi phạm pháp luật” trong vòng 24 giờ.

Bà Patricia Gossman, phó giám đốc ban châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, cho biết : “Nghị định 147 mới ban hành và các điều luật an ninh mạng khác của Việt Nam không bảo vệ người dân trước những mối lo về an ninh mạng, mà còn không tôn trọng các quyền cơ bản của con người.”

Nghị định 147 còn yêu cầu “các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân nước ngoài” phải xác thực tài khoản của người dùng bằng số điện thoại hoặc số định danh cá nhân, điều này có thể khiến những người bất đồng chính kiến, vốn thường xuyên đăng tải những bài viết ẩn danh để tránh bị bắt giữ, dễ dàng bị lộ diện.

Bùi Thanh Sơn - Vương Nghị thúc đẩy kết nối Việt-Trung

VOA Tiếng Việt

11/12/2024

https://www.voatiengviet.com/a/bui-thanh-son-vuong-nghi-thuc-day-ket-noi-viet-trung/7897500.html

Ngoại trưởng Việt Nam và Trung Quốc đã trao thỏa thuận giữa hai chính phủ về hợp tác xây dựng ba tuyến đường sắt kết nối hai nước và bày tỏ mong muốn biên giới giữa hai bên sẽ ổn định, phát triển, truyền thông hai nước đưa tin.

https://gdb.voanews.com/0a6f171f-401b-4b6c-9f1c-40aa33900f0c_w1023_r1_s.png

Hai vị ngoại trưởng Việt Nam-Trung Quốc gặp gỡ nhau tại Bắc Kinh hôm 10/12

Phó Thủ tướng, Ngoại trưởng Bùi Thanh Sơn đang có chuyến công du Bắc Kinh kéo dài bốn ngày để đồng chủ trì phiên họp lần thứ 16 của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam-Trung Quốc cùng với người đồng cấp Vương Nghị hôm 10/12 tại Nhà khách Điếu Ngư Đài, Thông tấn xã Việt Nam cho biết.

Ba tuyến đường sắt theo khổ tiêu chuẩn mà hai bên trao đổi thỏa thuận xây dựng bao gồm Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng, Lạng Sơn-Hà Nội và Móng Cái-Hạ Long-Hải Phòng.

Chủ trương xây dựng các tuyến đường sắt này nằm trong khuôn khổ Ý tưởng Vành đai-Con đường đầy tham vọng của Bắc Kinh và đã được nhất trí trong các cuộc gặp Tô Lâm-Tập Cận Bình ở Bắc Kinh hồi cuối tháng 8 và Phạm Minh Chính-Lý Cường ở Hà Nội hồi giữa tháng 10. Khi gặp Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính bên lề hội nghị Thượng đỉnh G20 vào tháng trước ở Brazil, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi nhanh chóng xây dựng ba tuyến đường sắt này.

Cũng tại phiên họp hôm 10/12, ông Sơn được cho là đã đề nghị với ông Vương về việc khôi phục tuyến vận tải liên vận đường sắt quốc tế giữa hai nước, vận hành an toàn Khu cảnh quan Bản Giốc-Đức Thiên, tiếp tục mở cửa thị trường cho nông sản Việt Nam và giúp Việt Nam mở thêm Văn phòng Xúc tiến thương mại tại Trung Quốc, theo tường thuật của báo Lao Động.

Về phần mình, ông Vương nói Trung Quốc sẵn sàng mở rộng nhập khẩu hàng hóa chất lượng cao của Việt Nam, tăng cường hợp tác mua bán điện, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào Việt Nam, hợp tác xây dựng chuỗi cung ứng…, bản tin của hãng tin Nhà nước ghi.

“Chúng ta nên thúc đẩy làm sao để đôi bên cùng có lợi và hai bên cùng thắng, xây dựng chuỗi công nghiệp và chuỗi cung ứng xuyên biên giới ổn định và suôn sẻ, đồng thời tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực mới nổi,” ông Vương Nghị được Nhân dân nhật báo dẫn lời nói với ông Bùi Thanh Sơn.

Cũng trong cuộc gặp này, hai bên đã chứng kiến việc thiết lập cơ chế đối thoại chiến lược ‘3+3’ về ngoại giao, quốc phòng và công an, cũng theo Nhân dân nhật báo. Thông tấn xã Việt Nam cho biết phiên họp lần thứ nhất cấp thứ trưởng các bộ này giữa hai nước đã diễn ra hôm 9/12 để thúc đẩy hợp tác an ninh-quốc phòng chặt chẽ hơn.

Hai ngoại trưởng cũng thảo luận về những vấn đề gai góc trong quan hệ hai nước, trong đó có tranh chấp trên Biển Đông và vấn đề tàu cá, ngư dân, theo Thông tấn xã Việt Nam.

Hồi đầu tháng 10, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam đã bày tỏ bất bình và nói ‘kiên quyết phản đối’ cách hành xử mà họ gọi là ‘thô bạo’ của lực lượng chấp pháp Trung Quốc trong vụ trấn áp, đánh bị thương, tịch thu tài sản của ngư dân Quảng Ngãi đánh bắt gần quần đảo Hoàng Sa.

Hai vị ngoại trưởng được cho là đã ‘trao đổi thẳng thắn về vấn đề trên biển’ và ‘nhất trí tiếp tục kiểm soát và giải quyết tốt hơn bất đồng, duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông’. Ông Sơn đề nghị với ông Vương là xử lý các vấn đề tranh chấp trên biển, trong đó có tàu cá, ngư dân, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS).

Ông Sơn cũng được dẫn lời nói với người đồng cấp Trung Quốc là hai nước cần tôn trọng chủ quyền, lợi ích hợp pháp của nhau và đặt mình vào vị trí của nhau, theo báo Lao Động.

Cũng trong ngày 10/12, hai ông Bùi Thanh Sơn và Vương Nghị đã tham dự Lễ kỷ niệm 25 năm ký Hiệp ước Biên giới và 15 năm ký 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc, hãng tin Nhà nước Việt Nam cho biết.

Ông Sơn đã ca ngợi các sự kiện này là đã giúp ổn định tình hình biên giới trên bộ giữa hai nước, theo Thông tấn xã Việt Nam, trong khi ông Vương bày tỏ mong muốn tìm kiếm giải pháp mà hai bên có thể chấp nhận được cho tranh chấp ở Biển Đông, kênh truyền hình CGTN của Trung Quốc đưa tin.

VIDEO :

Bùi Thanh Sơn-Vương Nghị thúc đẩy kết nối Việt-Trung

Nhiều người hoài nghi việc Hà Nội kiểm tra nội bộ, không phát hiện tham nhũng

VOA Tiếng Việt

11/12/2024

https://www.voatiengviet.com/a/nhieu-nguoi-hoai-nghi-viec-ha-noi-kiem-tra-noi-bo-khong-phat-hien-tham-nhung/7896960.html

Ủy ban Nhân dân Hà Nội mới đây báo cáo với Hội đồng Nhân dân của thành phố rằng họ tiến hành công tác kiểm tra nội bộ và chưa phát hiện sai phạm về tham nhũng. Nhiều người dân tỏ ý hoài nghi về kết quả đó.

Tin tức trên các trang web của đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, báo Giao Thông, Tài Nguyên và Môi Trường… từ 9-10/12 cho biết ủy ban nhân dân (UBND) của thủ đô Việt Nam gửi báo cáo hôm 2/12 tới hội đồng nhân dân (HĐND).

Một phần báo cáo cho thấy trong năm 2024, UBND đã chỉ đạo các sở, ngành, quận, huyện, thị xã tăng cường kiểm tra nội bộ, phát huy quy chế dân chủ và công khai các hoạt động trong cơ quan, tổ chức, đơn vị để phòng ngừa tham nhũng.

“Qua công tác tự kiểm tra nội bộ của các đơn vị, chưa phát hiện và xử lý vụ việc nào tại đơn vị có liên quan đến tham nhũng”, báo cáo cho biết, được đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, báo Giao Thông, Tài Nguyên và Môi Trường… dẫn lại.

“Tin này về lý thuyết thì rất là mừng. Nhưng mà thực sự nó có tin đáng tin cậy hay không thì chuyện này rất khó nói. Tôi tin rằng rất nhiều người không tin cái tin này”, một người dân Hà Nội nói với VOA và đề nghị không nêu danh tính do tính nhạy cảm của vấn đề.

Giống như nhận định của người dân này, trên mạng xã hội, theo quan sát của VOA, nhiều người khác tỏ ý không tin tưởng vào bản báo cáo nói trên, bao gồm các ý kiến của những Facebooker đông người theo dõi như Nguyễn Xuân Diện, Nguyễn Thùy Dương… hay qua các cuộc thảo luận trong trang Chân Trời Mới Media.

Họ viết rằng đó là kết quả của việc “vừa đá bóng vừa thổi còi” hay các cán bộ “bảo vệ lẫn nhau” và “có ai lại đi vạch áo cho người xem lưng”…

Một số người đặt câu hỏi rằng cán bộ, viên chức làm thế nào lại có nhiều nhà lầu, xe hơi khi mà các bậc lương cao nhất bao gồm cả trợ cấp của họ chỉ trong khoảng từ trên 20 triệu đồng đến khoảng 40 triệu đồng/tháng, theo các thông tin được chính nhà nước công bố.

“Ví dụ, những người lãnh đạo cao nhất lương cũng không quá 40 triệu đồng/tháng được, một năm chỉ rơi vào 500 triệu, đấy là rất đàng hoàng. Thế thì làm sao mua được biệt thự này, biệt thự nọ mà bây giờ người ta đang ở. Đấy là cái thực tế không thể phủ nhận được. Nhưng mà bây giờ những cái việc bất thường nó thành quá bình thường rồi”, vẫn người dân muốn ẩn danh nói với VOA.

“Mức lương của quan chức cao nhất của Hà Nội đi chăng nữa cũng không thể đủ với mức chi phí và tài sản của các vị, con cái du học nước ngoài, nhà cửa xe cộ như thế, đấy là bài toán vô lý”, luật sư Hà Huy Sơn đưa ra quan sát với VOA.

Không có tham nhũng trong bộ máy chính quyền thủ đô “là chuyện lạ”, vẫn lời ông Sơn và việc thành phố tự đánh giá bị luật sư này xem là “chẳng có căn cứ khách quan nào”.

Nhiều người bình luận trên mạng xã hội rằng việc Hà Nội báo cáo không phát hiện tham nhũng bị xem là “nói dối không ngượng mồm” và điều này có nguyên nhân từ thể chế.

Luật sư Sơn chia sẻ góc nhìn của ông: “Vì Việt Nam không có đối lập, mức độ phản biện thấp nên để mà đánh giá các kết luận của chính quyền thì chẳng có cơ quan nào để đánh giá. Người dân nghe nói cũng đành phải chấp nhận, đành phải chịu thôi”.

Người dân Hà Nội giấu tên nói về vấn đề này: “Người dân hầu như là không thể phản biện được. Mọi người mất niềm tin. Đấy là một sự thật”.

Trả lời câu hỏi liệu công cuộc chống tham nhũng ở Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng có mang lại kết quả tích cực không, tham nhũng có giảm không, người dân nêu trên nhận xét: “Nó không giảm đi, không tăng lên nhưng tinh vi hơn”, và sử dụng lối nói ẩn dụ để chỉ ra mối liên hệ giữa thể chế và tham nhũng: “ Với cái nền móng như thế này, anh có thay đổi nội thất hay ngoại thất thế nào, căn nhà vẫn thế thôi vì cái móng có vấn đề”.

Về phần mình, luật sư Sơn có cảm nhận “tham nhũng vẫn khá phổ biến” và nói thêm: “Có những vị quan chức nói đại ý những tham nhũng phố biến là tham nhũng vặt. Người ta thừa nhận một cách gián tiếp rằng tệ nạn tham nhũng tồn tại một cách hiển nhiên”.

VOA liên lạc với UBND Hà Nội để tìm hiểu quan điểm của họ về những phản ứng từ công chúng, nhưng không kết nối được.

Trong khi chính quyền thành phố không phát hiện tham nhũng qua việc kiểm tra nội bộ, các báo đài trích dẫn báo cáo cho hay công an Hà Nội trong năm nay đã thụ lý hơn 170 vụ án và gần 500 bị can là những người bị phát hiện, xử lý vì có liên quan đến tham nhũng.

Hoạt động điều tra xác định được rằng số tài sản thiệt hại hoặc bị chiếm đoạt là hơn 95 tỷ đồng và hơn 2.300m2 đất, nhưng mặt khác, tài sản đã được thu hồi, bồi thường là hơn 70 tỷ đồng, theo báo Giao Thông, Tài Nguyên và Môi Trường.

Hồi đầu năm nay, Tổ chức Minh bạch Quốc tế công bố Chỉ số Cảm nhận Tham nhũng (CPI) về năm 2023 trên thế giới. Trong đó, Việt Nam đạt 41/100 điểm và xếp hạng 83/180 toàn cầu, đồng nghĩa bị giảm điểm, tụt hạng so với một năm trước.

Chỉ số CPI của Việt Nam năm 2022 là 42/100 điểm và đứng thứ 77/180 nước được xếp hạng, nằm trong số các nước vẫn có nhiều tham nhũng.

Từ nam sinh ưu tú đến nghi phạm giết CEO UnitedHealthcare

Madeline Halpert & Mike Wendling

BBC News

11 tháng 12 2024, 17:58 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c5yw45nxg40o

Một thanh niên xuất thân từ gia đình danh giá ở Maryland, từng đứng đầu lớp tại một trường tư thục danh tiếng và tốt nghiệp từ một trường Ivy League, Luigi Mangione dường như có mọi thứ.

Đó là những gì bạn bè anh ta nói.

Họ đã sốc khi thanh niên 26 tuổi này bị bắt vì nghi giết Giám đốc điều hành UnitedHealthcare Brian Thompson - người bị bắn chết vào tuần trước tại thành phố New York. Luật sư của Mangione cho biết anh ta sẽ không nhận tội.

Theo một thông báo của cơ quan thực thi pháp luật được truyền thông Mỹ dẫn lại, Mangione được cho là hành động vì sự oán giận đối với những gì mà anh ta gọi là các công ty bảo hiểm y tế "ký sinh".

Anh ta từng thuộc một cộng đồng lướt sóng ở bang Hawaii, nhưng phải rời đi do đau lưng nghiêm trọng, theo lời những người còn nhớ tới anh ta.

Tuy nhiên, không rõ sức khỏe của Mangione bị ảnh hưởng tới mức nào mà khiến anh ta có cái nhìn về ngành y tế như vậy.

Anh ta bị bắt vào thứ Hai 9/12 tại một nhà hàng McDonald's ở thành phố Altoona, bang Pennsylvania, và bị cho là sở hữu một khẩu súng, đạn, nhiều giấy tờ giả mạo và tiền mặt.

Cảnh sát cho hay Mangione cũng có một tài liệu viết tay thể hiện "ác ý" đối với các công ty Mỹ, trong đó có những đoạn như "thật lòng mà nói, những kẻ ký sinh trùng này đáng bị trừng phạt".

Các nhà điều tra cho biết các từ "từ chối", "bảo vệ" và "làm chứng" được viết trên vỏ đạn được tìm thấy tại hiện trường vụ ám sát ông Thompson.

Các nguồn tin thực thi pháp luật cho rằng đây có thể là một ám chỉ đến những chiến thuật mà các công ty sử dụng để từ chối các yêu cầu thanh toán của bệnh nhân.

Mangione xuất thân trong một gia đình danh giá ở Baltimore, nổi tiếng với các doanh nghiệp gồm câu lạc bộ đồng quê, nhà dưỡng lão và một đài phát thanh, theo thông tin từ báo đài địa phương.

Ông bà của nghi phạm, Nicholas và Mary Mangione, là những nhà phát triển bất động sản đã mua Câu lạc bộ đồng quê Turf Valley vào năm 1978 và Câu lạc bộ đồng quê Hayfields ở Hunt Valley vào năm 1986.

Ngay sau khi Mangione bị buộc tội, người anh họ - nhà lập pháp Cộng hòa của bang Maryland Nino Mangione - đã đưa ra một tuyên bố nói rằng gia đình đang "sốc và đau buồn".

"Chúng tôi cầu nguyện cho gia đình của Brian Thompson và chúng tôi mong mọi người cầu nguyện cho tất cả những người liên quan," tuyên bố viết.

Thomas Maronick, một luật sư bào chữa quen biết các thành viên gia đình nghi phạm, nói với BBC về sự kinh ngạc của ông trước các cáo buộc:

"Không ai nghĩ rằng một người hưởng nhiều đặc quyền từ một gia đình nổi tiếng vì đóng góp rất nhiều cho cộng đồng lại có thể hành động thế này."

Mangione theo học Trường Gilman, một trường tư thục dành riêng cho nam sinh ở Baltimore. Anh ta là thủ khoa - danh hiệu thường được trao cho học sinh có thành tích học tập cao nhất.

Trả lời CBS News - đối tác của BBC - một người bạn chung lớp với Mangione nói rằng anh ta "không có kẻ thù nào" và "không phải tự nhiên mà trở thành thủ khoa được".

Mangione theo học ở Đại học Pennsylvania, lấy bằng cử nhân và thạc sĩ khoa học máy tính cũng như thành lập một câu lạc bộ phát triển trò chơi video, theo nguồn tin từ nhà trường

Một người bạn cùng thời với Mangione tại trường thuộc Ivy League này mô tả anh ta là một người "vô cùng bình thường" và "thông minh".

Mangione từng làm kỹ sư dữ liệu cho TrueCar, một trang web bán lẻ ô tô mới và đã qua sử dụng, theo thông tin trên mạng xã hội của anh ta.

Một người phát ngôn của công ty nói với BBC rằng anh ta đã không làm việc ở đó từ năm 2023.

XEM THÊM >>>>>

Bộ trưởng Yellen: Ý định của Trump về thuế có thể làm hỏng việc chống lạm phát của Mỹ, khiến chi phí tăng

Reuters

11/12/2024

https://www.voatiengviet.com/a/bo-truong-yellen-y-dinh-cua-trump-ve-thue-co-the-lam-hong-viec-chong-lam-phat-cua-my-khien-chi-phi-tang/7897036.html

Hôm 10/12, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen nói bà lo ngại rằng kế hoạch đánh thuế nhập khẩu trên diện rộng của Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể phá hỏng tiến bộ về chống lạm phát và tăng chi phí của các hộ gia đình và doanh nghiệp, Reuters đưa tin.

https://gdb.voanews.com/be1f3aa7-4174-49eb-b2ef-51749694c490_w1023_r1_s.jpg

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen.

Bà Yellen, tại một sự kiện của Hội đồng Giám đốc Điều hành của Wall Street Journal, cũng nói bà lo ngại về sự bền vững tài chính của Hoa Kỳ và nhận định Quốc hội cần tìm cách trang trải nếu như có việc gia hạn - dù ở mức độ nào - các khoản giảm thuế cá nhân và doanh nghiệp nhỏ của ông Trump có từ năm 2017 và sắp hết hạn vào năm 2025.

Bà Yellen cho rằng kế hoạch của ông Trump về áp thuế mới ở mức 60% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc và 10% đến 20% đối với hàng hóa từ nơi khác sẽ làm “tăng giá đáng kể đối với người tiêu dùng Mỹ và tạo ra áp lực về chi phí đối với các công ty”.

“Vì vậy, nó sẽ có tác động tiêu cực đến khả năng cạnh tranh của một số lĩnh vực trong nền kinh tế Hoa Kỳ và có thể làm tăng đáng kể chi phí đối với các hộ gia đình”, bà Yellen nói thêm. “Vì vậy, tôi lo ngại rằng đây là một chiến lược có thể làm chệch hướng những tiến bộ mà chúng ta đã đạt được về lạm phát và gây ra những hậu quả bất lợi cho tăng trưởng”.

Về bức tranh tài chính của Hoa Kỳ, bà Yellen nói rằng việc gia hạn tất cả các điều khoản sắp hết hạn của Đạo luật Việc làm và Cắt giảm Thuế năm 2017 sẽ làm thâm hụt của Hoa Kỳ tăng thêm 5 nghìn tỷ USD trong 10 năm và rằng Quốc hội cần tìm ra các biện pháp bù đắp để tránh “bùng nổ” về nợ.

Chính quyền Biden đã mang lại khoản thâm hụt ngân sách 1,83 nghìn tỷ USD cho năm tài chính 2024 kết thúc vào ngày 30/9, là mức thâm hụt ngân sách lớn nhất ở ngoài giai đoạn COVID-19, khi chi phí cho lãi vay lần đầu tiên lên tới 1 nghìn tỷ USD.

“Tôi lo ngại về tính bền vững tài chính và tôi xin lỗi vì chúng tôi chưa đạt được nhiều tiến bộ hơn”, bà Yellen nói. “Tôi tin rằng thâm hụt cần phải được giảm xuống, đặc biệt là hiện nay chúng ta đang ở trong môi trường có lãi suất cao hơn”.

Bà Yellen cho biết bà đã trao đổi với người được ông Trump lựa chọn làm bộ trưởng tài chính, là Scott Bessent, một giám đốc quỹ mạo hiểm, và thảo luận về các trách nhiệm rộng lớn của Bộ Tài chính, bao gồm cả chính sách kinh tế và thuế cũng như các liên minh quốc tế.

Bà cho hay bà đã nói với ông Bessent rằng công tác phân tích và chính sách của bộ liên quan đến thị trường nợ gồm trái phiếu chính phủ Mỹ trị giá 28 nghìn tỷ USD giúp nền kinh tế và thị trường tài chính Mỹ hoạt động tốt hơn.

Về Cục Dự trữ Liên bang (Fed), bà Yellen nói bà là “người ủng hộ mạnh mẽ việc thành lập một cục Fed độc lập, phi đảng phái và phi chính trị”.

Bà Yellen nói ông Trump cứ thoải mái bình luận về chính sách của Fed, nhưng các chính quyền gần đây của đảng Dân chủ đã hạn chế làm như vậy, đồng thời Fed đã trở nên cởi mở hơn, chủ động đi trước và đưa ra những định hướng, lý giải về chính sách của mình, điều này đã giúp các chính sách của Fed tránh xa sự ảnh hưởng chính trị.

“Tôi nghĩ thật sai lầm khi quá dính líu vào việc bình luận về Fed và chắc chắn càng sai lầm khi thực hiện các bước đi nhằm làm tổn hại đến tính độc lập của cơ quan này”, bà nói. “Tôi tin rằng việc đó có xu hướng làm suy yếu niềm tin của thị trường tài chính và trên hết là của người Mỹ đối với một tổ chức quan trọng”.

Thách thức Trung Hoa của Chính quyền Trump

Rush Doshi | Foreign Affairs

DCVOnline dịch thuật

Posted on December 11, 2024

https://dcvonline.net/2024/12/11/thach-thuc-trung-hoa-cua-chinh-quyen-trump/

Việc xây dựng lại sức mạnh của Mỹ cần có sự ủng hộ trong và ngoài nước – và của chính Trump

HÌNH : https://archive.is/rNC5X/2b2caf785908979c459687a88898e46ef3decddc.webp

Dự đoán chính sách Trung Hoa của chính quyền Trump sắp tới – và phản ứng có thể xẩy ra của Trung Hoa – chỉ là trò đoán mò. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, cách ứng xử mang tính giao dịch của Donald Trump thường khác với cách đối phó mang tính cạnh tranh của nhóm nhân viên của ông. Những xung lực tương phản đó sẽ xác định nhiệm kỳ thứ hai của ông ấy. Nhưng bất chấp sự không chắc chắn xung quanh cách ứng xử của chính quyền Trump, thách thức trọng tâm mà họ phải đối phó vẫn rõ ràng là định vị Hoa Kỳ để vượt qua Trung Hoa khi cánh cửa quan trọng trong cuộc cạnh tranh bắt đầu khép lại.

Thời kỳ đầu của chính quyền Biden, giới chức cao cấp đã cùng nhau đọc thông tin tình báo và kết luận rằng những năm 2020 sẽ là thời kỳ suy tàn mang tính quyết định của nước Mỹ cạnh tranh với Trung Hoa. Nếu không có hành động khắc phục, Hoa Kỳ phải đối diện với nguy cơ ngày càng bị Trung Hoa vượt mặt về mặt kỹ thuật, phụ thuộc vào nước này về mặt kinh tế và bị đánh bại về mặt quân sự ở Biển Đông hoặc Eo biển Đài Loan.

Đội ngũ mới của Trump sẽ đưa nước Mỹ vượt qua nửa sau của mười năm quyết định. Có rất nhiều việc phải làm. Những người được lựa chọn vào nhóm an ninh quốc gia của Trump, đặc biệt là Mike Waltz, cố vấn an ninh quốc gia, Marco Rubio, ngoại trưởng, và Elise Stefanik, đại sứ tại Liên Hiệp Quốc, hiểu rõ nhiệm vụ phía trước và có quan điểm thống nhất với sự đồng thuận ngày càng tăng của lưỡng đảng về sự cần thiết phải vượt qua Trung Hoa. Trở ngại đáng kể nhất của họ trong việc thực hiện cách ứng xử cạnh tranh có thể là thiên hướng đàm phán, ưa giao dịch và thích xu nịnh của Trump đối với Chủ tịch Tập Cận Bình, điều này đôi khi làm suy yếu những cách ứng xử cứng rắn hơn của nhân viên ông, gồm cả việc mở rộng kiểm soát xuất cảng và lên tiếng bảo vệ quyền con người. quyền, trong số những biện pháp khác, lần đầu tiên.

Nếu toán nhân viên mới của Trump có thể vượt qua thử thách đó, họ sẽ có cơ hội nâng cao vị thế cạnh tranh của Mỹ. Việc thu hẹp khoảng cách trong mười năm quyết định có thể đòi hỏi phải xây dựng dựa trên công việc của Tổng thống Joe Biden, giống như nhóm Biden đã xây dựng dựa trên công việc của chính quyền Trump. Chính quyền Biden tập trung vào việc xây dựng lại sức mạnh của Mỹ bằng cách tập trung vào nền tảng trong nước và mối quan hệ ở nước ngoài, một cách ứng xử được tóm tắt trong khẩu hiệu “đầu tư, liên kết, cạnh tranh”. Công thức đó cũng có thể là một cách để thực hiện tầm nhìn của chính quyền Trump về “hòa bình qua sức mạnh”. Nhưng việc xây dựng lại quyền lực của Mỹ cũng sẽ đòi hỏi chính quyền Trump phải thực hiện những nỗ lực mới, phụ thuộc vào sự ủng hộ của lưỡng đảng trong quốc hội và sự đồng tình của dân chúng Mỹ.

SỨC MẠNH BẮT ĐẦU TỪ TRONG NƯỚC

Một số câu hỏi cấp bách nhất về Chính sách Trung Hoa của Hoa Kỳ đặt ra những câu hỏi về chính sách đối nội tạo cơ sở cho sức mạnh của Mỹ. Nhưng nền tảng của sức mạnh đó đã bị suy giảm, đặc biệt kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.

Chính quyền sẽ cần phải thực hiện những cải cách cơ cấu quan trọng để khắc phục những điểm yếu này.

Hoa Kỳ cần củng cố cơ sở kỹ nghệ quốc phòng để nhanh chóng làm nản lòng Trung Hoa và nếu cần sẽ đánh bại nước này trong một cuộc xung đột có thể xẩy ra. Hiện tại, Hoa Kỳ sẽ dùng hết đạn dược trong vòng một tuần nếu giao tranh kéo dài và sẽ phải vất vả để đóng lại những tàu nổi thay cho những tầu bị đánh chìm, với công suất đóng tàu quốc gia kém hơn một trong những xưởng đóng tàu lớn nhất của Trung Hoa. Chính quyền Trump phải tập trung để có thể đạt được tiến bộ theo hai mốc thời gian: vấn đề hai năm về việc phát triển thêm những hệ thống không người lái và phi đạn hành trình và đạn đạo ở Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, cũng như vấn đề hồi sinh Hoa Kỳ trong 5 đến 10 năm. Ngành kỹ nghệ đóng tàu đã suy giảm trong nhiều chục năm mà không có lãnh vực thương mại phù hợp để có thể sống được.

Washington cũng cần bảo vệ những cơ sở hạ tầng quan trọng tránh khỏi cuộc tấn công mạng. Trung Hoa đã gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng quan trọng mà hàng triệu người Mỹ dựa vào, gồm hệ thống nước và khí đốt, giao thông và viễn thông, nhằm mục đích kích động hỗn loạn, gieo rắc hoảng loạn và giảm bớt ý chí của Hoa Kỳ khi có xung đột. Khi đầu tư vào khả năng tấn công, chính quyền Trump cũng sẽ cần tăng cường khả năng phòng thủ của Mỹ bằng sự kết hợp của những biện pháp quản lý, luật mới buộc những công ty phải chịu trách nhiệm về những hoạt động phòng thủ mạng sơ đẳng và những nỗ lực kỹ thuật mới có thể làm phức tạp việc những kẻ xấu có thể xâm nhập vào hệ thống mạng Hoa Kỳ.

----------------------

Hoa Kỳ cần củng cố cơ sở kỹ nghệ quốc phòng để nhanh chóng ngăn chặn Trung Hoa và nếu cần sẽ đánh bại nước này trong một cuộc xung đột tiềm tàng.

-------------------------

Cuối cùng, Hoa Kỳ cần đầu tư để tái kỹ nghệ hóa và dẫn đầu về kỹ thuật. Trung Hoa đã chiếm hơn 30% sản xuất toàn cầu, có thể đổi mới thành công, ngày càng dẫn đầu trong những lãnh vực của tương lai và đang chuyển hướng lượng vốn khổng lồ sang sản xuất khi thị trường nhà ở trì trệ. Kết quả là một “cú sốc Trung Hoa” lần thứ hai ” giống như việc tràn ngập thị trường ở Mỹ với hàng hóa Trung Hoa giá rẻ vào đầu thế kỷ này, sẽ đe dọa tương lai của Hoa Kỳ như một cường quốc kỹ nghệ và khiến nước này phụ thuộc vào Trung Hoa nhiều hơn là Trung Hoa phụ thuộc vào Hoa Kỳ.

Giải quyết vấn đề này không chỉ đòi hỏi áp dụng thuế nhập cảng mà còn phải dùng đến những chính sách kỹ nghệ để kích thích sản xuất và kỹ nghệ kỹ thuật cao cũng như sự phối hợp với những đồng minh và bạn cùng phe. Những biện pháp trừng phạt nhắm vào những đồng minh, chẳng hạn như thuế nhập cảng, sẽ làm phức tạp khả năng của Hoa Kỳ trong việc giành được những đồng minh trong nỗ lực bảo vệ trước năng lực dư thừa của Trung Hoa.

Để đẩy mạnh nghị trình quốc nội này, chính quyền Trump không thể chỉ dựa vào những cơ quan hành pháp. Nó sẽ cần sự hỗ trợ đáng kể của quốc hội lưỡng đảng. Chính quyền Biden đã giải quyết một số sáng kiến quốc nội lớn theo cách này, gồm cả việc thông qua dự luật cơ sở hạ tầng cũng như Đạo luật Khoa học và CHIPS, và chính quyền Trump cũng có thể làm điều tương tự.

Chính quyền Trump cũng sẽ cần huy động công chúng Mỹ. Kể từ vụ tấn công 11/9 năm 2001, mọi tổng thống Mỹ đều có bài phát với quốc dân biểu từ Phòng Bầu dục về một số khía cạnh của chính sách Trung Đông. Không ai đã làm như vậy về những khía cạnh đối với Trung Hoa. Trump có thể xét đến việc có một bài phát biểu trước cả nước về chính sách Trung Hoa, nhưng cách ông định hình bản chất của cuộc cạnh tranh với Trung Hoa sẽ quan trọng hơn việc liệu ông có đưa ra một bài phát biểu như vậy hay không. Với giọng điệu rõ ràng nhưng không mị dân, nhấn mạnh cạnh tranh nhưng không nhất thiết phải đối đầu và liên kết trực tiếp cạnh tranh với Trung Hoa với lợi ích của người Mỹ, Trump có thể tập hợp công chúng, xã hội dân sự, giới học thuật và khu vực doanh nghiệp Mỹ ủng hộ những nỗ lực của chính quyền.

SỨC MẠNH Ở CON SỐ

Thách thức của Trung Hoa một phần là về kích cỡ. Trung Hoa có dân số gấp bốn lần Hoa Kỳ. Đây là quốc gia kỹ nghệ hàng đầu thế giới và là đối tác thương mại lớn nhất của hơn 100 quốc gia. Để Hoa Kỳ có thể cạnh tranh, Mỹ cần đạt được tầm cỡ của riêng mình. Con đường tốt nhất để cạnh tranh với kích cỡ của Trung Hoa là họp tác với những đồng minh và đối tác.

Sức mạnh của Mỹ đến từ mạng lưới liên minh và đối tác phong phú của nước này. Ngoài việc khắc phục những vấn đề cơ cấu trong nước, chính quyền Trump sẽ cần tăng cường phối hợp với những nước thân thiện trong hai lãnh vực chính: kinh tế, kỹ thuật và an ninh.

Để tránh cú sốc thứ hai về Trung Hoa và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tái kỹ nghệ hóa, chính quyền Mỹ sẽ cần tập hợp thị trường của những đồng minh và đối tác và liên kết với họ về những cách giải quyết thuế nhập cảng và quy định để bảo vệ ngành kỹ nghệ phương Tây. Và để duy trì vị trí dẫn đầu về kỹ thuật, Hoa Kỳ sẽ cần hợp tác kiểm soát xuất cảng để ngăn chặn kỹ thuật nhậy cảm rơi vào tay Trung Hoa.

Để ngăn chặn sự xâm lược của Trung Hoa ở eo biển Đài Loan hoặc Biển Đông, chính quyền Trump nên phát huy những thành công hợp tác của chính quyền Biden trong khu vực, trong đó gồm cả AUKUS, một quan hệ đối tác an ninh ba bên để cung cấp tàu ngầm hạch tâm cho Australia; Quad, liên kết Hoa Kỳ, Australia, Ấn Độ và Nhật Bản; và nỗ lực đa dạng hóa dấu chân của quân đội Hoa Kỳ trên khắp Australia, Nhật Bản, Papua New Guinea, Philippines và những nơi khác. Biện pháp thứ hai làm giảm bớt rủi ro mà những hệ thống phi đạn của Trung Hoa gây ra cho quân đội Mỹ gần Trung Hoa và cho phép Hoa Kỳ hoạt động linh hoạt và kiên cường hơn. Việc Răn đe cũng cần cung cấp cho những đồng minh và đối tác những khả năng không đối xứng bằng việc bán vũ khí và bằng cách định vị vị thế của Mỹ trên đất của họ, như Hoa Kỳ gần đây đã làm bằng cách đặt hệ thống phi đạn Typhon ở Philippines, nhằm tạo ra cái giá phải trả cho hành động gây hấn của Trung Hoa. Và cuối cùng, gần như chắc chắn sẽ đòi hỏi Mỹ phải làm việc với những đồng minh và đối tác để tăng cái giá phải trả về kinh tế và chính trị cho chủ nghĩa phiêu lưu của Trung Hoa ở châu Á, kể cả việc thông qua những biện pháp trừng phạt và tuyên bố phối hợp nhằm đáp lại hoạt động quân sự của Trung Hoa. Không có việc nào trong số nhưng dự án này có thể thực hiện được nếu Hoa Kỳ hành động một mình.

Liệu chính quyền Trump có thể đạt được sự hợp tác trong những ưu tiên này hay không phụ thuộc vào cách họ ứng xử với đồng minh và đối tác. Giới lãnh đạo châu Âu, vì lý do chính đáng, lo ngại rằng Trump sẽ đánh thuế nhập cảng vào nền kinh tế của những nước châu Âu, cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine, gây áp lực buộc châu Âu tăng chi tiêu quốc phòng và có thể theo đuổi hình thức giảm căng thẳng Mỹ–Nga với hy vọng làm tăng sự can hệ của Mỹ có thể làm suy yếu mối quan hệ Trung Hoa–Nga. Giớ chức chính quyền Hoa Kỳ nên sử dụng đòn bẩy của mình đối với những nước châu Âu để mang lại sự tái tổ chức rộng rãi hơn trong mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, bảo đảm châu Âu sẽ tăng cường phòng thủ, tăng cường hỗ trợ cho Ukraine và áp đặt những biện pháp kinh tế và kỹ thuật cứng rắn hơn đối với Trung Hoa, chẳng hạn như kiểm soát xuất cảng, phối hợp với Hoa Kỳ. Cách ứng xử này sẽ khôn ngoan hơn việc tđua ra những nhượng bộ ngắn hạn ngay lập tức và hào nhoáng, có thể gây thiệt hại cho những liên minh mà không sắp xếp lại chúng một cách có ý nghĩa. Tương tự, ở châu Á, lời đe dọa rút quân của Mỹ, trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, ra khỏi những nước đồng minh, đòi đồng minh trả thêm tiền cho những căn cứ Mỹ, hoặc bãi bỏ các cam kết phòng thủ của Mỹ đều dựa trên đòn bẩy hiện tại của Mỹ. Nhưng họ quên tính tới thực tế là những đồng minh của Mỹ trong khu vực phải quan tâm đến tình hình chính trị trong nước của họ, trong đó cử tri thường phản ứng tiêu cực trước áp lực của dư luận từ phía Mỹ. Một cách ứng xử tinh tế là liệt kê chúng vào chiến lược Trung Hoa của chính quyền sẽ hiệu quả hơn.

ĐE DỌA, THÁU CÁY VÀ LỜI HỨA

Về phần Bắc Kinh, họ đã thực hiện những bước chuẩn bị cho chính quyền sắp tới. Họ quan ngại sâu sắc về những lời đe dọa của Trump sẽ đánh thuế nhập cảng 60% lên hàng hóa Trung Hoa và đã ra tín hiệu rằng họ sẵn sàng trả đũa bằng thuế nhập cảng hàng của Mỹ, kiểm soát xuất cảng và những biện pháp trừng phạt của riêng họ, cũng như những biện pháp trừng phạt đối với với những công ty Hoa Kỳ hoạt động ở Trung Hoa. Nếu giới chức chính phủ Trung Hoa tin rằng việc trả đũa sẽ kích động sự leo thang hơn nữa của Trump, họ có thể sẽ kiềm chế, phản ảnh hành động của họ trong cuộc chiến thương mại ở nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. Tuy nhiên, nếu họ tin rằng hành động trả đũa đó có thể khiến chính quyền Trump phải lùi bước vì lo ngại lạm phát gia tăng hoặc rủi ro đối với những công ty chủ chốt của Mỹ, thì rất có thể họ sẽ phản ứng mạnh, thậm chí có thể tìm cách leo thang để giảm căng thẳng, một chiến thuật Bắc Kinh đã xét đến trong việc nhắm mục tiêu vào Micron, một công ty sản xuất chất bán dẫn của Mỹ và việc sử dụng những biện pháp kiểm soát xuất cảng gần đây đối với những nguyên tố đất hiếm để đáp lại lệnh trừng phạt kiểm soát xuất cảng của Mỹ. Nhưng có thể có trường hợp thứ ba: nếu Trump đánh thuế 60% ngay từ đầu nhiệm kỳ tổng thống của mình và tỏ ra hạn chế quan tâm đến đàm phán, và Trung Hoa đi đến kết luận những rủi ro cho nền kinh tế (và danh tiếng của Tập) là hiện có và không thể chấp nhận được, thì Bắc Kinh có thể không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đáp trả một cách mạnh mẽ, bất chấp phản ứng dự kiến của Mỹ.

Không rõ liệu mối đe dọa thuế nhập cảng của chính quyền Trump có phải là một chiến thuật đàm phán nhằm đạt được sự thay đổi về thái độ của Trung Hoa hay không, một quan điểm không thể thương lượng của Mỹ là chính sách nhằm đạt được sự tách rời hoặc kết hợp cả hai. Đối với Bắc Kinh, kết quả tốt nhất có thể có là hy vọng vào điều thứ nhất và qua sự kết hợp giữa trả đũa và ngoại giao cá nhân, cổ động cho một cuộc mặc cả có thể gồm những biện pháp thương mại, kỹ thuật và thậm chí là chống ma túy. Để tăng xác suất xẩy ra kết quả như vậy, ban đầu Bắc Kinh có thể trả đũa những công ty có quan hệ chặt chẽ với Trump, gồm cả Tesla của Elon Musk, nhằm khuyến khích giảm căng thẳng. Giới chức chính phủ Trung Hoa cũng có thể tìm cách tách Trump khỏi toán nhân viên cứng rắn hơn của ông và lợi dụng lợi ích cá nhân trực tiếp của ông, như họ đã làm trong những cuộc đàm phán sau khi bắt đầu cuộc chiến thương mại Mỹ–Trung trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông. Chiến lược của họ dẫn đến việc Trump hạ thấp tầm quan trọng của cuộc đàn áp của Trung Hoa đối với người biểu tình ở Hong Kong, bày tỏ sự ủng hộ đối với những trại giam giữ ở Tân Cương, đề nghị dỡ bỏ kiểm soát xuất cảng đối với Huawei và ZTE, và thậm chí chấp nhận một thỏa thuận thương mại không đề cập đến những hoạt động chính sách kỹ nghệ của Trung Hoa. Với quá khứ này, có thể Bắc Kinh sẽ đề nghị với Trump bằng cách nhử mồi với một món hời lớn, trong đó việc kiểm soát xuất cảng chất bán dẫn và những biện pháp khác sẽ là chính sách bất khả thương lượng của Mỹ, có thể bao kể cả Hoa Kỳ Chính sách của Đài Loan, sẽ được đàm phán trực tiếp với Bắc Kinh nên đặc biệt gây quan tâm cho toán nhân viên có khuynh hướng cạnh tranh hơn của chính quyền Trump. Cần phải từ chối một đề nghị như vậy.

Con đường khôn ngoanh nhất phía trước đối với chính quyền Trump về thuế nhập cảng có thể là “luộc ếch” bằng cách tăng dần độ nóng—hoặc đe dọa tăng—thuế nhập cảng, thay vì đánh thuế tất cả ngay lập tức. Cách ‘luộc ếch’ này sẽ làm phức tạp khả năng của Bắc Kinh trong việc đáp trả mạnh mẽ và cáo buộc Mỹ là lực lượng gây rối duy nhất trong hệ thống thương mại. Nó sẽ mua được thoifi gian cho Hoa Kỳ và những công ty nước ngoài có thể điều chỉnh. Và nó có thể cho phép Hoa Kỳ đạt được những nhượng bộ có ý nghĩa từ Bắc Kinh bằng cách cho giới lãnh đạo Trung Hoa một môi trường chính trị để hướng tới một thỏa thuận thay vì ngay lập tức dồn họ vào chân tường và buộc họ phải trả đũa.

Ngoài cuộc chiến thương mại, Bắc Kinh sẽ tìm cách chứng minh họ là nước lãnh đạo toàn cầu và miêu tả Hoa Kỳ là một quốc gia đang suy thoái. Bẩy năm trước, để đáp lại cuộc bầu cử đầu tiên của Trump, ông Tập đã cố gắng coi Trung Hoa là người bảo vệ toàn cầu hóa tại Davos, tuyên bố rằng “bất kỳ nỗ lực nào nhằm cắt đứt dòng vốn, kỹ thuật, sản phẩm, ngành kỹ nghệ và con người giữa những nền kinh tế. . . “đi ngược lại với khuynh hướng lịch sử.” Một cuộc chiến thương mại mang đến một cơ hội khác như vậy. Nhưng lần này, ngoài việc khẳng định vai trò bảo vệ hệ thống kinh tế toàn cầu, Tập Cận Bình có thể đặt mục tiêu coi Trung Hoa là bên trung gian hòa giải cho những cuộc xung đột hiện nay ở Trung Đông và châu Âu, dù có vô lý đến mức nào.

------------------------

Về phần Bắc Kinh, họ đã thực hiện những bước chuẩn bị cho chính quyền sắp tới.

-----------------------

Bắc Kinh cũng tin rằng căng thẳng với chính quyền Trump sẽ cần việc phải hàn gắn hàng rào với những cường quốc khác. Nước này đã tăng cường qan hệ ngoại giao với châu Âu và Nhật Bản, đồng thời theo đuổi thỏa thuận giảm căng thẳng biên giới với Ấn Độ. Trung Hoa đang nỗ lực cải thiện quan hệ với những đồng minh và đối tác của Mỹ, không chỉ đơn giản là giảm áp lực cho chính họ mà còn cung cấp một giải pháp thay thế mà những quốc gia này có thể hướng tới nếu họ coi cách đối xử của Washington là mang tính trừng phạt quá mức. Bắc Kinh coi mạng lưới liên minh của Hoa Kỳ là lợi thế chính của Washington trong cạnh tranh địa chính trị, và họ hy vọng rằng chính quyền Trump thứ hai nếu làm thiệt hại đến những mối quan hệ đối tác đó – như chính quyền đầu tiên đã làm – có thể tạo ra sơ hở. Do đó, Trump không nên lọt bẫy Bắc Kinh theo cách này.

Chính quyền Trump sẽ cấu trúc ngoại giao song phương với Trung Hoa như thế nào vẫn là một câu hỏi mở. Những đường dây liên lạc hiệu quả nhất là thông qua Toà Bạch Ốc, giống như thời chính quyền Biden, nơi ngoại giao cấp lãnh đạo và kênh giữa Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ và giám đốc ủy ban đối ngoại của Trung Hoa đóng vai trò quan trọng không chỉ trong việc quản lý cạnh tranh mà còn trong việc truyền đạt những lằnranh đỏ. Chính quyền Trump có thể hưởng lợi bằng cách mở lại giây kiên lạc cấp Cơ quan An ninh Quốc gia do chính quyền Biden phát triển. Tuy nhiên, chính sách ngoại giao cấp lãnh đạo, do khuynh hướng ứng biến và đi tìm thỏa thuận đã biết của Trump, có thể khiến việc duy trì một cách đôi xử cạnh tranh thực sự trở nên khó khăn hơn.

Ngoài vấn đề ngoại giao song phương và thuế nhập cảng, chính quyền Trump sẽ giải quyết chính sách đối ngoại quyết đoán hơn của Trung Hoa. Eo biển Đài Loan, sau một thời gian ngắn giảm căng thẳng, ngày càng căng thẳng hơn do Bắc Kinh không tin tưởng vào ban lãnh đạo mới của Đài Loan và những cuộc tập trận quân sự ngày càng quan trọng của nước này xung quanh Đài Loan. Trung Hoa liên tục quấy rối những tàu Philippines, gồm cả những va chạm ở Bãi cạn Thomas thứ hai khiến một số thủy thủ Philippines bị thương và có nguy cơ gây ra những lệnh trừng phạt của Mỹ do cam kết quốc phòng đã đẩy Biển Đông đến bờ vực khủng hoảng. Trung Hoa cũng đang hỗ trợ cuộc chiến của Nga ở Ukraine theo những cách trắng trợn hơn, cung cấp cho Nga nguyên liệu cho cơ sở kỹ nghệ quốc phòng và, theo những cơ quan tình báo châu Âu, hỗ trợ sát thương.

Đối với nhóm an ninh quốc gia sắp tới, việc giải quyết những hành động khiêu khích của Trung Hoa ở Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương đồng thời giải quyết những xung đột ở Trung Đông và Châu Âu sẽ là một thách thức. Chính quyền Mỹ nên chống lại lực hấp dẫn của những xung đột đó và ưu tiên phục hồi những nguồn lực của Mỹ. An ninh quốc gia không chỉ là chính sách đối ngoại. Nhóm của Trump nên nhớ rằng mấu chốt của sự suy giảm mang tính quyết định này không chỉ nằm ở những gì Hoa Kỳ làm ở nước ngoài. Những gì họ làm ở quốc nội để cải thiện vị thế cạnh tranh của mình có thể còn quan trọng hơn.

HÌNH : https://img.etimg.com/thumb/width-1600,height-900,imgsize-737226,resizemode-75,msid-112432253/news/india/china-is-mis-playing-the-relationship-with-india-rush-doshi.jpg

Tác giả | RUSH DOSHI là Giám đốc Sáng kiến về Chiến lược Trung Hoa tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại và là Giáo sư phụ tá tại Trường Dịch vụ Đối ngoại Edmund A. Walsh thuộc Đại học Georgetown. Trước đây ông từng giữ chức Phó Giám đốc cao cấp về Trung Hoa và Đài Loan Vụ tại Hội đồng An ninh Quốc gia dưới thời chính quyền Biden.

Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ DCVOnline.net”

________________________

Nguồn: The Trump Administration’s China Challenge Rebuilding American Strength Will Take Buy–In at Home and Abroad—and From Trump Himself |Rush Doshi | Foreign Affairs | November 29, 2024

Chính biến chấn động Syria ảnh hưởng thế nào đến thế giới?

Mallory Moench

BBC News

11 tháng 12 2024, 16:50 +07

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cdr0xe1l7jeo

Nhóm vũ trang nổi dậy Syria đã đạt bước tiến đáng kinh ngạc, đặt dấu chấm hết đối với chế độ cai trị kéo dài hàng thập kỷ của Bashar al-Assad, khi đánh chiếm thủ đô và buộc tổng thống phải chạy khỏi đất nước vào ngày 8/12.

Cuộc lật đổ diễn ra sau cuộc nội chiến kéo dài 13 năm, bắt đầu sau khi Assad tiến hành đàn áp các cuộc biểu tình đòi dân chủ, vốn đã khiến hơn nửa triệu người thiệt mạng và hàng triệu người khác phải rời bỏ nhà cửa, kéo các cường quốc trên thế giới cùng lực lượng ủy nhiệm vào cuộc.

Thế giới hiện đang theo dõi để xem cục diện chính trị của Syria sẽ thay đổi như thế nào sau khi chế độ cai trị kéo dài nửa thế kỷ của gia đình Assad chấm dứt.

Những bên có lợi ích gắn liền với cuộc xung đột và tương lai của đất nước bao gồm, một bên là Nga và Iran – những nước ủng hộ Assad – và bên kia là Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, những nước hỗ trợ các nhóm phiến quân khác nhau.

Ở đây, chúng ta sẽ tìm hiểu xem các quốc gia này, cùng với Israel, đã và sẽ đóng vai trò như thế nào ở Syria.

· Abu Mohammed al-Jolani: Thủ lĩnh lật đổ chính phủ Syria là ai?

9 tháng 12 năm 2024

· Quân nổi dậy Syria chiếm thủ đô, Tổng thống Assad chạy trốn ra ngoài

8 tháng 12 năm 2024

· Nhà tù Saydnaya: Soi 'lò sát nhân' của chính quyền Assad

10 tháng 12 năm 2024

XEM TIẾP >>>>>

Cảnh sát đột kích văn phòng tổng thống Hàn Quốc

BBC News Tiếng Việt

11 tháng 12 năm 2024

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c1kejgjwml8o

Cảnh sát Hàn Quốc đang đột kích văn phòng tổng thống để điều tra theo sau vụ việc Tổng thống Yoon Suk-yeol ban bố thiết quân luật vào tuần trước.

https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/4929/live/7c99f760-b770-11ef-aff0-072ce821b6ab.png.webp

Tổng thống Yoon Suk-yeol

Tổng thống Yoon và các đồng minh của ông hiện đang phải đối mặt với các cáo buộc nổi loạn. Lệnh cấm đi lại đã được áp dụng đối với một số người trong số họ

Cựu bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc, người chịu trách nhiệm về thiết quân luật, đã tìm cách tự tử khi bị giam giữ, theo lời một quan chức Bộ Tư pháp nói với Quốc hội.

Ông Kim Yong-hyun cố tự sát vào đêm 10/12 nhưng đã từ bỏ ý định sau khi bị phát hiện. Bộ Tư pháp cho biết ông "hiện không có vấn đề nào về sức khỏe". Cựu Bộ trưởng Kim được cho là đã đề xuất quyết định ban bố thiết quân luật với tổng thống.

Tổng thống Yoon đã xin lỗi về hành động của mình nhưng không từ chức theo yêu cầu từ chính giới và dân chúng.

Cuối tuần trước, một nỗ lực luận tội tổng thống đã thất bại, sau khi phần lớn thành viên trong chính đảng cầm quyền từ chối bỏ phiếu chống lại ông Yoon.

Các thành viên phe đối lập dự kiến sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu luận tội khác vào cuối tuần này.

Theo hãng tin Yonhap, ông Yoon không có mặt tại văn phòng khi cuộc đột kích diễn ra vào sáng nay 11/12.

Ngoài văn phòng tổng thống, cảnh sát Hàn Quốc cũng đã đột kích vào các văn phòng của Cảnh sát Thủ đô Seoul và Cảnh sát Bảo vệ Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội cũng như chính trị gia đối lập Woon Woo-shik cho biết ông đã viện dẫn thẩm quyền của mình để tiến hành một cuộc điều tra của quốc hội đối với ông Yoon, theo Yonhap.

Đây là một trong số nhiều cuộc điều tra do nhiều nhánh của chính phủ tiến hành về việc ban bố thiết quân luật của Tổng thống Yoon.

Một cuộc điều tra của Quốc hội là cần thiết để họ có thể lấy được lời khai từ ông Yoon, ông Woon nói, đồng thời cho biết thêm rằng một ủy ban đặc biệt sẽ được thành lập để tiến hành cuộc điều tra này.

Người đứng đầu Văn phòng Điều tra Tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) Oh Dong-woon cho biết văn phòng của ông sẽ tìm cách bắt giữ Tổng thống Yoon nếu đủ điều kiện.

Sáng 11/12, ông Oh cũng nói trong một cuộc họp của Ủy ban Lập pháp Quốc hội rằng nhóm của ông đang tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng về vụ việc.

Ai lãnh đạo Hàn Quốc lúc này?

Kể từ vụ hỗn loạn hôm 3/12, không rõ thực sự ông Yoon còn bao nhiêu quyền lực.

Người đứng đầu đảng cầm quyền, ông Han Dong-hoon, đã nói rằng Tổng thống Yoon sẽ không còn tham gia vào các vấn đề nhà nước cho đến khi việc ông rời cương vị được sắp xếp, và nói thêm rằng Thủ tướng Han Duck-soo sẽ quản lý các vấn đề của chính phủ trong thời gian chờ.

Chi tiết về "lộ trình" rời khỏi chiếc ghế quyền lực mà đảng cầm quyền sắp xếp dành cho ông Yoon dự kiến sẽ được công bố vào ngày 14/12.

Tuy nhiên, theo Bộ Quốc phòng, Tổng thống Yoon vẫn nắm quyền chỉ huy các lực lượng vũ trang. Điều đó có nghĩa là trong trường hợp xảy ra bất kỳ sự cố chính sách đối ngoại nào, bao gồm bất kỳ mối đe dọa nào có thể xảy ra từ Triều Tiên, về mặt lý thuyết, ông Yoon vẫn có thể đưa ra các quyết định để điều hành đất nước.

Bản thân ông Yoon chỉ xuất hiện trước công chúng một lần kể từ lúc ban bố thiết quân luật bất thành của mình.

Trong tuyên bố công khai vào ngày 7/12, vị tổng thống Hàn Quốc đã lên tiếng xin lỗi vì đã ban bố thiết quân luật.

------------------------

TIN LIÊN QUAN

Hàn Quốc ra lệnh cấm xuất cảnh Tổng thống Yoon Suk Yeol

9 tháng 12 năm 2024

Tổng thống Hàn Quốc thoát luận tội, 'sẽ sớm từ chức'

7 tháng 12 năm 2024

Tổng thống Hàn Quốc xin lỗi vì ban bố thiết quân luật

7 tháng 12 năm 2024

Trump muốn 'be bờ,' nhưng khó né được Syria

SBTNOfficial

Dec 10, 2024

https://www.youtube.com/watch?v=qlw1PIXb_yM

‘Ánh sáng và sợi chỉ’ – diễn từ Nobel của Han Kang

Han Kang

Đỗ Hồng Nhung dịch từ bản tiếng Anh trên trang web của giải Nobel

Hiếu Tân hiệu đính.

11 Tháng Mười Hai, 2024

https://vanviet.info/tu-lieu/anh-sang-va-soi-chi-dien-tu-nobel-cua-han-kang/

(Bài diễn từ có tên Ánh sáng và sợi chỉ [Light and Thread] của Han Kang phát biểu bằng tiếng Hàn tại Viện Hàn lâm Thụy Điển ở thành phố Stockholm hôm 7/12).

Tháng 1 năm ngoái, khi dọn kho để chuyển nhà, tôi tìm thấy một hộp giày cũ. Tôi mở hộp, tìm thấy vài cuốn nhật ký thời thơ ấu. Trong đống nhật ký, có một xấp giấy mỏng, trên ghi bằng bút chì Một tập thơ. Cuốn sách mỏng này gồm năm tờ giấy A5 gấp đôi và đóng bằng kim bấm. Tôi đã thêm hai đường ngoằn ngoèo dưới tiêu đề, một đường đi lên sáu bậc về bên trái, đường kia đi xuống bảy bậc hướng sang phải. Đó có phải là một kiểu minh họa bìa? Hay chỉ đơn giản là một hình vẽ nguệch ngoạc? Mặt sau xấp giấy ghi năm 1979 và tên tôi. Bên trong có tổng cộng tám bài thơ viết bằng nét bút chì gọn gàng giống như ở bìa trước và sau. Cuối mỗi bài thơ ghi một ngày khác nhau, theo thứ tự thời gian. Những dòng chữ của tôi khi lên tám rất ngây thơ và thiếu trau chuốt, nhưng một bài thơ viết vào tháng 4 đã thu hút sự chú ý của tôi. Nó mở đầu với những câu sau:

Tình yêu ở đâu?
Nó nằm trong lồng ngực đập thình thịch của tôi.
Tình yêu là gì?
Nó là sợi chỉ vàng kết nối trái tim của chúng ta

Trong chớp mắt, tôi quay ngược về bốn mươi năm trước, nhờ kỷ niệm về buổi chiều tôi loay hoay đóng cuốn sổ thơ. Cây bút chì ngắn của tôi đậy bằng nắp bút bi, bụi từ cục gôm, chiếc kẹp giấy lớn tôi lén lấy từ phòng của cha. Tôi nhớ là sau khi biết gia đình mình sắp chuyển đến Seoul, tôi có động lực thu thập những bài thơ viết rải rác trên những mẩu giấy nhỏ, hoặc bên lề sổ tay, vở bài tập và hoặc giữa các đoạn nhật ký, gom chúng lại thành một quyển duy nhất. Tôi cũng hồi tưởng lại cảm giác không muốn cho ai xem “tập thơ” của mình khi nó hoàn thành.

Trước khi đặt xấp nhật ký và tập thơ nhỏ trở về chỗ cũ và đóng nắp hộp lại, tôi đã chụp ảnh bài thơ đó bằng điện thoại. Bởi vì tôi cảm nhận được tính liên tục giữa những từ mà tôi đã viết vào thời thơ ấu với con người tôi hiện tại. Trong lồng ngực tôi, trong trái tim đập thình thịch của tôi. Giữa trái tim của chúng ta. Sợi chỉ vàng nối kết – một sợi chỉ phát sáng.

https://vanviet.info/wp-content/uploads/2024/12/s1-Copy-600x400.png

Han Kang ở buổi phát biểu nhận Nobel Văn học 2024. Ảnh: Anna Svanberg

***

14 năm sau, với việc xuất bản bài thơ và truyện ngắn đầu tiên, tôi trở thành nhà văn. Sau năm năm nữa, cuốn tiểu thuyết dài đầu tiên mà tôi viết trong ba năm được phát hành. Từ đó đến nay, quá trình làm thơ, viết truyện ngắn luôn cuốn hút tôi, nhưng viết tiểu thuyết luôn có hấp lực đặc biệt. Mỗi cuốn tiểu thuyết dài tiêu tốn của tôi từ một đến bảy năm để hoàn thành, chúng khiến tôi đánh đổi đáng kể cuộc sống cá nhân của mình. Đây cũng chính là điều thu hút tôi vào công việc này. Suy ngẫm về những câu hỏi mình cho là cần thiết và cấp bách, tôi đắm chìm sâu sắc đến nỗi chấp nhận sự đánh đổi.

Mỗi khi sáng tác tiểu thuyết, tôi chịu đựng những câu hỏi, tôi sống trong chúng. Lúc đi đến cùng những câu hỏi này không đồng nghĩa với đã tìm ra câu trả lời, mà là lúc tôi chạm đến điểm cuối của quá trình viết. Lúc ấy, tôi không còn là tôi khi bắt đầu, và từ trạng thái đã thay đổi đó, tôi tái khởi đầu. Những câu hỏi tiếp theo xuất hiện, như trong một chuỗi mắt xích, hoặc như những quân cờ domino, chồng chéo và nối tiếp nhau, thúc đẩy tôi tiếp tục viết điều gì mới.

Khi viết cuốn tiểu thuyết thứ ba Người ăn chay, từ năm 2003 đến 2005, tôi đã đối mặt với những câu hỏi đau đớn: Một người có thể hoàn toàn ngây thơ không? Chúng ta có thể từ chối bạo lực đến mức nào? Điều gì sẽ xảy ra với cá nhân từ chối thuộc về giống loài gọi là con người?

https://vanviet.info/wp-content/uploads/2024/12/S2-Copy-367x580.jpg

Cuốn Người Ăn Chay bản tiếng Việt, xuất bản năm 2011. Ảnh: Nhà xuất bản Trẻ

Lựa chọn không ăn thịt để từ chối bạo lực, và cuối cùng từ chối mọi đồ ăn, thức uống, ngoại trừ nước, với niềm tin rằng mình đã biến thành cây, Yeong-hye, nhân vật chính trong Người ăn chay, thấy mình ở trong tình huống mỉa mai: Càng muốn tự cứu mình thì càng nhanh chóng hướng đến cái chết. Yeong-hye và chị gái In-hye của cô, thực tế cả hai đều là nhân vật chính, gào thét vô thanh trong những cơn ác mộng và sự đổ vỡ, nhưng cuối cùng họ vẫn bên nhau. Tôi để cảnh cuối cùng diễn ra trong chiếc xe cứu thương, với hy vọng Yeong-hye vẫn còn sống trong thế giới của câu chuyện. Chiếc xe lao nhanh xuống con đường núi dưới những tán lá xanh rực rỡ, trong khi người chị đăm đăm nhìn ra ngoài cửa sổ. Có lẽ cô đang chờ đợi một phản ứng, hoặc cô đang phản kháng. Toàn bộ tiểu thuyết nằm trong trạng thái nghi vấn. Nhìn chằm chằm và thách thức. Chờ đợi một câu trả lời.

Mực và Máu (Ink and Blood), cuốn tiểu thuyết sau Người ăn chay, tiếp tục những câu hỏi này. Từ chối cuộc sống và thế giới này để từ chối bạo lực là sự bất khả thi. Rốt cuộc, chúng ta không thể biến thành những cái cây. Vậy chúng ta tiếp tục bằng cách nào? Trong cuốn tiểu thuyết thể loại kỳ bí này, những câu văn in thường và in nghiêng xô đẩy, xung đột nhau, khi nhân vật chính – người lâu nay vật lộn với bóng đen Thần Chết – mạo hiểm mạng sống của mình để chứng minh rằng cái chết đột ngột của bạn cô không thể là tự tử. Khi tôi viết cảnh kết thúc, mô tả cô ấy lê lết trên sàn để bò ra khỏi cái chết và sự hủy diệt, tôi đã tự hỏi những câu này: Lẽ nào chúng ta không được sống sót đến cùng sao? Lẽ nào đời ta không là minh chứng cho chân lý hay sao?

Với cuốn tiểu thuyết thứ năm, Những bài học Hy Lạp (Greek Lessons), tôi thậm chí còn đẩy xa hơn nữa. Nếu chúng ta phải sống trong thế giới này, những khoảnh khắc nào làm cho điều đó khả thi? Một phụ nữ mất tiếng nói và một người đàn ông mất dần thị giác đang đi trong lặng lẽ và bóng tối khi những ngả đường đơn độc của họ giao nhau. Tôi tập trung miêu tả những khoảnh khắc xúc giác trong câu chuyện này. Cuốn tiểu thuyết diễn tiến với tốc độ chậm của riêng nó, xuyên qua tĩnh lặng và bóng tối, cho đến khi bàn tay của người phụ nữ với tới và viết vài từ trên lòng bàn tay của người đàn ông. Trong giây phút rực sáng thành vĩnh hằng, hai nhân vật bộc lộ những khía cạnh ôn hòa của chính họ. Câu hỏi tôi muốn đặt ra ở đây là: Phải chăng bằng cách quan tâm đến những khía cạnh dịu dàng nhất của nhân loại, bằng cách vuốt ve sự ấm áp không thể chối cãi tồn tại ở đó, rốt cuộc chúng ta có thể tiếp tục sống trong thế giới hữu hạn và đầy bạo lực này?

Khi chạm đến tận cùng câu hỏi này, tôi bắt đầu nghĩ về cuốn sách tiếp theo. Đó là vào mùa xuân năm 2012, không lâu sau khi Những bài học Hy Lạp xuất bản. Tôi tự nhủ sẽ viết một cuốn tiểu thuyết tiến thêm một bước nữa về phía ánh sáng và sự ấm áp. Ngập tràn tác phẩm này là cảm giác sáng choang, trong suốt. Tôi nhanh chóng tìm ra tên sách và viết được hai mươi trang bản thảo đầu tiên, rồi buộc phải dừng lại. Tôi nhận ra rằng có điều gì đó bên trong ngăn cản tôi viết cuốn tiểu thuyết này.

Cho đến lúc đó, tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc viết về Gwangju.

Tôi mới chín tuổi khi gia đình rời Gwangju vào tháng 1/1980, khoảng bốn tháng trước khi các cuộc thảm sát bắt đầu. Khi tôi tình cờ nhìn thấy gáy sách lộn ngược của Sách ảnh Gwangju trên kệ vài năm sau, và xem qua lúc không có người lớn nào xung quanh, tôi đã mười hai tuổi. Cuốn sách chứa những bức ảnh của thường dân, sinh viên Gwangju bị giết bằng gậy, lưỡi lê và súng khi chống lại lực lượng quân sự vừa thực hiện đảo chính. Được những người sống sót và gia đình người chết xuất bản, phân phối bí mật, cuốn sách làm chứng cho sự thật vào thời điểm mà sự thật còn bị bóp méo, xuyên tạc do truyền thông bị đàn áp khốc liệt. Là một đứa trẻ, tôi chưa hiểu hết ý nghĩa chính trị của những hình ảnh đó, nhưng những khuôn mặt dập nát trong sách đã in hằn trong tâm trí tôi câu hỏi cơ bản về con người: Đây có phải là hành động của một con người đối với con người hay không? Và sau đó, nhìn thấy một bức ảnh chụp hàng người vô tận chờ hiến máu bên ngoài bệnh viện đại học, tôi lại tự hỏi: Đây có phải là hành động của một con người đối với con người hay không? Hai câu hỏi này trông thì giống nhau, nhưng chúng xung khắc và dường như không thể hòa giải. Sự thiếu tương thích của chúng là một nút thắt mà tôi không thể tháo gỡ.

Vì vậy, vào một ngày xuân năm 2012, khi thử viết một cuốn tiểu thuyết tươi sáng, ngợi ca cuộc sống, tôi một lần nữa phải đối mặt với vấn đề chưa được giải quyết này. Tôi đã mất cảm giác tin tưởng sâu sắc vào con người từ lâu. Vậy làm sao tôi có thể vỗ về thế giới? Tôi nhận ra rằng mình phải đối mặt với câu đố không lời đáp này nếu muốn tiến về phía trước. Tôi hiểu rằng viết là cách duy nhất để vượt qua nó.

Tôi dùng phần lớn thời gian của năm đó để phác thảo tiểu thuyết, hình dung sự kiện tháng 5/1980 ở Gwangju sẽ tạo thành một lớp nghĩa trong cuốn sách. Vào tháng 12, tôi đến thăm nghĩa trang ở Mangwol-dong. Lúc đó đã quá trưa, một ngày sau trận tuyết lớn. Sau đó, khi ánh sáng mờ dần, tôi bước ra khỏi nghĩa trang băng giá với bàn tay đặt lên ngực, cạnh trái tim. Tôi tự nhủ rằng cuốn tiểu thuyết tiếp theo này sẽ nhìn trực diện vào Gwangju, thay vì dành cho nó một lớp nghĩa duy nhất. Tìm được một cuốn sách thu thập hơn 900 lời chứng, tôi dành chín giờ mỗi ngày trong suốt một tháng để đọc từng câu chuyện trong đó. Rồi tôi đọc ngấu nghiến không chỉ về Gwangju mà còn về các trường hợp bạo lực nhà nước khác. Nhìn xa hơn và quay ngược về quá khứ, tôi đọc về những cuộc thảm sát mà con người liên tục gây ra khắp thế giới trong suốt chiều dài lịch sử.

Trong quá trình nghiên cứu chuẩn bị cho cuốn tiểu thuyết, có hai câu hỏi thường xuyên hiện lên trong tâm trí tôi. Ở độ tuổi 20, tôi đã viết những dòng này lên trang đầu tiên của mỗi cuốn nhật ký mới:

Hiện tại có thể giúp quá khứ không?

Người sống có thể cứu người chết không?

Càng đọc, tôi càng nhận ra rằng đây là những câu hỏi không thể trả lời. Thông qua sự chạm trán dai dẳng với những khía cạnh đen tối nhất của nhân loại, tôi cảm thấy những tàn dư của niềm tin vào con người – vốn đã gãy đổ từ lâu trong tôi – nay vỡ vụn hoàn toàn. Tôi gần như từ bỏ cuốn tiểu thuyết. Rồi tôi đọc được những trang nhật ký của một giáo viên trẻ dạy trường buổi tối. Park Yong-jun, một thanh niên nhút nhát, trầm tính, đã tham gia vào “cộng đồng tuyệt đối” của những công dân tự trị hình thành ở Gwangju trong 10 ngày nổi dậy vào tháng 5/1980. Anh ấy bị bắn chết tại tòa nhà Hiệp hội Nữ Thanh niên Cơ đốc (Young Women’s Christian Association) gần trụ sở hành chính tỉnh. Anh đã chọn ở lại, dù biết rằng binh lính sẽ tấn công lần nữa vào sáng sớm. Trong đêm cuối cùng đó, anh viết vào nhật ký: “Chúa ơi, tại sao lương tâm con lại đau khổ và cắn rứt như vậy? Con muốn được sống”.

Khi đọc những câu này, tôi thấy ngay đường đi của cuốn tiểu thuyết, sáng rõ như ban ngày. Và hai câu hỏi của tôi phải đảo ngược.

Quá khứ có thể giúp hiện tại không?

Người chết có thể cứu người sống không?

Về sau, khi đang viết Bản chất của người (Human Acts), vào những khoảnh khắc nhất định, tôi nhận thấy rằng quá khứ thực sự đang giúp hiện tại, và người chết đang cứu người sống. Thỉnh thoảng tôi lại ghé thăm nghĩa trang ấy, chẳng hiểu sao lúc nào trời cũng trong xanh chứ không còn lạnh giá. Tôi sẽ nhắm mắt lại, để những tia nắng màu cam tràn vào mí mắt tôi. Tôi cảm thấy đó là ánh sáng của sự sống. Tôi cảm thấy ánh sáng và không khí bao bọc tôi trong ấm áp khôn tả.

Những câu hỏi còn đọng lại lâu trong tôi sau khi tôi nhìn thấy cuốn sách ảnh đó là: Con người sao lại bạo lực đến vậy? Và tại sao đồng thời, con người có thể chống lại bạo lực có sức mạnh áp đảo đến vậy? Thuộc về giống loài có tên là loài người có nghĩa là gì? Để băng qua “con đường không-thể-qua” nối khoảng không giữa hai vách đứng của nỗi sợ của con người và phẩm giá con người, tôi cần sự trợ giúp của người chết. Cũng như trong cuốn tiểu thuyết này, Bản chất của người, cậu bé Dong-ho kéo tay mẹ để thúc giục bà đi về hướng mặt trời.

Tất nhiên, tôi không thể đảo ngược những gì đã xảy ra với người chết, thân nhân họ hay người sống sót. Những gì tôi có thể làm là truyền cho họ cảm giác, cảm xúc, và sự sống đang đập trong cơ thể tôi. Mong muốn thắp nến ở đoạn đầu và cuối cuốn tiểu thuyết, tôi đã đặt cảnh thứ nhất trong nhà thi đấu địa phương, là nơi quàn những thi thể của người chết và nơi tiến hành tang lễ. Ở đó, chúng ta chứng kiến cậu bé mười lăm tuổi Dong-ho phủ những tấm vải trắng lên các thi thể và thắp nến. Cậu nhìn đăm đăm vào cái lõi xanh nhạt của từng ngọn lửa.

Tên tiếng Hàn của tiếu thuyết này là Sonyeon-i onda. Từ cuối cùng “onda” là thì hiện tại của động từ “oda”, có nghĩa là “đến”. Ngay khoảnh khắc thiếu niên sonyeon được gọi bằng ngôi thứ hai là “em”, dù thân mật hay không, cậu ấy lập tức tỉnh dậy trong ánh sáng mờ ảo và bước về phía hiện tại. Những bước chân của cậu ấy là của một linh hồn. Cậu ấy càng lúc càng đến gần và biến thành cái bây giờ. Khi thời gian và không gian trong đó cái ác của con người và phẩm giá con người tồn tại song song trong đối cực được gọi là Gwangju, thì cái tên đó không còn là danh từ riêng chỉ một thành phố duy nhất, mà trở thành một danh từ chung. Đó là điều tôi học được khi viết cuốn sách này. Nó xảy đến với chúng ta – hết lần này đến lần khác, xuyên qua thời gian, không gian – và luôn ở thì hiện tại. Thậm chí là bây giờ.

***

Khi cuốn sách hoàn thành và xuất bản vào mùa xuân năm 2014, nỗi đau mà nó gây ra nơi độc giả khiến tôi ngạc nhiên. Tôi phải dành thời gian suy nghĩ xem nỗi đau tôi cảm thấy trong quá trình sáng tác và những khổ sầu độc giả bày tỏ với tôi có liên quan với nhau thế nào. Có gì đằng sau nỗi thống khổ ấy? Phải chăng do chúng ta muốn đặt niềm tin vào nhân loại, và khi niềm tin ấy bị lung lay, ta cảm thấy như chính bản thân đang bị phá hủy? Phải chăng chúng ta muốn yêu nhân loại, và đây là nỗi đau mà chúng ta cảm thấy khi tình yêu ấy bị đập tan tành? Phải chăng Tình yêu sinh ra nỗi đau, và nỗi đau là bằng chứng của tình yêu?

Tháng 6 cùng năm, tôi mơ thấy mình đang đi qua một cánh đồng bao la trong tuyết rơi lác đác. Hàng nghìn hàng vạn gốc cây đen rải rác khắp cánh đồng, sau mỗi gốc cây là một gò mả. Có chỗ tôi bước xuống nước, và khi nhìn lại tôi thấy biển đang tràn vào từ rìa cánh đồng, mà trước đó tôi nhầm là đường chân trời. Tại sao lại có mộ ở một nơi như thế này? Tôi tự hỏi. Chẳng phải tất cả xương cốt trong những gò mả thấp gần biển đã bị cuốn trôi rồi sao? Ít nhất, tôi có nên di dời xương cốt lên các gò cao hơn, ngay bây giờ, trước khi quá muộn? Nhưng làm cách nào? Tôi thậm chí không có cái xẻng nào. Nước đã lên đến mắt cá chân tôi. Tôi tỉnh dậy, nhìn ra cửa sổ thấy vẫn còn tối, trực giác cho tôi biết rằng giấc mơ này đang nói với tôi điều gì đó quan trọng. Sau khi ghi lại giấc mơ, tôi nghĩ rằng đây có thể là khởi đầu cho cuốn tiểu thuyết tiếp theo của mình.

Tuy nhiên, tôi chưa có ý tưởng rõ ràng về hướng đi. Tôi bắt tay vào cuốn sách mới, loại bỏ dần những cách mở đầu của một số câu chuyện tiềm năng mà tôi tưởng tượng sau giấc mơ. Cuối cùng, vào tháng 12/2017, tôi thuê phòng trên đảo Jeju và dành khoảng hai năm tiếp theo đi về giữa Jeju và Seoul. Dạo bước trong rừng, dọc theo biển, trên con đường làng, cảm nhận thời tiết cực đoan của Jeju vào mỗi khoảnh khắc – gió, ánh sáng, tuyết và mưa – tôi dần hình dung rõ nét phác thảo của cuốn tiểu thuyết. Tương tự khi viết Bản chất của người, lần này tôi cũng đọc lời chứng của người sống sót sau những cuộc thảm sát, nghiền ngẫm tài liệu, rồi sau đó, với cách tiếp cận kiềm chế nhất có thể mà không quay lưng lại với những chi tiết tàn nhẫn gần như không thể diễn tả bằng lời, tôi đã viết nên Không lời từ biệt (We Do Not Part). Cuốn sách được xuất bản gần bảy năm sau giấc mơ về những gốc cây đen và nước biển tràn bờ.

https://vanviet.info/wp-content/uploads/2024/12/S3-Copy-600x379.jpg

Bìa Bản chất của người bản tiếng Việt, sách 350 trang. Ảnh: Nhã Nam

Trong cuốn sổ tay tôi dùng trong quá trình sáng tác ấy, tôi đã ghi chú thế này:

Cuộc sống tìm cách sống. Cuộc sống ấm áp.

Chết là trở nên lạnh lẽo. Có tuyết phủ lên mặt thay vì tan chảy.

Giết là làm lạnh.

Con người trong lịch sử và con người trong vũ trụ.

Gió và các dòng hải lưu. Dòng tuần hoàn của nước và không khí kết nối toàn thế giới. Chúng ta được kết nối. Tôi cầu nguyện cho chúng ta được kết nối.

Tiểu thuyết này chia thành ba phần. Nếu phần đầu là hành trình theo chiều ngang, theo chân người kể chuyện Kyungha từ Seoul đến nhà của người bạn Inseon ở vùng cao nguyên Jeju, xuyên qua tuyết rơi dày đặc để tìm đến chỗ chú chim nhỏ mà cô được giao nhiệm vụ cứu sống, thì phần thứ hai theo con đường thẳng đứng dẫn Kyungha và Inseon đến một trong những đêm đen tối nhất của nhân loại – vào mùa đông năm 1948, khi thường dân trên đảo Jeju bị thảm sát – và lặn sâu xuống đáy đại dương. Trong phần thứ ba, cũng là phần cuối, hai người cùng thắp lên ngọn nến dưới đáy biển.

Mặc dù diễn tiến tiểu thuyết xoay quanh hai người bạn, tương tự cách họ thay phiên nhau giữ ngọn nến, nhân vật chính thực sự, đồng thời là người liên hệ với cả Kyungha và Inseon, là Jeongsim – mẹ của Inseon. Bà sống sót sau chuỗi thảm sát trên đảo Jeju, đã chiến đấu để giành lại dù chỉ một mảnh xương của người thân yêu, để bà có thể làm một đám tang tử tế. Bà, người không chịu ngừng than khóc. Bà chịu đựng nỗi đau và đứng lên chống lại sự lãng quên. Bà, người không nói lời từ biệt. Khi viết về cuộc đời bà, người bao năm tháng luôn sục sôi, đẫm đầy cùng một nỗi đau và tình yêu, tôi nghĩ mình đặt ra những câu hỏi sau: Chúng ta có thể yêu đến mức nào? Đâu là giới hạn của chúng ta? Chúng ta phải yêu đến mức nào để duy trì được nhân tính đến tận cùng?

https://vanviet.info/wp-content/uploads/2024/12/S4-Copy-600x400.jpg

Nhà văn Han Kang trong buổi họp báo của Viện Hàn lâm Thụy Điển hôm 6/12. Ảnh: Reuters

***

Ba năm sau khi phát hành ấn bản tiếng Hàn của Không lời từ biệt, tôi vẫn chưa hoàn thành cuốn tiểu thuyết tiếp theo của mình. Còn cuốn sách tôi hình dung sẽ theo sau nó thì chờ đợi tôi mòn mỏi từ lâu. Đó là cuốn tiểu thuyết liên kết với Sách Trắng (The White Book), tác phẩm tôi viết ra từ mong muốn cho người chị ruột – đã qua đời hai giờ sau khi chào đời – mượn tạm cuộc sống của mình trong giây lát, và cũng để săm soi vào những thành tố làm nên chúng ta mà không gì phá hủy nổi, dù trời long đất lở. Như mọi khi, thật khó dự đoán khi nào sẽ hoàn thành tác phẩm, nhưng tôi vẫn miệt mài viết, dù chậm. Tôi sẽ vượt qua những cuốn sách đã viết để đi tiếp. Cho đến khi tôi ngoái lại nhìn và thấy chúng không còn trong tầm mắt mình nữa. Xa nhất có thể mà đời tôi cho phép.

Khi rời xa tôi, các tác phẩm tiếp tục đời sống độc lập và đi theo số phận riêng của chúng. Cũng như hai chị em ở cạnh nhau mãi mãi trong chiếc xe cứu thương, khi ngọn lửa xanh rực cháy bên ngoài cửa kính. Cũng như người phụ nữ sắp lấy lại giọng nói, dùng ngón tay mình viết vào lòng bàn tay của người đàn ông – trong tĩnh lặng, trong bóng tối. Cũng như chị ruột tôi, đã qua đời chỉ sau hai giờ đến với thế giới này, và người mẹ trẻ măng của tôi ôm con van cầu: “Đừng chết, xin đừng chết” cho đến phút cuối cùng. Những linh hồn đó sẽ đi xa đến đâu – những linh hồn tụ lại thành vầng sáng màu cam rực rỡ sau mí mắt nhắm của tôi, bao bọc tôi trong ánh sáng ấm áp khôn tả? Những ngọn nến sẽ rọi xa đến đâu – những ngọn nến được thắp lên tại hiện trường mỗi vụ giết chóc, trong thời gian và không gian bị tàn phá bởi bạo lực không thể tưởng tượng được, ngọn nến trên tay những con người thề không bao giờ nói lời từ biệt? Phải chăng chúng sẽ lướt đi từ sợi bấc này sang sợi bấc khác, từ trái tim này sang trái tim kia, trên một sợi chỉ vàng?

Trong cuốn sổ nhỏ tôi tìm thấy ở hộp giày cũ vào tháng 1 năm ngoái, tôi của quá khứ, viết vào tháng 4/1979, đã tự hỏi mình:

Tình yêu ở đâu?

Tình yêu là gì?

Còn đến mùa thu năm 2021, khi Không lời từ biệt xuất bản, tôi xem hai vấn đề sau đây là cốt lõi:

Tại sao thế giới đầy bạo lực và đớn đau?

Mà vẫn có thể đẹp tươi đến vậy?

Suốt thời gian dài, tôi tin rằng cuộc đấu tranh bên trong căng thẳng giữa những câu này là lực đẩy đằng sau sự nghiệp viết lách của mình. Từ cuốn tiểu thuyết đầu tiên đến cuốn mới nhất, những câu hỏi neo giữ trong tâm trí tiếp tục thay đổi và phát triển, nhưng chỉ có hai câu này là bất biến. Nhưng hai, ba năm trước, tôi bắt đầu nghi ngờ. Có thật sự là tôi chỉ bắt đầu tự hỏi mình về tình yêu – về nỗi đau kết nối chúng ta – sau khi Bản chất của người ra mắt bản tiếng Hàn vào mùa xuân năm 2014 không? Từ cuốn tiểu thuyết đầu tiên đến cuốn mới nhất, chẳng phải lớp sâu nhất của các truy vấn của tôi đều luôn hướng về tình yêu hay sao? Phải chăng tình yêu thực sự là âm điệu cổ xưa và căn bản nhất trong cuộc đời tôi?

Tình yêu nằm ở một nơi riêng tư được gọi là “trái tim của tôi”, đứa trẻ đã viết vào tháng 4/1979. (Nó nằm trong lồng ngực đập thình thịch của tôi). Và về tình yêu là gì, đây là câu trả lời của cô bé. (Nó là sợi chỉ vàng kết nối trái tim của chúng ta).

Tôi huy động toàn bộ cơ thể mình khi viết. Tôi sử dụng tất cả giác quan để nhìn, nghe, ngửi, nếm, trải nghiệm sự dịu dàng, ấm áp, lạnh lẽo, đớn đau; để nhận thấy tim mình đập nhanh và cơ thể cần thức ăn nước uống; để đi và chạy; để cảm nhận gió, mưa, tuyết trên da; để nắm giữ những bàn tay. Tôi cố gắng truyền những cảm giác sống động mà tôi – một sinh vật phàm trần với dòng máu nóng chảy trong cơ thể – cảm nhận được, vào câu chữ của mình. Như thể truyền đi một luồng điện. Và khi biết luồng điện này đã được truyền đến độc giả, tôi kinh ngạc và xúc động. Trong những khoảnh khắc này, tôi lần nữa trải nghiệm sợi chỉ ngôn ngữ kết nối chúng ta, mối liên quan giữa những câu hỏi của tôi với của độc giả, thông qua luồng điện sống động ấy. Tôi muốn bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến những ai đã kết nối với tôi qua sợi chỉ đó, cũng như những ai sẽ đến tham gia kết nối trong tương lai.

Nga lên tiếng về tình hình Syria sau khi cho Tổng thống Assad tị nạn

Dân Trí Online

Thứ tư, 11/12/2024 - 20:35

https://dantri.com.vn/the-gioi/nga-len-tieng-ve-tinh-hinh-syria-sau-khi-cho-tong-thong-assad-ti-nan-20241211203253587.htm

(Dân trí) - Nga xác nhận đang liên lạc với chính quyền mới ở Syria sau khi chính quyền Tổng thống Bashar Assad bị lật đổ.

https://cdnphoto.dantri.com.vn/-l7PVSo_AOrY2xIUaHaB5nmOcCI=/thumb_w/1020/2024/12/02/tongthongsyriaassadreuters-1733138523270.jpg

Tổng thống Syria Bashar Assad (Ảnh: Reuters).

"Tất nhiên, chúng tôi không thể né tránh việc liên lạc với những người kiểm soát tình hình trên thực địa vì chúng tôi có cơ sở và nhân lực của mình ở đó", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói trong cuộc họp báo hôm 11/12.

Khi được hỏi về số lượng quân nhân Nga vẫn đồn trú tại Syria, người phát ngôn Điện Kremlin đã từ chối cung cấp thông tin cụ thể, cho biết rằng thông tin như vậy chỉ có thể do các quan chức quân sự cung cấp.

Nga có hai cơ sở chính tại Syria, gồm căn cứ hải quân Tartus và căn cứ không quân Khmeimim. Cả hai đều đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Nga tiếp cận Địa Trung Hải và châu Phi.

Cơ quan tình báo Ukraine hôm 10/12 cho biết Nga có kế hoạch sơ tán căn cứ Khmeimim, đồng thời quân đội Nga đã bắt đầu tháo dỡ thiết bị tại căn cứ Tartus. Moscow chưa lên tiếng về thông tin này.

"Chúng tôi đang theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến ở Syria. Chúng tôi duy trì liên lạc với những người đang kiểm soát tình hình hiện tại. Điều này rất quan trọng vì nước này là nơi đặt các căn cứ và phái bộ ngoại giao của chúng tôi", người phát ngôn Điện Kremlin lưu ý.

Ông Peskov nhấn mạnh các vấn đề liên quan đến sự an toàn của các cơ sở của Nga tại Syria là vô cùng quan trọng và là ưu tiên hàng đầu. "Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi tình hình, chắc chắn sẽ hành động dựa trên thực địa", ông nói thêm.

Ông Peskov khẳng định Nga đang duy trì đối thoại với tất cả các quốc gia Trung Đông, đồng thời cảnh báo các cuộc không kích gần đây của Israel xung quanh Cao nguyên Golan và các vùng đệm có thể làm trầm trọng thêm tình hình vốn đã bất ổn ở Syria.

Ông Peskov cũng bày tỏ mong muốn ổn định nhanh chóng trong khu vực và các bước hướng tới một giải pháp hợp pháp cho cuộc xung đột.

"Đã có thời điểm Nga giúp Syria đối phó với khủng bố và giúp ổn định tình hình vốn đe dọa toàn bộ khu vực. Nga đã nỗ lực đáng kể để đạt được mục tiêu đó. Nga đã hoàn thành nhiệm vụ của mình", ông Peskov nhấn mạnh.

"Sau đó, chính quyền Assad đã nắm quyền ở nước này, nỗ lực đảm bảo sự phát triển, nhưng thật không may, tình hình đã đến mức như vậy", ông Peskov nói, đồng thời cho biết "bây giờ, chúng ta cần hành động dựa trên thực địa".

Khi được hỏi liệu sự thay đổi chính phủ ở Syria sẽ tác động như thế nào đến ảnh hưởng địa chính trị của Nga ở Trung Đông, người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh rằng "Nga vẫn duy trì đối thoại với tất cả các quốc gia trong khu vực". "Chúng tôi cam kết sẽ tiếp tục theo cách này", ông Peskov nói.

Người phát ngôn Điện Kremlin đầu tuần này xác nhận Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cấp quy chế tị nạn cho Tổng thống Assad và gia đình vì lý do nhân đạo.

"Việc từ bỏ tiến trình thực hiện nghĩa vụ của người đứng đầu nhà nước là quyết định cá nhân của ông Assad", ông Peskov cho biết.

Mikhail Ulyanov, một nhà ngoại giao cấp cao của Nga, cho hay quyết định cấp cơ chế tị nạn cho ông Assad phản ánh cam kết của Nga với các đồng minh trong thời điểm đầy thử thách. "Nga không phản bội bạn bè của mình trong những tình huống khó khăn", ông nói.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cũng xác nhận ông Assad đã được đưa đến Nga "theo cách an toàn, bí mật nhất có thể" sau khi chính quyền của ông sụp đổ.

Chính quyền của ông Assad sụp đổ nhanh chóng chỉ sau 10 ngày lực lượng đối lập Hayat Tahrir-al-Sham (HTS) và đồng minh mở chiến dịch tấn công quy mô lớn. Ông Assad và gia đình đã lên máy bay rời khỏi đất nước trước khi phe đối lập tràn vào dinh tổng thống.

Theo Tass

-----------------------

Dòng sự kiện: Phe nổi dậy lật đổ chính quyền Syria

Thế cờ của các bên sau khi chính phủ Syria sụp đổ

5 giờ

Chính quyền Assad sụp đổ, Syria bước vào kỷ nguyên mới

6 giờ trước

Thực hư việc Nga vội rút quân khỏi Syria khi chính quyền Assad bị lật đổ

9 giờ trước

Ảnh vệ tinh hé lộ cuộc rút quân của Nga khỏi Syria

11 giờ trước

Sự sụp đổ chóng vánh của chế độ Assad và nguy cơ Syria chìm trong hỗn loạn