Cựu Tổng thống Mỹ
Jimmy Carter: Cuộc đời qua ảnh
BBC News Tiếng Việt
30
tháng 12 năm 2024
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cz7q223w87po
Cựu
Tổng thống Mỹ Jimmy Carter qua đời ở tuổi 100.
Cựu
Tống thống Mỹ Jimmy Carter
Vị
tổng thống thứ 39 của Hoa Kỳ sống thọ hơn bất kỳ vị tổng thống nào trong lịch sử
nước này.
Dưới
đây là hành trình cuộc đời ông qua những bức ảnh đáng nhớ.
James
Earl Carter Jr. chào đời ngày 1/10/1924 tại thị trấn nhỏ Plains, bang Georgia,
là con cả trong gia đình bốn người con.
Người
cha theo chủ nghĩa phân chia chủng tộc của ông khởi xướng công việc kinh doanh
đậu phộng của gia đình. Mẹ ông, bà Lillian, là một y tá có đăng ký hành nghề.
Từ
nhỏ, Carter đã quen với công việc đồng áng vất vả và cuộc sống gia đình khắc khổ.
Carter
là ngôi sao bóng rổ thời trung học. Những trải nghiệm trong thời kỳ Đại Suy
thoái và niềm tin sâu sắc vào đạo Báp-tít đã định hình triết lý chính trị của
ông.
Ông
phục vụ trong Hải quân Mỹ bảy năm và trở thành sĩ quan tàu ngầm. Trong khoảng
thời gian này, ông cưới bà Rosalynn Smith, người bạn của em gái ông.
Vào
năm 1953, sau khi cha ông qua đời do bệnh ung thư, ông Carter từ bỏ sự nghiệp hải
quân bảy năm để tiếp quản trang trại đậu phộng đang gặp khó khăn của gia đình.
Ông đã vực dậy công việc kinh doanh và trở nên giàu có.
Carter
bước chân vào chính trường những năm 1960, đầu tiên là với chức vụ thượng nghị
sĩ bang Georgia trong một cuộc bầu cử bổ sung. Lúc bấy giờ, ông đã phát động
chiến dịch tranh cử chỉ hai tuần trước ngày bầu cử.
Sau
một lần thất bại khi chạy đua chức thống đốc Georgia, ông đã đắc cử vị trí này
vào năm 1970 – một bước đệm ông sử dụng để đặt chân vào Nhà Trắng.
Khi
trở thành thống đốc Georgia năm 1970, ông công khai hơn lập trường ủng hộ quyền
dân sự mạnh mẽ. Ông cho treo hình ảnh của Martin Luther King trong tòa nhà quốc
hội bang. Năm 1974, ông tặng cho tòa nhà này một bức tranh vẽ Tiến sĩ King – bức
chân dung người Mỹ gốc Phi đầu tiên được đưa vào phòng trưng bày chính thức của
bang Georgia.
Năm
1974, khi ông Carter phát động chiến dịch tranh cử tổng thống, nước Mỹ vẫn chưa
nguôi ngoai sau vụ bê bối Watergate. Ông tự giới thiệu mình là một người nông
dân trồng đậu phộng giản dị, không bị vấy bẩn bởi những bê bối đạo đức của các
chính trị gia chuyên nghiệp tại Washington.
Người
Mỹ muốn một người ngoài luồng và ông Carter chính là người phù hợp. Trong cuộc
bầu cử năm 1976, ông giành chiến thắng sít sao trước Tổng thống đương nhiệm
Gerald Ford. Tân tổng thống đắc cử, cùng vợ và mẹ, chào đón đám đông ủng hộ
trong một buổi mít tinh chiến thắng diễn ra tại quê nhà Plains, Georgia.
Tháng
1/1977, trên sân khấu trước Nhà Trắng, ông Carter tuyên thệ nhậm chức trước sự
chứng kiến của Chánh án Tối cao Warren Burger, và sự góp mặt của phu nhân
Rosalynn.
Trong
ngày làm việc đầy đủ đầu tiên sau khi nhậm chức, ông đã ân xá cho hàng trăm
ngàn người trốn tránh nghĩa vụ quân sự trong cuộc chiến tại Việt Nam – bằng
cách chạy ra nước ngoài hoặc không đăng ký với hội đồng tuyển quân địa phương.
Thành
tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ của Carter là ký kết Hiệp định Camp David năm 1978,
trong đó Ai Cập chính thức công nhận nhà nước Israel. Ông cũng ký hiệp ước trao
trả kênh đào Panama cho Panama.
No comments:
Post a Comment