Nhìn lại 10 sự kiện tin tức nổi bật ở Việt Nam trong năm
2024
28/12/2024
https://www.voatiengviet.com/a/su-kien-tin-tuc-noi-bat-viet-nam-2024/7916824.html
10.
Hiện tượng Thích Minh Tuệ gây xôn xao xã hội
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-f882-08dc83e44eda_w650_r1_s.jpg
Mạng
xã hội Việt Nam năm qua xôn xao với hình ảnh nhà sư chân trần, mặc áo vá, tay
ôm nồi cơm điện đi bộ hành. Ông Thích Minh Tuệ, thế danh là Lê Anh Tú, nói mình
tu theo hạnh đầu đà – một lối tu khổ hạnh trong Phật giáo – và đã ba lần đi bộ
từ Nam ra Bắc và ngược lại. Trong khi đó, Giáo hội Phật giáo Việt Nam cho rằng
ông Lê Anh Tú ‘không phải là tu sĩ Phật giáo và không là nhân sự của bất cứ
ngôi chùa, cơ sở tự viện nào của Giáo hội’. Lối tu khổ hạnh và hành trình gian
nan của ông đã khơi dậy sự tôn kính của đông đảo người dân. Ở mỗi nơi ông đi
qua đều có đám đông, có khi lên đến cả ngàn người, đến đảnh lễ, cúng dường,
quay phim, chụp ảnh phát lên mạng xã hội. thậm chí có người còn tháp tùng ông
trong hành trình, gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự tại các địa phương. Đến
tháng 6, ông quyết định dừng bộ hành để trở về quê nhà ở tỉnh Gia Lai, để ẩn
tu. Tuy nhiên, mỗi ngày vẫn có cả ngàn người tìm chòi rẫy nơi ông ẩn tu để gặp
ông, khiến ông quyết định ngừng khất thực vào giữa tháng 11. Ông đã lên đường bộ
hành để hành hương đến đất Phật ở Ấn Độ kể từ ngày 12 tháng 12 với hành trình
băng qua năm quốc gia.
9.
Các nhân vật bất đồng nổi bật bị bắt và được thả
https://gdb.voanews.com/8a58240f-8b32-49d5-ad1d-617288019d60_w650_r1_s.jpg
Trong
hồ sơ dân chủ-nhân quyền, trong năm 2024 nhà cầm quyền Việt Nam đã không lơi lỏng
trấn áp đồng thời cũng thả trước thời hạn một số nhân vật bất đồng nổi bật.
Ngay trước thềm chuyến đi của Tổng bí thư-Chủ tịch nước Tô Lâm đến New York dự
kỳ họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và gặp bên lề Tổng thống Mỹ Joe Biden, ông Trần Huỳnh Duy Thức, một trong những tù
nhân chính trị bị mức án nặng nhất Việt Nam, hôm 21 tháng 9 đã được thả trước
thời hạn 8 tháng sau khi đã thụ án hơn 15 năm. Cùng được thả với ông Thức còn
có bà Hoàng Thị Minh Hồng,
nhà hoạt
động môi trường bị tuyên ba năm tù về tội trốn thuế và đã thụ án được một năm.
Bên cạnh việc thả, hồi tháng 6 Hà Nội cũng bắt giữ hai tiếng nói chỉ trích được
nhiều người biết đến là nhà
báo Trương Huy San, tức blogger Huy Đức, và luật
sư Trần Đình Triển với
cùng cáo buộc là ‘Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước,
tổ chức, cá nhân’. Trong khi đó,
nhà báo Nguyễn Vũ Bình,
người viết về các vấn đề tham nhũng, đất đai và môi trường, hồi tháng 9 đã bị
tuyên án bảy năm tù về tội ‘Tuyên truyền chống Nhà nước’ sau khi đã bi tuyên án
năm năm tù về tội ‘Làm, lưu trữ và phát tán tài liệu chống đối’ hồi tháng 8.
8.
Bão Yagi và lũ lụt tàn phá các tỉnh miền Bắc
https://gdb.voanews.com/105ae059-f93e-4666-8a65-170fec439d25_w650_r0_s.jpg
Bão
Yagi, mà Việt Nam đánh dấu là bão số 3, hôm 7 tháng 9 đã đổ bộ vào các tỉnh ven
biển Quảng Ninh và Hải Phòng trước khi quần thảo thủ đô Hà Nội. Đây là cơn bão
mạnh nhất châu Á trong năm 2024 và mạnh nhất Việt Nam trong vòng 30 năm qua,
làm cho đường phố tan hoang, cây cối đổ rạp, nhà cửa tốc mái ở những nơi mà nó
quét qua. Tuy nhiên, tai hại hơn nữa, mưa lớn trong nhiều ngày sau đó do ảnh hưởng
của hoàn lưu bão đã nhấn chìm các tỉnh phía bắc, gây lũ quét, sạt lở đất, thậm
chí là sập một cây cầu ở tỉnh Phú Thọ, khiến nhiều người thương vong. Cá biệt
có những nơi như Làng Nủ ở tỉnh Lào Cai đã bị lũ quét sạch hoàn toàn vào rạng
sáng ngày 10 tháng 9 khiến cho hơn 100 người chết và mất tích. Có đến 20 trong
tổng số 25 tỉnh, thành miền bắc đã bị ngập lụt, trong đó Hà Nội đã phải di dời
dân ven bãi sông Hồng khi mực nước dâng cao. Cho đến cuối tháng 9, giới chức Việt
Nam đã thống kê có 334 người chết và mất tích, thiệt hại sơ bộ là trên 81.000 tỉ
đồng, tức khoảng 3,3 tỷ đô la Mỹ, và GDP cả năm ước tính giảm 0,15%. Cơ quan
thường trú Liên Hợp Quốc ước tính Việt Nam cần gần 54.000 tỷ đồng để khắc phục
hậu quả.
7.
Thêm đối tác chiến lược toàn diện được thiết lập
https://gdb.voanews.com/633d3d1a-38af-4486-93b4-5e3a45e0eed4_w650_r0_s.jpg
Chỉ
trong một năm, Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với
ba nước, nhiều nhất từ trước đến nay, đưa tổng số nước có mức độ quan hệ này với
Hà Nội lên chín. Trước tiên là Úc nhân chuyến thăm Canberra của Thủ tướng Phạm
Minh Chính hồi tháng 3, kế đó là Pháp trong tháng 10 và Malaysia trong tháng 11
nhân chuyến công du cấp nhà nước của Tổng bí thư Tô Lâm đến hai nước này. Theo
đó, Pháp đã trở thành nước Châu Âu đầu tiên và Malaysia là nước Đông Nam Á đầu
tiên có khuôn khổ quan hệ cao nhất với Hà Nội. Các mối quan hệ đối tác chiến lược
toàn diện với Úc, Pháp và Malaysia bao trùm các lĩnh vực chính trị, kinh tế, đầu
tư, an ninh, quốc phòng, đổi mới sáng tạo, hợp tác biển và cả tranh chấp Biển
Đông… Cả ba nước này đều ủng hộ cách tiếp cận của Việt Nam là tôn trọng luật
pháp quốc tế và giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trong khi bày
tỏ mong muốn Biển Đông cũng như khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hòa bình, ổn
định và được tự do giao thương. Trước ba nước này, Hà Nội đã có quan hệ đối tác
chiến lược toàn diện với Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Mỹ và Nhật Bản.
6.
Trương Mỹ Lan bị đưa ra xét xử trong hai đại án
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-b422-08dc5a375e36_w650_r0_s.jpg
Trong
năm 2024 đã diễn ra phiên tòa xét xử vụ án kinh tế lớn nhất lịch sử Việt Nam. Nữ
tỷ phú Trương Mỹ Lan, chủ tịch tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã ra tòa trong hai vụ
án riêng rẽ. Vụ án thứ nhất là vụ bà Lan rút ruột ngân hàng SCB được xử sơ thẩm
từ tháng 2 đến tháng 4 với kết quả là bà bị tuyên tử hình cho tội ‘Tham ô’ và
hai án đồng mức 20 năm tù cho hai tội ‘Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động
của các tổ chức tín dụng’ và ‘Đưa hối lộ’, đồng thời phải bồi thường 27 tỷ đô
la cho ngân hàng này. Đến phiên phúc thẩm từ tháng 11 đến tháng 12, mặc dù bà
Lan được cho là đã ăn năn hối cải, thừa nhận tội trạng, thành khẩn khai báo và
tích cực khắc phục hậu quả nhưng chỉ được giảm bốn năm tù, còn án tử hình vẫn
giữ nguyên cho đến khi bà khắc phục được ít nhất ba phần tư thiệt hại. Trong vụ
án thứ hai được xử sơ thẩm từ tháng 9 đến tháng 10, bà Lan bị cáo buộc ‘Lừa đảo
chiếm đoạt tài sản’ vì đã thông qua SCB phát hành trái phiếu rác để lừa đảo gần
1,2 tỉ đô la của 36.000 nạn nhân khắp cả nước. Bà đã bị tuyên án chung thân và
có trách nhiệm bồi thường các nạn nhân. Ngoài ra, bà còn bị kêu án 12 năm tù
cho tội ‘Rửa tiền’ và tám năm tù về tội ‘Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên
giới’.
5.
Nhiều nhân sự mới trong tứ trụ, Bộ Chính trị
https://gdb.voanews.com/4d33e8d8-f25a-426c-9ecc-4a68b1913850_w650_r0_s.jpg
Hàng
ngũ lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong năm 2024 đã có những xáo trộn
lớn sau các vụ từ chức gây sốc, khiến Đảng phải tìm người thế vào các chức vụ bỏ
trống trong bối cảnh Bộ Chính trị đã mất gần một nửa số thành viên – nhiều nhất
từ trước đến nay. Hồi tháng 5, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn được đôn
lên làm Chủ tịch Quốc hội thay ông Vương Đình Huệ đồng thời Bộ trưởng Công an
Tô Lâm trở thành Chủ tịch nước thay ông Võ Văn Thưởng. Trước đó tại hội nghị
trung ương 9 cũng trong tháng 5, ông Lương Cường, chủ nhiệm Tổng cục Chính trị,
đã được chỉ định thay bà Trương Thị Mai làm Thường trực Ban bí thư. Sau khi ông
Tô Lâm được bầu làm Tổng bí thư vào tháng 8, đến cuối tháng 10 ông đã nhường chức
chủ tịch nước lại cho ông Lương Cường, người sau đó cũng đã bàn giao lại chức
Thường trực Ban bí thư cho Trưởng Ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú. Hội nghị
Trung ương 9 cũng đã bầu bổ sung 4 ủy viên Bộ Chính trị bao gồm các ông Lê Minh
Hưng, Nguyễn Trọng Nghĩa, Đỗ Văn Chiến và bà Bùi Thị Minh Hoài. Đến tháng 8 đến
lượt ông Lương Tam Quang, tân bộ trưởng Công an đồng thời là người thân tín của
ông Tô Lâm, được vào Bộ Chính trị.
4.
Hàng loạt lãnh đạo hàng đầu bị mất chức, kỷ luật
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-456b-08dc6fa5a459_w650_r0_s.jpg
Năm
2024 cũng là năm chứng kiến các lãnh đạo trong hàng ngũ Bộ Chính trị ngã ngựa
nhiều nhất từ trước đến nay, trong đó có cả chức vụ tứ trụ, bắt đầu với Trưởng
Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh hồi tháng 1, sau đó đến Chủ tịch nước Võ
Văn Thưởng trong tháng 3, rồi đến Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong tháng
4, đến tháng 5 là Thường trực Ban bí thư Trương Thị Mai rồi qua tháng 6 đến lượt
Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng. Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Phó Thủ
tướng Phạm Bình Minh cũng đã chịu cùng số phận trong năm trước đó. Tất cả những
vị này đều được cho là đã ‘nhận thức trách nhiệm nên đã có đơn xin thôi tất cả
các chức vụ’ trong khi sai phạm của họ không hề được nói rõ mà ghi theo khuôn mẫu
chung chung là ‘vi phạm những điều đảng viên không được làm, quy định về trách
nhiệm nêu gương, gây hậu quả nghiêm trọng’. Họ ra đi sau khi công an mở rộng điều
tra các vụ án kinh tế tại các tập đoàn như Phúc Sơn, Thuận An, Việt Á… Mặc dù
đã được cho ‘hạ cánh an toàn’ nhưng đến cuối năm nay, lần lượt các ông Huệ, ông
Phúc và bà Mai đều bị nhận các mức án kỷ luật của Đảng trong khi ông Thưởng được
tạm tha do đang chữa bệnh.
3.
Đảng phát động cuộc ‘cách mạng’ tinh gọn bộ máy
https://gdb.voanews.com/01000000-0aff-0242-06fb-08dc773effb9_w650_r0_s.jpg
Dưới
sự chỉ đạo của tân Tổng bí thư Tô Lâm, hồi cuối tháng 11 Trung ương Đảng đã họp
hội nghị bất thường để tuyên bố thực hiện ‘cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy’,
vấn đề được nhiều khóa trước nêu ra nhưng chưa thực hiện được. Đảng xác định
đây là ‘nhiệm vụ đặc biệt quan trọng’ cần sự thống nhất rất cao trong toàn bộ hệ
thống chính trị và đặt quyết tâm phải thực hiện xong trong quý 1 năm sau. Sau hội
nghị Trung ương, Đảng và Chính phủ đã liên tục mở các hội nghị toàn quốc để
quán triệt cũng như các cuộc họp nội các để triển khai chủ trương này. Bản thân
ông Tô Lâm liên tục trong những lần phát biểu trước công chúng cũng nhấn mạnh
kiên quyết làm cho được cho dù khó, cho dù có đụng đến tâm tư, tình cảm và quyền
lợi con người, đồng thời kêu gọi các cán bộ, công chức Nhà nước hy sinh vì quyền
lợi đất nước với lập luận ‘thà ít mà tốt’, ‘nhẹ mới bay cao’. Việc tinh gọn bộ
máy sẽ dẫn đến nhiều bộ, ban, ngành ở Việt Nam bị giải thể hay sáp nhập, khiến
nhiều quan chức bị mất chức và hàng chục ngàn công nhân viên chức bị sa thải.
2.
Bộ trưởng Công an Tô Lâm lên làm Tổng bí thư
https://gdb.voanews.com/95ab1fcf-27b9-4ad3-a4bc-42d289aeaa27_w650_r0_s.jpg
Lần
đầu tiên trong lịch sử, Đảng Cộng sản Việt Nam có tổng bí thư xuất thân từ công
an sau khi ông Tô Lâm được Trung ương Đảng ‘nhất trí suy tôn’ vào vị trí lãnh đạo
Đảng thay cho ông Nguyễn Phú Trọng tại một hội nghị bất thường hôm 3 tháng 8.
Trước đó, ông Tô Lâm đã trở thành nguyên thủ khi ông được Quốc hội bầu làm Chủ
tịch nước hồi tháng 5. Ông Tô Lâm đã rộng đường lên đỉnh quyền lực sau khi ông
Trọng qua đời và hàng loạt nhân vật khác vốn được xem là những ứng viên tiềm
năng thay ông Trọng bị lật đổ trong các cuộc điều tra chống tham nhũng mà ông
Lâm đã giám sát khi còn là bộ trưởng công an. Sau khi trở thành tổng bí thư,
ông Lâm cam kết tiếp tục công cuộc đốt lò cũng như di sản đối ngoại của ông Trọng,
kêu gọi tháo gỡ ‘điểm nghẽn thể chế’, chống lãng phí và phát động công cuộc
tinh gọn bộ máy. Về đối ngoại, ông Lâm đã có các cuộc tiếp xúc và hội đàm song
phương với các nguyên thủ Mỹ, Nga và Trung Quốc. Tuy nhiên, tai tiếng ‘ăn bò
dát vàng’ cũng như thành tích đàn áp khi còn là bộ trưởng Công an đặt ra dấu hỏi
về sự trong sạch của ông cũng như khả năng ông mở rộng tự do, dân chủ cho người
dân Việt Nam.
1.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng qua đời
https://gdb.voanews.com/1d49cf49-6e76-472d-a04f-6cb42c209c3d_w650_r0_s.jpg
Vào
cuối tháng 7, người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng qua đời ở
tuổi 80 khi đang tại nhiệm, khép lại một nhiệm kỳ tổng bí thư kéo dài 14 năm trải
qua liên tục ba khóa 11, 12, 13. Nhiệm kỳ của ông Trọng được ghi dấu bằng công
cuộc đấu tranh chống tham nhũng do chính ông phát động và giám sát mà ông cho
là ‘không có vùng cấm, không có ngoại lệ’ nhưng đồng thời cũng ‘đánh chuột đừng
để vỡ bình’. Ông Trọng được xem là nhà lãnh đạo quyền lực nhất của Việt Nam kể
từ Tổng bí thư Lê Duẩn. Ông ra đi để lại di sản sâu đậm cho Việt Nam với hàng
trăm quan chức cao cấp, trong đó có cả những lãnh đạo chóp bu, bị mất chức, kỷ
luật thậm chí ngồi tù, cùng với chính sách ‘ngoại giao cây tre’ giúp Hà Nội mở
rộng quan hệ với nhiều nước lớn. Tuy nhiên, vốn là nhà lý thuyết của Đảng với
tư tưởng bảo thủ, giáo điều, thời kỳ nắm quyền của ông Trọng chứng kiến sự gia
tăng đàn áp những tiếng nói bất đồng để củng cố sự cai trị của Đảng. Tang lễ
ông Trọng là sự kiện hiếm thấy ở Việt Nam khi hàng ngàn người dân đã đứng chật
trên các con phố ở Hà Nội để tiễn đưa ông.
No comments:
Post a Comment