Cổ-Lũy
February 6, 2019
Thứ Sáu, ngày 25 Tháng Giêng vừa qua, có thể xem như
một ngày tiêu biểu cho Tổng Thống Donald Trump trong thời gian gần đây.
Rạng sáng ở Florida, hàng chục nhân viên FBI trang bị
súng ống lớn, nhỏ đột nhập vào nhà bạn và cố vấn của tổng thống cả 40 năm, còng
tay chủ nhà Roger Stone mang đi. Ông Roger Stone bị buộc 7 tội hình liên quan đến
việc trung gian đi lại giữa Nga và Ban Tranh Cử Trump, phải đóng $250 nghìn để
được tại ngoại. Nguyên Chủ Tịch Tranh Cử Paul Manafort đang ngồi tù sắp ra tòa
điều trần về khai gian và có thể thêm 10 năm tù nữa.
Cùng ngày ông phải chịu thua phía Dân Chủ và phải mở
cửa cho 800 ngàn nhân viên liên bang trở lại làm việc có ăn lương. Phòng Thẩm Định
Ngân Sách thuộc Quốc Hội (CBO) ước lượng 35 ngày ông đóng cửa chính quyền gây
thiệt hại $11 tỉ cho kinh tế Mỹ. Mỗi “thành công” của ông là chuyện “đe dọa”
gia đình luật sư tín cẩn cũ Michael Cohen, để ông này tạm đình ra điều trần
công khai trước Hạ Viện.
Một chuỗi
thất bại
Một ngày sau khi bà Nancy Pelosi nắm quyền chủ tịch
Hạ Viện với đa số Dân Chủ, ông Trump “đóng cửa/shutdown” 1/3 nhà nước để làm áp
lực Quốc Hội cho ông hơn $5 tỉ xây tường biên giới với Mexico mà ông luôn nói
là nước này phải trả.
Đúng 35 ngày sau, Thứ Sáu cuối Tháng Giêng, với 800 nghìn
công chức hụt lương lần thứ nhì và nhiều nhân viên kiểm soát an ninh hàng không
toàn quốc đình công bằng nghỉ bệnh, ông vẫn không được tiền – vì Hạ Viện mới với
đa số Dân Chủ không đồng ý. Vì “shutdown” bà Pelosi cũng “cấm cửa” không
cho tổng thống đến Hạ Viện đọc diễn văn tình hình quốc gia như thường lệ hàng
năm – một hành động tượng trưng cho sự độc lập và quyền lực của nhánh lập pháp.
Tuy nhiên, “shutdown” không phải là chuyện tùy hứng
như nhìn từ bên ngoài. Tổng thống đã chấp nhận ngân sách Thượng Viện với đa số
Cộng Hòa đưa ra trong đó không có $5.7 tỉ cho “xây tường” (không khác gì mấy đề
nghị của phía Dân Chủ). Hai nhân vật Cộng Hòa cực đoan với ảnh hưởng lớn Ann
Coulter (trên mạng và ti-vi) và Rush Limbaugh (radio) lớn làm chuyện này nổ
bùng lên giữa đám cử tri bình dân, kỳ thị mầu da và trung kiên với ông (base).
Bà Coulter xem ông là “lười biếng, thiếu khả năng,
điên khùng” và dọa sẽ ủng hộ người khác. Ông Limbaugh cáu kỉnh trách ông không
làm chuyện này khi phía Cộng Hòa nắm đa số Quốc Hội hai năm trời. Phía Cộng Hòa
hiện có hai dân biểu và hai thống đốc đòi thay ông Trump trong tranh cử tổng thống
2020; hai nghị sĩ quen thuộc Marco Rubio và Mitt Romney lấp ló sau màn. Ông
Trump phải thay đổi ý kiến ngay và “kiêu hãnh” đóng cửa nhà nước “hàng tháng
hay cả năm” như áp lực nhằm có tiền “xây tường ngăn dân lậu vào Mỹ.”
Ông ở trong thế khó xử: Làm sao để quân bằng áp lực
chính trị của đại đa số dân chúng đòi chấm dứt “shutdown,” đồng thời cũng phải
giữ lời hứa từ lâu “xây tường” với đám base thiểu sổ ủng hộ mình.
Tạm thời ông phải vớt vát ủng hộ của thành phần tôn
giáo cực đoan: Chuyện khó tin như tuyên bố Thánh Kinh là sách ông thích nhất
(ông không hề đọc sách); chuyện khó làm như thúc đẩy các thống đốc Cộng Hòa buộc
trường công phải dạy học trò Thánh Kinh (vi phạm Hiến Pháp hoàn toàn).
Sau khi phải mở lại chính quyền “ba tuần lễ” mà
không được tiền xây tường, ông Trump đành đồng ý tiếp tục bàn thảo về an ninh
biên giới gồm cả tranh luận về xây tường. Giới báo chí nhận xét ông không mấy
hy vọng thuyết phục được phía Dân Chủ.
Thăm dò dư luận cho thấy 55% dân chúng đổ lỗi cho
ông và 35% cho phía Dân Chủ; 57% sẽ không bỏ phiếu cho ông và 32% sẽ ủng hộ ông
năm 2020; chỉ 28% xem ông lãnh đạo đất nước đúng hướng.
Những con số tiêu cực này nếu kéo dài sẽ khiến giới
tài trợ tranh cử Cộng Hòa phải dùng tiền cho người khác ra tranh cử tổng thống
2020. Tổng thống chỉ có nước dọa sẽ dùng biện pháp mạnh nếu không có tiền xây
tường giữa Tháng Hai, như “công bố tình trạng khẩn cấp” để lấy tiền thuế dân
đóng (và đã được Quốc Hội chuẩn chi cho Bộ Quốc Phòng) để ông xây tường. Phía
Dân Chủ nói sẽ đi kiện hành pháp nếu chuyện này xảy ra.
Sau “mất mặt” vì phải ngưng “shutdown,” ông quay ra
phê phán báo cáo của giới lãnh đạo tình báo quốc gia ngược hẳn những gì ông nói
và làm về Syria, Iran, Nga và Tầu.
Nguyên chủ tịch Hội Đồng Tình Báo Quốc Gia với kinh
nghiệm cả thập niên, Gregory Traverton nhận xét, chưa bao giờ có một tổng thống
nào “phê bình” chứ chưa nói gì đòi “sửa đổi” báo cáo và nhục mạ những chuyên
gia đầy kinh nghiệm “phải đi học lại” như vậy – nhất là tổng thống như ông
Trump “dốt nát đến độ nguy hiểm/dangerously ignorant.”
Viên chức Bạch Ốc lo sợ nếu ông Trump thất bại nữa,
phía Dân Chủ sẽ gia tăng quyền giám sát, hợp tác với Văn Phòng Công Tố Viên Đặc
Nhiệm (SCO) nhìn vào liên hệ Trump-Putin về tiền bạc và tranh cử 2016 – và nhất
là khả năng cô lập tổng thống với những thành phần thuộc “base” của ông.
Điều
tra vẫn tiến hành
Ngày 25 Tháng Giêng, Roger Stone thành người thứ sáu
trong số những người thuộc “vòng trong/inner circle” của ông Trump bị bắt và buộc
tội hình, đã hay sắp nhận tội; đã, hiện hay sắp ngồi tù. Tất cả đều chia sẻ một
mẫu số chung: Nói láo hay khai gian với các công tố viên, Quốc Hội, SCO, hay
trước tòa về liên hệ Trump-Putin trong tranh cử.
Theo SCO và báo giới Roger Stone đã nhiều lần nói
chuyện với viên chức cao cấp Tranh Cử Trump (gồm Chủ Tịch Paul Manafort, bạn
thân và làm cùng tổ hợp luật ba người) về kế hoạch của WikiLeaks tung những điện
thư (mà tin tặc thuộc tình báo quân đội Nga GRU đã đánh cắp từ Tranh Cử
Clinton) lên Internet mùa Hè 2016, nhằm triệt hạ ứng viên Clinton và giúp ứng
viên Trump đắc cử. Cùng thời gian, ông Trump công khai và liên tục kêu gọi Nga
tung hàng chục nghìn điện thư ăn cắp lên mạng.
Theo SCO, sau khi hàng chục nghìn điện thư được
WikiLeaks tung lên mạng trước Đại Hội Đảng Dân Chủ, một viên chức tranh cử cao
cấp được lệnh liên lạc với WikiLeaks xem còn những gì nữa không. SCO không nói
là ai, nhưng báo giới nghĩ đây là Manafort, và người ra lệnh là ông Trump. Giới
chính trị Cộng Hòa và chính Roger Stone than phiền sao FBI đối xử với Stone như
một “găng-tơ.”
Đây đúng một phần nào, vì Stone chuyên làm ăn kiểu
nham nhở, và xảo quyệt cả hàng thập niên trong chính trị Cộng Hòa, khai thác đầu
óc hẹp hòi bài ngoại và kỳ thị chủng tộc của giới tôn giáo cực đoan và da trắng
lớn tuổi để câu phiếu từ thời các ứng viên tổng thống như Nixon, Reagan, Bob
Dole tới W. Bush và Trump.
Năm 1992, Trung Tâm Chính Trị Vương Đạo nêu danh
Stone như “tay tổ” làm lóp-bi ở Washington cho các “lãnh tụ đồ tể” và “chuyên
vi phạm nhân quyền” như Mobutu Seko ở Congo, Ferdinand Marcos ở Philippines; giới
đục đẽo tài sản quốc gia ở Nga. Từ trước 1980, Stone sửa soạn và thúc đẩy bạn
thân Trump tranh cử, rồi mớm cho tỉ phú Trump bịa đặt Tổng Thống Barack Obama
không phải người Mỹ (từ “lý thuyết gia” Jerome Corsi). Stone cũng “huyênh
hoang, phách lác,” thích ra vẻ quan trọng, đăng quảng cáo tìm người trao đổi
tình dục cho vợ lẫn mình, và cũng từng sống chung với “Tú Bà Vùng Manhattan”
Kristin Davis.
Cuối tháng, trong thời gian Tổng Thống Trump đi nghỉ
ở Florida để sửa soạn báo cáo tình hình quốc gia, phía Cộng Hòa Hạ Viện đã chơi
xấu không chịu đưa danh sách thành viên Ủy Ban Tình Báo. Chủ Tịch mới Adam
Schiff (Dân Chủ) nay có đầy đủ tên tuổi thành viên Cộng Hòa để thông qua quyết
định gửi 50 hồ sơ người đã điều trần về liên hệ Trump-Putin tới SCO để so sánh
và trừng phạt người khai gian, như con trưởng và rể ông Trump. Ủy ban cũng theo
đuổi vụ tỉ phú Nga Oleg Deripaska được bỏ tên khỏi danh sách những người và
công ty bị “trừng phạt kinh tế.” Bộ Trưởng Ngân Khố Steve Mnuchin, tỉ phú “Vua
Kéo Nhà California,” làm việc này và chưa cho biết lý do – tuy ông vừa thu lời
hơn $800 nghìn qua đầu tư vào những công ty của Deripaska nay được hoạt động lại
ở Mỹ.
Ủy Ban Giám Sát dưới quyền Dân Chủ sẽ mời ông Carl
Kline, người được ông Trump chọn để cứu xét đơn tăng cấp an ninh, ra điều trần.
Ông Kline đã “qua mặt” các chuyên viên an ninh và cho 30 người được cấp cao để
xem các hồ sơ tối mật, trong đó có rể Kushner, cố vấn thân cận nhất của bố vợ
và những bạn thân, hay làm ăn với tổng thống.
Trước ngày tổng thống đọc diễn văn về tình hình quốc
gia, các công tố viên liên bang Nam New York mở đầu điều tra về tiền quyên giúp
lễ nhậm chức Tổng Thống Trump. Số tiền $107 triệu vĩ đại có thể đến từ những “đầu
tư ảnh hưởng” từ trong lẫn ngoài nước, nhưng chi tiêu lại tối thiểu và phần còn
lại không biết đi đâu.
Chiều Thứ Ba, tổng thống đọc diễn văn về tình hình
quốc gia dài gần tiếng rưỡi ở Hạ Viện, với không có gì mới mẻ. Theo tờ Los
Angeles Times, với cái nhìn rõ rệt về 2020 ông kêu gọi chính là đám “base” nhỏ
bé và phụ là dân chúng Mỹ (khoảng 15 phút kêu gọi “hợp tác với nhau,” chưa kể
sáng tinh sương “tuýt” ủng hộ “xây tường” và tấn công Nghị Sĩ Dân Chủ Charles
Schummer cầm đầu phe thiểu số).
Ông dành năm sáu trang diễn văn về “xây tường,” và một
đoạn ngắn ngủi về cải thiện “hạ tầng kiến trúc” trong nước, việc cả hai đảng đều
đồng ý mà ông chưa làm hai năm đầu. (Cổ-Lũy)
No comments:
Post a Comment