'Tự do ngôn luận' của
tỷ phú Musk dọn đường cho ông Trump ra sao?
Đơn vị về thông tin sai lệch toàn cầu
BBC
World Service
23
tháng 12 2024, 14:05 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/clyk10pyyd7o
Tại
một cuộc vận động tranh cử vào tháng 10/2024, ông Donald Trump đã có một thông
điệp đặc biệt dành cho tỷ phú công nghệ Elon Musk, người đội chiếc mũ đen đứng
kế bên: 'Make America Great Again' (Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại).
Tỷ
phú Elon Musk tham gia một cuộc vận động tranh cử của ông Donald Trump một
tháng trước cuộc bầu cử Mỹ 2024
"Ông
ấy là một quý ông tuyệt vời," ông Trump nói khi ánh nắng chiều dần tắt,
"ông ấy đã cứu lấy quyền tự do ngôn luận."
Sự
kiện diễn ra tại khu vực triển lãm nông sản ở bang Pennsylvania, nơi gần ba
tháng trước, một
tay súng đã cố gắng ám sát ông Trump.
Vài
phút sau vụ ám sát bất thành vào tháng 7/2024, tỷ phú Elon Musk đã chính thức ủng
hộ ông Trump làm tổng thống trên X, mạng xã hội trước đây gọi là Twitter do ông
sở hữu, và hứa sẽ vận động mạnh mẽ cho ông Trump.
Thông
báo này là một khoảnh khắc khác trong sự chuyển biến chính trị của tỷ phú Elon
Musk.
Những
tuyên bố của ông về việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận giúp giải thích sự chuyển
biến này.
·
Musk phô diễn ảnh
hưởng với Quốc hội trong vở kịch đóng cửa chính phủ Mỹ
20 tháng 12 năm 2024
·
Canh bạc đóng cửa
chính phủ phơi bày giới hạn quyền lực của Trump
21 tháng 12 năm 2024
·
Vì sao Elon Musk
trở thành 'ngôi sao đang lên' của Donald Trump?
14 tháng 11 năm 2024
Từ
xe điện đến mạng xã hội X
Các
doanh nghiệp trong lĩnh vực xe điện, du hành vũ trụ và internet vệ tinh cho đại
chúng đã giúp Elon Musk nổi tiếng và trở thành người giàu nhất thế giới, nhưng
lập trường chính trị của ông lại khó xác định.
Năm
2011, ông Musk tự mô tả mình là người "ôn hòa" và "có phần tự do
về mặt xã hội và bảo thủ về mặt tài chính".
Các
nhà báo theo dõi sát sao sự nghiệp của tỷ phú công nghệ cho biết quan điểm của
Elon Musk bắt đầu thay đổi trong những năm Covid và dưới chính quyền Biden.
Vào
đầu đại dịch, ông nghi ngờ về mức độ nghiêm trọng của Covid-19 và chỉ trích gay
gắt các biện pháp phong tỏa, mà ông mô tả là "phát xít" trong một cuộc
họp trực tuyến bàn về kết quả kinh doanh của Tesla hồi tháng 4/2020.
Vào
khoảng thời gian này, một người con của ông đang bắt đầu quá trình chuyển giới,
điều mà sau đó vị tỷ phú cho biết là mình phản đối.
Ông
phê phán các giá trị cấp tiến, gồm cả chính trị bản sắc, và những gì ông thường
gọi là "virus tâm trí thức tỉnh" (woke mind virus).
Elon
Musk đã thực hiện những thay đổi lớn đối với Twitter, bao gồm cả tên gọi của mạng
xã hội này
Ông
cáo buộc các nền tảng mạng xã hội như Twitter có khuynh hướng thiên tả.
Hồi
tháng 3/2022, một đoạn trao đổi qua tin nhắn giữa Musk và vợ cũ cho thấy họ rất
tức giận khi một trang web châm biếm thiên hữu bị khóa trên Twitter. Người vợ
cũ đã đề xuất mua lại nền tảng này và biến thành nơi "tự do ngôn luận triệt
để", theo các tài liệu tòa án tiết lộ.
Cùng
năm đó, doanh nhân này đã mua Twitter với giá 44
tỷ USD. Sau đó, ông đổi tên nền tảng thành X.
Tự
do ngôn luận
Khi
được hỏi tại sao việc mua Twitter lại quan trọng với ông đến vậy, Elon Musk đã
nói về tầm quan trọng của tự do ngôn luận "đối với một nền dân chủ lành mạnh"
và sự cần thiết có một "quảng trường kỹ thuật số".
Nhân
danh phiên bản tự do ngôn luận của mình, ông Musk đã thực hiện các thay đổi lớn,
bao gồm cả cắt giảm nhân sự hàng loạt. Ông đã khôi phục lại các tài khoản bị
khóa như của nhà thuyết âm mưu Alex Jones và của ông Donald Trump, điều này làm
hài lòng một số đảng viên Cộng hòa.
Ở
cấp độ căn bản, tự do ngôn luận là quyền nhân thân để bày tỏ bản thân và lắng
nghe những gì người khác nói. Quyền này thường đi kèm với các biện pháp bảo vệ,
chẳng hạn như hình sự hóa ngôn từ thù hằn hoặc kích động bạo lực. Tại Mỹ, quyền
tự do ngôn luận được bảo vệ trong Tu chính án thứ nhất của hiến pháp.
Tự
do ngôn luận đã nhuốm màu sắc chính trị, đặc biệt là liên quan đến internet.
"Đảng
Cộng hòa đã rất thạo sử dụng các quyền cơ bản được ghi trong Hiến pháp như một
vấn đề nhạy cảm để tuyên bố rằng 'chúng tôi bảo vệ các quyền này và Đảng Dân chủ
phản đối các quyền này'", Giáo sư Jeffrey Howard, chuyên gia về triết học
chính trị tại University College London cho biết.
Theo
chuyên gia này, có những lo ngại về cách các công ty truyền thông xã hội kiểm
duyệt nội dung và phe cánh hữu cảm thấy rằng những gì được coi là ngôn từ kích
động thù hận, quấy rối và bắt nạt đã bị hiểu sai.
"Tôi
nghĩ đó là một lập luận hợp lý. Nhưng đó không phải là cuộc tranh luận giữa những
người tin và những người không tin vào tự do ngôn luận", Giáo sư Howard nhận
định.
Những
người ủng hộ ông Jair Bolsonaro đã ca ngợi ông Musk
Người
theo chủ nghĩa triệt để về tự do ngôn luận?
Elon
Musk đã cho thấy ông sẵn sàng đi xa đến mức nào để bảo vệ phiên bản tự do ngôn
luận của mình, ngay cả bên ngoài nước Mỹ, và điều này đã dẫn đến các tranh cãi
quốc tế.
Khi
từ chối việc cấm một số tài khoản có liên quan đến thông tin sai lệch và bạo lực
về cuộc bầu cử ở Brazil, Musk đã được giới ủng hộ cựu Tổng thống cực hữu Jair
Bolsonaro ca ngợi như một người hùng.
Nhưng
một số người đã cáo buộc vị tỷ phú này là đạo đức giả sau khi X chấp nhận yêu cầu
gỡ bỏ nội dung từ các chính phủ khác như Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Tỷ
phú Musk thường tuyên bố mạng xã hội X không thể vượt ra khỏi khuôn khổ luật
pháp ở các quốc gia mà nền tảng này hoạt động.
Vì
vậy, dù trong một bài đăng trên X, Musk tự gọi mình là "người theo chủ
nghĩa triệt để về tự do ngôn luận", nhưng có vẻ như không phải lúc nào ông
cũng áp dụng cách tiếp cận này.
Không
phải mọi nội dung hợp pháp đều được X cho phép và nền tảng này có các quy tắc cấm
một số nội dung độc hại.
Các
tuyên bố của Elon Musk về việc bảo vệ tự do ngôn luận đã bị suy yếu sau khi tài
khoản của một số nhà báo nổi tiếng bị đình chỉ tạm thời trên X vào tháng
12/2022, liên quan đến việc đưa tin về một tài khoản theo dõi máy bay riêng của
ông.
Elon
Musk có tài khoản được theo dõi nhiều nhất (hơn 200 triệu người) trên mạng xã hội
X và kể từ năm 2022, ông đã đăng nhiều hơn gấp đôi tổng số tweet (bài đăng) trước
đó của mình, theo dữ liệu phân tích từ NodeXL, công cụ giám sát mạng xã hội của
Quỹ Nghiên cứu Mạng xã hội (Social Media Research Foundation).
"Mức
tiêu thụ thông tin của ông ấy thực sự là lên X cả ngày, hàng ngày. Đó là nơi
ông ấy lấy tin tức", nhà báo Kate Conger từ tờ New York Times, người đã phỏng
vấn những người thân cận với ông Musk và viết một cuốn sách về tỷ phú này cho
biết.
Với
lượng người theo dõi khổng lồ trên X, ông Musk đã khuếch đại thông tin sai lệch,
chẳng hạn như thuyết âm mưu bài Do Thái và những tin đồn chưa được chứng minh về
vắc-xin.
HÌNH : Ông
Trump có mặt tại Texas để chứng kiến vụ phóng tên lửa của SpaceX
Ủng
hộ ông Trump mạnh mẽ
Elon
Musk đã công khai cho thấy mình không còn ủng hộ Đảng Dân chủ vào thời điểm các
chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2024 bắt đầu, và chính thức ủng hộ ông
Trump trong một bài đăng trên X vào tháng 7/2024.
Musk
đã dốc toàn lực, theo cây viết Kate Conger, và đôi khi gần như cứ mỗi vài tiếng
đồng hồ là đăng bài, thường là để ủng hộ ông Donald Trump hoặc tấn công bà
Kamala Harris.
Musk lặp lại
những tuyên bố chưa được chứng minh của ông Trump về gian lận bầu cử hay các
tuyên bố Đảng Dân chủ đã để những người nhập cư bất hợp pháp bỏ phiếu vốn cũng
chưa được chứng minh.
Một
chủ đề mà ông vẫn thường xuyên nhắc đi nhắc lại là ý tưởng về quyền tự do ngôn
luận.
"Đây
không phải là cuộc bầu cử bình thường. Phía bên kia muốn tước đi quyền tự do
ngôn luận của bạn", ông Musk phát biểu tại một cuộc vận động của ông
Trump, một tháng trước khi người Mỹ đi bỏ phiếu.
Toan
tính chính trị này đã được đền đáp xứng đáng. Elon Musk đã được chọn để tư vấn
cho Nhà Trắng về các quy định luật lệ và chi tiêu, và hiện tại, ít nhất ông có
vẻ rất gần gũi với Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Trong
suốt sự nghiệp của tỷ phú này, các công ty của ông đã nhận được hàng tỷ đô la hợp
đồng từ chính phủ và hiện có những lo ngại về khả năng xung đột lợi ích.
Có
thể ban đầu không phải là kế hoạch, nhưng dự án được cho là để bảo vệ tự do
ngôn luận đã dẫn đến sự biến đổi của một nền tảng mạng xã hội.
Giới
ủng hộ Musk nói rằng ông đã "cứu" được quyền tự do ngôn luận. Những
người khác, như Giáo sư Howard, có thể không đồng tình:
"Tôi
cho rằng X không phải là nơi lành mạnh cho diễn ngôn công khai như thời trước
Musk."
Tỷ
phú Elon Musk đã không trả lời yêu cầu bình luận của BBC.
VIDEO :
Tỷ phú Elon Musk hưởng lợi gì khi ông Trump trở lại Nhà Trắng?
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/clyk10pyyd7o
---------------------------------
TIN
LIÊN QUAN
Tỷ phú Musk chi 1
triệu USD mỗi ngày gây 'quan ngại sâu sắc'
21
tháng 10 năm 2024
·
Đầu tư Việt Nam:
Công ty của Elon Musk muốn chi 1,5 tỷ USD
26
tháng 9 năm 2024
·
Musk vs Ambani: Cuộc
chiến internet vệ tinh giữa các tỷ phú
24
tháng 10 năm 2024
No comments:
Post a Comment