Câu chuyện hãng xe vận tải Thành Bưởi từ lúc
có những tin tức “tố cáo” của báo chí cho đến lúc phải ngừng hoạt động, phải
nói là như một vụ đánh thần tốc. Mọi diễn biến tựa như được tính toán để “chung
sức” cùng đưa lên trên mặt trận truyền thông, khiến bộ mặt của một hãng xe trở
nên đen đúa dần, tệ hại dần, và cuối cùng bị gọi tên như tội phạm, cùng tiếng bấc
tiếng chì, dù chưa có phiên toà nào kết luận.
Hoạt động truyền thông của Việt Nam, từ vụ Ngọc
Trinh qua đến Thành Bưởi, có thể nói đây là một cột mốc quan trọng đánh dấu
ngày báo chí Việt Nam đã bước vào giai đoạn các nơi phối hợp nghiêm, “đánh đẹp”
trong sự nhất quán quan điểm, tuần tự và trật tự trên không gian mạng. Gần như
không tìm thấy bất cứ một góc nhìn cân đo nào khác, đối với “người có tội” theo
chủ trương.
Sự kiện hàng đầu của hãng xe Thành Bưởi, được
Sở GTVT TPHCM chỉ ra là vụ nhà xe này gây tai nạn khiến năm người chết và nhiều
người bị thương ở Đồng Nai ngày 30-9-2023. Rồi sau đó, đẩy dần lên là chuyện trốn
thuế, tài xế chạy nhanh nhiều lần bị phạt, giao xe cho tài xế có sai phạm về hợp
đồng và giấy phép, dần đến cách mô tả là coi thường pháp luật, không coi ai ra
gì…
Quả thật, gây tai nạn là chuyện phải làm
nghiêm. Trốn thuế phải phạt, sai phạm về người và giấy phép lái xe phải bị xử
lý. Nhưng theo mô tả của nhiều tờ báo, truyền hình, trong cơn say tố cáo, có những
điều mà người ta tưởng chừng như, cả nước đang vào cuộc lật mặt một tổ chức xã
hội đen rất ghê rợn đang lũng đoạn đất nước.
Gây tai nạn trong công việc vận tải, thiết
nghĩ không chỉ có Thành Bưởi. Nhiều hãng xe hoạt động trên các tuyến đường miền
Nam, miền Trung mòn mỏi lâu nay không được nâng cấp, đã làm đủ mọi cách để làm
được công việc của mình. Và khi tai nạn xảy ra, luôn đủ tên nhiều hãng xe lớn,
kể cả đối thủ của Thành Bưởi.
Ví dụ tai nạn “nghiêm trọng” như báo chí mô tả
về Thành Bưởi, hãng xe Phương Trang cũng nhiều lần lật xe (*), làm bị thương
nhiều hành khách. Mà chuyện lật xe của Phương Trang cũng thường xảy ra từ cả chục
năm nay (*). Kể cả chết người, hãng xe Phương Trang cũng có (*). Chuyện mới nhất
còn gần hơn cả Thành Bưởi, xảy ra vào đầu tháng Mười (*) này.
Duy nhất trên báo Tri Thức & Cuộc Sống, một
dòng ngắn nằm chen lẫn giữa các lời “tố cáo”, như đánh thức mơ hồ về mặt khác của
“trận đánh đẹp” phối hợp, đang tập trung vào Thành Bưởi. “Thực tế, thời gian
qua, không chỉ có nhà xe Thành Bưởi có dấu hiệu vi phạm mà nhiều nhà xe khác
cũng có nhiều tai tiếng, nhưng chưa được xử lý triệt để, toàn diện”, trích
bài viết.
Để nhấn mạnh vào tính “xã hội đen” của hãng xe
Thành Bưởi, các tờ báo thay phiên nhau đặt những tựa rất kêu như “sự lộng hành
của Thành Bưởi”, “Nhà xe công khai thách thức pháp luật”, thậm chí có báo còn đặt
câu hỏi đầy trong sáng và đạo đức “ai chống lưng cho Thành Bưởi?”. Liệu đây là
một câu hỏi tu từ hay là một khát vọng đi tới sự thật của báo chí Việt Nam? Và
nếu có một hay nhiều quan chức nào đó chống lưng, tờ báo nào sẽ là nơi đầu tiên
cho điều tra riêng để công khai tên nhân vật đó?
Thậm chí, câu chuyện tai nạn do xe Thành Bưởi
gây ra, được giật tít là nguyên cớ của sự lên án tập thể, cũng không có một tờ
báo nào quan tâm đến nạn nhân, để phỏng vấn chi tiết công ty này về cách thức
giải quyết hậu sự cho người bị nạn, và chuyện này sẽ là tiền đề cho việc các
tai nạn xe trong tương lai thế nào, chẳng hạn?
Trên trang Facebook của nhà báo Huy Đức có một
nhận định đáng suy nghĩ về “trận đánh đẹp”, rầm rập thẳng hàng của truyền thông
nhà nước: “Nên cá thể hóa các sai phạm [của các cá nhân trong Thành Bưởi] để xử
lý theo đúng pháp luật, thay vì nhắm vào doanh nghiệp”.
Quả vậy, trong sự phát triển của Việt Nam, đời
sống kinh tế có muôn điều cần giải quyết. May thay, Việt Nam là một quốc gia có
công bố luật pháp của mình. Ai làm nấy chịu, và cần thì phạt nặng. Trịnh Văn
Quyết đang ngồi chờ ra tòa, bị truy tố, nhưng hãng hàng không Bamboo vẫn hoạt động,
không thể đóng cửa vì lỡ gắn với tên ông ta. Ông Trần Bắc Hà bị tuyên án, nhưng
không có nghĩa hệ thống ngân hàng BIDV bị giải thể vì ông ta là người đứng đầu.
Việc xử lý vi phạm của công ty Thành Bưởi là
chuyện phải làm, theo luật pháp Việt Nam. Nhưng những “trận đánh đẹp” của báo
chí Việt Nam lúc này, là một ví dụ buồn chán về sự ăn theo thông tin, hừng hực
tố giác trong khung được cho phép, thậm chí làm hỗn loạn cả các tin tức và thái
độ của người dân.
Những trận đánh đẹp rồi có thể được in thành
sách, một ngày nào đó, trong cơn hăng say tuyên vận, nhưng nhiều năm nữa, khi đọc
lại, có thể là điều vô cùng bẽ bàng về sự thô lậu của nghề làm báo. Thậm chí,
có thể là nỗi nhục âm thầm của những người làm báo chân chính vì không đủ sức để
cưỡng lại được dòng chảy một chiều ghê sợ lúc này.
_____
(*) Từ cả chục năm nay: https://nld.com.vn/dia-phuong/lat-xe-giuong-nam-phuong-trang-13-nguoi-nhap-vien-2014040809400471.htm
(*) Chết người: https://vtc.vn/khoi-to-tai-xe-xe-khach-phuong-trang-gay-tai-nan-khien-16-nguoi-thuong-vong-ar744477.html
(*) Tháng Mười này: https://vnexpress.net/xe-cho-30-khach-bi-lat-tren-quoc-lo-1-4659492.html
HÌNH : https://www.facebook.com/photo/?fbid=10160013400728181&set=a.456253528180
.
No comments:
Post a Comment