Deepfake chính trị sẽ lan truyền
sự nhầm lẫn và thông tin sai lệch
Robert W. Gehl | DCVOnline
POSTED ON OCTOBER 31, 2023
https://dcvonline.net/2023/10/31/deepfake-chinh-tri-se-lan-truyen-su-nham-lan-va-thong-tin-sai-lech/
Deepfake càng gây ra nhiều nhầm lẫn thì càng
có nhiều người buộc tội nhau làm giả mọi thứ. Thiên hạ sẽ không tin vào những
gì họ nhìn thấy. Người ta sẽ không tin vào những gì họ không thích.
Robert W. Gehl, Trưởng khoa nghiên cứu về Quản
trị kỹ thuật số vì công bằng xã hội Ontario, giải thích tại sao những tác phẩm
deepfake ngày càng trở nên thực tế hơn —và có sức thuyết phục— khi nền tảng trí
tuệ nhân tạo ngày càng phát triển.
https://macleans.ca/wp-content/uploads/2023/10/5_Deepfakes.jpeg
(Hình minh họa do Anna Minzhulina, giám đốc mỹ thuật
của Maclean, tạo ra bằng chương trình làm hình ảnh tổng hợp bằng trí tuệ
nhân tạo Hãy tưởng tượng. Minzhulina đã dành nhiều tuần để đưa mớm lời, lấy cảm
hứng từ bài viết, cho chương trình vẽ hình.)
Trong 10 đến 15 năm qua, bot truyền thông xã hội
là phương tiện chính để tuyên truyền thông tin sai lệch. Thông thường, những
tác nhân nhà nước dùng những robot này trong nước hoặc để định hình quan điểm
quốc tế. Ví dụ: trước cuộc bầu cử Mỹ năm 2016, Nga đã tạo ra những bot Twitter
giả là người trong giới hoạt động Black Lives Matter — họ yêu cầu cử tri da đen
ở nhà không đi bỏ phiếu, rằng việc bỏ phiếu sẽ vô nghĩa. Người Mỹ da đen là khối
bỏ phiếu đáng tin cậy của đảng Dân chủ, và vì Nga ủng hộ Trump nên mục đích của
sự tuyên truyền này là để ngăn chặn phiếu bầu của người Mỹ gốc châu Phi. Vào
năm 2022, khi mọi người phản đối việc đàn áp người Uyghurs trong Thế vận hội
Bắc Kinh, Trung Hoa đã tung ra một dàn robot để tạo ra bề ngoài vui vẻ. Việc
dùng kỹ thuật này là một chiến thuật lâu đời —và trí tuệ nhân tạo sẽ
giúp loại thông tin sai lệch thế này lan rộng.
Ngày nay, giới nghiên cứu đang thấy những bot
được ChatGPT hỗ trợ trên X (trước đây là Twitter), cũng như deepfake —các đối
tượng truyền thông nhân tạo có hình ảnh người thật đang làm những việc giả mạo.
Deepfake có thể bắt chước những người như Trudeau, Zelenskyy hoặc Biden một
cách đáng tin cậy, thao túng hình ảnh của họ để cho thấy họ làm và nói những điều
họ chưa bao giờ làm. Ví dụ, sau cuộc xâm lăng Ukraine, có một video deepfake về
Volodymyr Zelenskyy lan truyền khắp Facebook nói rằng hãy để Nga điều hành đất
nước và Ukraine nên đầu hàng. Thực sự đó không phải là Zelenskyy, nhưng một số
người — giới khoa học chính trị gọi họ là những cử tri có ít thông tin — rất dễ
mắc phải cách lừa đảo đó.
Những mạng xã hội bán quảng cáo xung quanh những
thông điệp lan truyền, vì vậy chúng được thiết kế để khuyến khích việc thích
(like), chuyển đi (share) và lan truyền— mà không kiểm soát kỹ lưỡng. Đó
không phải là vấn đề mới, nhưng trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ làm vấn đề trở nên
nghiêm trọng hơn. Nếu đang hối hả dùng mạng xã hội và muốn nhận được nhiều lượt
thích và lượt xem hơn thì điều đó thường tốn thời gian, công sức và trí tưởng
tượng. Bây giờ
chúng ta có máy viết hộ chúng ta. Khi kỹ thuật này cải tiến, những thuật
toán tạo video sẽ cần ít sức mạnh tính toán hơn và mọi người sẽ có thể làm
video (giả) với tốc độ nhanh hơn. Những tác nhân xấu này có thể tràn ngập
internet với đủ loại nội dung có giá trị thấp để thu hút thật nhiều người nhấp
chuột và gây ảnh hưởng, tạo ra đủ sự nhầm lẫn và nghi ngờ đến mức khó có thể
phân biệt đâu là thật đâu là giả. Việc đó có thể gây thiệt hại rất lớn trong những
kỳ bầu cử mà ứng cử viên có thể đắc cử nếu họ có thể di chuyển được một tỷ lệ
phiếu nhỏ ở những khu vực bầu cử hoặc quận nào đó. Để làm việc với những con số
cận biên đó đôi khi có nghĩa là rầm rộ tràn ngập mạng xã hội với thông tin sai
lệch.
Trong khi đó, deepfake sẽ cảng trở nên tốt hơn
và sẽ có nhiều người bị chúng lừa hơn. Hiện tại, deepfake tạo ra các tạo tác thị
giác hoặc thính giác có thể phát giác được, chẳng hạn như những phản xạ kỳ lạ
hoặc điều gì đó ngộ nghĩnh với đường chân tóc. Nhưng nếu thành thạo với
những hệ thống này, người ta có thể sửa đổi những tạo phẩm này. Đang có một cuộc
chạy đua vũ trang giữa những người phát triển thuật toán để làm cho các tác phẩm
nhân tạo trở nên thực tế hơn và những người phát triển các thuật toán để phát
giác ra chúng là tác phẩm nhân tạo. Những tác phẩm giả tạo này càng gieo rắc
nhiều nhầm lẫn thì mọi người sẽ càng buộc tội nhau làm giả mọi thứ. Người ta sẽ
không tin vào những gì họ nhìn thấy. Thiên hạ sẽ không tin vào những gì họ
không thích, bởi vì ngay từ đầu ai cũng có thể tuyên bố rằng nó là đồ giả.
Sự xói mòn lòng tin này sẽ lan rộng ra ngoài mạng
xã hội. Ví dụ: một số công ty có thể tận dụng kỹ thuật làm việc tại nhà để tạo
ra những thông điệp sai lệch. Nếu chúng ta bước vào một thế giới ảo giác theo
loại metaverse, nơi mà chúng ta gặp nhau trong môi trường ảo, thì theo định
nghĩa, mọi thứ sẽ được số hóa và do đó dễ dàng bị thao túng. Môi trường này sẽ
khốc liệt hơn, đắm chìm và nhân tạo hơn so với phương tiện truyền thông xã hội
của công ty được điều khiển bằng thuật toán. Bất cứ ai đang xây dựng môi trường
ảo đó kiểm soát nó. Một biến thể khác mà chúng ta có thể thấy là thực tế tăng
cường — kỹ thuật mà Google Glass đã cố gắng thực hiện vài năm trước— nơi mọi
người đeo kính có chiếu hình ảnh máy tính bao phủ môi trường xung quanh họ bằng
những thứ như bản dịch hoặc bản đồ. Chúng ta có thể dễ dàng tưởng tượng, bởi vì
đây chính xác là mục đích của hệ thống, việc đưa vào những thông điệp mang tính
thao túng hoặc mang tính chính trị.
Metaverse: Người đeo kính có chiếu hình ảnh máy tính bao phủ môi trường
xung quanh họ bằng những thứ như bản dịch hoặc bản đồ, Nguồn:
https://www.searchenginejournal.com/
Chúng ta không nhìn vào một sự đoạn tuyệt triệt
để với quá khứ. Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ được lồng vào những hệ thống có khuyết
điểm mà chúng ta hiện có và nó sẽ làm trầm trọng thêm những sai sót đó. Nếu
chúng ta quyết định mọi thứ chúng ta không thích đều do AI tạo ra và mọi thứ
chúng ta thích đều chân thực và có thật, thì điều đó sẽ làm gia tăng sự phân cực.
Ai sẽ trục lợi nhờ trình trạng này? Khi nào chúng ta hỗn loạn và thiếu lòng tin
thì người hưởng lợi thực sự chính là những người nắm quyền.
Chúng ta dành hết sức lực của mình để cố gắng phân biệt đâu là giả và
đâu là thật, đồng thời chúng ta không dành thời gian buộc những người có
quyền lực phải giải trình. Nếu chúng ta liên tục tranh cãi về việc liệu biến đổi
khí hậu là có thật hay nguyên nhân chính xác của hiện tượng cháy rừng, thì
chúng ta sẽ không thay đổi hệ thống cần thay đổi, như ngành kỹ nghệ nhiên liệu
hóa thạch. Thông tin sai lệch sẽ gây xao lãng cũng như nguy hiểm. Đó là thế giới
chúng ta hiện đang kiến tạo.
Tác giả | Robert W. Gehl là
phó giáo sư về nghiên cứu truyền thông và phương tiện truyền thông tại Đại học
York và Trưởng khoa nghiên cứu về Quản trị kỹ thuật số vì công bằng xã hội
Ontario.
© 2023 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại
bài từ DCVOnline.net”
Nguồn: Political deepfakes will spread confusion and
misinformation | Robert W. Gehl | MACLEAN’S | October 12, 2023
No comments:
Post a Comment