The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy biên dịch
19/08/2020
http://nghiencuuquocte.org/2020/08/19/the-gioi-hom-nay-19-08-2020/
Hàn Quốc thông báo các cuộc tụ tập đông người ở nơi công cộng sẽ bị cấm và
các địa điểm “nguy cơ cao” như nhà thờ và hộp đêm bị đóng cửa trong và xung
quanh thủ đô Seoul, sau một đợt bùng dịch covid-19 mới. Sau thành công ban đầu
trong việc kiểm soát virus, gần 1.000 trường hợp đã được ghi nhận từ ngày 13 đến
17 tháng 8. Các biện pháp có hiệu lực từ hôm nay.
Chỉ số thị trường chứng
khoán S&P 500 của Mỹ đã tăng lên cao hơn mức trước đại dịch,
đạt kỷ lục trong ngày là 3.395 điểm. Chỉ số này đã tăng hơn 50% kể từ đáy hôm
23 tháng 3, xuất phát từ đà tăng của các gã khổng lồ công nghệ. Trong khi đó, đồng
đô la giảm xuống mức thấp nhất trong hai năm qua so với các đồng tiền hàng đầu
khác, khi các nhà lập pháp vẫn chưa đạt được đồng thuận về các biện pháp kích
thích để hỗ trợ nền kinh tế đang gặp khó khăn.
Louis DeJoy, tổng giám đốc bưu
điện Hoa Kỳ, cho biết ông sẽ hoãn các điều chỉnh về mặt hoạt động của Bưu
điện Hoa Kỳ cho đến sau cuộc bầu cử tháng 11. Những thay đổi, bao gồm loại bỏ
thời gian làm thêm, đã làm dấy lên lo ngại phiếu bầu qua bưu điện có thể bị chậm
trễ. Khoảng 20 tiểu bang đã cho biết sẽ kiện. Donald Trump nói ông không muốn bỏ
phiếu đại trà qua thư.
Một cựu sĩ quan CIA bị buộc
tội chuyển các bí mật quốc phòng cho Trung Quốc. Alexander Yuk
Ching Ma, sinh ra ở Hồng Kông, làm việc cho CIA vào những năm 1982-1989 và sau
đó trở thành một nhà thầu có quyền xem các tài liệu mật. Một lãnh đạo cấp cao của
Bộ Tư pháp than thở: “Chuỗi hoạt động gián điệp của Trung Quốc còn dài, thật
đáng buồn là một số trường hợp liên quan đến các cựu sĩ quan tình báo Mỹ”.
Một tòa án do Liên Hợp Quốc
hậu thuẫn đã tuyên án vắng mặt Salim Ayyash tội giết Rafik Hariri, cựu thủ tướng Lebanon,
và 21 người khác trong vụ đánh bom Beirut năm 2005. Ba bị cáo khác được tuyên
trắng án. Mặc dù cả bốn người đều là thành viên của Hizbullah, một đảng chính
trị và nhóm phiến quân, nhưng các thẩm phán không tìm thấy bằng chứng cho thấy
các lãnh đạo của Hizbullah hoặc Syria, bên ủng hộ nhóm, có liên quan.
Thủ tướng Úc Scott
Morrison đã công bố một thỏa thuận với nhà sản xuất thuốc AstraZeneca để đảm bảo
cho nước này một loại vắc xin covid-19 mà công ty đang phát triển. Nếu vắc-xin
có tác dụng, chính phủ Úc sẽ mua đủ liều cho 25 triệu dân của đất nước, và cung
cấp miễn phí. Số ca nhiễm ở Úc đã tăng lên trong thời gian gần đây, khiến một số
bang áp đặt các biện pháp phong tỏa.
Tổng thống Donald
Trump cho biết ông sẽ ban lệnh “ân xá đầy đủ và hoàn toàn” cho Susan
B. Anthony, một nhà lãnh đạo ủng hộ quyền bầu cử cho phụ nữ. Anthony bị bắt và
bị kết án tại một tòa án liên bang vì bỏ phiếu vào năm 1872. Lệnh ân xá đến vào
đúng dịp kỷ niệm 100 năm phê chuẩn Tu chính án thứ 19, theo đó cho phép phụ nữ
Mỹ đi bầu.
TIÊU
ĐIỂM
Nhà thờ tiếp tục là các ổ dịch
ở Hàn Quốc
Trong nhiều tuần qua, người
Hàn Quốc lo lắng nhiều về một trong những mùa mưa lớn nhất từng được ghi nhận
hơn là về covid-19. Nhưng tuần vừa rồi, số ca nhiễm mới đã tăng nhanh hơn bất kỳ
thời điểm nào kể từ đợt bùng phát ban đầu. Hồi mùa xuân, hầu hết những người bị
nhiễm đều là thành viên của Tân Thiên Địa, một giáo phái Tin lành bí mật. Lần
này cụm dịch lớn nhất xuất hiện tại một nhà thờ tin lành truyền thống ở
Seoul.
Jun Kwang-hoon, lãnh đạo
nhà thờ và là người thường xuyên chỉ trích Tổng thống Moon Jae-in, đã dương
tính sau khi phát biểu tại một cuộc tuần hành chống chính phủ lớn vào cuối tuần,
nơi ông tuyên bố người từ bên ngoài đã truyền virus vào nhà thờ để bịt miệng
các hoạt động chính trị của họ. Nhà chức trách đã không thể tiếp cận một số tín
hữu, những người được cho là đã bất chấp lệnh cách ly để đến dự cuộc tuần hành.
Ông Jun đã nói với những người theo ông rằng Chúa sẽ chữa lành cho họ. Trong
khi chờ đợi thần thánh can thiệp, ngăn chặn làn sóng dịch thứ hai vẫn là nhiệm
vụ của các nhà cầm quyền thế tục.
Myanmar tổ chức hội nghị hoà
bình Panglong
Khi hội nghị Panglong đầu
tiên của Thế kỷ 21 được tổ chức vào năm 2016, người Miến Điện mơ về việc chấm dứt
những cuộc nội chiến đã tàn phá Myanmar suốt từ ngày độc lập. Hôm nay, khi nhà
lãnh đạo trên thực tế của Myanmar, Aung San Suu Kyi, cùng quân đội Miến Điện và
một số nhóm sắc tộc thiểu số tham gia một vòng đàm phán mới, hy vọng đó của người
dân dường như là ngây thơ.
Khi bà Suu Kyi được bầu
vào năm 2015, chỉ 20% quân nổi dậy ký một lệnh ngừng bắn nhằm tạo điều kiện cho
đối thoại chính trị. Kể từ đó, bà đã không thuyết phục được các bên còn lại ngồi
vào bàn đàm phán hoặc cố gắng thúc đẩy đàm phán với những bên đã ký. Quân đội đầy
quyền lực của Myanmar không giúp được gì — họ nhiều lần phá vỡ các điều khoản của
lệnh ngừng bắn. Nhưng bà Suu Kyi cũng mắc sai lầm khi không giải quyết được những
bất bình của các sắc tộc thiểu số. Với cuộc bầu cử sắp đến vào tháng 11, bà Suu
Kyi sẽ cố gắng đạt tiến bộ, dù nhỏ, để hướng tới hòa bình. Các nhà quan sát
hoài nghi về điều đó.
EU họp bàn về tình hình
Belarus
Hôm nay, các lãnh đạo
châu Âu sẽ họp online để thảo luận về cuộc bầu cử ở Belarus hôm 9 tháng 8,
trong đó Alexander Lukashenko, người đã nắm quyền 26 năm, thắng tới 80% số
phiếu một cách đáng ngờ. Sau khi kết quả được công bố, người dân Belarus đã xuống
đường biểu tình. Nhiều người đã bị đánh đập, bị bắn đạn cao su và xịt hơi cay,
hoặc bị bỏ tù.
Cho đến nay, phản ứng của
phương Tây rất yếu ớt. Nhưng vào ngày 14 tháng 8, các ngoại trưởng châu Âu đã
tuyên bố điều hiển nhiên — cuộc bỏ phiếu không hề tự do và cũng không công bằng.
Hôm nay họ sẽ thảo luận bước tiếp theo. Ông Lukashenko nói Tổng thống Nga
Vladimir Putin đã đề nghị hỗ trợ quân sự. Nếu nương nhẹ cho Lukashenko, phương
Tây sẽ tạo điều kiện để ông tiếp tục sử dụng bạo lực chống lại người dân của
mình. Và điều đó lại có thể đẩy ông ta vào vòng tay Putin.
Một loạt hãng hàng không lớn của
Mỹ Latinh phá sản
Thời cuộc đang khiến các
hãng hàng không lớn của Mỹ Latinh lao đao. Các giám đốc điều hành của
Aeroméxico sẽ đến tòa án ở New York vào hôm nay để tiếp tục quá trình tái cơ cấu,
với hy vọng tận dụng được các thủ tục phá sản thuận lợi của Mỹ. Đây là hãng
hàng không lớn thứ ba của Mỹ Latinh làm như vậy kể từ khi đại dịch covid-19 khởi
phát, sau LATAM của Chile và Avianca của Colombia. Ngay cả trước đại dịch, họ
cũng đã khó khăn.
Delta Airlines, một hãng
hàng không lớn của Mỹ, từng mua cổ phần của Aeroméxico vào năm 2017 và của
LATAM vào năm 2019, với hy vọng chen chân vào thị trường hàng không đang phát
triển nhanh chóng của Mỹ Latinh. United, một đối thủ cạnh tranh, cũng đầu tư mạnh
vào Avianca trong năm 2018. Song thuế cao, biến động tiền tệ và nền kinh tế uể
oải đã khiến lợi nhuận đình trệ. Giá cổ phiếu của LATAM giảm mạnh vào năm 2018,
với Aeroméxico tiếp bước vào năm 2019, trong khi Avianca phải vật lộn cùng các
khoản nợ lớn. Với việc chính quyền quê hương từ chối bảo lãnh họ, cả ba đã đặt
niềm tin rằng các tòa án ở New York sẽ nhẹ tay.
OPEC họp bàn về tình hình giá
dầu
Các bộ trưởng OPEC và các
đồng minh của tổ chức này sẽ nhóm họp hôm nay. Thị trường dầu mỏ đã hồi phục từ
những ngày đen tối của tháng 4, khi covid-19 nhấn chìm nhu cầu dầu, khiến các bồn
chứa được bơm đầy ắp, và các hợp đồng tương lai dầu thô bị coi là không có giá
trị. Trong những tháng gần đây, việc Trung Quốc liên tục mua vào đã giúp trợ
giá. Các dấu hiệu cho thấy số ca nhiễm mới có thể đang chậm lại ở Mỹ cũng làm
tăng sự lạc quan.
Nhưng công việc của OPEC
vẫn khó khăn. Các-ten này và các đồng minh đã cắt giảm sản lượng trong tháng 5 ở
mức 9,7 triệu thùng/ngày, mức cắt giảm lớn nhất từ trước đến nay, bằng khoảng
10% nhu cầu trước đại dịch. Nhóm hiện có kế hoạch phục hồi một ít nguồn cung để
bổ sung cho thị trường, mặc dù Ả Rập Saudi đang thúc giục Iraq và các đồng minh
khác không “mở cửa xả lũ” quá nhiều. Tuy nhiên, nguy cơ diễn ra một làn sóng
lây nhiễm thứ hai vẫn còn, bên cạnh nỗi lo ngại đang gia tăng rằng sức mua của
Trung Quốc có thể giảm dần.
No comments:
Post a Comment