Phóng
sự Ukraine: Một nữ diễn viên ba lê người Ukraine ra trận
Cù Tuấn dịch từ The Economist
Tháng Bảy
1, 2022
Olesia Vorotnyk đã từng múa trong Nhà hát Ballet quốc
gia. Sau đó nước Nga xâm lược.
Ukraine được
những người đàn ông cầm súng bảo vệ. Họ đào các chiến hào và được bố trí ở nhiều
cứ điểm nằm rải rác trên tiền tuyến. Họ đi tuần trong các cửa hàng, đi tuần dọc
bờ biển và nằm rải rác trên các xe tăng. Nhưng kể từ khi chiến tranh bắt đầu, một
nhân vật anh hùng khác đã xuất hiện: những người phụ nữ cầm súng. Một trong số
họ là Olesia Vorotnyk, một nữ diễn viên múa ba lê của Nhà hát Opera Quốc gia
Ukraine, người đã rời Nhà hát để cầm súng bảo vệ đất nước của mình.
Năm nay 30
tuổi, Vorotnyk đã khiêu vũ chuyên nghiệp từ năm 2009. Cô là một vận động viên
thể dục trẻ em trước khi bắt đầu học múa ba lê năm 10 tuổi. Cô học tại trường
Cao đẳng Nhạc kịch Kyiv và sau đó gia nhập đoàn múa của Nhà hát Opera Quốc gia.
Cô diễn đạt việc mình làm một cách đơn giản: “Một sự nghiệp khó khăn trên đôi
chân.”
Nghĩa vụ
quân sự cũng là một phần trong câu chuyện cuộc đời của Vorotnyk như khiêu vũ vậy.
Chồng của cô, người mà cô có chung một con trai, đã bị giết ba năm trước trong
cuộc xung đột náo loạn ở phía đông Ukraine, sau cuộc nổi dậy do Nga hậu thuẫn
năm 2014. Khi cuộc chiến mới bắt đầu vào tháng 2, cô biết mình phải làm gì đó,
nhưng không chắc chắn đó là điều gì. “Tuy nhiên, tôi có thể bắn súng,” cô nói.
“Đó là sở thích của tôi. Tôi biết rằng nếu có một cuộc xâm lược toàn diện, tôi
sẽ không ra nước ngoài. Tôi sẽ chiến đấu.”
Ngay lập tức
cô rời khỏi Nhà hát và xin làm một chiến sĩ đi tuần tại một trạm kiểm soát, với
trang bị là một khẩu AK-47. Cô nhớ lại những ngày đầu tiên, hoàn toàn là hỗn loạn.
Quân đội Nga được cho là đã bao vây thành phố. Mọi người chờ đợi xe tăng Nga
tràn vào. Cô Vorotnyk quyết định bắt đầu sơ tán dân thường. “Tôi đã sử dụng những
con đường sau thành phố để đưa mọi người ra ngoài. Chủ yếu họ là bạn của tôi,
những phụ nữ có con. ”
Ngay sau
đó cô quyết định tham gia Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ, lực lượng dự bị quân sự
của Ukraine. Thật không dễ dàng để được tham gia. Mọi người đều muốn đăng ký —
và ưu tiên dành cho những người đàn ông có kinh nghiệm trong quân đội: “Với tư
cách là một nữ diễn viên ba lê, tôi không đứng đầu danh sách.” Tuy nhiên, cô
nghĩ, có một số điểm tương đồng hữu ích giữa múa ba lê và nghĩa vụ quân sự.
Vũ công
ballet rất thấm nhuần kỷ luật. Kỷ luật nuôi dưỡng sức mạnh của tâm trí – điều
này có nghĩa là khả năng chịu đựng nỗi đau. “Đi giày thì đau”; Vorotnyk nói.
“Chân của bạn bị chảy máu. Nhưng bạn học cách vượt qua tất cả”. Cô biết một số
phụ nữ hiện đang phục vụ trong quân đội đã học thể dục nhịp điệu, vì những lý
do tương tự, cô thấy việc học này giống như huấn luyện quân sự.
Vì vậy,
Vorotnyk đã chờ đợi xếp hàng tại văn phòng tuyển quân địa phương của mình và cuối
cùng cô đã được chấp nhận. Kể từ đó, cô bắt đầu việc canh gác khu phố của cô ở
Kyiv, súng đeo trên vai và làm việc ở các trạm kiểm soát. “Đó là một cơn ác mộng,”
cô nhớ lại. “Nỗi sợ hãi về những kẻ phá hoại luôn có khắp mọi nơi.” Cô đã giúp
sơ tán nhiều người hơn, sau khi dành 19 giờ lái xe đến nơi an toàn (tương đối) ở
miền tây Ukraine. Quân Nga đang pháo kích vào Xa lộ Zhytomyr, con đường đến đến
biên giới Moldova, và Vorotnyk buộc phải đi theo những con đường làng quanh co
khi pháo nổ ầm ầm xung quanh họ.
Nhưng
không có nơi nào khác mà cô ấy muốn đến. Cùng với khiêu vũ và kỷ luật, tinh thần
dân tộc đã được khắc sâu trong cô ngay từ khi còn nhỏ trong một hộ gia đình
Ukraine sùng đạo. Sau khi cuộc nổi dậy bắt đầu vào năm 2014, cô đã nghỉ khiêu
vũ để đến vùng Donbas và tận mắt chứng kiến tình hình. Cô mang sách bằng tiếng Ukraina đến các thư viện
ở phía đông, với nội dung về các chủ đề có tầm quan trọng quốc gia như
Holodomor, nạn đói mà Stalin gây ra ở Ukraina vào những năm 1930. Mục đích của
cô là để nuôi dưỡng kiến thức về Ukraine và niềm tự hào về đất
nước này.
Đối với
Vorotnyk, cuộc chiến — và sự thật — rất đơn giản. Ukraine là một quốc gia có chủ
quyền vĩ đại, người dân đang thể hiện sự đoàn kết của họ. Cô nói: “Mọi người
dân đều đóng vai trò của họ. “Chúng tôi muốn con cái chúng tôi lớn lên với một
Ukraine mạnh mẽ, tự tin, chứ không phải với những lời nói dối đã được nói với
chúng tôi dưới thời Liên Xô”.
Sân
khấu và lịch sử
Văn nghệ
có một vai trò đặc biệt trong cuộc đấu tranh này. Thể hiện sự hung hãn khác
nhau, các sa hoàng Nga và các nhà cai trị Liên Xô đã kìm nén nền văn hóa
Ukraine trong nhiều thế kỷ, bắt bớ các nghệ sĩ Ukraine, chế giễu khát vọng dân
tộc và đàn áp ngôn ngữ của họ. Ở đây, văn hóa luôn mang tính chính trị — không
gì hơn thế trong một cuộc chiến mà lịch sử và bản sắc cũng bị tranh chấp giống
như lãnh thổ vậy. Ví dụ, kể từ khi cuộc chiến bắt đầu, Nhà hát ba lê của
Vorotnyk đã không còn trình diễn các tác phẩm của các nghệ sĩ Nga. “Không còn
‘Hồ thiên nga’ nữa,” cô nói. Quên khẩn trương Tchaikovsky ngay và luôn.
Ở phương
Tây, các tranh luận vẫn tiếp tục về việc tẩy chay văn hóa Nga – làm thế nào để
cân bằng sự phẫn nộ với sự tham gia, việc phân biệt giữa nghệ sĩ cổ điển và nghệ
sĩ hiện tại, hay giữa những người hiện tại đang ủng hộ Điện Kremlin và những
người phản đối nó. Đối với Vorotnyk và những người khác ở Ukraine, tình hình rất
đơn giản. Cô nói: “Người nước ngoài không hiểu hết về vị thế của chúng tôi vì
hành vi múa ba lê luôn gắn liền với nước Nga. “Nhưng người dân ở Mariupol bị
chiếm đóng đã từ chối nhận lương thực và viện trợ nhân đạo từ quân Nga – họ thà
chết đói còn hơn. Thật không công bằng khi các nghệ sĩ múa ba lê biểu diễn [các
tác phẩm của người Nga] trong khi dân Mariupol phải chịu cực khổ.”
Vào đầu
tháng 6, Vorotnyk quyết định đã đến lúc phải khiêu vũ trở lại. Cuộc giao tranh
khốc liệt đã lùi xa Kyiv từ lâu. Buổi biểu diễn tiếp theo của cô sẽ là trong
tác phẩm “Die Libelle” (“The Dragonfly”) của Josef Strauss. Viktor Lytvynov, một
nghệ sĩ múa ba lê tại Nhà hát Opera Quốc gia, cho biết đức tính vượt trội của
cô với tư cách là một vũ công, chính là lòng dũng cảm của cô. “Cần phải rất
dũng cảm để đóng vai một người phụ nữ xấu xí, và đây là điều mà cô ấy sắp làm,”
anh nói. “Chính điều này đã khiến cô ấy trở thành một chiến binh cừ khôi.”
Vorotnyk
biết cô có thể được gọi lại quân đội bất cứ lúc nào. Cô vẫn tập bắn hầu như mỗi
ngày và vẫn làm tình nguyện viên trong khu phố của mình. Giữa những cuộc tấn
công bằng tên lửa vào thành phố, cô biết rằng bạo lực còn lâu mới kết thúc; đối
với cô bạo lực luôn luôn xảy ra sát bên cạnh. Trên điện thoại, cô cho phóng
viên thấy bức ảnh của con trai cô khi nó còn là một đứa trẻ. Cậu bé được quấn
trong chiếc áo khoác ngoài của người chồng đã chết của cô.
“Có một
huyền thoại về nước Nga vĩ đại, và đội quân vĩ đại của nó,” nữ diễn viên múa ba
lê phản ánh. Nhưng trong bối cảnh của các vụ cướp bóc và ăn trộm, “chúng tôi thấy
sự thật là họ đến đây để ăn cắp vật dụng nhà vệ sinh của chúng tôi.” Những cảm
xúc này sẽ không sớm phai nhạt. Vorotnyk nói rằng cô đã “nhìn thấy văn hóa Nga ở
Bucha và Irpin”, những địa danh gần Kyiv tại đó những kẻ xâm lược Nga đã phạm tội
ác chiến tranh. “Tôi tự hỏi liệu những binh lính Nga đó có đọc Pushkin không.”
========================
LIÊN
QUAN
Dobas- Những
người bị mắc kẹt giữa hai làn đạn
Tháng Sáu
27, 2022
.
Ở
miền Nam Ukraine bị chiếm đóng, Nga cố gắng xây dựng lòng trung thành với Putin
Tháng Sáu
27, 2022
.
Biden
xuống thang, vạch ranh giới cho một cuộc chiến tranh hạn chế và kéo dài ở Ukraine
Tháng Sáu
7, 2022
No comments:
Post a Comment