The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên dịch
25/07/2022
https://nghiencuuquocte.org/2022/07/25/the-gioi-hom-nay-25-07-2022/
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết quân đội nước ông đang tiến
“từng bước” vào tỉnh Kherson ở miền nam Ukraine. Hiện khu vực này đang
chứng kiến giao tranh ác liệt, với một quan chức tuyên bố nó có thể được “giải
phóng trong tháng 9.” Kherson là một trong những thành phố đầu tiên rơi vào tay
người Nga kể từ khi chiến tranh bùng nổ vào tháng 2.
Ông Zelensky trước đó cáo buộc Nga “dã man” vì tấn công tên lửa vào Odessa,
cảng lớn nhất Ukraine, chỉ vài giờ sau khi hai nước ký thỏa thuận về xuất khẩu
ngũ cốc. Nga đã đồng ý cho phép Ukraine tiếp tục xuất khẩu lúa mì, loại lương
thực mà nước này là một trong những nhà sản xuất quan trọng nhất thế giới. Dù
cuộc tấn công đe dọa thỏa thuận, Ukraine cho biết vẫn đang chuẩn bị các chuyến
hàng.
Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố bệnh đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn
cấp y tế toàn cầu. Hiện đã có hơn 16.000 ca mắc được ghi nhận trong năm nay. Được
biết lần gần nhất WHO phát ra mức cảnh báo này là tháng 1 năm 2020, cho
SARS-CoV-2. Mục đích của nó là thúc đẩy các nước phối hợp phản ứng quốc tế. Mặc
dù bệnh đậu mùa khỉ hiếm khi làm thiệt mạng người trưởng thành khỏe mạnh, nó có
thể gây nguy hiểm cho trẻ em, phụ nữ có thai và những người bị suy giảm miễn dịch.
Thống đốc California Gavin Newsom đã ban bố tình trạng khẩn cấp do
cháy rừng gần Công viên Quốc gia Yosemite. Kể từ khi bùng lên vào chiều thứ
Sáu, Đám cháy Oak đã nhanh chóng bao trùm hơn 11.900 mẫu Anh (4.815 ha) và phá
hủy mười căn nhà. Đến nay nhà chức trách đã triển khai hàng trăm lính cứu hỏa
và sơ tán 6.000 dân thường.
Lực lượng an ninh Israel đã tiêu diệt hai tay súng người Palestine
trong một cuộc đụng độ tại thị trấn Nablus ở Bờ Tây vào sáng sớm Chủ nhật. Sáu
người đàn ông khác bị thương. Hai người thiệt mạng đã được Lữ đoàn Tử đạo
al-Aqsa, một nhóm chiến binh có liên kết với đảng Fatah của tổng thống
Palestine, tuyên bố là thành viên. Gần đây quân đội Israel đã đẩy mạnh hoạt động
trong khu vực để đáp trả một loạt vụ tấn công khủng bố.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói với tổng thống Iran
Ebrahim Raisi rằng một thỏa thuận hạt nhân “vẫn có thể xảy ra,” nhưng cần phải
nhanh chóng. Ông Macron thuộc nhóm các nhà lãnh đạo đang cố gắng hồi sinh thỏa
thuận hạt nhân năm 2015 giữa Mỹ và Iran, vốn bị Mỹ rút khỏi hồi năm 2018. Đàm
phán đã bị đình trệ từ tháng 3.
Một cựu thị trưởng và hai người khác đã thiệt mạng trong một vụ xả súng tại
một lễ tốt nghiệp ở Manila, thủ đô Philippines. Giới chức cho biết cuộc
tấn công dường như là một vụ ám sát có chủ đích; nghi phạm mang hai khẩu súng lục
và đã bị bắt sau một cuộc rượt đuổi ô tô.
Con số
trong ngày: 250 triệu, là tổng lượng người xem dự kiến của vòng chung kết Euro cho
nữ năm nay — tăng từ 178 triệu của năm 2017.
TIÊU ĐIỂM
Cựu tổng thống Trump có thể bị truy tố ở
Georgia
Ủy ban Hạ viện điều tra vai trò của Donald Trump trong cuộc bầu cử 2020
đã tạo nên một lộ trình cho các công tố viên liên bang, những người có thể buộc
tội ông. Nhưng Atlanta, Georgia, mới là nơi ông và các thuộc cấp đối mặt với
nguy cơ pháp lý tức thì nhất. Công tố viên địa phương Fani Willis đang xem xét
những nỗ lực lật lại kết quả bầu cử của ông tại bang này. Bà đã ra trát hầu tòa
cho hàng chục nhân chứng, bao gồm cả thượng nghị sĩ Lindsey Graham và Rudy
Giuliani, luật sư cũ của ông Trump. Vào thứ Hai, bồi thẩm đoàn sẽ nghe lời khai
ghi hình của Brian Kemp, thống đốc bang.
Câu chuyện xuất phát từ việc ông Trump ra lệnh cho quan chức bầu cử cao
nhất của Georgia “tìm” cho đủ số phiếu bầu để đảo ngược thất bại của mình. Tại
Georgia, âm mưu gian lận bầu cử là một tội; do vậy các chuyên gia pháp lý nói
ông có nguy cơ bị truy tố. Bà Willis từng nói với 16 “đại cử tri” bất tuân đã bỏ
phiếu bầu cho ông Trump rằng họ là tội phạm tiềm năng. Khi được hỏi liệu có ra
trát cho Trump hay không, bà tỏ ra lảng tránh: “Chúng tôi sẽ xem xét.”
Tunisia trưng cầu dân ý về thay đổi hiến pháp
Vào thứ Hai, người dân Tunisia sẽ đi bỏ phiếu cho hiến pháp mới. Nếu được
thông qua, văn kiện này sẽ san bớt quyền lực của nghị viện cho tổng thống, trao
cho ông quyền bổ nhiệm và sa thải các bộ trưởng và áp đặt tình trạng khẩn cấp
không giới hạn. Ngoài ra sẽ không có quy trình nào để loại bỏ tổng thống. Hiến
pháp này sẽ củng cố quyền lực của tổng thống có tư tưởng độc tài Kais Saied,
người đã cai trị bằng sắc lệnh kể từ khi ông đình chỉ quốc hội vào tháng 7 năm
ngoái.
Không như hiến pháp 2014, vốn được soạn thảo với sự tham gia của người
dân sau mùa xuân Ả Rập, hiến pháp mới — mà ông Saied tuyên bố sẽ “sửa chữa” tiến
trình của cuộc cách mạng — phần lớn được viết trong bí mật. Các cử tri có chưa
tới một tháng để xem xét nội dung của nó. Ông Saied đã chỉ định giáo sư luật nổi
tiếng Sadok Belaid làm người soạn thảo, nhưng ông Belaid lại nói văn bản cuối
cùng khác nhiều so với những gì ông đệ trình. Ông nói nó “nguy hiểm.” Các nhóm
đối lập đã kêu gọi người dân Tunisia tẩy chay cuộc trưng cầu dân ý; do đó có thể
đoán tỷ lệ cử tri đi bầu sẽ thấp. Mười một năm sau khi lật đổ một nhà độc tài,
người dân Tunisia đã trở nên thất vọng với các lãnh đạo dân chủ bất tài. Nhưng
chính ông Saied cũng không có gì khác để mang lại cho người dân ngoài việc đưa
họ quay về quá khứ.
Philippines chờ tổng thống mới công bố chương
trình nghị sự
Tân tổng thống Ferdinand “Bongbong” Marcos sẽ lần đầu tiên có bài phát biểu
thường niên trước Quốc hội tại Manila vào thứ Hai. Trước đó ông hứa sẽ vạch ra
chương trình nghị sự, sau khi hầu như không đả động gì đến kế hoạch nắm quyền
trong chiến dịch tranh cử của mình. Các khẩu hiệu mơ hồ là đủ để thuyết phục cử
tri rằng ông sẽ từ bỏ chế độ độc tài giết chóc và tham nhũng của người cha quá
cố của ông, Ferdinand Marcos, người đã bị lật đổ bởi cuộc nổi dậy năm 1986.
Marcos (con) có động cơ mạnh mẽ để thực hiện một chương trình nghị sự hợp
lý, dân chủ vì nó sẽ cho thấy việc phục hồi triều đại của ông là đúng đắn. Nó sẽ
cải thiện triển vọng cho con trai cả của ông, Ferdinand Alexander “Sandro”
Marcos, một nghị sĩ tân cử – người cũng sẽ có mặt khi cha của anh phát biểu vào
thứ Hai.
No comments:
Post a Comment