Vượt biên bằng đường biển vào California, dù nguy hiểm hơn, tốn
kém hơn
Lương Thái Sỹ - Saigon Nhỏ
23 tháng 10, 2021
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/10/Mot-con-tau-vuot-bien-Atlanticcouncil.org_.jpg
Vượt biển tìm tự
do. Minh họa: Atlanticcouncil.org
Những di dân lậu ở các quốc gia Trung- Nam Mỹ
đang chuyển dần sang vượt biên bằng đường biển dù nguy hiểm hơn, tốn kém hơn, để
vào đất Mỹ. Những kẻ tổ chức vượt biên lậu cũng tận dụng cơ hội này bằng nhiều
chiêu thức khác nhau.
Câu chuyện về
Chavez xấu số
Trở lại trường hợp một nạn nhân xấu số tên
Chavez. Những kẻ tổ chức ra giá $14,000 nếu vượt biên thành công, nhưng cả ba lần
Chavez đi bằng đường bộ đều thất bại. Thường thì bảo vệ biên giới Mỹ trả cô về
Tijuana (Mexico) chỉ trong vài giờ. Tại đây, Chvez gọi điện báo cho người chị
gái sống ở Salinas, là mình vẫn an toàn để… chuẩn bị chuyến vượt biên khác. Sau
lần thứ ba thất bại bằng đường bộ, Chavez nói với chị gái “không còn niềm tin sẽ
qua được đất Mỹ bằng đường bộ nữa”. Những kẻ tổ chức lại gợi ý thử đi bằng đường
biển, nếu chịu trả thêm $4,000, và Chavez đồng ý.
Cuối Tháng Tư, Chavez lên một con tàu nhỏ cùng
chín di dân khác. Nhưng con tàu bị phát hiện trên biển và buộc quay trở lại
Mexico. Chavez gọi điện cho chị gái kể rằng “Thật đáng sợ khi lênh đênh giữa biển!”.
Nhưng bọn tổ chức khẳng định với cô “đường biển là rất an toàn” nên cô quyết định
thử thêm lần nữa, “cho đến khi nào đặt chân lên được đất Mỹ.”
Vào lúc 8 giờ sáng ngày 2 Tháng Năm, Chavez
nói với chị gái, rằng cô sắp thử chuyến vào Mỹ lần nữa trên một chiếc thuyền lớn
hơn xuất phát từ Ensenada và sẽ dừng lại ở một nhà hàng trên hải trình để đánh
lạc hướng. Đến ngày hôm sau, khi vẫn chưa nhận được tin tức từ Chavez, người chị
gọi điện hỏi một kẻ trong ‘đường dây’ xem chuyện gì đã xảy ra. “Có một tai nạn
– hắn nói – Nhưng tôi bảo đảm với chị mọi thứ đều ổn.”
Tự mình tìm sự thật, khi cô con gái 18 tuổi của
người chị Chavez tìm thấy một bản tin nói về tai nạn trên biển và họ đã gọi điện
đến các bệnh viện. Cuối cùng, quan tài của Maria Eugenia Chavez Segovia được
đưa đến Nghĩa trang Tultepec ở Amealco de Bonfil, Mexico. “Đối với chúng tôi, sự
mất mát là quá lớn– người chị tâm sự với phóng viên The Times – Tôi muốn công
lý cho em tôi và các nạn nhân khác. Nhưng tôi lại sợ nếu nói với cảnh sát, bọn
tổ chức vượt biên sẽ truy lùng tôi dù chúng tôi đã cắt liên lạc”.
Một con tàu vượt biển
chở người di dân bất hợp pháp. Minh họa. Ảnh: ics.shipping.org
Các ‘Điểm nóng’ dọc
biển từ Oregon xuống Nam California
Chavez chỉ là một trong số những người cố gắng
vượt biên bằng đường biển bất thành và mất mạng. Trước đó, hồi Tháng Tư, 2021
các nhân viên bảo vệ biên giới Mỹ tìm thấy một người di cư chết trên một chiếc
thuyền đánh cá bị bỏ rơi tại Carlsbad. Tháng Bảy, một chiếc thuyền nữa bị lật gần
Encinitas, khiến hai di dân phải nhập viện trong tình trạng hạ thân nhiệt.
Theo dữ liệu mới nhất của CBP, số người di cư
trên biển bị lực lượng Hải quan và Bảo vệ Biên giới (Customs and Border Protection-CBP) phát
hiện vào năm 2020 nhiều hơn hẳn so với ba năm trước đó. Những lo ngại về nhập
cư bất hợp pháp dọc bờ biển Thái Bình Dương, từ Oregon đến Nam California đã dẫn
đến việc tăng hoạt động tuần tra. Số vụ bị ngăn chặn là gần 770 vụ vào năm
ngoái so với 44 vụ của năm 2017. Dù về cơ bản vẫn thấp hơn so với vượt biên
trên đất liền, nhưng các chuyên gia tin rằng đang có sự chuyển hướng sang các
tuyến đường biển để đối phó với các chính sách kiểm soát nghiêm ngặt hơn ở biên
giới đất liền vì sợ lây nhiễm COVID-19.
Trên thực tế, các quan chức liên bang đã sử dụng
Mục 42 (Title 42) trong luật di trú để nhanh chóng trục xuất những người di cư
dọc biên giới trên bộ, nêu lý do “vì lợi ích sức khỏe cộng đồng” sẽ không cho
phép xin tị nạn với những người có nguy cơ cao mang mầm bệnh.
Kể từ ngày 1 Tháng Mười, 2020, các đặc vụ khu
vực San Diego của CBP phụ trách bờ biển California từ bãi biển Imperial đến
biên giới Oregon, đã chặn hơn 330 con tàu tìm cách vào Mỹ trái phép với 1,751
người, gồm cả di dân lậu và những kẻ tổ chức. Tháng Tám vừa qua, các quan chức
bảo vệ biên giới thừa nhận trong một bản tin về sự “hoạt động cấp tập hơn” của
tình trạng vượt biên vào bờ biển phía Bắc California. Gần đây, các đặc vụ CBP
đã ngăn chặn được nhiều con tàu thâm nhập bất hợp pháp hướng vào bãi biển Long,
Đảo Catalina, Malibu và Santa Barbara khi chúng còn xa bờ. Ngày 18 Tháng Mười,
một chiếc thuyền đánh cá dài chín mét cập được vào bến cảng ở Hạt Ventura cùng
với 21 người Mexico và một người Guatemala.
Những người di cư
tiếp tục thực hiện chuyến vượt biển đầy hiểm nguy từ Libya sang châu Âu. Minh họa:
UN News
Yếu tố Haiti
Nhưng đối với các nhân viên CBP như Evan
Wagley, tình hình đang thay đổi. Ngày 17 Tháng Tư, Wagley được giao điều tra một
con tàu bị bỏ rơi và gọi một chuyên viên pháp y đến giám định xác chết trên
tàu. Cho đến nay, toán điều tra vẫn chưa xác định được ai là người chịu trách
nhiệm cho thảm kịch này. Wagley tâm sự về việc khó truy tìm những kẻ tổ chức:
“Một khi các di dân đổ bộ an toàn, họ sẽ nhanh chóng lên xe hơi rút đi trong
vòng vài phút. Chúng tôi không có cách nào biết ai đã lái con tàu và có bao
nhiêu người đi theo. Điều đó khiến công việc điều tra khó khăn hơn rất nhiều, đặc
biệt là nếu có người chết”.
Wagley là một ngư dân giàu kinh nghiệm trước
khi vào làm việc tại Đội tuần tra biên giới ở Calexico rồi chuyển sang đơn vi đặc
nhiệm Air and Marine Operations của CBP. Ông bộc bạch: “Khi mọi người nhìn về
San Diego, họ nghĩ ngay đến bãi biển trong xanh và mặt trời. Nhưng nếu ra khỏi
bờ biển bạn sẽ thấy những thứ khác. Gần Playas de Tijuana, nơi có hàng rào thép
biên giới Mỹ-Mexico kéo dài xuống mép nước đến 300 feet, các đặc vụ CBP thường
xuyên bắt được những kẻ dùng ván trượt phản lực và thuyền kayak, thậm chí bơi
vào bờ từ bên kia biên giới vào đất Mỹ.
Những kẻ tổ chức vượt biên mỗi lần đi chỉ một
hai người để dễ hoà vào đám đông tắm biển trước khi tập hợp ở nơi qui định.
Vào một ngày nắng đẹp của Tháng Tám, phóng
viên tờ The Los
Angeles Times đồng hành cùng các đặc vụ CBP. Khi họ đang quay trở lại
từ biên giới Tijuana thì phát hiện một chiếc thuyền buồm tồi tàn, họ dừng lại để
thẩm vấn hai người ngồi trên đó. Đó là một ngày lộng gió nhưng con tàu vẫn sử dụng
động cơ thay vì dùng buồm, nên rất đáng ngờ. (Wagley cho biết nhiều kẻ tổ chức
vượt biên không biết cách điều khiển thuyền buồm). Đặc vụ Charles Cason và
Nathan Wickham lên tàu kiểm tra giấy tờ. Họ hỏi hai hành khách đến và đi từ
đâu, chủ đăng ký con tàu là ai và lục soát cabin xem có hành khách nào nữa
không. Mọi thứ đã rõ ràng, đây là vụ buôn người vượt biên.
Sáng sớm hôm đó, một toán đặc nhiệm khác báo
cáo có một con tàu đáng ngờ ngoài khơi Point Loma đang đi về phía Nam. Họ chặn
lại nhưng người lái tàu tăng tốc. Đặc vụ bắn nhiều phát hắn ta mới chịu ngừng.
Đó là một công dân Mexico vừa đưa người di cư vào Mỹ đang trên đường trở về
nhà.
Theo dữ liệu của CBP, năm ngoái, số vượt biên
bằng tàu ở Nam California đã vượt qua số vượt biên ở biển Caribbea và gấp ba lần
ở khu vực Miami, nơi chứng kiến 2,095 người Cuba vượt biên vào năm 2016 sau khi
Tổng thống Obama giảm căng thẳng với quốc đảo. Nhưng con số đã giảm mạnh sau
khi Obama từ bỏ chính sách lâu đời cho phép những người Cuba cập cảng nhập cảnh
để xin thường trú nhân.
Nay, thế chỗ Cuba là người Haiti chạy trốn khỏi
quốc gia nghèo khó và bất ổn chính trị bằng thuyền. Tuần tra biên giới Mỹ đã
ngăn chặn hơn 1,000 người di cư Haiti trên biển trong năm 2020. Nhiều người di
cư Haiti cũng vượt biên giới Mỹ-Mexico bằng đường bộ sau khi đi qua Trung, Nam
Mỹ.
Tháng Chín, hàng ngàn người Haiti đã bị trục
xuất khỏi Texas. “Bộ An ninh Nội địa cho xây dựng đường biên giới ra tận ngoài
khơi Thái Bình Dương nhưng họ sẽ không bao giờ bao phủ được toàn bộ đại dương.
Nó chỉ làm cho việc vượt biển nguy hiểm hơn và tốn kém hơn”, nhân viên CBP
Wagley nói.
-------------------------
Đọc thêm:
-Chuyện
về những đứa trẻ di dân
-Hàng
trăm ngàn di dân vào biên giới Texas xin tỵ nạn như thế nào?
No comments:
Post a Comment