The Economist
Nguyễn
Thị Kim Phụng, biên dịch
21/07/2022
https://nghiencuuquocte.org/2022/07/21/the-gioi-hom-nay-21-07-2022/
Nội tình
chính phủ của Mario Draghi, Thủ tướng Ý, đã được làm sáng tỏ vào
hôm thứ Tư khi các nhà lãnh đạo của hai đảng cực hữu trong liên minh của ông
không chịu tham gia cuộc bỏ phiếu tín nhiệm. Draghi đã chiến thắng với tỷ lệ
phiếu 95-38, nhưng đó là một chiến thắng vô nghĩa vì bị tẩy chay. Silvio
Berlusconi, của Đảng Nước Ý Tiến lên (Forza Italia), và Matteo Salvini, của
Liên đoàn phương Bắc, đã yêu cầu loại trừ Phong trào Năm Sao theo chủ nghĩa dân
túy khỏi liên minh cầm quyền – một điều kiện mà Draghi từ chối. Ông dự kiến sẽ
nộp đơn từ chức vào thứ Năm, một động thái có khả năng thúc đẩy các cuộc bầu cử
sớm.
Tổng thống
Joe Biden đã công bố các hành động hành pháp khác nhau liên quan đến khí
hậu, vài ngày sau khi đạo luật khí hậu mà ông đề xuất được trình lên Quốc hội.
Một trong số các chỉ thị là thúc đẩy phát triển năng lượng gió ngoài khơi ở Vịnh
Mexico, trước đây là địa điểm đặt các dàn khoan dầu khí, và ở các vùng biển dọc
theo bờ biển phía đông nam nước Mỹ. Nhưng Biden đã không tuyên bố tình trạng khẩn
cấp quốc gia về biến đổi khí hậu, như một số nhà hoạt động kỳ vọng. Một sắc lệnh
như vậy sẽ đảm bảo nguồn ngân sách liên bang lớn hơn cho các nỗ lực giảm thiểu
biến đổi khí hậu.
Ngoại trưởng
Nga Sergei Lavrov cho biết, các mục tiêu của nước này ở Ukraine hiện đã
vượt ra ngoài khu vực miền đông Donbas, một dấu hiệu cho thấy Nga đang mở
rộng các mục tiêu chiến tranh của mình. Lavrov nói với RIA Novosti, một
đài truyền hình nhà nước, rằng các mục tiêu của Nga hiện không chỉ bao gồm các
khu vực Donetsk và Luhansk ở phía đông, mà còn cả Kherson và Zaporizhzhia ở
phía nam. Hôm thứ Ba, các quan chức Mỹ cảnh báo rằng Nga đang áp dụng “chiêu
bài sáp nhập” ở các khu vực mà họ chiếm đóng.
Ủy ban
Châu Âu sẽ thúc giục
các nước thành viên cắt giảm tiêu thụ khí đốt khoảng 15% trong bối cảnh lo ngại
nguồn cung từ Nga sụt giảm. Kế hoạch khẩn cấp được đưa ra sau khi Vladimir
Putin tuyên bố rằng khi Gazprom khởi động lại nguồn cung cho châu Âu
thông qua đường ống Nord Stream 1 vào thứ Năm, nhưng công suất sẽ giảm
đi đáng kể. Đường ống này đã chính thức đóng cửa để bảo trì. Một số người nghi
ngờ Nga đang dùng đường ống khí đốt làm công cụ chính trị để trả đũa việc EU ủng
hộ Ukraine.
Ukraine sẽ yêu cầu các trái chủ quốc tế gia
hạn thời gian trả nợ thêm hai năm – để nước này có thể dùng tiền vào mục
đích phòng thủ trước Nga. Chính phủ Ukraine hy vọng sẽ đàm phán xong việc hoãn
trả nợ vào giữa tháng 8, trước khi khoản thanh toán 1,2 tỷ USD đến hạn vào đầu
tháng 9. GDP của Ukraine ước tính đã giảm khoảng 40% kể từ khi bị Nga xâm lược
vào tháng 2.
Rishi
Sunak và Liz Truss
đã lọt vào vòng cuối cùng của cuộc đua trở thành lãnh đạo Đảng Bảo thủ Anh,
còn Penny Mordaunt bị loại. Người chiến thắng vòng cuối cùng sẽ thay thế
Boris Johnson làm Thủ tướng. Hôm thứ Tư, Mordaunt chỉ nhận được 105 phiếu bầu từ
các nghị sĩ Bảo thủ. Ngoại trưởng Truss được 113 người ủng hộ, trong khi cựu Bộ
trưởng Tài chính Sunak dẫn đầu với số phiếu 137. Hai ứng viên cuối cùng sẽ được
bầu chọn bởi khoảng 180.000 thành viên Đảng Bảo thủ, kết quả dự kiến được công
bố vào ngày 05/09.
Nghị viện Sri
Lanka đã bỏ phiếu bầu Ranil Wickremesinghe làm tân Tổng thống vào thứ
Tư. Ông vốn dĩ đang làm tổng thống lâm thời, sau khi Gotabaya Rajapaksa từ chức
vào tuần trước. Wickremesinghe được coi là đồng minh của người tiền nhiệm và
không được lòng công chúng; ngôi nhà của ông đã bị thiêu rụi trong bối cảnh biểu
tình bạo lực khiến cựu tổng thống phải chạy trốn.
TIÊU ĐIỂM
Putin khiến châu Âu lo lắng về khí đốt
Trong mười
ngày, các nhà lãnh đạo chính trị và doanh nghiệp châu Âu đã phải nín thở chờ
xem liệu Vladimir Putin có cho phép mở lại đường ống dẫn khí đốt theo kế hoạch
hay không. Nord Stream 1, vận chuyển hơn một phần ba lượng khí đốt tự nhiên xuất
khẩu của Nga sang Tây Âu thông qua Đức, đã bị đóng cửa vào ngày 11/07 để bảo
trì theo lịch trình, và dự kiến sẽ mở cửa trở lại vào thứ Năm. Dù đường ống có
thể sẽ được mở lại, nhưng công suất sẽ khác xa với mức bình thường của nó.
Vào tháng
6, Nga đã giảm 60% lượng khí đốt đi qua đường ống. Và Putin đã cảnh báo rằng sản
lượng có thể bị cắt giảm hơn nữa. Tổng thống Nga đổ lỗi cho việc đưa một tuabin
khí đến Canada để sửa chữa. Nhưng các nhà lãnh đạo châu Âu nghi ngờ có động cơ
chính trị nhiều hơn.
Sự gián đoạn
nguồn cung năng lượng hơn nữa sẽ làm tăng chi phí năng lượng vốn đã cao vọt của
châu Âu, và làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát gia tăng. EU đang chuẩn bị
cho điều tồi tệ nhất: Ủy ban châu Âu đã đưa ra đề xuất cho các chính phủ cắt giảm
tiêu thụ khí đốt khoảng 15%. Một mùa đông khó khăn đang chờ họ phía trước.
Thách thức về chính sách tiền tệ của ECB
Hôm thứ
Năm, Ngân hàng Trung ương châu Âu ECB cho biết sẽ tăng lãi suất lần đầu tiên
sau 11 năm. Lạm phát tăng mạnh – giá cả tăng với tốc độ hàng năm là 8,6% vào
tháng 6 – đã buộc họ phải hành động. Lãi suất phải tăng để hạ nhiệt nền kinh tế
của khu vực đồng euro.
Nhưng đừng
mong đợi một mức tăng lãi suất lớn. Chiến tranh ở Ukraine đã châm ngòi cho một
cuộc khủng hoảng năng lượng và hầu hết các chỉ số niềm tin đều đang cho thấy sự
suy thoái. Để đạt được cân bằng giữa hạ nhiệt lạm phát và ngăn chặn suy thoái,
ECB có lẽ sẽ vẫn tuân theo kế hoạch tăng lãi suất ở mức khiêm tốn 0,25 điểm phần
trăm đã được công bố trước đó.
Tuy nhiên,
lãi suất chỉ là một phần của vấn đề. Ngân hàng cũng phải công bố chi tiết
chương trình mua trái phiếu để đảm bảo rằng lợi tức trái phiếu của các quốc gia
đang mắc nhiều nợ – đặc biệt là Ý – không tăng quá cao, dẫn đến một cuộc khủng
hoảng nợ khác. Bản thân nước Ý cũng đang trải qua một giai đoạn bất ổn chính trị.
Tình hình này sẽ kiểm tra các giới hạn chính trị và pháp lý của ECB trong việc
thiết kế một chương trình như vậy.
Lý thuyết tiền tệ điên rồ của Thổ Nhĩ Kỳ
Tại
Brussels, Washington, và London, chủ đề của cuộc trò chuyện tại các ngân hàng
trung ương không phải là có nên tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát hay không,
mà là tăng bao nhiêu. Còn ở Ankara, câu chuyện lại hoàn toàn khác.
Khi ngân
hàng trung ương của Thổ Nhĩ Kỳ nhóm họp vào thứ Năm, hầu như chẳng ai mong chờ
một sự tăng lãi suất. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, tin rằng lãi
suất cao hơn là nguyên nhân gây ra lạm phát cao, chứ không phải là giải pháp
cho tình trạng này. Những người dám nghĩ khác, theo lời ông, chỉ là “bọn thất học
hoặc quân phản bội.” Ông đã sa thải ba thống đốc ngân hàng trung ương bất đồng
ý kiến với mình.
Bằng chứng
không đứng về phía Erdogan. Lạm phát ở Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên gần 80% kể từ khi
ngân hàng này giảm lãi suất vào cuối năm ngoái, gây áp lực lên người tiêu dùng.
Một cuộc thăm dò gần đây cho thấy hơn một phần ba người Thổ Nhĩ Kỳ không thể
đáp ứng các nhu cầu cơ bản của họ. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ
có sự quay đầu. Lãi suất ở Thổ Nhĩ Kỳ được tin là sẽ không đổi vào thứ Năm – bởi
vì Erdogan đã nói như vậy.
Phiên điều trần cuối cùng về vụ bạo loạn
06/01
Hôm thứ
Năm, phiên điều trần thứ tám và cuối cùng của Ủy ban Điều tra Bạo loạn ngày
06/01 của Quốc hội Mỹ sẽ diễn ra – được phát sóng trên truyền hình vào khung giờ
vàng. Ủy ban 06/01, được thành lập để điều tra vụ bạo loạn năm 2021 tại Điện
Capitol của những người ủng hộ Donald Trump, đã làm việc theo đúng quy trình.
Hàng triệu người đã theo dõi các phiên điều trần của ủy ban, lắng nghe một câu
chuyện quen thuộc với nhiều chi tiết cáo buộc đan xen. Họ đã nghe những cáo buộc
về âm mưu gây áp lực buộc phó tổng thống Mike Pence ‘đánh cắp’ cuộc bầu cử, loại
bỏ Tổng Chưởng lý, và thậm chí buộc Cơ quan Mật vụ đưa Trump đến Điện Capitol
trong khi bạo loạn đang diễn ra.
Phiên điều
trần hôm thứ Năm sẽ mổ xẻ quyết định không hành động của cựu tổng thống trong
suốt ngày hôm đó. Mục đích của ủy ban rõ ràng là vạch ra cơ sở để tiến hành một
cuộc truy tố liên bang tiềm năng đối với Trump. Một cuộc điều tra của bồi thẩm
đoàn riêng biệt ở bang Georgia cũng đang được tiến hành. Bóng đen của cuộc bầu
cử năm 2020 sẽ còn bao trùm nền chính trị Mỹ trong một thời gian dài nữa.
No comments:
Post a Comment