The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy,
biên dịch
05/10/2021
http://nghiencuuquocte.org/2021/10/05/the-gioi-hom-nay-05-10-2021/
Volvo, hãng sản xuất ô tô Thụy
Điển thuộc sở hữu của công ty ô tô Trung Quốc Geely, cho biết sẽ huy động 25 tỷ
krona Thụy Điển (2,86 tỷ USD) bằng cách niêm yết ở Stockholm. Đợt niêm yết này
cho thấy một sự thay đổi đáng kể đối với thương hiệu lấy an toàn làm trung tâm
này. Kể từ khi Ford, một nhà sản xuất ô tô của Mỹ, bán lại hãng cho Geely khoảng
một thập niên trước, Volvo đã tăng doanh số bán hàng và vươn lên dẫn trước
trong lĩnh vực điện hóa. Tất cả xe mới của hãng giờ đều chạy điện hoặc hybrid.
Abiy Ahmed tuyên thệ nhậm chức thủ tướng Ethiopia
nhiệm kỳ hai sau khi đảng của ông thắng cuộc bầu cử quốc hội hồi tháng 6 (với một
số khu vực bầu cử phải hoãn bỏ phiếu cho đến tuần trước). Chính phủ của ông
Abiy đã bị chỉ trích vì đàn áp một cuộc nổi dậy của người thiểu số ở vùng
Tigray. Liên Hợp Quốc nói cư dân trong khu vực đang đối mặt nạn đói do chính phủ
phong tỏa không thể vận chuyển hàng viện trợ.
Không quân Trung Quốc đã cho 50 máy bay
áp sát Đài Loan, đợt xâm phạm lớn nhất vào không phận của hòn đảo này. Tổng
cộng trong bốn ngày qua có khoảng 150 máy bay Trung Quốc tiến vào vùng nhận dạng
phòng không của Đài Loan, một chiến thuật đe dọa được Đảng Cộng sản nhiều lần sử
dụng trong năm qua để nhắc nhở hòn đảo rằng Trung Quốc coi đây là một phần lãnh
thổ thuộc chủ quyền của họ.
Giao dịch cổ phiếu của Evergrande và
hãng bất động sản Hopson Development đã bị đình chỉ trên sàn giao dịch
chứng khoán Hồng Kông khi các phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa
tin Hopson đang xem xét nắm 51% cổ phần mảng dịch vụ bất động sản của
Evergrande. Evergrande hiện đang nợ 300 tỷ USD, chủ yếu là ngắn hạn. Sự không
chắc chắn về tương lai của nó đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc khủng hoảng
tài chính rộng lớn hơn.
Quốc hội Nhật Bản đã bầu Kishida
Fumio làm thủ tướng thứ 100 của đất nước. Cuộc bỏ phiếu chỉ mang tính hình
thức, khi mà ông Kishida đã được chọn vào tuần trước cho vị trí lãnh đạo Đảng
Dân chủ Tự do cầm quyền. Ông dự kiến sẽ tập trung vào sức mạnh và an ninh của nền kinh tế, phản ánh những lo
lắng ngày càng tăng về Trung Quốc. Ông Kishida ngay lập tức kêu gọi tổng tuyển
cử vào ngày 31 tháng 10, có lẽ để tận dụng “tuần trăng mật” hậu bầu cử của
mình.
Chính phủ New Zealand đã từ bỏ tham vọng
chiến lược của mình là chỉ dỡ bỏ phong tỏa một khi covid-19 bị loại bỏ. Trong bối
cảnh số ca nhiễm biến thể Delta tiếp tục gia tăng, nước này đang áp dụng chiến
lược phổ biến hơn là nới lỏng phong tỏa trước khi hết covid, bắt đầu từ tuần
này. Hiện mới chỉ có 48% dân số được tiêm chủng đầy đủ; và phong tỏa sẽ chỉ được
dỡ bỏ khi con số đó đạt 90%.
Con số trong ngày:
28%, là tỷ lệ công nhân nhập cư của Trung Quốc thiếu nhà vệ sinh riêng.
TIÊU
ĐIỂM
Một cựu nhân viên
tố cáo Facebook
Vào thứ Ba, Frances Haugen, một cựu nhân viên
Facebook, người đã công bố hàng nghìn tài liệu của công ty cho Wall Street
Journal trước khi nghỉ việc vào tháng 5, sẽ ra điều trần trước Thượng viện
Mỹ. Lời khai của bà sẽ giúp xác nhận một loạt các tiết lộ của tờ báo này hồi
tháng trước. Trong đó có một chi tiết cho thấy bằng cách ưu tiên tương tác người
dùng, thuật toán của Facebook giúp khuyến khích nội dung chia rẽ và gây phẫn nộ.
Một tài liệu khác ghi lại cách Instagram, cũng của Facebook, làm trầm trọng
thêm chứng rối loạn hình ảnh cơ thể ở thiếu nữ tuổi teen.
Facebook chọn “lợi nhuận hơn an toàn”, bà
Haugen nói với chương trình tin tức truyền hình “60 Minutes” hôm Chủ nhật.
Facebook phủ nhận gây phân cực, và cho rằng đây là đặc tính chung của xã hội nằm
ngoài tầm kiểm soát của công ty. Song nghiên cứu riêng của công ty lại cho thấy
Instagram có hại hơn các nền tảng truyền thông xã hội khác về các vấn đề hình ảnh
cơ thể.
Trong bối cảnh đó, Facebook đã tạm dừng kế hoạch
ra mắt phiên bản Instagram “dành cho trẻ em.” Các nhà lập pháp sẽ đòi hỏi nhiều
hơn. Mặc dù hầu hết các phiên điều trần về công nghệ rất chia rẽ về mặt đảng
phái, nhưng họ đều thống nhất phải bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng.
Các công ty công
nghệ sức khỏe phụ nữ thu hút đầu tư
Các công ty “Femtech” đang giải quyết các vấn
đề sức khỏe phụ nữ vốn bị ngó lơ bởi giới nghiên cứu y tế, và qua đó đang rất
thu hút nhà đầu tư. Elvie, nổi tiếng với máy hút sữa đeo được, đã huy động được
97 triệu đô la trong năm nay. Kindbody, một hãng chuyên về khả năng sinh sản,
huy động được 122 triệu đô la, trong khi Flo, một ứng dụng theo dõi chu kỳ kinh
nguyệt, gọi được 65 triệu đô la. Hôm thứ Hai đến lượt Jennis, thuộc sở hữu của
vận động viên Olympic người Anh Jessica Ennis-Hill, công bố tài trợ mới cho một
ứng dụng giúp phụ nữ tối ưu hóa chu kỳ kinh nguyệt để tập thể dục. Khi giới đầu
tư mạo hiểm thường do nam thống trị dần nhận ra tầm quan trọng của lĩnh vực
này, thì “femtech” đang thu về tiền mặt.
Nhưng có những lý do để hoài nghi về tuổi thọ
của thuật ngữ này. Maven Clinic, một trung tâm y tế trực tuyến đã trở thành
công ty “femtech” đầu tiên đạt mức định giá 1 tỷ đô la, bác bỏ thuật ngữ này và
đang mở rộng điều trị cho cả nam giới. Tương tự là một số công ty khác. Và
“công nghệ sức khỏe” chính thống, mặc dù đến muộn trong cuộc chơi, cuối cùng
cũng nhìn thấy tiềm năng của thị trường chăm sóc sức khỏe phụ nữ. Dù từng nằm
bên lề, “femtech” có thể sẽ sớm trở thành một phần của ngành chăm sóc sức khỏe
kỹ thuật số.
Microsoft sắp công
bố Windows 11
Windows 10, được phát hành vào năm 2015, đáng
lẽ sẽ là phiên bản “cuối cùng” của hệ điều hành phổ biến của Microsoft. Các bản
cập nhật sẽ ổn định, nhỏ hơn và miễn phí. Nhưng thời thế đã thay đổi. Vào thứ
Ba công ty sẽ phát hành Windows 11. Phiên bản mới sẽ bao gồm một cải tiến đồ họa
đáng kể, tích hợp tốt hơn phần mềm làm việc từ xa của Microsoft, và cuối cùng
là khả năng chạy các ứng dụng được thiết kế cho Android, hệ điều hành được khoảng
80% điện thoại thông minh trên thế giới sử dụng.
Với mức giá tối thiểu dự kiến 140 đô la, nó
không hề rẻ. Người dùng Windows 10 sẽ được nâng cấp miễn phí nếu PC của họ đáp ứng
các thông số kỹ thuật tối thiểu. Song Microsoft lại thông báo Windows 11 yêu cầu
các chip tương đối mới, khiến người dùng thất vọng.
Nhưng doanh số bán hàng chậm có thể không bị ảnh
hưởng quá nhiều. Doanh thu 168 tỷ đô la của công ty trong năm tài chính kết
thúc vào ngày 30 tháng 6 năm 2021 được chia gần như đồng đều giữa điện toán đám
mây, phần mềm tập trung vào doanh nghiệp, và mảng quản lý cả Windows lẫn máy
trò chơi điện tử Xbox. Windows vẫn quan trọng – nhưng không còn quan trọng như
xưa.
Trao giải Nobel Y
Sinh
Giải Nobel Y Sinh đã được trao vào hôm thứ Hai
cho David Julius và Ardem Patapoutian. Các nghiên cứu của họ đã giúp giới khoa
học hiểu hơn về cách con người cảm nhận nhiệt độ và xúc giác, mà nếu không có sẽ
không thể tồn tại. Sau nhiều thế kỷ giải đáp những bí ẩn đó, chìa khóa hóa ra
chính là ớt.
Tiến sĩ Julius của Đại học California đã xác định
được một loại protein có thể cảm nhận nhiệt độ bằng cách cho nó tiếp xúc với
capsaicin, thành phần hoạt tính trong ớt mà cơ thể phản ứng như với nhiệt. Ông
và Tiến sĩ Patapoutian của Viện Nghiên cứu y sinh Scripps sau đó mỗi người độc
lập phát hiện ra một loại protein có thể cảm nhận được nhiệt độ lạnh, từ đó
giúp Tiến sĩ Patapoutian tìm hiểu cơ chế kích thích cơ học.
Song giải thưởng của họ khiến một số người ngạc
nhiên. Trong một năm mà ngành miễn dịch học trở thành tâm điểm, nhiều người dự
đoán danh hiệu sẽ thuộc về các nhà khoa học sản xuất vắc-xin covid-19. Có lẽ vẫn
chưa đến lượt họ.
No comments:
Post a Comment