Đằng sau vụ thanh trừng chấn động Trung Quốc
Hiếu Chân
24 tháng 10, 2021
https://saigonnhonews.com/thoi-su/trung-quoc/dang-sau-vu-thanh-trung-chan-dong-trung-quoc/
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/10/GettyImages-1233642992.jpg
Hình ảnh Chủ tịch Tập
Cận Bình trong viện bảo tàng mới xây để kỷ niệm 100 năm đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ảnh Kevin Frayer/Getty Images
Những kẻ đem thân khuyển mã cúc cung phục vụ cho
các nhà độc tài trong cuộc tranh giành quyền lực sớm muộn cũng sẽ bị triệt tiêu
vì lẽ thường tình qua cầu rút ván, hết mồi săn thì giết chó. Một ứng viên nặng
ký, có hiểu biết trực tiếp về cuộc đấu tranh quyền lực lâu dài của Chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình đã đột ngột bị thanh trừng và bị bắt giam, là một phần
sự thực như vậy.
*
Hồi đầu Tháng Mười, Phó Chính Hoa (Fu Zhenghua), Bộ trưởng Tư pháp
trong chính quyền Bắc Kinh bất ngờ bị Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung
Quốc điều tra vì tình nghi “vi phạm kỷ luật nghiêm trọng” – bước đầu
tiên dẫn tới hàng loạt biện pháp kỷ luật, cách chức và tống vào tù. Vụ thanh trừng
Phó Chính Hoa làm chấn động tầng lớp quan chức cao cấp của nước này vì Phó là
cánh tay rất đắc lực của Tập trong công cuộc đàn áp những thế lực đối lập, vun
đắp và củng cố địa vị tối cao của ông ta.
Lừa thầy phản bạn
để thăng quan tiến chức
Phó Chính Hoa, 66 tuổi, Ủy viên Ban Chấp hành
Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc, là một quan chức tiến nhanh trên con đường
quan lộ. Trước khi đảm nhiệm chức bộ trưởng Bộ Tư pháp, ông ta đã có nhiều năm
lãnh đạo bộ Công An nước này. Và khi còn ở ngành công an lẫn sau này ở ngành tư
pháp, ông ta là kẻ đứng sau các cuộc điều tra ở cấp cao, đẩy vô số quan chức và
nhà đấu tranh vào ngục tối. Bây giờ bản thân ông ta bị thanh trừng khiến người
ta nghi ngờ tính hợp pháp của các cuộc điều tra của ông ta trong quá khứ.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/10/GettyImages-1061310354.jpg
Phó Chính Hoa, Bộ
trưởng Tư pháp Trung Quốc (phải), ký thỏa thuận với Bộ trưởng Tư pháp Thổ Nhĩ Kỳ
Abdulhamit Gul tại Bắc Kinh tháng 11-2018. Đầu tháng này, Phó đã bị bắt giam để
điều tra. Ảnh Fuat Kabakci/Anadolu Agency/Getty Images
Thành tích vang dội nhất của Phó có lẽ là vụ đẩy
sếp cũ của ông ta là ông Chu Vĩnh Khang (Zhou Yongkang) vào tù năm 2013, giúp
ông Tập loại bỏ đối thủ nặng ký nhất để củng cố quyền cai trị ngay sau khi ông
Tập ngồi vào ghế Tổng bí thư kiêm Chủ tịch Trung Quốc.
Trước lúc bị bắt, Chu Vĩnh Khang là Ủy viên
Ban Thường vụ Bộ Chính trị, cơ quan đầu não của đảng Cộng sản và chế độ Bắc
Kinh. Trong nhóm lãnh đạo chóp bu, Chu phụ trách mảng “nội chính”, chịu trách
nhiệm giám sát và điều hành guồng máy các tổ chức công an, kiểm sát và tòa án của
chế độ. Những ai am tường cơ cấu tổ chức của các đảng Cộng sản đều biết, người
phụ trách nội chính bề ngoài chỉ giữ vị trí thứ năm thứ sáu trong nhóm chóp bu,
nhưng quyền lực thì vô cùng lớn, có thể khống chế cả tổng bí thư, chủ tịch nước,
thủ tướng vì lẽ bộ phận nội chính thường nắm trong tay hồ sơ bí mật về các quan
chức cao cấp nhất, cả thân nhân gia đình và vây cánh của họ. Chu Vĩnh Khang
cũng vậy, ông ta đã xây dựng một mạng lưới thông tin rộng lớn, cài cắm người
thân tín vào các cơ quan an ninh, cảnh sát và có nhiều kênh khác nhau cung cấp
cho ông ta những thông tin tình báo nhạy bén.
Nhưng đối với vị trí lãnh đạo cao nhất, Chu
không ủng hộ Tập Cận Bình mà bảo trợ cho đối thủ của Tập, cựu Bí thư Thành ủy
Trùng Khánh Bạc Hy Lai (Bo Xilai). Và đó là điều Tập không chấp nhận được.
Sau khi Tập lên nắm quyền, Phó Chính Hoa, một
điều tra viên đặc biệt nhạy bén lúc đó là Cục trưởng Cục An ninh công cộng, tức
là Giám đốc sở Công an Bắc Kinh kiêm Thứ trưởng bộ Công an, được bố trí vào ban
chỉ huy một đội điều tra bí mật được thành lập vào mùa Hè năm 2013 để thanh trừng
Chu Vĩnh Khang. Ở cương vị đó, Phó phục vụ cho Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung
ương – cơ quan điều hành chiến dịch “đả hổ diệt ruồi” do Tập phát động – do
Vương Kỳ Sơn (Wang Qishan), một đồng minh lâu năm của ông Tập, hiện giữ chức
Phó Chủ tịch Trung Quốc, đứng đầu.
Tháng Mười năm 2013, một năm sau khi Tập Cận
Bình lên làm Tổng Bí thư và Bạc Hy Lai đã vào tù đếm kiến, Chu biết chiếc thòng
lọng đã tròng vào cổ mình. Tháng Mười Hai 2013, Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị
nhận được báo cáo về vi phạm kỷ luật của Chu và quyết định đưa ông ta vào diện
điều tra đầy đủ như một phần trong chiến dịch chống tham nhũng do ông Tập chỉ
huy. Chu Vĩnh Khang hiện giờ đang phải thụ án tù chung thân sau khi bị kết tội
tham nhũng.
Vụ bắt giam Chu Vĩnh Khang, một Ủy viên Thường
vụ Bộ Chính trị đã phá vỡ nguyên tắc bất thành văn của đảng Cộng sản Trung Quốc
là không đụng tới các lãnh đạo trong Bộ Chính trị, dù đương nhiệm hay đã nghỉ
hưu.
Vụ án xe Ferrari
và đại hội đảng
Chống tham nhũng – thực chất là tiêu diệt các
cá nhân và phe cánh đối lập – là trận đánh lớn đầu tiên và kéo dài của ông Tập
và những người như Phó Chính Hoa đã góp công rất lớn vào đó. Nhưng trước khi
tham gia điều tra và tống giam Chu Vĩnh Khang, Phó Chính Hoa đã có một quá
trình “lập công dâng đảng” rất ấn tượng.
Phó đã ra một đòn quyết định giúp ông Tập Cận
Bình nổi lên trong cuộc sắp xếp nhân sự lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc tại đại
hội toàn quốc của đảng năm 2012.
Vào rạng sáng ngày 18 Tháng Ba năm 2012, con
trai 23 tuổi của Lệnh Kế Hoạch (Ling Jihua) đã chết tại chỗ khi chiếc Ferrari
mà anh ta lái với tốc độ cao gây tai nạn ở Bắc Kinh. Hai người phụ nữ ngồi trên
chiếc Ferrari được biết là hoàn toàn khỏa thân hoặc bán khỏa thân. Lúc ấy Lệnh Kế
Hoạch là Chánh Văn phòng Trung ương đảng, cánh tay thân cận nhất của Tổng bí
thư Hồ Cẩm Đào. Bản thân Lệnh cũng háo hức tham gia Ủy ban Thường vụ Bộ Chính
trị tại đại hội toàn quốc của đảng vào cuối năm đó. Vì thế, Lệnh ra sức sử dụng
quyền lực và các quan hệ với giới chức chóp bu để làm sai lệch hồ sơ, che giấu
hành vi phạm tội của con trai.
Với cương vị Cục trưởng Cục An ninh công cộng
Bắc Kinh kiêm Thứ trưởng Bộ Công An, Phó Chính Hoa có đầy đủ thông tin điều tra
về vụ tai nạn; và thay vì chỉ công bố thông tin về tai nạn giao thông, Phó đã kết
nối nó với quá trình “chạy án” của Lệnh Kế Hoạch và thủ đoạn đó đã ảnh hưởng đến
tình hình chính trị trong thời gian chuẩn bị đại hội toàn quốc, nơi ông Tập được
đưa lên còn Lệnh Kế Hoạch bị thanh trừng, phải vào nhà đá với bản án tù chung
thân.
Vụ án Lệnh Kế Hoạch được biết đã làm cho Giang
Trạch Dân (Jiang Zemin), khi ấy là một “thái thượng hoàng” trong giới chính trị
Trung Quốc, bất mãn với băng đảng của Hồ Cẩm Đào và Ôn Gia Bảo và kết quả là
trong đội ngũ quan chức hàng đầu của đảng sau đại hội năm 2012, tay chân của Hồ
và Ôn đã bị loại hết, thay bằng tay chân của Tập Cận Bình.
Phó cũng là người tổ chức và điều khiển vụ đàn
áp lớn, chống lại hàng trăm luật sư, nhà báo và nhà hoạt động nhân quyền Trung
Quốc vào Tháng Bảy năm 2015, được gọi là chiến dịch “709” – được đặt tên cho
ngày 9 Tháng Bảy mà nó bắt đầu. Trong mắt những người bị bắt, Phó là một quan
chức tàn nhẫn, không có tính người. Ở đâu có người bất mãn hay chống đối Tập Cận
Bình, ở đó có bàn tay đàn áp của Phó Chính Hoa.
Vẫn không tránh được
kiếp… “xuống chó”
Bất chấp thành tích đã được chứng minh là một
quan chức cảnh sát ưu tú và cam kết trung thành với Tập, tại sao Phó không được
ân sủng mà vẫn bị thanh trừng?
Tội lỗi cụ thể của Phó có thể sẽ được công bố
rõ ràng sau này khi cuộc điều tra đã kết thúc; nhưng theo báo Nikkei Asia, Phó bị thanh trừng một
phần do ông ta biết quá nhiều về những thủ đoạn của Tập Cận Bình trong khi ông
ta chỉ là “người ngoài cuộc” chứ không phải là thành viên trong nhóm cận thần
tin cậy của Tập. Dưới mắt Tập, Phó là một cán bộ có năng lực và mẫn cán
nhưng lại là một người không thể tin cậy hoàn toàn. “Không ai biết nhiều bí mật
đằng sau những vụ việc lớn làm rung chuyển chính trường Trung Quốc trong những
năm gần đây hơn Phó. Và điều này khiến ông ta trở nên nguy hiểm đối với ông Tập”,
báo Nikkei viết.
Cũng theo báo này, Tổng Bí thư Tập Cận Bình
nuôi dưỡng một sự ngờ vực sâu sắc và lâu dài đối với các tổ chức cảnh sát Trung
Quốc. Có ba thứ trưởng bộ Công an, kể cả Phó, hiện đã bị giam giữ kể từ nhiệm kỳ
chủ tịch thứ hai của ông Tập, bắt đầu vào năm 2018. Hai người kia là Mạnh Hoành
Vĩ (Meng Hongwei) bị bắt giam để điều tra vào năm 2018 và Tôn Lập Quân (Sun
Lijun), người bị thanh trừng vào năm 2020.
Đáng chú ý, Mạnh Hoành Vĩ là quan chức Trung
Quốc đầu tiên đảm nhiệm chức Chủ tịch của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế, thường
gọi là Interpol. Mạnh bị bắt trong một lần từ trụ sở Interpol ở châu Âu trở về
Trung Quốc thăm gia đình và suốt một thời gian dài Interpol không hề được thông
báo, cũng không biết tung tích của Mạnh cho đến khi ông ta xuất hiện “thú tội”
trên truyền hình Trung Quốc.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/10/GettyImages-853894170.jpg
Mạnh Hoành Vĩ mang
cà vạt đỏ, đứng bên tay phải Tập Cận Bình, khi chụp ảnh kỷ niệm hội nghị Đại hội
đồng Interpol lần thứ 86 tại Bắc Kinh tháng 9 2017 trong lúc Ngoại trưởng Vương
Nghị phải đứng ngoài rìa bên phải, khi ấy Mạnh là chủ tịch Interpol, còn nay
ông ta đã ngồi tù. Ảnh Lintao Zhang – Pool/Getty Images
Ở cấp thấp hơn, các cục trưởng cục an ninh
công cộng của Trùng Khánh và Thượng Hải cũng đã bị thanh trừng, gây chấn động mạnh
trong hàng ngũ cao cấp của công an Trung Quốc.
“Băng Chiết Giang”
độc chiếm giang hồ
Những người sống sót là bạn bè và người quen
mà ông Tập đã kết giao trong nhiều thập niên và có thể tin tưởng. Đó cũng là những
người đã trở thành vây cánh của ông Tập trong cái gọi là “băng Chiết Giang”, đối
nghịch với “băng Thượng Hải” của Giang Trạch Dân hoặc “băng Đoàn Thanh niên” của
Hồ Cẩm Đào.
Đầu tiên và quan trọng nhất trong số những
nhân vật này là Vương Hiểu Hồng (Wang Xiaohong), hiện là Thứ trưởng thứ nhất Bộ
Công an. Khi còn trẻ, ông Tập đã sống nhiều năm ở tỉnh Phúc Kiến và chiêu mộ
Vương ở đó. Khi Tập sang trị nhậm ở tỉnh Chiết Giang, Tập đã dẫn Vương theo rồi
tiếp tục giao cho Vương các chức vụ chủ chốt ở Bắc Kinh. Sự thân quen của hai
người này đã kéo dài hơn 30 năm.
Một nguồn tin ở Phúc Kiến mô tả Vương là “một
trong số ít những người bạn cũ mà Chủ tịch Tập có thể thực sự tin tưởng.” Vương
được cho là ứng cử viên nặng ký để trở thành bộ trưởng công an tiếp theo.
Hồi cuối Tháng Tám 2020, Vương đăng một bài
trên tạp chí của ngành cảnh sát, lên án những cán bộ mà ông ta gọi là “lưỡng diện
nhân” (người hai mặt), cảnh cáo “sẽ loại bỏ triệt để” những người “bề ngoài giả
vờ đi theo nhưng bí mật chống lại” và “những người khoanh tay đứng ngoài mà
không tỏ rõ lập trường”. Cụm từ “lưỡng diện nhân” cũng thường xuyên được ông Tập
sử dụng trong chiến dịch chống tham nhũng của mình. Phó Chính Hoa có thể là một
trong những kẻ mà Vương Hiểu Hồng cho là lưỡng diện nhân, do đó phải bị thanh
trừng.
Ngoài Vương, ông Tập còn hai người thân tín
trong lĩnh vực nội chính. Trần Dĩ Tân (Chen Yixin), một phụ tá thân cận của ông
Tập, hiện đang giữ chức Tổng thư ký Ủy ban Các vấn đề Chính trị và Pháp lý
Trung ương, cơ quan giám sát các bộ phận tư pháp và cảnh sát, bao gồm cả tòa án
và công tố. Và Đường Nghĩa Quân (Tang Yijun), người được chuẩn bị để kế nhiệm
Phó làm bộ trưởng tư pháp. Cả Trần và Đường thuộc “băng Chiết Giang”, gồm những
người từng là cấp dưới của ông Tập ở tỉnh Chiết Giang trong những năm 2000; họ
cũng tạo thành cốt lõi của phe Tập. Không giống như Phó, Trần và Đường là hai
thành viên thuần túy của phe Tập.
Ông Tập Cận Bình đã dành chín năm để kiểm soát
hoàn toàn các tổ chức cảnh sát. Câu hỏi bây giờ là liệu cuộc đàn áp Phó Chính
Hoa có đánh dấu sự kết thúc của những nỗ lực này hay không. Nhiều người trong đảng
tin rằng bức màn vẫn chưa hạ xuống. “Nếu ông Tập muốn có sự an toàn chính trị
hoàn hảo thì các cuộc đàn áp sẽ diễn ra mãi mãi. Không có hồi kết,” một nguồn
tin Trung Quốc nói.
--------------------------------------------------------------------------------------
Đọc thêm:
·
Tập
Cận Bình – nguy cơ lớn nhất của đảng Cộng sản Trung Quốc
·
Cuộc
thanh trừng “cách mạng văn hóa” phiên bản Tập Cận Bình
·
Chiến
dịch “chặt chém” của Tập Cận Bình dẫn đến loạt “tự thú trước bình minh”
No comments:
Post a Comment