Giới
chuyên gia: Đối tác Chiến lược không phải là dấu hiệu Việt Nam sẽ liên kết với
Mỹ
01/09/2023
Các chuyên
gia cho rằng khi Tổng thống Mỹ Joe Biden thăm Việt Nam vào ngày 10/9, nhiều khả
năng Washington và Hà Nội sẽ nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược, một bước
quan trọng trong quan hệ song phương, nhưng điều này không có nghĩa là Việt Nam
liên kết với Mỹ, theo VOA News.
Trong hệ thống phân cấp quan hệ ngoại giao của
Hà Nội, Quan hệ Đối tác Chiến lược là cấp độ thứ hai, chỉ sau cấp độ cao nhất
là Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Nhà Trắng ngày 28/8 cho biết Tổng thống Mỹ Joe
Biden sẽ tới Hà Nội vào ngày 10/9 để gặp Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Nguyễn Phú
Trọng, người giữ chức vụ cao nhất của đất nước, và các nhà lãnh đạo khác để thảo
luận về các biện pháp tăng cường hơn nữa hợp tác song phương.
Trong khi các chuyên gia cho rằng việc nâng cấp
quan hệ Việt-Mỹ thành Quan hệ Đối tác Chiến lược gần như chắc chắn nếu chuyến
thăm của ông Biden diễn ra theo đúng kế hoạch, họ nói rằng các nhà lãnh đạo Việt
Nam đang nâng cấp quan hệ đối tác của họ - xét trên bình diện rộng - như một biện
pháp phòng vệ trước sự hung hăng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Ông Gregory Poling, giám đốc Sáng kiến Minh bạch
Hàng hải Châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở thủ đô
Washington, nói với VOA: “Điều này không có nghĩa là Việt Nam đang di chuyển
vào quỹ đạo của Mỹ. Đây là chuyện Việt Nam vẫn đang duy trì quỹ đạo độc lập của
riêng mình – duy trì không gian riêng với Trung Quốc”.
Ông nói tiếp: “Nhờ điều này, có nhiều cơ hội để
hai bên hợp tác thực dựng và có chung lợi ích, nhưng Việt Nam sẽ không bước
sang phần sân của chúng ta”.
Thông
điệp từ Tổng thống Biden: Việt Nam muốn nâng tầm quan hệ với Mỹ tới đâu?
‘Mạng lưới quan hệ đối tác’
Trong năm qua, Việt Nam bận rộn trên mặt trận
ngoại giao, tìm cách nâng cấp quan hệ với nhiều nước trong khu vực.
Vào tháng 12, Việt Nam đã nâng cấp quan hệ với
Hàn Quốc lên Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, cấp độ cao nhất trong cấp bậc
ngoại giao của Việt Nam, ngang hàng với Trung Quốc, Nga và Ấn Độ.
Việt Nam cũng dự kiến sẽ ký kết Quan hệ Đối
tác Chiến lược Toàn diện với Australia trong năm nay, điều này được công bố sau
khi Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và người đồng cấp Penny Wong gặp nhau tại
Hà Nội vào ngày 22/8.
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cũng đến thăm
Hà Nội ngày 27/8. Tại đây, ông đã gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính và hai người thảo
luận về việc thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.
Ông Alexander Vuving, giáo sư tại Trung tâm
Nghiên cứu An ninh Châu Á Thái Bình Dương ở bang Honolulu, Mỹ, nói rằng những mối
quan hệ được tăng cường này là nỗ lực phối hợp của Hà Nội nhằm tạo ra một bức
tường thành chống lại Bắc Kinh.
GS. Vuving nói: “Việt Nam phải nâng cấp mối
quan hệ với tất cả các quốc gia này là những nước có thể giúp đỡ họ trong trường
hợp khủng hoảng hoặc thậm chí giúp họ tăng cường khả năng chống đỡ trước sự xâm
lấn của Trung Quốc”. Ông nói thêm: “Nếu chúng ta nhìn vào mạng lưới quan hệ đối
tác với tất cả các cường quốc quan trọng trong khu vực, chúng ta có thể an tâm
hơn một chút. Đó là chiến lược tổng thể của Việt Nam. Bắt tay với nhiều bên – một
dạng ‘lăng nhăng’ về địa chính trị”.
Các mối đe dọa đối với chủ quyền lãnh thổ của
Việt Nam thường diễn ra ở Biển Đông. Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam
mở rộng ra 200 hải lý tính từ bờ biển. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần
như toàn bộ vùng biển giàu tài nguyên với đường 9 đoạn – một bản đồ phân định
gây tranh cãi bao trùm hầu hết Biển Đông.
Ông Vuving nói rằng Trung Quốc “có các tàu cảnh
sát biển và tàu dân quân quấy rối và làm gián đoạn hoạt động thăm dò dầu khí của
Việt Nam mỗi ngày”. Ông cho biết: “Họ đang đẩy ngư dân Việt Nam ra khỏi vùng đặc
quyền kinh tế của chính Việt Nam”.
Ông Ray Powell, người đứng đầu Dự án Myoushu về
Biển Đông của Đại học Stanford, Mỹ, nói rằng việc [Trung Quốc] không ngừng cản
trở các hoạt động của Việt Nam trên biển là lý do hàng đầu để nâng cấp mối quan
hệ với Hoa Kỳ và các đối tác khác.
Ông Powell nói: “Áp lực liên tục mà Trung Quốc
đè lên [Việt Nam] từ mọi góc độ đã làm họ mong muốn tiếp tục nâng cao mức độ
quan hệ đối tác đó”. Ông nói thêm: “Về nhiều mặt, việc này là nhằm cân bằng lại
với Trung Quốc hơn là liên kết với Hoa Kỳ”.
VIDEO :
Tin
nói Tổng thống Mỹ sẽ kí thỏa thuận đối tác chiến lược với Việt Nam trong chuyến
thăm tháng 9
Đi thăng bằng trên dây
Năm nay đánh dấu 10 năm kể từ khi Washington
và Hà Nội thiết lập Quan hệ Đối tác Toàn diện. Mặc dù các chuyên gia cho rằng
chính quyền Biden mong muốn nâng lên hai cấp để đạt Quan hệ Đối tác Chiến lược
Toàn diện, nhưng các nhà lãnh đạo Việt Nam phải thận trọng để không chọc giận Bắc
Kinh ngay cả khi đang cố gắng chống lại sức mạnh ngày càng tăng của nước này.
Hà Nội và Washington bình thường hóa quan hệ
song phương vào năm 1995 và nâng lên thành Quan hệ Đối tác Toàn diện vào năm
2013. Quan hệ đối tác này là một tên gọi chính thức trong chính sách đối ngoại
của Việt Nam, đặt Hoa Kỳ vào cấp độ thứ ba trong số các đối tác ngoại giao của
Việt Nam.
Ông Nguyễn Khắc Giang, nhà nghiên cứu thỉnh giảng
tại Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore, nói rằng việc tiến thêm một bước lên
Quan hệ Đối tác Chiến lược có thể là kết quả của chuyến thăm của ông Biden khi
Hà Nội có những bước đi thận trọng nhằm giữ hòa khí với Bắc Kinh. “Việt Nam khá
cẩn thận trong việc cân bằng mối quan hệ đó với hai cường quốc”, ông Giang nói.
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng Quan hệ Đối tác
Chiến lược sẽ là một bước quan trọng để Việt Nam “tăng cường” năng lực hàng hải,
cho phép mua sắm vũ khí tiềm năng và gửi thông điệp tới Bắc Kinh.
“Rất mạnh mẽ, nó sẽ đáp lại áp lực của Trung
Quốc rằng nếu bạn đẩy tôi đi quá xa, thì tôi ít ra cũng có [sự hợp tác] của Hoa
Kỳ để giúp bảo vệ lợi ích quốc gia của chính tôi”, ông Giang nói.
No comments:
Post a Comment