Cù Tuấn biên dịch
Tóm tắt: Tấn công
chậm rãi nhưng có phương pháp, Ukraine đang làm suy yếu hỏa lực của Nga trên
bán đảo này
Hai tên lửa Ukraine đã bắn trúng trụ sở hạm đội Biển
Đen của Nga trước trưa 22/9. Lần này, không thể có sự che đậy nào nữa. Sau cuộc
tấn công của Ukraine vào một sở chỉ huy gần đó hai ngày trước đó, các nhà kiểm
duyệt đã xóa hầu hết các bài đăng trên mạng xã hội do người dân địa phương
viết. Nhưng cuộc tấn công giữa ban ngày ở trung tâm Sevastopol, trùng với thời
điểm có cuộc họp của các tướng lĩnh cấp cao, đã không thể bị bịt miệng được. Các
phòng chat địa phương ồn ào với những tin đồn. Một bài viết viết: “Ngày thứ 576
của cuộc chiến kéo dài ba ngày để chiếm Kyiv”. “Lằn ranh đỏ của chúng ta đâu
rồi? Đã đến lúc quét sạch những người Ukraine khát máu này khỏi mặt đất,” một
người khác nói. Trong bối cảnh Ukraina tuyên bố rằng họ đã giết chỉ huy hạm đội
và 34 sĩ quan khác, chính quyền Nga thậm chí còn bắt đầu bật còi báo động cảnh
báo sớm về các cuộc không kích - điều mà trước đây họ đã cố gắng tránh né không
làm.
Một năm rưỡi sau, cuộc chiến của Vladimir Putin đã
lan đến Crưm một cách nghiêm túc. Kể từ đầu mùa hè, Ukraine đã tăng cường tấn
công ồ ạt vào bán đảo do Điện Kremlin sáp nhập trong một cuộc đảo chính không
đổ máu vào năm 2014. Bằng cách sử dụng kết hợp máy bay không người lái mới sản
xuất trong nước và tên lửa hành trình do nước ngoài cung cấp, Ukraine đã tấn
công các căn cứ quân sự, căn cứ không quân và các trung tâm chỉ huy & kiểm
soát.
Vào ngày 13 tháng 9, một cuộc tấn công vào ụ tàu
Sevmorzavod ở Sevastopol đã tiêu diệt một tàu đổ bộ và một trong sáu tàu ngầm
lớp kilo có khả năng phóng tên lửa hành trình gần bờ biển Ukraine. Một ngày sau, máy bay không người lái và tên lửa hành trình của Ukraine
đã phá hủy hệ thống phòng không S-400 tiên tiến có giá xuất khẩu hơn 1 tỷ USD.
Vào ngày 23 tháng 9, một ngày sau cuộc tấn công vào sở chỉ huy, một loạt tên
lửa hành trình khác đã bắn trúng một bến tàu ở Sevastopol. Một cách chậm rãi và
có phương pháp, Ukraine đang giảm bớt hỏa lực Nga ở Crưm.
Các nguồn tin quân sự Ukraina cho biết các hoạt động
này không nhất thiết phải tự nó kết thúc. Đúng hơn, chúng nên được coi là phụ
trợ cho hai nỗ lực quan trọng hơn. Đầu tiên là cuộc phản công trên bộ đang diễn
ra của Ukraine, tập trung vào khu vực Zaporizhia ở phía đông bắc Crưm. Họ nói
rằng bất kỳ thành công nào của Ukraine trong việc làm suy giảm sức mạnh không
quân, đường sắt và hậu cần sẽ làm suy yếu quân đội Nga ở Zaporizhia, vốn được
hỗ trợ trực tiếp từ bán đảo này.
Trọng tâm thứ hai là cuộc đấu hải quân ở Biển Đen. Tại đây, Ukraine đang cố gắng hạn chế độc quyền trên biển của Nga và giành
lại quyền kiểm soát các tuyến đường vận chuyển quan trọng. Ukraine đang phá hủy
các tàu chiến của Nga ở bất cứ nơi nào có thể, và đẩy các tàu còn lại ra một
khoảng cách khiến việc tấn công các cảng, thành phố và hành lang biển mới trở
nên khó khăn nhất có thể. Quá trình này bắt đầu vào tháng 4 năm 2022 với vụ
đánh chìm tàu Moskva của Nga, bị trúng một tên lửa hành trình Neptune tự sản
xuất mà chính hải quân Ukraine cũng không chắc có nổ thành công hay không. Kể
từ đó Ukraine đã đánh chìm hoặc làm hư hại ít nhất 19 tàu Nga.
Nền kinh tế Ukraine dựa trên sự tồn tại của hành
lang biển mới ra vào Odessa, được công bố vào tháng 8 sau khi Nga từ chối gia
hạn thỏa thuận ngũ cốc. Sự an toàn của tuyến đường ôm sát bờ biển bên trong
lãnh hải Ukraine, phụ thuộc vào hai điều: việc đặt cược rằng Nga sẽ không nhắm
mục tiêu vào các tàu dân sự đi dưới cờ trung lập; và mối đe dọa trả đũa khả thi
nếu điều trên là chưa đủ.
Khả năng trả đũa của Ukraine thì đã có. Khi bắt đầu
cuộc chiến, các tàu chiến của Nga được bố trí ở vị trí gần Odessa một cách đầy
đe dọa. Ngày nay, chúng hiếm khi tiến vào vùng Tây Bắc Biển Đen - một thành
tích đáng chú ý đối với hải quân Ukraine khi không có một tàu chiến Nga nào
hoạt động. John Foreman, cựu tùy viên quốc phòng Anh ở Moscow và Kyiv, cho
biết: “Người Ukraine đã thích nghi để trở thành một hạm đội muỗi [sử dụng máy
bay không người lái, tên lửa và pháo binh của hải quân]”. “Đó là một chiến lược
ngăn chặn biển cổ điển mà những nước khác đã sử dụng để chống lại Hải quân
Hoàng gia [Anh] trong quá khứ.”
Các chiến lược gia của Ukraine luôn xác định Crưm là
gót chân Asin của Nga: rất quan trọng đối với khả năng triển khai sức mạnh và
giữ vững các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, nhưng dễ bị cắt đứt. Một bài báo do
Tổng tư lệnh Ukraine, Valery Zaluzhny, đồng sáng tác vào tháng 9 năm 2022, đã
nhấn mạnh sự cần thiết phải làm cho “cảm giác [khó chịu ở Crưm] trở nên gay
gắt, tự nhiên và hữu hình hơn”. Hoàn cảnh mới đã tăng thêm tính cấp bách cho
mục tiêu đó. Cuộc phản công vẫn chưa tạo ra bước đột phá mà nhiều người mong
đợi - cụ thể là nó chưa đưa Crưm vào tầm bắn của pháo binh từ phía bắc. Áp lực
phải được tạo ra theo một cách khác.
Điều quan trọng hơn nữa là những khả năng tấn công
mới nằm trong tay các nhà hoạch định quân sự Ukraine. Các dòng tài chính cung
cấp cho các nhà sản xuất máy bay không người lái vào đầu năm 2023 đang cung cấp
các máy bay không người lái trên không và trên biển mới. Một số máy bay không
người lái của hải quân, như “Sea Baby”, được sử dụng để tấn công cầu Kerch nối
thẳng Nga với Crưm, đã được phát triển trong nhiều năm. Nhưng những loại khác,
như loại ngư lôi, dưới nước “Marichka”, có sức công phá 450kg, đã xuất hiện gần
đây hơn.
Ukraine cũng có sẵn các tên lửa mới: các tên lửa
hành trình Storm Shadow/SCALP được cung cấp đều đặn từ Anh và Pháp, và một
phiên bản đất đối đất mới của Neptune đã đánh chìm tàu Moskva. Một nguồn tin
trong bộ tham mưu Ukraine cho biết: “Có thay đổi lớn là chúng tôi đã nhận được
tên lửa và thông tin tình báo mới”. “Ngay khi chúng tôi có mục tiêu và có thể
bắn trúng nó, đây chính xác là những gì chúng tôi sẽ làm.” Các tên lửa hành
trình khác đang được triển khai. Nguồn tin cho biết: “Chúng tôi muốn một loại
tương tự như Kalibr và Kh-101 của Nga”, đồng thời lưu ý rằng tốc độ, khả năng
cơ động và khả năng tàng hình của những loại vũ khí này khiến chúng khó bị đánh
chặn.
Hanna Shelest, một chuyên gia an ninh có trụ sở tại
Odessa, cho biết Ukraine sẽ không cần phải tìm kiếm chuyên môn ở đâu xa. Bà
nói, siêu cường tên lửa một thời có một số dự án “điên rồ…đẳng cấp thế giới”
đang được phát triển trước năm 2014. Các dự án này bị đóng băng vì thiếu tài
chính hoặc trong một số trường hợp là do bị phá hoại. “Có nhiều trường hợp tài
liệu biến mất hoặc không được ký.” Một số dự án này đã bị hủy bỏ. Việc tạo ra
một tên lửa mới thường mất khoảng 10 năm, nhưng việc đưa các nguyên mẫu cũ ra
thị trường sẽ nhanh hơn nhiều.
Tuy nhiên, mặc dù Ukraine tiếp tục giành được những
thành công trước đối thủ mạnh hơn của mình, vẫn chưa rõ liệu thời điểm bùng nổ
có đến hay không. Andrii Ryzhenko, một thuyền trưởng hải quân Ukraine đã nghỉ
hưu, cho biết chiến dịch làm cho Crưm trở nên không bền vững sẽ tiếp tục diễn
ra trong mùa đông. Sự xuất hiện dự kiến của tên lửa ATACMS của Mỹ, được Tổng
thống Joe Biden hứa hẹn vào tuần trước, sẽ giúp mở rộng phạm vi tấn công. Ông
Ryzhenko nói: “Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm ra những điểm yếu của Nga và tiếp tục
làm suy yếu khả năng phòng thủ và hậu cần của Nga”.
Nga đang điều chỉnh chiến thuật để đối phó với mối
đe dọa mới này. Họ đã di chuyển một số tàu của mình đến các cảng an toàn hơn,
như Novorossiysk trên Biển Đen. Nhưng tầm quan trọng về mặt tâm lý của Crưm đối
với quyền lực cai trị của ông Putin có nghĩa là ông có thể sẽ tiếp tục bám trụ.
Ukraine đã làm suy giảm đáng kể “tỷ lệ sức mạnh hải quân” của Nga, một biện
pháp hoạt động mà nước này sử dụng để tính đến số lượng máy bay không người
lái, radar, pháo binh trên bờ, v.v., cũng như các tàu chiến, mặc dù vẫn còn lâu
Ukraine mới đạt được mức ngang bằng. Khi bắt đầu chiến tranh, hải quân Ukraine
đưa ra tỷ lệ sức mạnh này giữa Nga:Ukraine là 12:1. Hiện tại nó đang đứng ở mức
4:1. “Người Nga vẫn chiếm thế thượng phong,” Thuyền trưởng Ryzhenko thừa nhận.
.
Bài gốc :
https://www.economist.com/.../25/war-has-arrived-in-crimea
ECONOMIST.COM
War has arrived in Crimea
No comments:
Post a Comment