Bản
đồ mới của Trung Quốc gây ‘bão’, tại sao?
02/09/2023
https://www.voatiengviet.com/a/ban-do-moi-cua-trung-quoc-gay-bao-tai-sao/7251290.html
Trung Quốc
đã khiến nhiều nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương khó chịu khi công bố một
bản đồ chính thức tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông, cũng như các
khu vực có tranh chấp với Ấn Độ và Nga, và các phản đối chính thức vẫn tiếp tục
tăng.
https://gdb.voanews.com/A6E34BCE-0D76-4471-9B76-BF71C5F422E8_w650_r1_s.jpg
Bản đồ được chính thức chức chấp thuận của Trung Quốc bao gồm các đảo và
khu vực Bắc Kinh tuyên bố có chủ quyền tại Biển Đông được in tại Trường Sa, tỉnh
Hồ Nam, ngày 27/2/2015.
Trung Quốc nhận chủ quyền những gì?
Bộ Tài nguyên Thiên nhiên Trung Quốc đã công bố
bản đồ quốc gia “tiêu chuẩn” mới vào ngày 28/8, một phần trong nỗ lực liên tục
nhằm loại bỏ “các bản đồ có vấn đề”. Trong đó, Trung Quốc thể hiện rõ cái gọi
là đường chín đoạn, phân định cái mà họ cho là biên giới trên biển, tuyên bố chủ
quyền gần như toàn bộ Biển Đông. Bản đồ hiện tại và các phiên bản khác gần đây
bao gồm thêm một đoạn thứ 10 ở phía đông Đài Loan.
Ở góc cực đông bắc của Trung Quốc, giáp biên
giới với Nga, bản đồ cho thấy đảo Bolshoy Ussuriysky, một hòn đảo ở ngã ba sông
Amur và Ussuri, là lãnh thổ của Trung Quốc, mặc dù hai nước Nga-Trung đã ký một
thỏa thuận gần 20 năm trước để phân chia hòn đảo này.
Dọc biên giới phía nam với Ấn Độ, bản đồ cho
thấy Arunachal Pradesh và cao nguyên Doklam, nơi Trung Quốc và Ấn Độ đã tranh
chấp từ lâu, rõ ràng là nằm trong biên giới Trung Quốc, cùng với Aksai Chin ở
khu vực phía tây mà Trung Quốc kiểm soát nhưng Ấn Độ vẫn tuyên bố chủ quyền.
Các nước đã phản ứng như thế nào?
Tuyên bố chủ quyền lâu đời của Trung Quốc ở Biển
Đông đã khiến nước này rơi vào thế đối đầu căng thẳng với Indonesia, Việt Nam,
Malaysia, Brunei và Philippines, tất cả các nước này đều có tuyên bố chủ quyền
cạnh tranh nhau. Trung Quốc và Ấn Độ đã xảy ra chiến tranh ở biên giới vào năm
1962, và ranh giới tranh chấp đã dẫn đến tình trạng đối đầu kéo dài 3 năm giữa
hàng chục nghìn binh sĩ Ấn Độ và Trung Quốc ở khu vực Ladakh. Một cuộc đụng độ
ba năm trước trong khu vực đã giết chết 20 binh sĩ Ấn Độ và 4 binh sĩ Trung Quốc.
Sau khi bản đồ của Trung Quốc được công bố, Ấn
Độ đã phản ứng trước, cho rằng tuyên bố của Trung Quốc là không có cơ sở. Phát
ngôn viên Bộ Ngoại giao Ấn Độ Arindam Bagchi nói “những bước đi như vậy của
phía Trung Quốc chỉ làm phức tạp thêm việc giải quyết vấn đề biên giới”. Ấn Độ
đã khiếu nại chính thức vào ngày 29/8 thông qua các kênh ngoại giao.
Malaysia sau đó bác bỏ “tuyên bố đơn phương” của
Trung Quốc và nói thêm rằng bản đồ này không mang tính ràng buộc pháp lý với
Malaysia. Việt Nam, Đài Loan, Indonesia và Philippines là các nước tiếp theo
lên tiếng phản đối.
Việt Nam nói các yêu sách này vi phạm chủ quyền
của Việt Nam đối với các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cũng như quyền tài phán
đối với các vùng biển của Việt Nam và cần được coi là vô hiệu vì chúng vi phạm
Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển. Để minh họa cho việc Hà Nội coi đường
chín đoạn là khiêu khích như thế nào, Việt Nam vào tháng 7 đã cấm bộ phim nổi
tiếng “Barbie” vì nó bao gồm hình ảnh bản đồ thể hiện các yêu sách chủ quyền của
Trung Quốc.
Hòn đảo tự trị Đài Loan mà Trung Quốc tuyên bố
là của mình cũng bác bỏ đường chín đoạn và các yêu sách về Biển Đông của Bắc
Kinh.
Các yêu sách lãnh thổ đôi khi dẫn tới sự đối đầu
trực tiếp. Cách đây hơn một tuần, các tàu Philippines đã vượt qua vòng phong tỏa
của tàu tuần duyên Trung Quốc tại khu vực tranh chấp trên Biển Đông để cung cấp
hàng tiếp tế cho lực lượng Philippines bảo vệ bãi cạn tranh chấp.
Để phản hồi về bản đồ, Bộ Ngoại giao
Philippines đã trích dẫn phán quyết năm 2016 của tòa án trọng tài ở The Hague
theo Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển, trong đó phần lớn vô hiệu hóa yêu
sách của Trung Quốc đối với hầu như toàn bộ Biển Đông và ủng hộ Philippines “kiểm
soát tài nguyên trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý.”
Nga, nước mà sự hỗ trợ của Trung Quốc trong cuộc
chiến chống Ukraine là rất quan trọng, vẫn chưa phản hồi.
Trung Quốc nói gì?
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông
Văn Bân đã bỏ qua các câu hỏi hôm 31/8 về các chi tiết cụ thể của đường chín đoạn
và lý do Trung Quốc sử dụng đường chín đoạn trong những năm gần đây. Ông Uông
chỉ nói với các phóng viên rằng “lập trường của Trung Quốc về Biển Đông là nhất
quán và rõ ràng”.
Ông cũng không trực tiếp đề cập tới các phản đối,
chỉ nói rằng việc cập nhật bản đồ được “thực hiện thường xuyên hàng năm” với mục
đích cung cấp bản đồ tiêu chuẩn và “giáo dục công chúng sử dụng bản đồ theo các
quy tắc”.
Ông nói: “Chúng tôi hy vọng các bên liên quan
có thể nhìn nhận sự việc một cách khách quan và hợp lý.”
Tại sao lại là lúc này?
Bản đồ quốc gia là sản phẩm được xuất bản hàng
năm và có thể được phát hành bất cứ lúc nào, và Trung Quốc biết rõ rằng các
tuyên bố của họ gây tranh cãi.
Cho nên quan trọng ở đây là việc Bắc Kinh chọn
công bố bản đồ ngay sau cuộc họp cuối tháng 8 của các quốc gia BRICS - Brazil,
Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - và ngay trước khi Trung Quốc tham gia các
cuộc họp cấp cao nhất của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á và Khối 20 nước giàu
và nước đang phát triển.
Tại các cuộc họp BRICS, mối quan hệ Trung-Nga
được nhìn nhận rộng rãi là được củng cố khi nhóm này bỏ phiếu ủng hộ đề xuất do
Bắc Kinh và Moscow thúc đẩy mời Iran và Ả Rập Xê-út, cùng với 4 nước khác, tham
gia.
Bên lề thượng đỉnh, Thủ tướng Ấn Độ Narendra
Modi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thậm chí còn nói về vấn đề biên giới
tranh chấp giữa hai nước, đồng ý tăng cường nỗ lực giảm căng thẳng.
Hầu hết các chính phủ mà Trung Quốc có tranh
chấp ở Biển Đông đều là thành viên ASEAN và Ấn Độ sẽ chủ trì các cuộc đàm phán
G20.
Khi công bố bản đồ vào thời điểm hiện tại, Bắc
Kinh được nhiều người coi là đang phát đi tín hiệu rằng họ không có ý định rút
lui bất kỳ tuyên bố chủ quyền nào của mình và đảm bảo rằng các quốc gia khác
trong khu vực không lãng quên quan điểm của Bắc Kinh.
No comments:
Post a Comment