THỎA THUẬN DI CƯ PHÁP - ANH : BÓNG TỐI NHÂN ĐẠO (Phan Minh / RFI)

 

Thỏa thuận di cư Pháp - Anh : Bóng tối nhân đạo

Phan Minh  -  RFI

Đăng ngày: 11/07/2025 - 14:07  -  Sửa đổi ngày: 11/07/2025 - 15:02

 https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20250711-th%E1%BB%8Fa-thu%E1%BA%ADn-di-c%C6%B0-ph%C3%A1p-anh-b%C3%B3ng-t%E1%BB%91i-nh%C3%A2n-%C4%91%E1%BA%A1o

 

Thỏa thuận di cư Pháp – Anh, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm, hội nghị tái thiết Ukraina là những chủ đề được báo chí Pháp khai thác nhiều hôm nay, 11/07/2025.

 

HÌNH :

Thủ tướng Anh Keir Starmer (T) tiếp tổng thống Pháp Emmanuel Macron ở Luân Đôn, Anh Quốc, ngày 10/07/2025. via REUTERS - Leon Neal

 

Trang nhất và bài xã luận của tờ Libération bày tỏ bất bình về thỏa thuận di cư mà tổng thống Pháp Emmanuel Macron và thủ tướng Anh Keir Starmer ký kết hôm qua, 10/07, ở Luân Đôn. Hai nước thông báo về một dự án thử nghiệm nhằm trao đổi những di dân bị bắt ở hai bên bờ biển Manche. Các tổ chức nhân đạo gọi đây là một kế hoạch “ghê tởm”, cho thấy chính sách nhập cư của Pháp ngày càng bị siết chặt.

 

Nhật báo thiên tả xem thỏa thuận nêu trên như một trò đùa kỳ quặc. Tuy nhiên, cả hai nhà lãnh đạo đều khẳng định đây không phải là một thay đổi lớn. Tổng thống Macron nhấn mạnh thỏa thuận này vẫn cần được ngành tư pháp của Pháp nói riêng và châu Âu nói chung phê duyệt. Thủ tướng Starmer thì lặp đi lặp lại ba lần rằng đây chỉ là một “dự án thử nghiệm”, và cũng nhấn mạnh thỏa thuận quan trọng nhất hiện nay giữa Paris và Luân Đôn chính là dự án hợp tác về quốc phòng và hạt nhân.

 

Cả hai nhà lãnh đạo đã nói về mô hình “một vào một ra” : mỗi di dân được tiếp nhận sẽ đi kèm với một người bị trả về. Thỏa thuận này không phải để làm vừa lòng các chính trị gia bảo thủ như Nigel Farage hay Bruno Retailleau, mà là để hai nước có thể tập trung vào cuộc chiến với Nga. Tuy nhiên, Hội Chữ thập đỏ Anh Quốc đã gọi thỏa thuận này là “nguy hiểm và không hiệu quả”, và chính sách này chỉ làm gia tăng tư tưởng dân túy.

 

Những di dân cho biết đang sống trong điều kiện ngày càng khắc nghiệt vì chính sách đàn áp này. Thị trưởng thành phố Dunkerque, Patrice Vergriete, cho biết phần lớn những người vượt biển thành công đều hưởng quyền xin tị nạn ở Vương Quốc Anh, và vấn đề thực sự, theo ông Vergriete, là số người vô tội bị chết đuối và điều đó không phải do Putin gây ra.

 

Ursula von der Leyen vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm

Vẫn tại châu Âu, tờ Le Figaro dành trang nhất cho sự kiện Nghị Viện Châu Âu hôm qua tổ chức bỏ phiếu bất tín nhiệm chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen tại Strasbourg. Cuộc bỏ phiếu do một nghị viên cực hữu người Rumani, Gheorghe Piperea, khởi xướng nhằm tố cáo sự thiếu minh bạch trong vụ bê bối gọi là “Pfizergate”, liên quan đến các tin nhắn giữa bà von der Leyen với giám đốc điều hành Pfizer trong quá trình đàm phán mua vac-xin Covid-19 cho Liên Hiệp Châu Âu (EU).

 

Bản kiến nghị đã bị bác với 360 phiếu chống, 175 phiếu ủng hộ và 18 phiếu trắng, còn rất xa mức đa số 2/3 cần thiết để lật đổ chủ tịch Ủy Ban Châu Âu. Tuy chủ tịch Ủy Ban Châu Âu chưa bị đe dọa trực tiếp, nhưng cuộc bỏ phiếu này là một lời cảnh báo chính trị nghiêm trọng, nhất là khi chỉ mới một năm trước bà von der Leyen còn rất được lòng nguyên thủ các nước châu Âu.

 

Nhật báo thiên hữu nhận định Nghị Viện Châu Âu đang ngày càng trở nên chia rẽ. Một số đảng như Renew (trung dung) và các đảng Xã Hội tuy không ủng hộ bản kiến nghị do phe cực hữu đề xuất, nhưng đã tận dụng cơ hội này để bày tỏ sự bất mãn. Họ chỉ trích đảng Nhân Dân Châu Âu (EPP), ủng hộ bà von der Leyen, có xu hướng bắt tay với các đảng dân tộc chủ nghĩa trong các cuộc bỏ phiếu gần đây. Ursula von der Leyen cũng bị cáo buộc không đứng về một phe nào một cách rõ ràng và để mặc cho các liên minh nguy hiểm hình thành.

 

Dù bản kiến nghị đã bị bác, nhưng các nhóm trung dung cảnh báo rằng sự ủng hộ của họ không phải là vô điều kiện. Trong khi đó, phe Xã Hội đã dùng lá phiếu của mình như một con bài mặc cả : họ đồng ý bác bỏ kiến nghị nói trên để đổi lấy cam kết giữ nguyên Quỹ xã hội châu Âu trong ngân sách của Liên Âu.

 

Le Figaro mỉa mai rằng sự kiện này cho thấy Nghị Viện Châu Âu đang ngày càng giống Quốc Hội Pháp, định chế đầy chia rẽ, đe dọa sự ổn định, và có nguy cơ trở nên không thể điều hành được. Những cuộc bỏ phiếu quan trọng sắp tới về nhập cư và khí hậu sẽ càng cho thấy rõ rạn nứt trong nội bộ Nghị Viện.

 

Tờ báo kết luận rằng khi cố gắng duy trì một liên minh linh hoạt trải dài từ phe Xanh đến phe dân tộc chủ nghĩa của thủ tướng Ý Giorgia Meloni, Ursula von der Leyen đang tự đặt mình vào thế nguy hiểm. Bà cũng bị chỉ trích vì phong cách lãnh đạo chuyên quyền và độc đoán. Các đồng minh như phe Xanh, Xã Hội và trung dung ngày càng khó chấp nhận việc bà phá vỡ các chính sách môi trường tiến bộ trước đây và có dấu hiệu ngả theo lập trường dân tộc chủ nghĩa trong vấn đề nhập cư. Ngoài ra, thái độ bị cho là nhún nhường trong cuộc chiến thương mại do tổng thống Mỹ Donald Trump khơi mào cũng là chủ đề được thảo luận sôi nổi tại Nghị Viện.

 

Liên Âu tích cực tái thiết Ukraina

 

Về tình hình Ukraina, trang nhất của tờ Les Echos quan tâm đến việc Liên Hiệp Châu Âu đang tìm cách huy động tối đa nguồn lực cho công cuộc tái thiết Ukraina tại hội nghị ở Roma, Ý.

 

Tại hội nghị diễn trong hai ngày 10 và 11/07, khối 27 nước đã tuyên bố muốn huy động tới 10 tỷ euro cho công cuộc tái thiết đất nước bị Nga bắn phá từ hơn 3 năm qua. Đây là hội nghị thứ tư về vấn đề này, sau các hội nghị ở Lugano, Luân Đôn và Berlin, với sự tham gia của 5.000 người : khoảng 15 nguyên thủ quốc gia, 40 tổ chức quốc tế và gần 2.000 doanh nghiệp. Ngoại trưởng Ý Antonio Tajani khẳng định : “Chúng tôi muốn gửi đi thông điệp rằng Kiev không đơn độc.”

 

Theo nhật báo kinh tế, tổng chi phí tái thiết Ukraina ước tính vượt quá 500 tỷ euro. Riêng thiệt hại trực tiếp do chiến tranh gây ra kể từ năm 2022 đã lên tới 170 tỷ euro. Trong số này, hơn 18 tỷ liên quan đến hạ tầng giao thông với hơn 25.000 km đường sá, 340 cây cầu và khoảng một nửa mạng lưới đường sắt bị phá hủy. Khoảng 33% nhà ở hư hại, ảnh hưởng đến hơn 2,5 triệu hộ gia đình. Các cơ sở hạ tầng giao thông chiếm 21% thiệt hại, trong khi các lĩnh vực khai khoáng và năng lượng chiếm 12%.

 

Thủ tướng Giorgia Meloni đã hình dung về một “phép mầu kinh tế Ukraina”, tương tự như những gì Ý từng trải qua sau Đệ Nhị Thế Chiến. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cũng kêu gọi thiết lập một “Kế hoạch Marshall” mới cho nước mình, giống như kế hoạch tái thiết châu Âu cách đây 80 năm.

 

Một trong những mục tiêu chính của hội nghị lần này là trấn an và thu hút nhà đầu tư tư nhân. Bà Meloni tuyên bố : “Đừng ngại đầu tư, xây dựng và tái thiết Ukraina. Đây không phải là một canh bạc rủi ro, mà là đầu tư cho hòa bình, cho tăng trưởng kinh tế của châu Âu và cho an ninh của chính chúng ta.” Bà Ursula von der Leyen thì cho biết các khoản đầu tư sẽ được dùng để khôi phục doanh nghiệp, xây dựng nhà cửa, mở lại bệnh viện và bảo đảm an ninh năng lượng.

 

Ông Jérémie Pellet, tổng giám đốc tổ chức Expertise France, nhấn mạnh điều quan trọng nhất là Ukraina phải chứng minh có thể tạo ra một môi trường hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Cơ quan này đang hoạt động mạnh tại Ukraina, với khoảng 60 nhân viên và hơn 15 dự án, trong đó có việc xây dựng một bệnh viện ở Odessa để điều trị cho các cựu chiến binh và cung cấp chân tay giả.

 

Theo ông Pellet, nhờ chương trình “EU4Reconstruction” do EU tài trợ và do Expertise France thực hiện, các đô thị quy mô trung bình ở Ukraina sẽ được hỗ trợ để nâng cao khả năng quản lý đầu tư tái thiết một cách hiệu quả. Cụ thể là đào tạo nhân lực tại địa phương nhằm lựa chọn đúng dự án và huy động nguồn tài chính phù hợp. Điều này sẽ giúp tăng niềm tin cho các doanh nghiệp tư nhân khi quyết định đầu tư vào Ukraina.

 

Mafia Trung Quốc gây sóng gió cho ngành dệt may châu Âu

 

Trang nhất của tờ Le Monde cảnh báo về tầm ảnh hưởng của mafia Trung Quốc ngày càng lan rộng trong ngành dệt may ở nhiều nước châu Âu, điển hình là Ý. Từ tháng 07/2024, thị trấn nhỏ Prato, ở phía bắc nước Ý, đã trở thành hiện trường của nhiều vụ án hình sự nghiêm trọng, như cố ý phóng hỏa, tấn công bằng dao và nhiều hình thức đe dọa khác nhau. Nằm trong khu công nghiệp Macrolotto nổi tiếng với các xưởng may, Prato là trung tâm dệt may lớn nhất châu Âu, hiện phần lớn do các doanh nhân người Trung Quốc kiểm soát.

 

Khu vực này, còn được gọi là “Chinatown” địa phương, hoạt động không ngừng nghỉ, với việc sản xuất và giao hàng dựa trên nguyên tắc kín đáo. Tuy nhiên, tình trạng bạo lực gia tăng đã biến nơi đây thành một “cuộc chiến móc áo”, một cuộc tranh giành sặc mùi mafia để kiểm soát thị trường hàng giả trong ngành thời trang nhanh, với doanh thu phi pháp ước tính lên đến hơn 1,2 tỷ euro mỗi năm ở vùng Toscana.

 

Ông Luca Tescaroli, công tố viên tại Prato, so sánh mức độ bạo lực hiện nay với mafia Sicilia vào những năm 1980, nhấn mạnh mafia Trung Quốc tại đây từng bị đánh giá thấp và giờ đã trở thành một mối đe dọa nghiêm trọng.

 

Cuộc xung đột càng leo thang từ đêm 06/07/2024, khi Chang Meng Zhang, một nhân vật có tiếng trong ngành móc áo, bị tấn công dã man bằng dao trong một quán bar nổi tiếng với giới “đầu sỏ” ngành dệt may. Sự kiện này tượng trưng cho mức độ tàn bạo trong cuộc chiến giữa các băng nhóm mafia.

 

Bạo lực còn được thể hiện qua các hành động đe dọa, chẳng hạn như đặt quan tài trước một khách sạn vào tháng 10/2024, hoặc các vụ ám sát ở ngoài Prato, như ở Roma vào tháng 04/2025. Các vụ đốt hàng hóa cũng diễn ra ở nhiều nơi tại châu Âu.

 

Ngành dệt may ở Prato, trụ cột kinh tế địa phương, phụ thuộc nhiều vào nguồn lao động di cư, bị bóc lột trong những điều kiện gần như nô lệ. Công nhân, chủ yếu là người Pakistan và Sri Lanka, làm việc nhiều giờ, thường trong tình trạng không có giấy tờ, bị kiểm soát chặt chẽ và sống trong hoàn cảnh khó khăn.

 

Cảnh sát và tòa án đã tiến hành nhiều cuộc điều tra chuyên sâu. Hiện có sáu công tố viên chuyên phụ trách những hồ sơ liên quan đến mafia ngành dệt may, đồng thời nhiều doanh nhân bị đe dọa đã nhận lời làm chứng dưới sự bảo vệ của cơ quan tư pháp. Các cuộc điều tra cũng hé lộ mối quan hệ giữa mafia Trung Quốc và mafia Ý, đặc biệt trong việc rửa tiền.

Giờ đây, Prato đã trở thành tâm điểm của cuộc đấu tranh phức tạp liên quan đến tội phạm có tổ chức, bóc lột kinh tế và tham nhũng chính trị.

 

 

Balkan : Tưởng niệm 30 năm vụ thảm sát Srebrenica

 

Về khu vực Balkan, tờ La Croix dành trang nhất tưởng niệm 30 năm vụ thảm sát Srebrenica, nơi mà hơn 8.000 người Bosnia bị lực lượng Serbia Bosnia giết hại vào năm 1995.

 

Đài tưởng niệm Potocari gần Srebrenica có hàng nghìn bia mộ trắng mang tên các nạn nhân. Hasan Nuhanovic, một người sống sót, đã đấu tranh để vụ diệt chủng được công nhận. Tuy nhiên, một số quan chức Serbia như Milorad Dodik vẫn từ chối thừa nhận vụ diệt chủng và không cho phép tưởng niệm chính thức, kể cả trong trường học.

 

Nhật báo Công Giáo kết luận rằng ký ức về vụ thảm sát vẫn gây chia rẽ sâu sắc, với những người phủ nhận tội ác, trong khi các nỗ lực tìm kiếm sự thật và duy trì ký ức tập thể vẫn tiếp diễn.

 

---------------------------

Các nội dung liên quan

 

PHÁP - ANH - HỢP TÁC

Anh - Pháp công bố chiến lược răn đe hạt nhân chung nhằm đối phó với Nga