TIN TỔNG HỢP NGÀY 12/6/2025
***
Công an xã sẽ có quyền
khởi tố, bắt tạm giam?
BBC News Tiếng Việt
12
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cy90pzz2z8jo
Công
an xã có thể sắp có một vài điều tra viên từ tỉnh "cử
xuống" với thẩm quyền khởi tố, điều tra vụ án hình sự trong một số
trường hợp.
Đó
là đề xuất của Bộ Công an vào ngày 20/5 từ tờ trình dự án Luật sửa đổi,
bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự (BLTTHS).
Cụ
thể, dự thảo này quy định điều tra viên trung cấp trở lên, do cấp tỉnh
chỉ định là trưởng hoặc phó công an cấp xã có thẩm quyền tiến hành khởi tố, điều
tra vụ án hình sự về tội ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, có mức cao nhất của
khung hình phạt đến 7 năm tù xảy ra trên địa bàn cấp xã.
Cùng
thời điểm, khi đưa tin về đề xuất này, VOV cho biết sẽ
có một bộ máy giúp việc cho trưởng và phó công an cấp xã trong trường hợp này.
Thời
điểm ấy, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa, đoàn Đồng Tháp, đã ủng
hộ đề xuất nói trên.
------------------
Muốn tiểu thương khai
thuế minh bạch, chính quyền phải làm sạch mình trước
Dư Lan | RFA
2025.06.09
https://www.rfa.org/vietnamese/thoi-su/2025/06/10/tieu-thuong-thue-hoa-don-dong-cua-cho/
Muốn
người kinh doanh nhỏ khai đủ doanh thu để đóng thuế, chính quyền phải sửa đổi
ngay chính hệ thống của họ.
Trên
mạng xã hội tràn ngập hình ảnh tiểu
thương ở khắp các miền đất nước khóc vì phải đóng cửa kinh doanh.
Các
hộ kinh doanh nhỏ phải khai thuế như một công ty. Bộ trưởng tài chính Nguyễn
Văn Thắng hào hứng áp dụng các quy định về kê khai thuế ở các nước dân chủ tiên
tiến để hoạt động kinh doanh của các hộ cá thể trở nên minh bạch hơn.
Ông
Thắng mới tuyên bố kế hoạch của mình vào giữa tháng Năm thì chính sách được thực
thi vào ngày 1 tháng Sáu, gần như ngay lập tức, chỉ sau hai tuần.
Hàng
loạt chợ đầu mối, các cửa hàng buôn bán hàng tiêu dùng đóng cửa. Các hộ kinh
doanh bị buộc phải nhận chuyển khoản thay vì tiền mặt đã tìm cách né thuế.
Chính
quyền huy động công an đi kiểm tra hộ kinh doanh né thuế.
Bộ
trưởng Tài chính và Cục thuế của ông muốn hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ phải minh
bạch. Từ “minh bạch” nghe đúng như vậy, tại sao nó lại gây ra hậu quả là hoạt động
kinh doanh toàn quốc đình trệ? Tại sao chính quyền lại phải dùng đến công an
như mọi khi?
Liệu
công an có khả năng làm cho hoạt động kinh doanh “minh bạch” hơn giống như họ
có thể bắt người vì tội “tuyên truyền chống nhà nước” hay “lợi dụng quyền tự do
dân chủ”?
Bộ
trưởng Thắng có biết Việt Nam của ông thiếu cái gì để khiến cho khái niệm ông
nói ra, “minh bạch”, thì đúng, y hệt như các nước văn minh, nhưng đi vào thực tế
Việt Nam, nó lại khiến nền kinh tế đình trệ?
-------------------------
Ba Lan bắt người
đàn ông Việt nghi 'giật dây' làm giả hóa đơn 430 tỷ đồng
BBC News Tiếng Việt
12
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cdj9vzl2mxjo
Hôm
11/6, Văn phòng Công tố Khu vực Warsaw cho biết chính quyền đã tạm giam Viet Ha
N. – biệt danh "Paweł Người Việt" ba tháng, người bị buộc tội cầm đầu
một tổ chức tội phạm ở gần thủ đô Warsaw vào năm 2022.
Tòa
án Quận Warsaw – Śródmieście tại thủ đô Warsaw đã ra lệnh bắt giữ người này sau
khi có yêu cầu của Văn phòng Công tố Khu vực Warsaw vào hôm 10/6, theo thông
tin trên trang web chính thức của cơ quan này.
Tổ
chức tội phạm này bị cáo buộc phạm các tội hình sự và tội tài chính, bao gồm việc
phát hành và sử dụng các hóa đơn thuế giá trị gia tăng (VAT) không đáng tin cậy.
Đường
dây do nghi phạm Viet Ha N. cầm đầu đã xuất 4.063 hóa đơn VAT giả với tổng giá
trị hơn 61 triệu Złoty (khoảng hơn 430 tỷ đồng).
Các
hóa đơn sau đó được chuyển cho các cơ sở kinh doanh và được những cơ sở này lần
lượt sử dụng để quyết toán thuế, ghi chép sai và cung cấp thông tin sai lệch
trong các tờ khai thuế đã nộp để giảm thuế VAT gần 9 triệu Złoty (khoảng 63 tỷ
đồng).
-----------------------
Tai
nạn máy bay ở Ấn Độ: Ít nhất 265 người chết
Thanh
Phương - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 15:23 - Sửa đổi ngày: 12/06/2025 - 22:54
Chiều nay,
12/06/2025, một chiếc máy bay Boeing 787 của hãng hàng không Ấn Độ Air India đã
bị rơi chỉ vài phút sau khi cất cánh từ phi trường Ahmedabad của Ấn Độ để bay đến
sân bay Gatwick, Luân Đôn, Anh Quốc. Máy bay chở tổng cộng 242 hành khách và nhân viên phi hành đoàn. Tính
luôn cả những nạn nhân dưới đất, ít nhất có 265 người chết, theo thống kê mới nhất.
Đây có thể được coi là một trong những tai nạn hàng không nghiêm trọng nhất thế
kỷ 21.
Trong số
230 hành khách có 169 người Ấn Độ, 53 người Anh, 7 người Bồ Đào Nha và 1 người
Canada. Air India xác nhận trên máy bay gặp nạn chỉ một người sống sót. Như vậy
số tử vong ở dưới đất nơi máy bay bị rơi là ít nhất 24 người.
===================================
Rơi máy bay ở Ấn Độ
khiến 241 người chết: Điều gì đã xảy ra?
Maia Davies
BBC
News
12
tháng 6 nắm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c628y18vp09o
Một
chiếc máy bay chở khách của Air India trên hành trình tới sân bay London
Gatwick (Anh) đã rơi ngay sau khi cất cánh tại Ahmedabad, bang Gujarat, vào thứ
Năm (12/6), khiến ít nhất 241 người trên máy bay thiệt mạng, theo thông tin cập
nhật sáng 13/6.
Trên
chuyến bay có tổng cộng 242 hành khách và thành viên phi hành đoàn, đa phần là
người Ấn Độ và có 53 công dân Anh, khi máy bay gặp nạn tại thành phố Ahmedabad,
miền tây Ấn Độ.
Cảnh
sát trưởng Ahmedabad hôm 12/6 nói với BBC rằng đã tìm thấy 204
thi thể, trong khi 41 người đang được điều trị vì bị thương. Tuy nhiên, con số
cập nhật mới nhất từ giới chức Ấn Độ là 241 người chết.
Trước
đó, ông GS Malik nói với các hãng tin rằng dường như không có ai sống sót trong
vụ tai nạn, và do vị trí máy bay rơi nên có thể một số người dân địa phương (ở
dưới đất) cũng đã thiệt mạng.
Tuy
nhiên, sau đó ông cho biết một hành khách đã sống sót, và theo truyền thông Ấn
Độ, người này là công dân Anh.
---------------------
Hun Sen kêu gọi góp
tiền 'chống Thái Lan xâm lược', mở hàng 2 tỷ đồng
BBC News Tiếng Việt
12
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/ceqg3yqgeq5o
Hun
Sen - người đàn ông quyền lực nhất Campuchia - vừa kêu gọi người dân góp tiền ủng
hộ quỹ biên giới để "kháng chiến chống sự xâm lược của Thái Lan", giữa
lúc căng thẳng biên giới đang dâng cao.
"Cuộc
kháng chiến chống sự xâm lược của Thái Lan, bằng con đường quân sự, chính trị,
ngoại giao và pháp lý, cần phải nằm trong một chiến lược lâu dài.
"Lực
lượng vũ trang của chúng ta phải luôn ở trong tư thế sẵn sàng, và các cuộc đấu
tranh pháp lý tại Tòa án Công lý Quốc tế ở La Haye cũng đòi hỏi thời gian kéo
dài. Tôi và phu nhân xin mở đầu với khoản đóng góp 300 triệu riel (gần 2 tỷ đồng)
cho quỹ này.
"Tôi
kêu gọi toàn thể đồng bào hãy cùng nhau tham gia, gắn bó với quân đội, với quốc
gia và với mảnh đất thiêng liêng của chúng ta," ông viết trên Facebook tối
11/6.
Một
nhà báo Campuchia nói với BBC News Tiếng Việt rằng ông Hun Sen
đã liên tục kêu gọi người dân "góp gạo nuôi quân" từ khi xung đột
biên giới leo thang và đa phần người dân Campuchia đều biết quân đội của họ
nghèo, nên cũng đồng lòng đóng góp tiền của.
------------------------------
Mỹ rà soát hiệp ước
tàu ngầm AUKUS trong chương trình 'Nước Mỹ trên hết'
Lana Lam & Tiffanie Turnbull
BBC
News, Sydney
21
phút trước
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cvg9jvxjgxro
Mỹ
mở cuộc rà soát thỏa thuận tàu ngầm trị giá hàng tỷ đô la với Anh và Úc, khẳng
định hiệp ước an ninh phải phù hợp với chương trình hành động "Nước Mỹ
trên hết".
Theo
thỏa thuận ba bên, được cho là phản ứng trước sự trỗi dậy của Trung Quốc, Úc sẽ
nhận các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên từ Mỹ, trước khi các đồng
minh này cùng nhau xây dựng một đội tàu mới bằng cách chia sẻ công nghệ tiên tiến.
Úc
và cả Anh – nước đã tiến hành một cuộc rà soát riêng vào năm ngoái – đều cố gắng
giảm nhẹ tính hệ trọng của cuộc rà soát của Mỹ, cho rằng việc một chính quyền mới
đánh giá lại là điều bình thường.
Động
thái này diễn ra trong bối cảnh Nhà Trắng gây áp lực buộc Úc phải tăng chi tiêu
quốc phòng từ 2% lên 3,5% GDP – một yêu cầu mà Canberra cho đến nay vẫn phản đối.
Thỏa
thuận – trị giá 239 tỷ đô la Mỹ – được ký kết vào năm 2021, khi cả ba nước tham
gia đều đang do các nhà lãnh đạo khác điều hành.
==================================================
"Xét
lại" việc cấp tàu ngầm cho Úc: Thêm dấu hiệu về tầm nhìn chiến lược
"tình thế" của Mỹ
Thanh
Hà - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 15:30 - Sửa đổi ngày: 12/06/2025 - 17:33
Anh
và Úc đang « vô cùng lo lắng » trước việc Mỹ « thẩm
định lại » hiệp ước quân sự AUKUS đã ký kết năm 2021. Một trong
những mục đích chính của liên minh ba bên này là cam kết Washington trang bị
tàu ngầm cho Canberra. Nay bộ Quốc Phòng Mỹ « nghi ngờ về
tính thực tế » của hiệp ước quân sự quan trọng được thông
qua dưới chính quyền Joe Biden.
HÌNH
:
Bộ
trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth gặp đồng nhiệm kiêm phó thủ tướng Úc Richard
Marles tại Lầu Năm Góc, Washington, Mỹ, ngày 07/02/2025. REUTERS - Nathan
Howard
Giới phân tích cho rằng khi chuẩn bị
rút khỏi AUKUS, một lần nữa Nhà Trắng lại « phản bội các đồng
minh » và đây sẽ là một tin vui đối với Trung Quốc.
Trong
khuôn khổ liên minh AUKUS, trên nguyên tắc ngay từ năm 2030 Canberra sẽ nhận được
3 trong số 5 tàu ngầm lớp Virginia, sử dụng năng lượng hạt nhân. Kể từ 2030 trở
đi, Anh và Úc sẽ hợp tác chế tạo một lớp tàu ngầm thế hệ mới. Dự án trải dài
trong 30 năm với tổng chi phí khoảng 235 tỷ đô la Mỹ. Theo báo tài chính Anh
Financial Times ngày 11/06/2025 Mỹ đang « rà soát lại » điểm
then chốt của thỏa thuận ba bên này, đó là điều khoản về trang bị tàu ngầm cho
Úc.
Năm
2021 khi chính thức loan báo liên minh quân sự ba bên Mỹ-Anh-Úc, Washington đã
nêu rõ mục tiêu « tăng cường khả năng cho Hải Quân Úc trong bối cảnh
hiểm họa Trung Quốc gia tăng ». Cũng vì hiệp ước quân sự với Mỹ và Anh
Quốc mà Canberra đã hủy hợp đồng với Pháp, trị giá gần 60 tỷ đô la, trang bị
tàu ngầm của tập đoàn Naval Group, được thông qua từ 2016. Paris khi đó đã ngậm
bồ hòn làm ngọt.
Ngay
từ 2021, nhiều phương tiện truyền thông Anh, Mỹ và nhất là của Pháp đã hoài
nghi về khả năng chế tạo tàu ngầm của Mỹ, nhưng các lập luận này bị cho là để
dèm pha một hiệp định hợp tác « vô cùng to lớn » về
phương diện an ninh, quân sự để đương đầu với Trung Quốc.
Hoài
nghi về tiềm lực của ngành công nghiệp đóng tàu ngầm Mỹ
Từ
nhiều tháng qua đã dấy lên mối hoài nghi về tiềm năng thực sự của nền công nghiệp
đóng tàu Mỹ để hoàn thành dự án trang bị tàu ngầm cho Úc trong những thập niên
tới. Sự ngờ vực này đã dâng cao đến nỗi bộ trưởng Quốc Phòng Pete Hegseth phải
lên tiếng trấn an.
Trong
khi đó, người được chỉ định điều hành công tác « rà soát lại » kế
hoạch chuyển giao tàu ngầm cho Canberra là thứ trưởng Quốc Phòng Elbrige Colby,
không mặn mà với dự án hợp tác ba bên AUKUS. Ông từng nói thẳng là không
chắc Úc sẽ huy động tàu ngầm hỗ trợ đồng minh trong trường hợp Hoa Kỳ phải can
thiệp vì Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan. Đây là lập trường Colby đã viết trên mạng
xã hội X từ tháng 8/2024. Quan điểm này đã được nhân vật số 2 của Lầu Năm Góc
nhắc lại hồi tháng 3/2025, nhất là trong bối cảnh ở Mỹ ngày càng có nhiều người
đặt câu hỏi : Washington có nên trang bị tàu ngầm cho Canberra hay không,
nếu Úc không cam kết rõ ràng sẽ huy động những phương tiện đó trong trường hợp
nổ ra xung đột vũ trang ở Ấn Độ -Thái Bình Dương.
Những
tuyên bố của thứ trưởng Quốc Phòng Elbrige Colby được coi như là nhằm chuẩn bị
hủy bỏ hay đình hoãn các dự án hợp tác với Úc về tàu ngầm. Nếu như điều đó được
kiểm chứng thì sẽ càng làm dấy lên những hoài nghi về tiềm năng của ngành công
nghiệp đóng tàu của Mỹ…
Một
sự phản bội đồng minh ?
Vẫn
theo báo Financial Times, hủy bỏ thỏa thuận tàu ngầm với Úc trong khuôn khổ hiệp
ước AUKUS sẽ khai tử một trong những nền tảng chính trong mọi hợp tác an ninh
giữa Hoa Kỳ với các đồng minh. Báo Đài Loan Focustaiwan
trích lời bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth điều trần trước Ủy ban quân sự của
Hạ Viện hôm 10/06/2025 : « Mối đe dọa chính của chúng ta là Trung
Quốc Cộng sản ». Chủ tịch Hội Đồng Tham Mưu Trưởng Liên Quân Hoa Kỳ,
tướng Dan Caine, đánh giá « Bắc Kinh đang chuẩn bị cho một cuộc
chiến ở Ấn Độ -Thái Bình Dương ». Những tuyên bố này củng cố thêm lập
trường của Tư lệnh Lực Lượng Ấn Độ -Thái Bình Dương Samuel Paparo hồi tháng trước.
Do
vậy, theo lời thượng nghị sĩ đảng Dân Chủ Mỹ Jeanne Shaheen, nếu chính quyền
Trump phá vỡ liên minh AUKUS, Bắc Kinh chắc chắn « sẽ vỗ tay reo mừng » nhưng
chữ « tín » của nước Mỹ đối với các đồng minh thân cận
thì sẽ càng bị hủy hoại. Vào
lúc Trung Quốc càng hung hăng thì Hoa Kỳ như muốn tháo gỡ dần những mối quan hệ
ràng buộc Washington với các đồng minh ở châu Á-Thái Bình Dương.
Bộ
trưởng Quốc Phòng Úc Richard Marles ngày 12/06/2025 đã phải tuyên bố rằng ông vẫn
tin tưởng vào liên minh quân sự ba bên đã ký kết với Hoa Kỳ và Anh Quốc từ
2021, như thể ông không dám nghĩ là ngay cả trên vấn đề an ninh, đối với
Washington « không có gì là vĩnh viễn ».
-------------------------------
Các
nội dung liên quan
ÚC
- TÀU NGẦM
Giới
chuyên gia Úc : Canberra nên từ bỏ AUKUS và mua tàu ngầm của Paris
HOA
KỶ - BỘ TỨ QUAD
Bộ
Tứ QUAD họp phiên đầu tiên dưới nhiệm kỳ Trump 2, với Trung Quốc trong tầm ngắm
-------------------------------
Hoa
Kỳ : Biểu tình chống chính sách nhập cư lan rộng bất chấp cảnh cáo của tổng thống
Trump
Chi
Phương - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 12:14 - Sửa đổi ngày: 12/06/2025 - 14:42
Tại Los
Angeles, tình hình có vẻ lắng xuống vào hôm qua, 11/06/2025, sau khi chính quyền
thành phố ban hành lệnh giới nghiêm và chính quyền Donald Trump triển khai thủy
quân lục chiến và gởi thêm lính Vệ binh quốc Gia đến đây. Tuy nhiên, làn
sóng phản đối chính sách nhập cư của Nhà Trắng, thẳng tay trục xuất di dân bất
hợp pháp, tiếp tục lan rộng sang các thành phố khác ở Hoa Kỳ.
HÌNH
:
Một
người biểu tình bị cảnh sát New York (NYPD) bắt giữ trong một cuộc biểu tình phản
đối chiến dịch truy bắt người nhập cư, gần tòa nhà Liên bang Jacob K. Javits,
New York, Mỹ, ngày 09/06/2025. REUTERS - Eduardo Munoz
Hôm
qua, phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết tổng thống Trump sẽ
không bao giờ để kiểu “luật pháp đường phố, thống trị nước Mỹ”.
Nguyên thủ quốc gia Mỹ cũng đe dọa điều động Vệ binh quốc gia đến các bang Dân
Chủ khác. Tuy nhiên những lời đe dọa đó không dập tắt sự phẫn nộ của những người
biểu tình phản đối chính sách nhập cư của Trump.
Tại
bang Cộng Hòa Texas, thống đốc hôm qua đã ra lệnh điều động Vệ binh Quốc gia để
chuẩn bị đối phó với cuộc biểu tình ở San Antonio. Tuy nhiên, hàng trăm
người vẫn tụ tập gần tòa thị chính.
Đêm
qua, tại Spokane, thành phố có hơn 230 ngàn cư dân ở bang Washington, chính quyền
cũng đã phải ra lệnh giới nghiêm.
Trong
khi phe Dân Chủ kịch liệt chỉ trích quyết định của Trump không nương tay với
người nhập cư bất hợp pháp, thì bang bảo thủ Georgia ủng hộ các chính sách của
Nhà Trắng.
Quảng
cáo
Thông tín
viên Edward Maille tường trình từ bang này:
“Tại
con phố thương mại, ông Hank dỡ các thùng carton khỏi xe tải. Người cựu chiến
binh hoan nghênh các chính sách của Trump và cho rằng điều này tránh tái diễn
các cuộc biểu tình và bạo loạn như trong phong trào Black Lives Matter. Ông nói
: “Tại bang Minnesota vào năm 2020, họ không thể kiểm soát được tình hình. Nhiều
cửa hàng đã bị phá hoại, có người đã bỏ mạng, thành phố bị tàn phá, và những điều
này đáng lẽ ra có thể tránh được”.
Về
phần mình, cô Nora Wohlgemuth, tự nhận “độc lập” với khuynh hướng bảo thủ,
không biết phải nói sao về tình hình này. Cô chia sẻ : “Tôi hiểu rằng có lẽ là
cần thiết (phải
duy trì an ninh) để tránh xảy ra cảnh cướp bóc, bạo loạn, hay hỏa hoạn.
Chúng tôi cần bảo đảm trật tự ở Mỹ, nhưng gửi quân đội đến thì tôi nghĩ là hơi
quá.”
Ông
Lucien thì lại ủng hộ các chính sách mà tổng thống Trump đưa ra. Ông nói : “Một
mặt, tôi thấy là ông ấy muốn kiểm soát tình hình một cách tốt nhất, nhưng tôi
nghĩ có những cách khác để giải quyết vấn đề, bởi điều này châm ngòi cho nhiều
cuộc bạo loạn xảy ra ở các nơi khác trên đất nước”.
Tuy
nhiên, ông Lucien cho rằng không nên bắt giữ những người nhập cư không phạm tội
hình sự, và lấy làm tiếc về một số trường hợp đã xảy ra.”
----------------------------
Các
nội dung liên quan
PHÂN
TÍCH
Mỹ :
Hệ lụy chính trị từ việc tổng thống Donald Trump điều Vệ Binh Quốc Gia trấn áp
biểu tình
ĐIỂM
BÁO
Mạnh
tay ở Los Angeles : Sự leo thang có tính toán của Donald Trump
ĐIỂM
BÁO
Hoa
Kỳ: Trump quyết chiến với California
----------------------------------
Iran
dọa tấn công căn cứ quân sự Mỹ, Washington sẽ sơ tán một phần nhân sự khỏi
Trung Đông
Thanh
Hà - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 11:29 - Sửa đổi ngày: 12/06/2025 - 14:43
Căng thẳng
gia tăng tại Trung Đông : Hoa Kỳ chuẩn bị sơ tán một phần nhân viên ngoại giao
tại Irak. Chiều 11/06/2025, tổng thống Trump giải thích quyết định này được đưa
ra trong bối cảnh « tình hình tại chỗ có thể trở nên nguy hiểm ».
HÌNH
:
Xe
bọc thép thuộc lực lượng an ninh Irak được bố trí bên ngoài Đại sứ quán Mỹ tại
Khu vực Xanh của Bagdad, Irak, ngày 12/06/2025. REUTERS - Ahmed Saad
Hãng
tin Anh Reuters trích dẫn 4 nguồn tin khác nhau cho biết Washington chuẩn bị « sơ
tán một phần nhân viên ngoại giao tại sứ quán ở Bagdad, Irak » và « cho
phép gia đình các quân nhân Mỹ đang hiện diện tại Trung Đông (chủ yếu
tại các căn cứ ở Bahrain và Kuwait) rời đi nơi khác ».
----------------------------------------
Các
dữ liệu về biển, đấu trường địa-chính trị mới: Chia sẻ hay tranh đoạt?
Trọng
Thành - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 16:08
Lần thứ ba
Liên Hiệp Quốc tổ chức Hội nghị Đại dương. Tại hội nghị diễn ra giữa tháng
06/2025 ở Nice, Pháp, vấn đề dữ liệu về biển đang nổi lên như một chủ đề trọng
tâm. Vì sao dữ liệu về biển lại trở thành đấu trường địa-chính trị mới ?
Vai trò của Pháp, của Liên Hiệp Châu Âu ra sao trong lĩnh vực then chốt
này ?
-----------------------------------
VivaTech
2025 : Thỏa thuận hợp tác "lịch sử" giữa Mistral AI (Pháp) và Nvidia
(Mỹ)
Minh
Phương - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 12:05_- Sửa đổi
ngày: 12/06/2025 - 14:50
Phát biểu
tại lễ khai mạc triển lãm công nghệ VivaTech tại Paris hôm qua, 11/06/2025, tổng
thống Pháp Emmanuel Macron đã hoan nghênh thỏa thuận hợp tác "lịch
sử" giữa Mistral AI, công ty khởi nghiệp hàng đầu của Pháp trong
lĩnh vực trí tuệ nhân tạo AI, và Nvidia, tập đoàn chip điện tử của Mỹ, một đối
tác sẽ góp giúp bảo vệ chủ quyền công nghệ cho châu Âu.
---------------------------------------------
Nga
gạt Wagner, lách trừng phạt phương Tây để củng cố hiện diện quân sự ở châu Phi
Thu
Hằng - RFI
Đăng
ngày: 12/06/2025 - 11:09 - Sửa đổi ngày: 12/06/2025 - 12:28
Điện
Kremlin không còn cần cánh tay nối dài Wagner để ngụy trang cho sự hiện diện
quân sự tại châu Phi. Ngày 09/06/2025, chỉ một ngày sau khi công ty quân sự tư
nhân Wagner thông báo rời Mali, Quân đoàn châu Phi Africa Corps, do bộ Quốc
Phòng Nga trực tiếp kiểm soát, tiếp quản hoạt động tại đất nước vùng Sahel này.
Người phát ngôn điện Kremlin tuyên bố Matxcơva cam kết tiếp tục chính sách hợp
tác quân sự, ngoại giao, kinh tế và cả văn hóa với châu Phi.
HÌNH
:
Ảnh
minh họa : Ba lính đánh thuê Nga tại Mali. Ảnh do quân đội Pháp chụp lại năm
2022. © AP / French Army
Như
vậy, sự hiện diện có thể “kéo dài vài thập niên, trừ khi thay đổi chế độ
ở Nga”, theo nhận định của Arthur Banga, chuyên gia về các vấn đề quốc
phòng tại Đại học Félix- Houphouët-Boigny, Abidjan, Côte d’Ivoire (Bờ Biển Ngà)
khi trả lời ban Châu Phi đài RFI ngày 11/06. Thường bị chỉ trích là chỉ mang đến
châu Phi kinh nghiệm về quân sự, lần này Nga muốn khẳng định là một đối tác
kinh tế khả tín như Trung Quốc hoặc các nước phương Tây, theo tường thuật của
thông tín viên RFI Anissa El Jabri tại Matxcơva :
“Ý
định của Nga là cắm rễ tại châu Phi. Không bình luận trực tiếp về sự giao thoa
này và cũng không ngầm nhắc đến tập đoàn bán quân sự của Yevgeny Prigozhin, đó
là ý nghĩa trong thông điệp của điện Kremlin được người phát ngôn Dmitri Peskov
truyền tải thứ Hai (09/06).
Ông
nói : “Sự hiện diện của Nga tại châu Phi được tăng cường. Chúng tôi dự kiến
phát triển đáng kể các hành động với những nước châu Phi. Chúng tôi tập trung
vào hợp tác kinh tế và đầu tư. Sự hợp tác này được mở rộng trên nhiều lĩnh vực
nhạy cảm liên quan đến quốc phòng và an ninh. Về mặt này, Nga sẽ tiếp tục hoạt
động và hợp tác với các nước châu Phi”.
Ngày
03/06, kênh Telegram Afrika Korps thông báo tiếp tục tuyển nhân sự tại Nga và
liệt kê các điểm tuyển chọn ở Matxcơva, Saint Petersburg, Kazan và Norossisik ở
miền nam”.
Trang
bị tối tân cho Africa Corps để thế chân Wagner ở Mali
Africa
Corps được thành lập với sự hỗ trợ của bộ Quốc Phòng Nga năm 2023 và mang tên
giống với lực lượng viễn chinh của Hitler tại châu Phi trong Thế chiến II.
Africa Corps nổi lên khi các lực lượng phương Tây bị tẩy chay, phải lần lượt
rút khỏi các nước vùng Sahel và Tây Phi (ví dụ Pháp rút quân khỏi Mali sau các
cuộc đảo chính năm 2020 và 2021, khỏi Burkina Faso năm 2022 và Niger vào năm
2023) còn tập đoàn bán quân sự Wagner như “rắn mất đầu” sau
khi ông chủ Yevgeny Prigozhin tử nạn máy bay một cách đầy bí hiểm tại Nga. Từ
tháng 01/2025, Matxcơva đã sử dụng nhiều tàu vận tải để đưa xe tăng, pháo và
nhiều trang thiết bị có giá trị lớn đến Tây Phi, đặc biệt là Mali.
Trong
bài điều tra ngày 10/06, hãng tin Mỹ AP cho biết : “Nga lách các lệnh
trừng phạt của phương Tây để tăng cường hiện diện quân sự tại châu Phi”. Nhờ
hình ảnh chụp từ vệ tinh và sóng radio, AP đã theo dõi một đội tàu hàng mang cờ
Nga trong vòng gần một tháng từ biển Baltic và được cho là để tăng cường cho
quân đoàn Africa Corps của Nga. Theo nhiều quan chức châu Âu cùng theo dõi, đội
tàu này chở lựu pháo, thiết bị gây nhiễu sóng radio và nhiều thiết bị quân sự
khác.
Tàu
Baltic Leader trọng tải 8.800 tấn và tàu Patria 5.800 tấn, nằm trong số hàng
trăm tàu Nga bị các nước phương Tây cấm vận, đã neo đậu và trả hàng ở Conakry,
Guinea vào cuối tháng 05/2025. Sau đó, nhiều xe tải chở xe bọc thép, lựu pháo
cùng nhiều trang thiết bị khác do Nga sản xuất đã được nhìn thấy trên đường hướng
tới Mali. Đài truyền hình Mali ORTM cũng xác nhận quân đội Mali đã nhận được
thiết bị quân sự mới. Hãng tin Mỹ nhận diện được nhiều pháo cỡ 152 mm và cỡ nhỏ
hơn, một xe bọc thép chở quân BTR-80 có bánh được trang bị thiết bị gây nhiễu
sóng radio, nhiều xe bọc thép Spartak và nhiều loại xe bọc thép khác, trong đó
có một số được gắn pháo, ít nhất hai thuyền hơi, hai xe bồn có ghi tiếng Nga
trên thành xe…
Cũng
tại cảng Conakry, nhiều tàu khác đã giao hàng vào tháng 1, chủ yếu là xe tăng,
xe bọc thép và nhiều thiết bị khác. Số hàng này được xe tải chuyển sang nước
láng giềng Mali, theo phân tích của nhiều quan chức quân sự châu Âu và một đoạn
video do một blogger Mali ghi lại và được AP xác định vị trí là trên đường cao
tốc RN5 từ biên giới Guinea dẫn tới Bamako, thủ đô của Mali. Các quan chức quân
sự được AP phỏng vấn đều cho rằng Nga dành trang thiết bị hiện đại này cho lực
lượng Africa Corps, chứ không phải cho quân đội Mali. Ngoài ra, Africa Corps
còn được hỗ trợ từ trên không. Nhiều vệ tinh đã phát hiện ít nhất một chiến đấu
cơ Su-24 trên căn cứ không quân Bamako trong những tháng gần đây.
Putin
có trách nhiệm trực tiếp
Tập
đoàn Wagner, nổi tiếng nhất trong các công ty bán quân sự Nga hoạt động tại
châu Phi, được triển khai ở Sudan năm 2017 và sau đó mở rộng hoạt động sang nhiều
nước châu Phi khác, thường đổi lấy các khu nhượng quyền khai thác mỏ. Wagner được
hưởng một số quyền tự chủ, đặc biệt là trong suốt thời gian Yevgeny Prigozhin
còn sống. Nhưng Africa Corps sẽ hoạt động dưới sự kiểm soát trực tiếp của bộ Quốc
Phòng Nga. Trả lời đài RFI Châu Phi, chuyên gia về quốc phòng Arthur Banga, Đại
học Félix- Houphouët-Boigny, Abidjan, Côte d’Ivoire (Bờ Biển Ngà), nhận định :
“Đó
sẽ là một trong những thay đổi lớn, vì Prigozhin đã tự cho phép mình có một số
quyền tự do dưới danh nghĩa quyền tự chủ này. Vì vậy, sự khác biệt lớn nhất sẽ
nằm ở cấp độ đó : tác động trực tiếp của chính quyền Nga, quyền kiểm soát trực
tiếp đối với các hành động mà Africa Corps sẽ thực hiện. Và điều đó sẽ thay đổi
quyền tự chủ của Wagner”.
Africa
Corps bị bộ chỉ huy Đơn vị 29155 giám sát. Là một trong những nhánh “khét
tiếng” nhất của cơ quan tình báo quân sự Nga GRU, Đơn vị 29155 bị Liên
Hiệp Châu Âu cáo buộc tấn công ngầm vào các lợi ích của phương Tây từ nhiều năm
qua, trong đó có các vụ phá hoại và mưu sát. Tháng 12/2024, Liên Âu áp đặt nhiều
biện pháp trừng phạt đối với Đơn vị 29155, cáo buộc tướng Andrey Averyanov chịu
trách nhiệm về nhiều chiến dịch của Africa Corps. Bruxelles giải thích trong
quyết định : “Ở nhiều nước châu Phi, lực lượng Nga bảo đảm an ninh cho
các tập đoàn quân sự lật đổ các chính phủ dân chủ hợp pháp, gây tác động lớn đến
ổn định, an ninh và nền dân chủ của những nước này”.
Wagner
từng nổi tiếng về mức độ tàn bạo, bị nhiều nước phương Tây và chuyên gia của
Liên Hiệp Quốc cáo buộc vi phạm nhân quyền, như tại Cộng Hòa Trung Phi, Libya,
Mali. Tháng 03/2022, ít nhất 500 thường dân trong cộng đồng người Fulani ở
Moura, gần Mopti, đã bị Wagner giết hại trong khuôn khổ chiến dịch “chống
khủng bố thánh chiến”. Liệu Africa Corps có sẽ hành động tương tự ? Chuyên
gia Arthur Banga nhận định :
“Chúng
ta cùng chờ xem. Wagner làm “công việc” này, thậm chí là tuyển tù nhân trên mặt
trận Ukraina là vì không muốn kéo Nga liên quan chính thức vào những vụ thảm
sát… Cho nên có thể có tác động tích cực theo nghĩa đó. Do có liên hệ trực tiếp
với điện Kremlin nên lực lượng này có thể được chú ý hơn, vì có thể ảnh hưởng
trực tiếp đến danh tiếng của điện Kremlin và Nga. Vì vậy, chúng ta có thể hy vọng
sẽ có ít vụ lạm dụng hơn, cho dù vẫn phải cảnh giác và thận trọng”.
------------------------------
Các
nội dung liên quan
CHUYÊN
MỤC TRÊN MẠNG
Một
năm sau khi Prigozhin tử nạn, Wagner mất ảnh hưởng ở châu Phi ?
ĐIỂM
BÁO
Nga:
Thực dân mới ở châu Phi thông qua "cánh tay nối dài" Wagner
No comments:
Post a Comment