NGUY CƠ RÒ RỈ PHÓNG XẠ Ở IRAN CHƯA RÕ, CƠ QUAN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ QUỐC TẾ HỌP KHẨN (Chi Phương / RFI)

 

Nguy cơ rò rỉ phóng xạ ở Iran chưa rõ, Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế họp khẩn

 Chi Phương  -  RFI

Đăng ngày: 22/06/2025 - 12:13  -  Sửa đổi ngày: 22/06/2025 - 15:51

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20250622-nguy-c%C6%A1-r%C3%B2-r%E1%BB%89-ph%C3%B3ng-x%E1%BA%A1-%E1%BB%9F-iran-ch%C6%B0a-r%C3%B5-c%C6%A1-quan-nguy%C3%AAn-t%E1%BB%AD-qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF-v%E1%BA%ABn-h%E1%BB%8Dp-kh%E1%BA%A9n

 

Sau vụ tấn công của Hoa Kỳ và các cơ sở hạt nhân của Iran, lãnh đạo của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (AIEA), Rafael Grossi hôm nay, 22/06/2025, đã thông báo tổ chức họp khẩn cấp tại trụ sở của định chế Liên Hiệp Quốc ở Vienna, Áo vào thứ Hai. Trước đó, cơ quan này cho biết chưa có báo cáo nào về mức độ phóng xạ gia tăng tại những địa điểm bị tấn công.

 

HÌNH :

Hình ảnh cơ sở làm giàu uranium Fordo ở Iran chụp từ vệ tinh, vào ngày 19 tháng 6 năm 2025. AP

 

Trong thông cáo, Rafael Grossi lãnh đạo của AIEA cho biết : « Tính đến thời điểm hiện tại, chúng tôi không cho rằng sẽ có hậu quả về sức khỏe đối với người dân hay môi trường bên ngoài các cơ sở bị tấn công ». Ông nói thêm : « Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi, đánh giá tình hình tại Iran và sẽ cập nhật thêm khi có thông tin mới. »

 

Cơ quan năng lượng nguyên tử Iran, về phần mình, trong một thông cáo, đã lên án cuộc tấn công « bất hợp pháp » của Hoa Kỳ vi phạm luật pháp quốc tế, « được thực hiện với sự phớt lờ, thậm chí là có sự phối hợp của Cơ quan năng lượng nguyên tử Quốc tế ». Cơ quan này nhấn mạnh « sẽ không để nền công nghiệp hạt nhân của Iran bị phá hủy ».

 

Trước đó, theo dữ liệu được cơ quan này đưa ra vào ngày 13/06, sau khi Israel tấn công vào Iran, cơ sở làm giàu uranium ở Natanz và hạ tầng điện đã bị phá hủy. Phần ngầm của cơ sở này không bị ảnh hưởng, nhưng việc mất điện đã ảnh hưởng đến hoạt động của các máy ly tâm đặt tại đó.  Cơ sở này chứa các vật liệu hạt nhân dưới dạng uranium, được làm giàu ở nhiều cấp độ khác nhau và có thể đã gây ô nhiễm phóng xạ và hóa học bên trong khu vực bị đánh trúng.

 

Tuy nhiên AIEA  cho rằng « rủi ro từ bức xạ ion hóa » chỉ gây nguy hiểm đáng kể nếu hít hoặc nuốt phải uranium, và khuyến cáo đeo mặt nạ, khẩu trang bên trong tòa nhà. Tuy nhiên, rủi ro về hóa chất lại đáng lo ngại. Loại Uranium hexafluoride, được sử dụng để làm giàu, trở nên cực kỳ độc hại khi tiếp xúc với nước, tạo ra khói gây khó chịu và ngạt thở.

 

Một báo cáo của nhà nghiên cứu Darya Dolzikova, tại Viện Dịch vụ Hoàng gia Liên hiệp Anh (RUSI), được công bố vào tháng Tư, được Le Monde trích dẫn, nhấn mạnh rằng các cơ sở thuộc giai đoạn đầu của chu trình nhiên liệu hạt nhân, gồm các mỏ uranium, địa điểm chuyển đổi hoặc làm giàu, chủ yếu gây ra rủi ro về hóa chất hơn là rủi ro về phóng xạ. Chuyên gia này cũng lưu ý rằng uranium tự nhiên và các hợp chất uranium chưa chiếu qua phóng xạ không phải là nguồn phóng xạ chính.

 

Ngược lại, các lò phản ứng đang hoạt động và các cơ sở thuộc giai đoạn cuối, như các nhà máy lưu trữ hay tái chế nhiên liệu đã qua sử dụng, ẩn chứa rủi ro phóng xạ cao hơn nhiều. Sau khi bị chiếu xạ, nhiên liệu hạt nhân không chỉ còn uranium và plutonium, mà còn sản sinh ra các đồng vị phóng xạ không bền, đặc biệt nguy hại cho sức khỏe con người.

 

Về mặt nguy cơ phóng xạ, nhà máy điện hạt nhân Bushehr, nằm tại thành phố cảng miền Nam Iran, cũng như lò phản ứng nghiên cứu ở Teheran, bà Dolzikova nhấn mạnh «mới thực sự là hai cơ sở cần được giám sát chặt chẽ và bảo đảm an toàn tuyệt đối ».

 

-----------------------------

Các nội dung liên quan

 

CHÂU ÂU - IRAN - ĐÀM PHÁN - HẠT NHÂN

Trung Đông : Israel tấn công cơ sở hạt nhân Iran tại Ispahan

 

MỸ - IRAN - ISRAEL

Trung Đông : Mỹ oanh kích ba cơ sở hạt nhân Iran