Chúng ta biết gì về
cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran?
Nadine Yousif
BBC
News
22
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cj0mrq0g0p1o
Tổng
thống Mỹ Donald Trump cho biết các máy bay chiến đấu của Mỹ đã đánh bom ba cơ sở
hạt nhân ở Iran, đánh dấu một sự leo thang đáng kể trong cuộc chiến đang diễn
ra giữa Iran và Israel.
Hình
ảnh vệ tinh chụp Fordo, một trong ba địa điểm hạt nhân của Iran bị Mỹ tấn công,
ảnh chụp trước vụ tấn công của Mỹ
"Hãy
nhớ, vẫn còn nhiều mục tiêu. Tối nay là cuộc tấn công khó khăn nhất trong số
đó, và có lẽ là nguy hiểm nhất," tổng thống nói trong một bài phát biểu ngắn
gọn trên truyền hình gửi tới người dân Mỹ vào tối 21/6 giờ địa phương (sáng
22/6 giờ Việt Nam).
"Nhưng
nếu hòa bình không đến nhanh chóng, chúng ta sẽ đến những mục tiêu khác với độ
chính xác, tốc độ và kỹ năng."
Một
trong những mục tiêu là Fordo, một nhà máy làm giàu uranium ẩn mình trong sườn
núi hẻo lánh, vốn rất quan trọng đối với tham vọng hạt nhân của Iran. BBC chưa
biết toàn bộ mức độ thiệt hại tại cơ sở này.
Các
quan chức Israel cho biết họ đã "phối hợp đầy đủ" với Mỹ trong việc
lên kế hoạch cho các cuộc tấn công này.
Theo
các quan chức Mỹ nói với đối tác CBS News của BBC tại Mỹ, Mỹ đã liên hệ với
Iran thông qua các kênh ngoại giao vào ngày 21/6 để nói rằng các cuộc không
kích là tất cả những gì họ định làm và rằng "những nỗ lực thay đổi chế độ"
đã "không được lên kế hoạch".
Iran
có thể đáp trả bằng cách nhằm mục tiêu vào các tài sản quân sự của Mỹ trong khu
vực. Các quan chức của nước này trước đó đã cảnh báo rằng bất kỳ cuộc tấn công
nào của Mỹ đều có nguy cơ gây ra một cuộc chiến tranh khu vực và họ sẽ trả đũa.
Dưới
đây là tóm tắt những gì chúng ta biết cho đến nay.
Mọi
chuyện bắt đầu như thế nào?
Israel
đã tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ nhằm vào hàng chục mục tiêu hạt nhân và
quân sự của Iran vào ngày 13/6.
Israel
cho biết mục tiêu của họ là triệt phá chương trình hạt nhân của Iran, điều mà
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu khẳng định đang tiến gần đến khả năng chế tạo
bom hạt nhân.
Iran
khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ mục đích hòa bình. Để đáp
trả, Tehran đã phóng hàng trăm tên lửa và thiết bị bay không người lái (drone)
vào lãnh thổ Israel.
Hai
nước tiếp tục ăn miếng trả miếng trong hơn một tuần qua bằng các cuộc không
kích.
Ông
Trump từ lâu đã tuyên bố phản đối việc Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Hồi
tháng Ba, Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Tulsi Gabbard cho biết dù Iran đã tích
trữ uranium ở mức cao chưa từng có, nước này chưa có dấu hiệu chế tạo vũ khí hạt
nhân.
Gần
đây, ông Trump đã gọi đánh giá này là "sai".
Trong
chiến dịch tranh cử, ông Trump từng chỉ trích các chính quyền Mỹ tiền nhiệm vì
đã sa lầy vào những "cuộc chiến ngu xuẩn và dai dẳng" ở Trung Đông,
và cam kết sẽ không để Mỹ dính líu vào các xung đột nước ngoài.
Vào
thời điểm Israel mở cuộc tấn công bất ngờ, Mỹ và Iran vẫn đang trong tiến trình
đàm phán hạt nhân.
Hôm
20/6, Tổng thống Trump từng tuyên bố sẽ cho Iran hai tuần để bước vào đàm phán
nghiêm túc trước khi hành động - nhưng thời hạn đó cuối cùng đã rút ngắn đáng kể.
Mỹ
đã đánh những mục tiêu nào và sử dụng loại vũ khí gì?
Một
trong những địa điểm bị Mỹ tấn công là Fordo – một cơ sở hạt nhân bí mật nằm
sâu trong lòng núi ở phía nam Tehran, Iran. Đây là một cơ sở được che giấu kỹ đến
mức được cho là còn nằm sâu dưới lòng đất hơn cả đường hầm xuyên eo biển nối
Anh và Pháp.
Mỹ
cho biết họ cũng đã tấn công hai cơ sở hạt nhân khác – tại Natanz và Isfahan.
HÌNH
: Mỹ đánh bom ba cơ sở hạt nhân của Iran
Đây
là cơ sở làm giàu uranium được các chuyên gia đánh giá là then chốt đối với
tham vọng hạt nhân của Iran.
Độ
sâu của Fordo khiến nơi này trở thành mục tiêu khó tiếp cận đối với kho vũ khí
của Israel. Chỉ có Mỹ được cho là sở hữu loại bom xuyên boongke đủ mạnh và đủ lớn
để phá hủy Fordo.
Loại
bom đó của Mỹ có tên là GBU-57, hay còn gọi là Bom xuyên phá hạng nặng (Massive
Ordnance Penetrator – MOP).
Loại
bom này nặng khoảng 13.000kg và theo các chuyên gia, có thể xuyên qua khoảng 18
mét bê tông hoặc 61 mét đất trước khi phát nổ.
Các
đường hầm của Fordo được cho là nằm sâu khoảng 80 đến 90 mét dưới mặt đất.
Do
đó, dù chưa chắc đã đảm bảo phá hủy hoàn toàn mục tiêu, MOP là loại vũ khí duy
nhất có khả năng tiếp cận được độ sâu đó.
Thông
tin từ truyền thông Mỹ cho biết MOP đã được dùng trong cuộc không kích vào Iran
vào hôm 22/6.
No comments:
Post a Comment