Bước đi khả thi nào
cho phát triển Khoa học
Phan Dương Hiệu | Văn Việt
Posted
on 16 Tháng Sáu, 2025 by post3
https://vanviet.info/van-de-hom-nay/buoc-di-kha-thi-nao-cho-phat-trien-khoa-hoc/
Gần
đây, khi được trò chuyện với các trưởng lão trong cả lĩnh vực xã hội và tự
nhiên, tôi càng nhận thấy một điều: nếu thực sự có nhiều kinh phí, bước đầu tư
hiệu quả trước tiên của chính phủ cho khoa học cơ bản (xã hội và tự nhiên) đơn
giản chỉ là tăng trợ giúp gấp 10–100 lần cho những cơ sở (Viện, Đại học), cho
những Quỹ khoa học đã có nền tảng vững chắc, đã có đội ngũ tâm huyết đang âm thầm
làm việc ngay cả trong điều kiện khó khăn. Ở thời điểm này, việc đánh giá đâu
là các cơ sở mạnh, có tiềm năng, hay các Quỹ khoa học nghiêm túc là hoàn toàn dễ
dàng.
Một
số Viện nghiên cứu – nơi có nhiều cán bộ nhưng kinh phí hằng năm chỉ khoảng
12–17 tỷ đồng (tầm 400–700 nghìn đô la Mỹ) – vẫn gồng mình và tạo/duy trì được
uy tín, ngay cả với cộng đồng quốc tế (có thể có nhiều nơi, nhưng tôi biết ít
nhất có có VIASM và Viện Toán). Nếu tăng kinh phí gấp 10 lần, bao nhiêu “sức cản”
sẽ được giải phóng, để họ tự thu hút và đào tạo nhân tài mới ở những lĩnh vực mấu
chốt mà họ hiểu rõ nhất.
Tương
tự, một Đại học có nhiều giảng viên đam mê nghiên cứu nhưng quá tải vì số giờ
lên lớp và những việc không tên khác, nếu được đầu tư mạnh cho các nhóm nghiên
cứu uy tín, họ sẽ được “giải phóng” khỏi gánh nặng quá tải giảng dạy để tập
trung vào những hướng đi lớn và lâu dài. Nhờ đó, họ không chỉ nâng tầm khoa học
mà còn đào tạo được lực lượng trẻ theo xu hướng hiện đại. Chính họ, khi được tạo
điều kiện, sẽ hiểu rõ nhất những nơi Quốc tế nào uy tín, phù hợp để thiết lập hợp
tác khoa học và đào tạo.
No comments:
Post a Comment