The
Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch
24/08/2021
http://nghiencuuquocte.org/2021/08/24/the-gioi-hom-nay-24-08-2021/
FDA Hoa Kỳ đã cấp phép đầy đủ cho vắc-xin
covid-19 của Pfizer-BioNTech dành cho người từ 16 tuổi trở lên. Việc cấp
phép này có thể giúp đẩy mạnh tiến trình bắt buộc tiêm vắc-xin ở các công ty,
trường đại học và chính quyền địa phương. Nó cũng có thể giúp thuyết phục khoảng 85 triệu người Mỹ đủ điều
kiện hiện vẫn chưa tiêm. Cho đến gần đây vắc-xin chỉ được cấp phép cho
tình huống khẩn cấp.
Các lực lượng Mỹ và phương Tây phải rời Afghanistan
trước ngày 31 tháng 8. Một phát ngôn viên Taliban cho biết thời hạn sơ tán này
là “lằn ranh đỏ”. Hàng nghìn người Afghanistan đang tìm đường chạy trốn
Taliban, trong đó sân bay Kabul, hiện được Taliban giữ an ninh ở bên ngoài, là
lối thoát duy nhất của nhiều người. Một lính gác người Afghanistan đã thiệt mạng
trong một cuộc đấu súng giữa các tay súng chưa xác định danh tính, lính gác
Afghanistan và lực lượng an ninh phương Tây.
Taliban chỉ định quyền lãnh đạo
ngân hàng trung ương Afghanistan. Haji Mohammad Idris, người lãnh đạo ủy ban
kinh tế của Taliban, được bổ nhiệm để giúp ổn định nền kinh tế đang sụp đổ của
đất nước. Hiện các ngân hàng vẫn đóng cửa, nhân viên chính phủ không được trả
lương và nhiều doanh nghiệp ngừng hoạt động trong quá trình Taliban tiếp quản.
Giá các mặt hàng cơ bản cũng tăng cao.
Hãng ô tô Trung Quốc BYD đã hủy kế hoạch
niêm yết mảng sản xuất chip lên thị trường chứng khoán, qua đó trở thành vụ IPO
thứ 42 bị đình chỉ ở Thượng Hải và Thâm Quyến. Ý định IPO của BYD Semiconductor
phải gác lại sau khi nhà chức trách Trung Quốc điều tra công ty luật tư vấn cho
thương vụ này. BYD từng kỳ vọng huy động ít nhất 421 triệu đô la.
Các cuộc khảo sát kinh doanh cho thấy tốc độ
phục hồi kinh tế của Mỹ xuống mức thấp nhất trong 8 tháng. Chỉ số quản
lý mua hàng tháng 8 của IHS Markit đạt 55,4, giảm từ 59,9 của tháng 7 – dù vẫn
trên 50, đủ cho thấy tăng trưởng. Nguyên nhân là tắc nghẽn chuỗi cung ứng và
tình trạng thiếu lao động, vốn trầm trọng hơn vì biến thể Delta lan rộng.
Ấn Độ sẽ bán 81 tỷ USD vốn
trong các doanh nghiệp nhà nước trong vòng 4 năm tới, theo một tổ chức nghiên cứu
của chính phủ. Động thái này là một phần của kế hoạch tư nhân hóa khổng lồ được
công bố hồi tháng 2 trong dự thảo ngân sách. Chính phủ cho biết sẽ chỉ duy trì
hiện diện trong 4 lĩnh vực, bao gồm năng lượng nguyên tử và quốc phòng.
TIÊU
ĐIỂM
Anh chủ trì cuộc họp
của G7 về Afghanistan
Hôm nay các lãnh đạo G7 sẽ tổ chức một hội nghị
thượng đỉnh online để thảo luận về Afghanistan. Vì Anh là chủ tịch đương nhiệm
của G7, thủ tướng Boris Johnson sẽ chủ trì. Anh và các đồng minh NATO khác đã
lên tiếng bày tỏ thất vọng trước quyết định rút toàn bộ quân Mỹ khỏi
Afghanistan vô cùng đột ngột của Joe Biden. Động thái này khiến chính phủ
Afghanistan sụp đổ và Taliban chiến thắng.
Đội ngũ của ông Johnson nói ông sẽ thúc ép ông
Biden kéo dài thời hạn rút quân qua ngày 31 tháng 8, để những người từng làm việc
cho các đồng minh phương Tây có thể tiếp tục được sơ tán khỏi sân bay Kabul.
Nhưng Taliban đã gọi ngày 31 tháng 8 là “lằn ranh đỏ” và cảnh báo “có hậu quả”
nếu lực lượng nước ngoài tiếp tục ở lại sau hạn chót. Nhóm cũng tuyên bố những
người có giấy tờ sẽ được phép xuất cảnh sau ngày 31/8. Tuy nhiên, những người
Afghanistan đang lo sợ bị trả thù không tin tưởng lắm. Không quá ngạc nhiên khi
hàng ngàn người đang tranh nhau chạy trốn.
Nguồn gốc của
covid-19: câu hỏi không lời giải
Khoảng
18 triệu người có thể đã chết vì covid-19 kể từ ca nhiễm đầu tiên vào năm 2019. Hàng triệu người khác rơi vào cảnh nghèo đói vì đại dịch. Nhưng vẫn chưa ai biết virus đến
từ đâu.
Vào tháng 5, tổng thống Mỹ Joe Biden ra lệnh
cho cấp dưới trong 90 ngày phải hoàn thành một báo cáo về nguồn gốc virus, tập
trung vào giả thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán, Trung Quốc. Hôm nay là hạn
chót báo cáo kết luận.
Trong báo cáo ban đầu, các cơ quan tình báo
cho biết họ phân vân giữa một vụ tai nạn rò rỉ phòng thí nghiệm và “lây lan từ
động vật.” Không nhiều khả năng báo cáo cuối cùng sẽ có đột phá. Việc Trung Quốc nhất quyết không
hợp tác – liên tục từ chối cho phép mở rộng điều tra trên lãnh thổ của mình –
có thể khiến thế giới không bao giờ tìm ra nguồn gốc thực sự của covid-19.
Trong khi đó căn bệnh này tiếp tục tàn phá sinh mạng và cuộc sống của hàng triệu
người.
Đảng Dân chủ tranh
cãi nội bộ về các dự luật chi tiêu
Tổng thống Joe Biden khó có thể toàn quyền kiểm
soát Quốc hội sau cuộc bầu cử giữa kỳ 2022. Do đó phần lớn di sản lập pháp của
ông sẽ phụ thuộc vào gói chi tiêu khổng lồ 3,5 nghìn tỷ đô la đảng Dân chủ đang
chuẩn bị. Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi hy vọng khởi đầu quá trình bằng biện
pháp hòa giải ngân sách trong tuần này.
Nhưng trong hàng ngũ của bà có nổi loạn – chín
nghị sĩ ôn hòa tuyên bố sẽ bỏ phiếu chống trừ khi Hạ viện thông qua trước dự luật
cơ sở hạ tầng lưỡng đảng được Thượng viện phê chuẩn gần đây. Trong một bài bình
luận trên Washington Post, chín người này cáo buộc một số đồng nghiệp
tìm cách “ém dự luật cơ sở hạ tầng trong nhiều tháng, hoặc hoàn toàn hủy bỏ
nó.” Bà Pelosi, với lo ngại phe tiến bộ sẽ trì hoãn dự luật cơ sở hạ tầng cho đến
khi gói chi tiêu được thông qua, nhấn mạnh phải đưa được cả hai dự luật đến bàn
tổng thống. Trước tiên bà phải ổn định trật tự trong đảng.
Tim Cook kỷ niệm
10 năm làm CEO Apple
Hôm nay Tim Cook kỷ niệm 10 năm làm
giám đốc điều hành của Apple. Vào năm 2011, ngay cả những người hâm mộ lớn nhất
của công ty cũng lo ông sẽ thất bại. Làm thế nào một người chỉ chuyên tổ chức
chuỗi cung ứng toàn cầu và xem xét bảng tính lại có thể thế chỗ một người khổng
lồ như Steve Jobs, nhà đồng sáng lập Apple?
Những nghi ngờ đó đã được xoa dịu. Về mặt tài
chính, Cook thành công hơn Jobs, người qua đời ngay sau khi từ chức. Dưới thời
Cook, lợi nhuận ròng của công ty tăng hơn gấp đôi lên ước tính 57 tỷ đô la vào
năm ngoái. Vốn hóa thị trường tăng gấp bảy lần lên 2,5 nghìn tỷ đô la. Và “nền
kinh tế Apple” – tức doanh thu hàng năm của công ty (274 tỷ đô la trong năm
ngoái) cộng với số tiền các công ty khác kiếm được trên nền tảng Apple – cũng
tăng gấp bảy lần lên hơn 1 nghìn tỷ đô la. Con số này bằng một phần 13 doanh
thu 12 tháng qua của mọi công ty thuộc rổ chỉ số S&P500.
No comments:
Post a Comment