Tuesday, November 16, 2021

THƯỢNG ĐỈNH TRỰC TUYẾN MỸ - TRUNG : VẪN ĐỐI ĐẦU GAY GẮT TRÊN VẤN ĐỀ ĐÀI LOAN (RFI)

 


Thượng đỉnh trực tuyến Mỹ-Trung : Vẫn đối đầu gay gắt trên vấn đề Đài Loan

Thanh Phương  -RFI

Đăng ngày: 16/11/2021 - 13:16

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20211116-th%C6%B0%E1%BB%A3ng-%C4%91%E1%.....BB%81-%C4%91%C3%A0i-loan

 

Trong cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến diễn ra sáng nay, 16/11/2021, theo giờ Bắc Kinh, tổng thống Mỹ Joe Biden và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã nói chuyện với nhau gần 4 tiếng đồng hồ, nhưng lãnh đạo của hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới vẫn đối đầu gay gắt với nhau trên vấn đề Đài Loan.

 

https://s.rfi.fr/media/display/1a04b63e-46c7-11ec-be23-005056a90284/w:1024/p:16x9/2021-11-16T013108Z_357995495_RC2CVQ9FWR1K_RTRMADP_3_USA-CHINA-BIDEN-XI.webp

Tổng thống Mỹ Joe Biden từ Nhà Trắng, Washington, họp qua video với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trên màn hình), ngày 15/11/2021. REUTERS - JONATHAN ERNST

 

Nguyên thủ Trung Quốc kêu gọi đồng nhiệm Hoa Kỳ không nên « đùa với lửa » trong hồ sơ Đài Loan, trong khi tổng thống Mỹ một lần tuyên bố chống lại việc thay đổi một cách đơn phương nguyên trạng của hòn đảo mà Bắc Kinh xem là thuộc lãnh thổ Trung Quốc.

Từ Washignton, thông tín viên Guillaume Naudin gởi về bài tường trình :

« Tập Cận Bình và Joe Biden đã quen biết nhau từ lâu. Trước đây, khi còn chưa lên nắm quyền lãnh đạo tối cao, hai ông đã từng nói chuyện với nhau hàng giờ. Cho nên, họ đã một lần nữa nói chuyện với nhau đến gần 4 tiếng đồng hồ.

Nhân vật lãnh đạo số một của Trung Quốc có tỏ vẻ vồn vả với người « bạn cũ » thì cũng hoài công, vì quan hệ cá nhân và những lời lẽ thân mật giữa hai ông vẫn không có nghĩa lý gì so với các lợi ích của hai cường quốc đối địch.

Thông cáo của Nhà Trắng sau cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến này đã đi thẳng vào vấn đề, nêu bật những quan hệ rất phức tạp giữa hai quốc gia và nói rất rõ là Hoa Kỳ sẽ tiếp tục bảo vệ các lợi ích và các giá trị của mình cùng với các đồng minh và để bảo đảm là hệ thống thế giới được tự do, rộng mở và công bằng.

Tiếp đến Nhà Trắng liệt kê những điểm bất đồng với Bắc Kinh : nhân quyền, thương mại, bảo vệ tự do hàng hải. Về Đài Loan, vấn đề chủ yếu gây căng thẳng giữa hai cường quốc, tổng thống Joe Biden một lần nữa tuyên bố chống lại mọi thay đổi nguyên trạng một cách đơn phương, trong khi Bắc Kinh thì liên tục biểu dương sức mạnh đối với hòn đảo này.

Thông cáo của Nhà Trắng tỏ ý muốn có những biện pháp ngăn ngừa để tránh cho cuộc tranh đua giữa hai nước biến thành xung đột. Tuy không giúp làm giảm căng thẳng, thượng đỉnh Tập Cận Bình – Joe Biden ít ra đã là dịp để hai bên giải thích về mối căng thẳng này. »

Bắc Kinh: Mỹ "đùa với lửa" 

Theo bộ Ngoại Giao Trung Quốc, trong cuộc thượng đỉnh với tổng thống Joe Biden, ông Tập Cận Bình đã tuyên bố : « Nhà cầm quyền Đài Loan đã nhiều lần muốn dựa vào Hoa Kỳ để đòi độc lập và một số người ở Mỹ muốn dùng Đài Loan để kềm chế Trung Quốc ». Theo lãnh đạo họ Tập, « đây là một xu hướng rất nguy hiểm, chẳng khác gì đùa với lửa. »

Hãng tin AFP cho biết, trong cuộc họp thượng đỉnh hôm nay, tổng thống Biden cũng đã bày tỏ quan ngại về chính sách của Trung Quốc ở vùng Tân Cương, Tây Tạng và Hồng Kông và về tình hình nhân quyền nói chung. Ông cũng chỉ trích những biện pháp về thương mại và kinh tế « không công bằng » của Trung Quốc.

 

---------------------------------

CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN

Quân sự, thương mại, chủ quyền : Ba chủ đề lớn trong thượng đỉnh Tập - Biden

 

Thượng đỉnh Mỹ - Trung : Đài Loan, Hạt nhân và những thông điệp chính trị đối nội

 

Thượng đỉnh Biden – Tập Cận Bình nhằm hạ nhiệt căng thẳng, Đài Loan là tâm điểm

 

.

============================================

.

.

Hội Đàm Tập – Biden : Trung Quốc cảnh báo Mỹ 'đùa với lửa' trong vấn đề Đài Loan

BBC News Tiếng Việt

16 tháng 11 năm 2021, 21:49+07

https://www.bbc.com/vietnamese/world-59307612

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/8329/production/_121577533_eee87799-a34e-495e-83cc-d8df99c841bd.jpg

Hai nhà lãnh đạo hội đàm với nhau qua video

 

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp thượng đỉnh qua video với người đồng cấp Mỹ Joe Biden đã cảnh báo rằng việc khuyến khích Đài Loan độc lập là 'đùa với lửa'.

Đây là cuộc hội đàm quan trọng nhất kể từ khi ông Biden lên nhậm chức vào tháng Giêng.

Cả hai đều nhấn mạnh mối quan hệ cá nhân và cuộc gặp thượng đỉnh là nỗ lực nhằm xoa dịu căng thẳng.

 

Joe Biden và Tập Cận Bình muốn gì từ Hội nghị Thượng đỉnh 15/11?

Huawei: Mạnh Vãn Chu thỏa thuận với Mỹ, mở đường về Trung Quốc

Đại sứ quán TQ 'vận động hành lang' doanh nghiệp Mỹ để chống lại dự luật về TQ

 

Nhưng cả hai đều không thể tránh khỏi một trong những chủ đề nhạy cảm nhất: vấn đề tự trị của Đài Loan.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai sẽ được thống nhất với đại lục vào một ngày không xa.

Hoa Kỳ công nhận và có quan hệ chính thức với Trung Quốc. Nhưng Mỹ cũng cam kết sẽ giúp Đài Loan tự vệ trong trường hợp bị tấn công.

Thời báo Hoàn Cầu của Trung Quốc nói rằng ông Tập đổ lỗi cho những căng thẳng gần đây là do "các nỗ lực lặp đi lặp lại của chính quyền Đài Loan nhằm tìm kiếm sự hỗ trợ của Mỹ cho vấn đề độc lập của họ cũng như ý định của một số người Mỹ sử dụng Đài Loan để kiềm chế Trung Quốc".

"Những hành động như vậy là cực kỳ nguy hiểm, giống như đùa với lửa. Bất kể ai chơi với lửa đều sẽ bị bỏng," thời báo này viết.

Nhà Trắng cho biết ông Biden "phản đối mạnh mẽ các nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng hoặc phá hoại hòa bình và ổn định trên toàn eo biển Đài Loan".

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/AA39/production/_121577534_311dba3a-e869-4f4e-9046-5ccd91bb888e.jpg

 

Bất chấp những lời lẽ mạnh mẽ về Đài Loan, cuộc hội đàm bắt đầu bằng những lời chào đón nồng nhiệt và ông Tập nói rằng ông rất vui gặp lại "người bạn cũ" của mình là ông Biden.

Ông Biden cho biết cả hai đã "luôn trao đổi với nhau một cách rất trung thực và thẳng thắn," và nói thêm rằng "chúng tôi không bao giờ bỏ qua việc thắc mắc người kia đang nghĩ gì".

Ông Tập nói rằng hai nước cần cải thiện "giao tiếp" và "cùng nhau" đối mặt với những thách thức.

"Nhân loại sống trong một ngôi làng toàn cầu, và chúng ta cùng nhau đối mặt với nhiều thách thức. Trung Quốc và Mỹ cần tăng cường giao tiếp và hợp tác," ông Tập nói.

 

 

Những gì khác được thảo luận?

 

Biden nêu lên những lo ngại của Hoa Kỳ về tình trạng vi phạm nhân quyền ở Hong Kong và chống lại người Duy Ngô Nhĩ ở khu vực Tân Cương. Trong khi Trung Quốc cáo buộc Mỹ can thiệp vào các vấn đề đối nội của nước này.

Về thương mại, ông Biden nhấn mạnh "sự cần thiết phải bảo vệ người lao động và các ngành công nghiệp Mỹ khỏi các hành vi kinh tế và thương mại không công bằng của CHND Trung Hoa".

Ông Tập dường như cũng đáp trả mạnh mẽ về vấn đề này, ông nói với ông Biden rằng Mỹ cần ngừng "lạm dụng khái niệm an ninh quốc gia để đàn áp các công ty Trung Quốc", theo Reuters.

Vấn đề biến đổi khí hậu cũng được thảo luận. Tuần trước, hai siêu cường đã gây bất ngờ khi đưa ra một tuyên bố chung nhằm giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, tại các cuộc hội đàm ở Glasgow, Scotland.

 

Mỹ thử hệ thống Phòng thủ Vòm Sắt để chống lại tên lửa TQ

Mỹ và Trung Quốc đối đáp gay gắt tại hội đàm cấp cao ở Alaska

Trung Quốc gọi ông Tập Cận Bình là 'hạt nhân', nâng lên bằng Mao và Đặng

 

Đây là lần thứ ba hai nhà lãnh đạo điện đàm kể từ khi ông Biden nhậm chức vào tháng Giêng. Cuộc hội đàm kéo dài 3 tiếng rưỡi, lâu hơn dự kiến.

Ông Tập đã không ra khỏi Trung Quốc trong gần hai năm, kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát.

Quan hệ Trung - Mỹ rất quan trọng đối với cả hai nước nói riêng và thế giới nói chung, với việc Bắc Kinh liên tục kêu gọi chính quyền mới của Washington cải thiện mối quan hệ vốn đã xấu đi dưới thời người tiền nhiệm của ông Biden, Donald Trump.

Hai nhà lãnh đạo đang phải đối mặt với những lo ngại trong nước, với số lượng bỏ phiếu cho ông Biden giảm xuống do lạm phát, Covid-19 và cuộc rút lui hỗn loạn khỏi Afghanistan.

Trong khi đó, ông Tập đang phải giải quyết tình trạng thiếu năng lượng và khủng hoảng bất động sản.

 

https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/D149/production/_121577535_9fd06fdc-4446-4601-bd59-edb76217c919.jpg

Trưởng đoàn đàm phán về biến đổi khí hậu của Trung Quốc Xie Zhenhua tại COP26 cho biết Mỹ và Trung Quốc đã tổ chức hơn 30 cuộc họp video

 

Phân tích của Stephen McDonell, phóng viên về Trung Quốc của BBC

 

Cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo quyền lực nhất thế giới cho bạn biết rằng cả hai bên đều tin rằng sự thù địch công khai trước đây giữa Bắc Kinh và Washington không có lợi cho cả hai và là nguy hiểm tiềm tàng.

Mối quan hệ hai nước đã trở nên xấu đi và rối loạn đến mức các cuộc hội đàm video như này, là một phần nỗ lực để đảm bảo rằng sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ không dẫn đến xung đột vũ trang do sự hiểu lầm tại một thời điểm nóng mang tính toàn cầu.

Một mặt, chúng ta có lẽ nên khá vui vì họ đã tránh được chiến tranh trước khi nó có thể xảy ra, mặt khác, đó là điều mà họ cảm thấy cần phải làm như vậy.

Trên thực tế, nếu bạn nhìn thấy điểm sáng tại cuộc hội đàm này thì đấy là điều đáng mừng nhất sau một thời gian dài với các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Những nỗ lực làm cho các cuộc thảo luận trở nên thân mật với những cái vẫy tay, nói chuyện về "ngôi làng toàn cầu" và "những thách thức của nhân loại" khác xa với cuộc khủng hoảng ở Alaska vào tháng 3 năm nay khi đại diện cấp cao của cả hai chính quyền kết thúc bằng màn đối đáp gay gắt trước truyền thông.

Đây có vẻ là một nỗ lực thực sự nhằm thiết lập lại và chúng ta nên mong đợi điều này sẽ thay đổi các mối quan hệ địa chính trị toàn cầu theo một cách cụ thể.

.

===============================================

.

.

Thượng đỉnh Mỹ - Trung : Đài Loan, Hạt nhân và những thông điệp chính trị đối nội

Minh Anh  -  RFI

Đăng ngày: 15/11/2021 - 14:31

https://www.rfi.fr/vi/ph%C3%A2n-t%C3%ADch/20211115-dai-loan-hat-nha-va-nhung-thong-diep-doi-noi-trong-thuong-dinh-xi-biden

 

Hôm nay, 15/11/2021, tổng thống Mỹ Joe Biden họp trực tuyến với đồng nhiệm Trung Quốc Tập Cận Bình. Bên cạnh các chủ đề gây căng thẳng giữa hai nước từ nhiều năm qua, từ thương mại, công nghệ đến nhân quyền, vấn đề Đài Loan và vũ khí hạt nhân được cho sẽ là những tâm điểm chính của cuộc thảo luận.

 

https://s.rfi.fr/media/display/16e99182-4617-11ec-a858-005056a97e36/w:1024/p:16x9/AP21317732327565.webp

Ảnh minh họa : Phó chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (T) và phó tổng thống Mỹ Joe Biden tại Trung tâm Đào tạo và Giáo dục Quốc tế, South Gate, bang California, Hoa Kỳ, ngày 17/02/2012. © AP - Damian Dovarganes

 

Xung khắc công khai giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ kéo dài từ một thập kỷ, qua ba đời tổng thống Mỹ, bắt đầu từ thời chính quyền Obama. Căng thẳng Mỹ - Trung trở nên gay gắt khi Donald Trump trở thành chủ nhân Nhà Trắng. Cuộc đọ sức này vẫn tiếp diễn dù Washington đã có lãnh đạo mới là Joe Biden. Danh sách những điểm bất đồng giữa hai nước mỗi lúc một dài, liên quan đến mọi lĩnh vực.   

 

Thế nhưng, giới quan sát dự báo, Đài Loan sẽ là « điểm nóng nhất » của cuộc thảo luận. Trung Quốc hồi đầu tháng 10/2021 điều ồ ạt chiến đấu cơ đi vào vùng nhận dạng phòng không khiến Hoa Kỳ trong tình trạng báo động. Nhưng sự việc cũng phản ảnh nỗi lo sợ của Bắc Kinh : Nguy cơ Hoa Kỳ làm suy yếu chính sách « một nước Trung Hoa » mà Mỹ từng cam kết và căn cứ vào đó mà công nhận Bắc Kinh là đại diện duy nhất tại Liên Hiệp Quốc từ năm 1979.  

 

Trước thượng đỉnh, tờ Global Times, cơ quan ngôn luận chính thức của đảng Cộng sản Trung Quốc, đã nhắc lại rằng Đài Loan là « lằn ranh đỏ chính yếu » của Trung Quốc. Do vậy chủ đề này sẽ được ông Tập Cận Bình đề cập đến với nguyên thủ Mỹ, rằng Trung Quốc quyết tâm hoàn thành « việc hợp nhất quốc gia trong một tương lai gần, bất kể với giá nào ». Lãnh đạo Trung Quốc muốn có được lời bảo đảm từ đồng nhiệm Mỹ rằng Washington không ủng hộ « độc lập Đài Loan ».   

 

Ngoài ra, theo Financial Times, hồ sơ hạt nhân cũng có thể sẽ được chủ nhân Nhà Trắng đề cập đến trong cuộc thảo luận. Việc Trung Quốc tăng cường năng lực hạt nhân khiến Hoa Kỳ lo ngại. Một báo cáo gần đây, « China Military Power Report », do Lầu Năm Góc công bố  cho biết từ đây đến năm 2030, Bắc Kinh sẽ có khoảng 1.000 đầu đạn hạt nhân, cao gấp hai lần so với con số ước tính do bộ Quốc Phòng Mỹ đưa ra năm 2020. Theo ông Danny Russel, phó chủ tịch về An ninh Quốc tế và Đối ngoại, Viện Chính sách Xã hội châu Á, trên trang mạng Foreign Affairs, thì với đà tăng tốc ngoạn mục này cùng với quy mô đầu tư trong hệ thống « bộ ba hạt nhân », rõ ràng Trung Quốc đang chuyển từ chính sách răn đe hạt nhân sang tấn công hạt nhân.   

 

Dẫu sao thì giới chuyên gia đều có chung một nhận xét, những bất đồng dai dẳng và gay gắt này, kéo dài từ nhiều năm qua, khó thể giải quyết trong một cuộc họp thượng đỉnh. Giới chức chính phủ hai bên cũng đã cảnh báo, không nên trông đợi gì nhiều vào kết quả cuộc họp hay những quyết định quan trọng vào tối nay.  

 

Bởi vì, những tranh chấp này giữa hai nước diễn ra trong bối cảnh tình hình chính trị trong nước khó khăn. Thượng đỉnh lần này còn là dịp để lãnh đạo hai nước phát đi những thông điệp chính trị. Tại Bắc Kinh, Tập Cận Bình phải đối mặt với Đại hội Đảng lần thứ 20, vào lúc ông có kế hoạch kéo dài nhiệm kỳ, trở thành lãnh đạo trọn đời.   

 

Do vậy, « Tập Cận Bình muốn tận dụng thượng đỉnh này để gởi đến người dân trong nước và các nước khác rằng quan hệ Mỹ - Trung đang được hồi phục. Một kịch bản mà chính quyền Biden muốn tránh bằng mọi giá », theo như nhận xét của Bonnie Glaser, chuyên gia về Trung Quốc tại German Marshall Fund với tờ Financial Times.

 

Còn tại Washington, Joe Biden và phe Dân Chủ đang tìm cách tránh mất thêm ghế ở Quốc Hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ diễn ra trong năm 2022. Trong bối cảnh có một sự đồng thuận chống Trung Quốc từ lưỡng đảng, chủ nhân Nhà Trắng khó có thể có được những đồng thuận hay tiến bộ trong quan hệ với Trung Quốc, nên buộc phải có những thái độ cứng rắn hơn với Bắc Kinh.   

 

Trong tình cảnh này, rõ ràng, cả hai nhà lãnh đạo, không ai muốn tỏ ra là bên yếu thế. Liệu sau cuộc đối thoại này, đôi bên có giải quyết được các xung đột ?   

 

Los Angeles Times khẳng định « cạnh tranh gay gắt » giữa các siêu cường về kinh tế, ngoại giao và hạt nhân sẽ không dễ gì xử lý. Cuộc họp thượng đỉnh lần này sẽ không thể chấm dứt các bất đồng, nhưng có thể cho phép bắt đầu giải quyết những tranh chấp. Ít ra, đó cũng là một bước quan trọng ! 

 

-----------------------------

CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN

Trung Quốc cảnh cáo Mỹ không nên ủng hộ Đài Loan độc lập

 

Trung Quốc phản ứng mạnh về chuyến thăm Đài Loan của các nghị sĩ Mỹ

 

Bắc Kinh có thể « phong tỏa các cảng biển và sân bay chính » của Đài Loan

 




No comments: