Đỗ Duy Ngọc
12 tháng 11, 2021
https://saigonnhonews.com/van-hoa-van-nghe/tan-man/da-lat-chet-roi/
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/11/Di_An_h-1024x768.jpg
Một góc Đà Lạt (ảnh:
Di_An_h/Unsplash)
Hôm qua gặp gỡ nhóm bạn bè đã lâu không được gặp
nhau từ khi Sài Gòn chớm dịch. Có người nhắc lâu rồi không đi chơi xa cùng nhau
và gợi đến Đà Lạt. Và bỗng dưng nhớ vô cùng miền đất một thời mù sương đấy.
Tôi đến Đà Lạt lần đầu cách đây đã hơn 50 năm.
Cuộc chạm mặt đầu tiên với thành phố đó làm tôi ngỡ ngàng. Hồi đó Đà Lạt còn đẹp
lắm, không khác gì những thành phố nhỏ của nước Pháp. Khi xe vừa mới lên đến
đèo Prenn, một ngọn đèo trên Quốc lộ 20 ở cửa ngõ phía Nam thành phố với những
đồi thông và những tảng đá xếp lớp bên đường đi, lòng tôi đã xao xuyến và tự nhủ
đây chính là thành phố thường hiện về trong những giấc mơ của tuổi mới lớn của
mình.
Hơn một tuần ở Đà Lạt, tôi được bạn bè dẫn đi
nhiều thắng cảnh, ngồi ở những quán cà phê, la cà với những quán ăn, đi trên những
con đường đồi dốc với những bông hoa dại nở bên đường. Hồi đó Đà Lạt còn thưa
người, trong thành phố vẫn còn rất nhiều những đồi thông và những ngôi nhà rất
đẹp. Nhà nào cũng có hàng rào đầy hoa ở trước sân. Những con dốc nhỏ dẫn xuống
những con đường hẹp hay những thung lũng nhỏ. Tôi và các bạn lên Đồi Cù và nằm
ngửa trên bãi cỏ xanh nhìn những đám mây trắng bay về đâu đó. Một mình giữa bát
ngát mới thấy lòng mình rộng đến vô cùng và thế giới mênh mông quá.
Tác giả
Sau buổi trưa ra chợ Hoà Bình nhìn những người
dân tộc thiểu số đi từ rừng xa ra bán cây lan rừng, chai mật ong, vài ba cái nấm
hay chỉ là miếng da thú. Chiều chiều rủ nhau đi bộ ven Hồ Xuân Hương đón những
cơn gió lạnh và khi hoàng hôn xuống nhìn về khu Đại học Đà Lạt với những nóc
nhà ngói đỏ, đốt điếu thuốc dưới gió và biết rằng mình đã đắm say nơi chốn này
rồi. Đắm say những ngọn gió, đắm say những hàng thông và cũng say đắm những cô
gái má hồng, môi đỏ.
Kể từ đó tôi thường lên Đà Lạt khi có dịp, có
lúc lên thường xuyên khi thấy nhớ. Hồi ấy khi xe qua đèo Chuối ngán lắm vì “mấy
ổng” hay ra chận đường hay đặt mìn trên con lộ. Cũng có khi không đủ tiền mua
vé xe trọn đường, đành gian dối chỉ lấy vé đến Di Linh, hên thì lọt, xui lại phải
xuống dọc đường. Nhưng cũng may thường là hên. Những lần lên đó cũng chỉ là để
đi lang thang, nhất là những buổi chiều mùa Đông cảm giác sương mù đang quấn lấy
dưới những bước chân đi. Co ro kéo cao cổ áo đi lên xuống những con dốc và nghe
những cơn lạnh thấm vào người. Cũng chỉ đến nằm ngửa ở sân Cù nhìn mây bay. Để
ngồi trong quán cà phê Tùng hút một cối thuốc, để đến quán Lục Huyền Cầm nghe
Lê Uyên Phương hát, những bài hát của một thời, những bài hát mang tâm trạng của
tình yêu tuyệt vọng và não nề của một kiếp sống. Chỉ thế thôi rồi lại quay về
Sài Gòn.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/11/Markus-Winkler-1-1024x1536.jpg
Đà Lạt ngày nay (ảnh:
Markus Winkler/Unsplash)
Từ sau 1975, thời thế đổi thay, cuộc sống
không còn như xưa nữa. Đến những năm 1980, tôi mới trở lại Đà Lạt. Thành phố
cũng không thay đổi gì mấy, chỉ nghèo hơn, những con đường cô quạnh hơn, những
ngồi nhà nhìn cô đơn hơn và nhiều hàng quán xác xơ hơn. Nhưng vẫn còn đó những
rặng thông, vẫn còn đó sân Cù lộng gió đầy mây, vẫn còn đó Hồ Xuân Hương lặng lẽ
và những mái ngói đỏ của khu đại học dù giờ đã đổi tên. Cà phê Tùng không đổi
nhưng chẳng còn không khí cũ, vợ chồng người nhạc sĩ chẳng còn ở Đà Lạt. Bạn bè
tan tác cả, chẳng còn mấy người quen.
Tôi vẫn đi lên xuống những con dốc, những con
đường cũ nhưng có cảm giác mình đã bị đánh mất cái gì đó trong sâu thẳm của
lòng mình. Tôi lại liên tục lên Đà Lạt rất nhiều lần khi có dịp và chứng kiến
những cơn hấp hối của thành phố này. Đà Lạt không còn lạnh như xưa. Xứ của hoa
mà lễ hội ngập hoa giả và những giỏ hoa chở từ miền Tây lên. Những rừng hoa quỳ
vàng không còn mênh mông trải dài nữa mà chỉ còn lác đác đâu đó một vài khoảnh.
Đà Lạt lần lượt vắng những rừng thông, đồi thông trong thành phố.
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/11/CreateTravel.tv_.jpg
Đà Lạt ngày càng
“giả” và mất cái hồn thiên nhiên vốn dĩ của nó (ảnh: CreateTravel.tv/Unsplash)
Ngày trước, đứng trên đồi nhìn xuống Đà Lạt là
một màu xanh của cây cỏ lẫn những ngôi nhà, những biệt thự kiến trúc theo kiểu
Tây phương tuyệt đẹp. Giờ còn đâu, nhìn xuống chỉ thấy những trại rau, những
nhà kính che bằng những tấm nhựa trắng tràn ngập trên những thung lũng đầy hoa
của một thời. Thành phố vắng sương mù, buổi trưa nóng đổ mồ hôi, xe cộ đầy những
con phố. Thành phố xuất hiện những khu cao ốc bê tông khô cứng. Những đoàn người
dân tộc thiểu số chiều chiều mang những sản vật ít ỏi của rừng xanh không còn
thấy nữa. Cũng chẳng còn những đứa bé, những cô gái má hồng môi đỏ dưới nắng
vàng rất ngọt và cái lạnh đến tái lòng. Đà Lạt bây giờ có mặt đủ dân tứ xứ, khó
mà tìm thấy giọng nói của người Đà Lạt, giọng một chút Huế, một chút Quảng và
cũng có một chút Bắc. Nó nhẹ mà quyến rũ, nó đằm thắm nhưng cũng không thiếu
cái nồng nàn.
Tối tối khu Hoà Bình đông nghẹt người, chen lấn
nhau, cười nói với nhau chứ không còn một Đà Lạt tĩnh mịch khi đêm xuống. Những
khu ăn uống xô bồ xuất hiện, không tìm đâu những con đường vắng để một mình
lang thang đón gió lạnh. Đà Lạt đã giẫy chết, người ta đã tàn phá và đẩy nó vào
chỗ chết. Tôi không còn sân Cù để lên đấy nhìn mây, giờ nơi ấy là những khu nhà
mới, là những hàng quán nối tiếp nhau. Người ta tận dụng tất cả những khoảng trống
để xây nhà, người ta chặt hết rừng dương để lập nên những dự án. Đà Lạt bị bức
tử.
Còn đâu nữa những đoá hoa dại bên bờ đường tôi
đã đi qua. Còn đâu nữa những đám sương mù một thuở. Đã năm chục năm, từ một
chàng thanh niên tuổi hai mươi tôi đã trở thành một lão già. Và giờ đây có một
người già nhớ tuổi thanh xuân của mình và cũng để nhớ đến một xứ sở đã có nhiều
kỷ niệm. Vùng đất ấy đã không còn nữa, nó đã chết rồi. Bây giờ thành phố này
không còn khiến tôi đắm say nhưng tôi vẫn thường lên đó. Lên để tiếc một quãng
đời không còn trở lại. Lên để chứng kiến cái chết của một vùng đất đã có một thời
tuyệt đẹp và thú vị đến vô cùng.
12 Tháng Mười Một 2021
(Tựa của SGN)
No comments:
Post a Comment