Vaccine
Sinopharm dưới góc nhìn khoa học : Không đáng tin*
Bác Sĩ Huynh
Wynn Tran
4 tháng 8, 2021
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/08/Vaccine-TQ-H0-e1628093952222-1024x787.jpg
Minh họa:
cottonbro/Pexels
LTS. Dù nhiều
nước trên thế giới đã và đang tẩy chay các loại vaccine do Trung Quốc bào chế
vì tính không hiệu quả của nó, Việt Nam vẫn nhập về để sử dụng. Việc này đã tạo
làn sóng phản đối mạnh mẽ trong dân chúng, nhất là ở Sài Gòn, nơi được chọn để
tiêm chủng một triệu liều vaccine Sinopharm.
Người dân tẩy chay vaccine Sinopharm không chỉ vì nó
hiệu quả thấp, không an toàn, mà chính là nó KHÔNG ĐÁNG TIN, vì có xuất xứ từ
Trung Quốc, một nước luôn có ý đồ xâm chiếm nước Việt nam từ nhiều ngàn năm
nay.
Dưới góc nhìn khoa học, vaccine Sinopharm KHÔNG ĐÁNG
TIN được hiểu theo cách khác: Dựa vào những dữ liệu nghiên cứu từ thực tế, phải
có các thử nghiệm lâm sàng đủ lớn và được đánh giá cẩn thận, sau đó mới đưa ra
kết luận về mức độ hiệu quả đối với con người của vaccine.
Bài phân tích của Bác Sĩ Huynh Wynn Tran cho chúng
ta một cái nhìn bao quát và khả tín để nhận định vaccine Sinopharm của Trung Quốc
đã được tiến hành thử nghiệm lâm sàng như thế nào, có đáng tin hay không.
Chuyện nhập vaccine Trung Quốc là chuyện của nhà nước,
nhưng chích hay không chích loại vaccine này, là quyết định riêng của mỗi người
dân. Đó là quyền hiến định, không ai có thể ép mình được.
Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc bài viết này.
oOo
Trong những chương trình livestream trước, tôi
nhận nhiều câu hỏi về vaccine Trung Quốc. Câu trả lời ngắn của tôi là vaccine
Trung Quốc chưa đủ dữ liệu để chứng minh hiệu quả và an toàn.
Trong bài này, tôi phân tích kỹ hơn về
CoronaVac (của Sinovac) và BBIBP (Sinopharm), là hai loại vaccine của Trung Quốc,
trong đó loại của Sinopharm đang có mặt tại Việt Nam để chỉ ra những khó hiểu
và những lỗ hổng về dữ liệu của các vaccine này.
Vaccine Trung Quốc
là gì?
Về kỹ thuật sản xuất, hai loại vaccine này là
vaccine bất hoạt. Các nhà nghiên cứu lấy virus Sars-Cov-2 vào phòng lab, sau đó
làm cho chúng bất hoạt bằng hoá chất (không có khả năng nhân đôi), các protein
cầu gai bề mặt vẫn còn nguyên, sau đó được chích vào cơ thể người.
– Các tế bào miễn dịch khi thấy “vỏ virus” này
sẽ tấn công, tạo ra miễn dịch. Đây là cách làm vaccine từ trước đến nay, dùng để
sản xuất vaccine ho gà, thương hàn, dịch tả, cúm, bệnh dại, viêm gan A. Kỹ thuật
này đòi hỏi phải chích nhiều liều để tăng sức đề kháng (thường là hai liều) vì
cơ thể chỉ tạo ra miễn dịch dịch thể (lysosome, kháng thể, protein viêm, bổ thể
complements).
– Vaccine bất hoạt thường không tạo ra miễn dịch
tế bào (T cell) như vaccine công nghệ mRNA. Để chiến đấu hiệu quả với virus, cơ
thể cần kết hợp hai loại miễn dịch tế bào và miễn dịch dịch tễ, trong đó miễn dịch
tế bào đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong tạo việc ra trí nhớ miễn dịch.
Vaccine Trung Quốc
có hiệu quả thực sự?
– Tôi cố tìm dữ liệu gốc của vaccine Trung Quốc
trên các tạp chí bình duyệt y khoa nhưng không thấy. Lưu ý là các vaccine
Pfizer, Moderna, và AstraZeneca đều công bố dữ liệu pha I/II, và III trên các tạp
chí y khoa Lancet/NEJM. Công bố trên các tạp chí y khoa hàng đầu cho thấy sự
minh bạch trong nghiên cứu và phân tích dữ liệu.
– Trên trang WHO, các dữ liệu vaccine Trung Quốc
(1,2) cho thấy đa số nghiên cứu giai đoạn III (quan trọng nhất) được thực hiện
bên ngoài Trung Quốc. Ví dụ như CoronaVac được thử nghiệm tại Indonesia, Thổ
Nhĩ Kỳ, Brazil, Chile, và Trung Quốc. Giai đoạn III của CoronaVac được thử nghiệm
chỉ trên 1,040 người tại Trung Quốc, trong khi thử nghiệm trên 12,688 người tại
Brazil, 13,000 người tại Thổ Nhĩ Kỳ, 1,620 người tại Indonesia. (Hình 1)
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/08/Vaccine-TQ-H1.jpg
(Hình 1)
– Điểm quan trọng nhất là các thử nghiệm này
không chỉ ra tỉ lệ nhiễm Covid-19 ở các nhóm nghiên cứu. Không có dữ liệu tỉ lệ
nhiễm thì rất khó đánh giá hiệu quả thực sự của vaccine. So với các nghiên cứu
vaccine của Pfizer/Moderna (thử nghiệm trên 30,000 người) với tỉ lệ nhiễm rõ
ràng, thì các cỡ mẫu này (1,000->13,000 người) quá thấp, có nhiều tính không
đồng nhất.
– Hiệu quả vaccine cũng rất khác nhau giữa các
nhóm, từ 51% cho đến 84%. Nghiên cứu tại Brazil trên 12,688 nhân viên y tế khỏe
mạnh mà hiệu quả chỉ có 51% (CI = 36,62). Tại Indonesia, hiệu quả vaccine là
65%, trong đó khoảng tin cậy (Confidence Interval ) là 20-85% cho thấy sự mất
cân đối trong phần trăm hiệu quả vaccine. (Hình 2)
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/08/Vaccine-TQ-H2.jpg
(Hình 2)
– Dữ liệu từ Sinopharm trên WHO cũng không kém
phần rắc rối, mặc dù cỡ mẫu ở vaccine này đã được cải thiện, tăng lên 45,000
người tại UAE, Bahrain, Ai Cập, và Jordan. Nhưng cách Trung Quốc công bố hiệu
quả trên WHO là gộp chung các nghiên cứu ở nhiều nước lại và cho hiệu quả chung
vaccine là 78.1% (CI = 64.9, 86.3). (Hình 3)
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/08/Vaccine-TQ-H3.jpg
(Hình 3)
– Lưu ý là vaccine Sinopharm chỉ thử nghiệm
trên 400 người trên 60 tuổi (trong số 26,000 người) và chỉ có khoảng 4,200 trên
26,000 người là nữ (Female). Covid-19 ảnh hưởng mạnh đến các bệnh nhân lớn tuổi
mà số mẫu thử nghiệm trên 60 tuổi quá ít, lại mất cân đối nghiêm trọng giữa nam
và nữ. (Hình 4)
https://saigonnhonews.com/wp-content/uploads/2021/08/Vaccine-TQ-H4-1024x611.jpg
(Hình 4)
Vaccine Trung Quốc
có an toàn ?
– Cũng dữ liệu công bố trên WHO, Vaccine Trung
Quốc là an toàn. Với vaccine Sinovac, chỉ có 49 ca tác dụng phụ nguy hiểm (AE)
trên 35.8 triệu liều chích (hơn 1 ca trên 1 triệu lượt chích) tại Trung Quốc, gồm
sốc phản vệ, viêm mạch máu, sưng cổ họng, và xuất huyết não. Trong khi đó, tại
Brazil/Indonesia, có 162 ca phản ứng phụ trên 17 triệu liều. Tại Chile, có 90
ca phản ứng phụ trong 3.7 triệu liều chích.
– Tại Hoa Kỳ, CDC công bố tác dụng phụ nguy hiểm
(AE) từ Covid-19 vaccine khoảng 2-5 ca trên 1 triệu lượt chích (3). Điểm khác
biệt lớn là tại Hoa Kỳ, tất cả vaccine chích đều được theo dõi tác dụng phụ
theo hệ thống VAERS nên số ca tác dụng phụ được theo dõi và cập nhật liên tục.
Tóm lại:
– Dữ liệu công bố trên WHO (không phải dữ liệu
gốc) cho thấy vaccine Trung Quốc còn nhiều điểm chưa rõ ràng, nhất
là phần thiết kế nghiên cứu và mất cân bằng trong dữ liệu (ít thử nghiệm nhóm bệnh
trên trên 60 tuổi là nhóm có rủi ro cao nhất trong dịch Covid-19 )
– Tôi vừa đọc tin Việt Nam chưa chích vaccine
Trung Quốc và đang thẩm định lại dữ liệu vaccine. Đây là điều đáng làm, cũng
như chấm dứt việc phun xịt khử khuẩn tràn lan không hiệu quả (tôi cũng đã nói
trên livestream về chuyện này).
BS Wynn Tran, Los Angeles, Hoa Kỳ
1. Evidence
Assessment: Sinopharm/BBIBP COVID-19 vaccine
2. Evidence
Assessment: Sinovac/CoronaVac COVID-19 vaccine
3. Selected
Adverse Events Reported after COVID-19 Vaccination
(* Tựa do Saigon Nhỏ đặt)
No comments:
Post a Comment