29/06/2011 - 13:22
Sự xung đột trong tuyên bố về chủ quyền lãnh hải, nơi có trữ lượng dầu mỏ và khí đốt dồi dào, giữa Trung Quốc và các nước trong khu vực đang làm gia tăng nguy cơ có thể dẫn tới chiến tranh tại các vùng biển Châu Á.
Căng thẳng gia tăng trên biển liên quan đến Trung Quốc và các nước láng giềng có thể dẫn tới chiến tranh nếu như nó không được giải quyết ổn thỏa.
Đây là kết luận trong một báo cáo mới công bố hôm 28/6 của Viện Lowy, Úc. Bản báo cáo có tựa đề ‘Khủng hoảng và niềm tin: các cường quốc chính và vấn đề an ninh hàng hải ở Châu Á - Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương’. Báo cáo này dựa trên những tham vấn với các chuyên gia an ninh tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ và Ấn Độ.
Nguy cơ xảy ra chiến tranh?
Những căng thẳng chủ yếu diễn ra tại các vùng biển mà Trung Quốc gọi là Đông Hải và Nam Hải (Việt Nam gọi là Biển Đông còn Philippines muốn gọi là Biển Tây Philippines). Đặc biệt, Biển Đông đang trở thành một điểm nóng vì khu vực này có nhiều nước gồm Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Đài Loan, Brunei và Malaysia, cùng tuyên bố chủ quyền toàn bộ hoặc một phần lãnh hải.
Theo các tác giả báo cáo, những xích mích giữa Trung Quốc với Hoa Kỳ, Nhật Bản và Ấn Độ rất dai dẳng và ngày càng tăng. Thêm vào đó, do nhu cầu về tài nguyên, Trung Quốc đang có thái độ ngày càng quyết liệt bằng cách hành xử mà Viện Lowy nhận định là “đầy rủi ro” của lực lượng quân sự nước này. Cho nên, khi số lượng và cường độ các biến cố ngày càng tăng tại các vùng biển trên thì khả năng về một kịch bản leo thang thành đối đầu vũ trang, khủng hoảng ngoại giao hoặc thậm chí là xung đột cũng gia tăng.
“Các tuyến đường biển ở Thái Bình Dương-Ấn Độ Dương đang ngày càng trở nên đông đúc, có nhiều tranh chấp và dễ dẫn đến xung đột vũ trang. Các lực lượng hải quân và không quân đang được củng cố trong bối cảnh chuyển đổi cán cân chiến lược kinh tế”, bản báo cáo viết.
“Trong vài tháng qua, đã xảy ra một loạt biến cố liên quan đến tàu của Trung Quốc, chủ yếu là gây ‘khó dễ’ cho tàu khảo sát của Việt Nam và Philippines tại các vùng biển và đảo tranh chấp. Một số biến cố này có nguy cơ dẫn tới xung đột vũ trang bởi thực tế, đã có trường hợp Trung Quốc nổ súng vào tàu của Philippines”, ông Rory Medcalf, tác giả chính của bản báo cáo, nói với phóng viên Đài Úc (ABC).
Theo ông Rory Medcalf, những đối đầu đang diễn ra đều có chủ định từ phía Trung Quốc nhằm phát đi tín hiệu về đòi hỏi của nước này đối với các vùng biển ở Biển Đông. Tuy nhiên, ông nói thêm rằng, có một nguy cơ mà Trung Quốc đánh giá thấp, đó là bất kỳ biến cố nào cũng đều có thể vượt ra ngoài tầm kiểm soát để dẫn tới xung đột vũ trang.
Ông Rory cho rằng, Hải quân Trung Quốc ngày càng mạnh lên và đang ‘ngấp nghé’ hạn chế khả năng tiếp cận của Hoa Kỳ đối với các khu vực gần bờ biển Trung Quốc, và thậm chí sớm muộn là các vùng biển quanh Đài Loan.
“Vấn đề lớn ở đây là ý đồ. Chưa có gì rõ ràng chứng tỏ Trung Quốc có ý đồ quyết liệt hay gây hấn mạnh mẽ nhưng dường như có một số thế lực tại Trung Quốc, kể cả Quân Giải phóng Nhân dân (PLA), đang đẩy ranh giới sự việc đi xa thêm. Họ đang tiến hành những hành động khiêu khích liên quan đến tranh chấp lãnh hải hoặc có những hành động mà tôi đoán rằng sẽ gửi tín hiệu tới Nhật Bản, Hoa Kỳ, Đông Nam Á và các nước khác rằng quyền lợi của Trung Quốc không thể bị xem nhẹ”, tác giả Rory nói.
“Cho nên đây là một tình thế rất đáng lo ngại”, ông kết luận.
Viện Lowy cảnh báo rằng, nếu có một cuộc chiến tranh xảy ra thì nó sẽ lan rộng khắp khu vực Thái Bình Dương - Ấn Độ Dương và Hoa Kỳ cùng các cường quốc khác sẽ nhanh chóng bị cuốn vào.
Về khả năng Úc có thể phải can dự vào những căng thẳng đó, ông Rory cho rằng Úc rất quan tâm đến vấn đề này bởi tự do hàng hải ở Biển Đông rất quan trọng với không chỉ lực lượng hải quân Úc mà còn với hoạt động xuất khẩu của nước này tới Bắc Á. Thêm nữa, Úc cũng là một đồng minh của Hoa Kỳ cho nên nếu Hoa Kỳ có xung đột với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông thì rất nhiều khả năng Úc cũng phải tham gia và đứng về phía Hoa kỳ.
Động thái của các nước
Theo các tác giả của bản báo cáo, Trung Quốc gây ra lo ngại tại Đông Nam Á bằng tuyên bố ‘lợi ích cốt lõi’ ở Biển Đông cũng như tại Úc về cách hành xử đối với vấn đề an ninh trong tương lai, trong khi khả năng cạnh tranh giữa Ấn Độ và Trung Quốc trên biển “chỉ còn là vấn đề thời gian”.
Nhiều nước Đông Nam Á, Nhật Bản, Hàn Quốc đều đang tìm kiếm và tăng cường quan hệ an ninh chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ. Cho tới nay, Hải quân Hoa Kỳ vẫn được xem là lực lượng thống trị các vùng biển Châu Á và mới đây nước này đã có chương trình tiến hành các hoạt động hải quân với Việt Nam và Philippines cũng như Úc.
Theo tác giả Rory, điều này có thể làm tăng xích mích giữa hai cường quốc lớn nhất hiện nay. Tuy nhiên, ông cho rằng sự việc sẽ còn xấu hơn nữa nếu các nước nhỏ cảm thấy bị Trung Quốc ‘ép’ và buộc phải tự hành động.
Trong tháng 6/2011, Trung Quốc đã cử tàu tuần tra dân sự lớn nhất tới Biển Đông.
Hôm thứ Hai, 27/6, Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua một nghị quyết về việc Trung Quốc sử dụng vũ lực chống lại các tàu thuyền của Việt Nam và Philippines ở Biển Đông.
Thượng Nghị sĩ Jim Webb, Chủ tịch Tiểu ban các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, nói rằng “ngày càng có nhiều quốc gia quanh biển Nam Trung Hoa (Biển Đông) đang bày tỏ lo ngại về sự hăm dọa của Trung Quốc”.
Trước đó một ngày, hôm 26/6, Việt Nam và Trung Quốc đã ra thông cáo báo chí chung, trong đó hai bên khẳng định “giải quyết hòa bình các bất đồng trên biển giữa hai nước thông qua đàm phán và hiệp thương hữu nghị; áp dụng biện pháp có hiệu quả, cùng nhau duy trì hòa bình và ổn định tại Biển Đông; tăng cường định hướng đúng đắn dư luận, tránh lời nói và hành động làm tổn hại đến tình hữu nghị và lòng tin của nhân dân hai nước; đẩy nhanh tiến độ đàm phán để sớm ký kết ‘Thỏa thuận về các Nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam-Trung Quốc’; thúc đẩy việc thực hiện ‘Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)’.
Thông cáo này đạt được sau khi ông Hồ Xuân Sơn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, đặc phái viên của lãnh đạo cấp cao Việt Nam, có các cuộc hội đàm với người đồng cấp Trung Quốc, ông Trương Chí Quân, và gặp Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Đới Bỉnh Quốc tại Bắc Kinh.
Đầu tuần này, chiến hạm HMNZS Te Mana thuộc lớp Anzac của New Zealand, với thủy thủ đoàn 148 người và 27 sỹ quan đã tới Thành phố Hồ Chí Minh, bắt đầu chuyến thăm kéo dài năm ngày nhằm thúc đẩy quan hệ giữa hải quân hai nước.
Trong một diễn biến khác, truyền thông Ấn Độ cho hay Phó Đô đốc Nguyễn Văn Hiến, Tư lệnh Hải quân, đồng thời là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, đang có chuyến thăm một số thành phố của Ấn Độ, gặp gỡ Đô đốc Nirmal Verma, Bộ trưởng Quốc phòng A.K. Antony, Tư lệnh Không quân P.V. Naik và Tổng tư lệnh quân đội V.K. Singh. Chuyến thăm được tuyên bố rằng nhằm mục đích tìm hiểu thêm về khả năng hợp tác hải quân giữa hai bên, trong đó có lĩnh vực đóng tàu.
.
.
.
No comments:
Post a Comment