Đội
quân tình nguyện của Ba Lan bắt đầu báo động do mệt mỏi vì phải hỗ trợ người di
tản Ukraine
Cù Tuấn dịch từ
Financial Times
Tháng Tám
15, 2022
Phản
ứng của Ba Lan khi hàng triệu người di tản qua biên giới khiến quốc gia này trở
thành hình mẫu nhưng dòng tiền viện trợ cho người di tản đang giảm dần.
Khi hàng
triệu người tị nạn tràn qua biên giới sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, Ba
Lan đã được ca ngợi là một hình mẫu. Gần như chỉ sau một đêm, công dân Ba Lan
đã thành lập một đội quân tình nguyện cơ sở để giúp đỡ những người Ukraine bị
di dời, quyên góp tiền bạc và chào đón những người Ukraine đến nhà của họ.
Lượng người
Ukraine đến đây đã chậm lại kể từ cuộc xâm lược ngày 24 tháng 2 nhưng nhu cầu vẫn
còn cấp thiết – và dòng tiền hỗ trợ đang cạn dần, với các nhà hoạt động chuyên
về viện trợ cho biết “sự mệt mỏi do dòng người tị nạn” đã bắt đầu hiện rõ.
Ông Jakub
Tasiemski, điều phối viên chính tại Quỹ Trái tim vì Động vật có trụ sở tại thủ
đô Warsaw của Ba Lan, cho biết: “Việc tiếp cận những tình nguyện viên mới với
thông điệp rằng họ nên tình nguyện đi giúp đỡ người Ukraine đang trở nên rất
khó khăn. Chúng tôi hiện đang thiếu nhiều tình nguyện viên.”
Tại thành
phố Lublin, tình trạng thiếu nguồn tiền tài trợ đã buộc một tổ chức khác của Ba
Lan, Skakanka, phải đóng cửa một nhà kho chứa thực phẩm và quần áo cho người tị
nạn.
Chủ tịch
quỹ Tamara Rutkowska cho biết: “Người Ukraine vẫn đang kêu gọi và yêu cầu giúp
đỡ, nhưng chúng tôi bất lực vì không có tiền để bổ sung nguồn cung cấp.”
Trong những
tuần ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine, 51% người trưởng thành Ba Lan đã bỏ tiền
mua đồ dùng cho người tị nạn, theo một cuộc khảo sát được Viện Kinh tế Ba Lan,
một tổ chức tư vấn do nhà nước tài trợ, công bố vào tháng 7. Nhưng trong vòng
hai tháng, tỷ lệ người Ba Lan tiếp tục làm như vậy giảm xuống còn 39%, trong
khi những người trao tặng tiền mặt giảm xuống 33% so với 46% trước đó.
Tuy nhiên,
người Ba Lan đã quyên góp gần 10 tỷ zloty (2 tỷ USD) để giúp đỡ người dân
Ukraine từ cuối tháng 2 đến cuối tháng 6, số tiền này vượt qua các khoản đóng
góp từ thiện của họ cho cả năm 2021, cuộc khảo sát cho thấy. Nó cho rằng sự suy
giảm đóng góp gần đây là do các yếu tố từ “kiệt quệ đạo đức” hoặc cảm giác những
người tỵ nạn hiện đang cần ít sự giúp đỡ hơn.
Sự suy giảm
hỗ trợ diễn ra khi các hộ gia đình Ba Lan cũng đang gặp khó khăn về kinh tế. Quốc
gia này có tỷ lệ lạm phát cao nhất châu Âu – 15,6% vào tháng 7 – một phần do
chiến tranh Ukraine gây ra.
Các nhà hoạt
động cũng nói rằng sự quan tâm đến người tỵ nạn đang giảm dần vì nhiều người
Ukraine gần đây đã quay trở lại vùng phía tây an toàn hơn của đất nước họ, và
việc này làm thay đổi cách người Ba Lan nhìn nhận tình hình bên kia biên giới.
“Mọi người
đều biết bây giờ có ít người tị nạn hơn, nhưng mọi người cũng nên biết rằng những
người bây giờ mới đến thường cần được giúp đỡ nhiều hơn trước, bởi vì họ đến từ
các thành phố phía đông, vốn đã bị người Nga phá hủy và chiếm đóng”, Irina
Mishyna, một người Ukraine, nói. Cô là một tình nguyện viên Ukraine đã trốn
thoát đến Warsaw với đứa con 5 tuổi của mình.
Các nhà chức
trách Ba Lan cũng đã chấm dứt một số trợ cấp cho người tị nạn. Người Ukraine
không còn có thể đi lại miễn phí trên các phương tiện giao thông công cộng ở
Warsaw, trong khi tháng trước chính phủ đã loại bỏ khoản trợ cấp cho những người
Ba Lan tiếp đón người Ukraine trị giá 40 zloty một ngày cho mỗi người được giúp
đỡ. Các quan chức chính phủ đã nhấn mạnh kế hoạch trợ cấp nhà ở không bao giờ
có ý nghĩa vượt ra ngoài một phản ứng khẩn cấp.
Tuy nhiên,
Tasiemski cho biết chính quyền khu vực cũng đã ngừng tài trợ cho tổ chức “Trái
tim cho động vật”. “Nếu bạn hỏi lại tôi trong một tuần nữa liệu chúng tôi có đủ
thức ăn cho chó mèo không, có lẽ câu trả lời sẽ là hết sạch,” anh nói.
Trong khi
đó, cũng như ở các quốc gia khác có số lượng lớn người di tản Ukraine, mối quan
hệ giữa người tị nạn và chủ nhà của họ trở nên có nhiều mâu thuẫn hơn.
Hannah
Ballew, một người Mỹ đã đến Warsaw vào tháng 4 để làm công việc phục vụ đồ ăn
cho người tị nạn, cho biết: “Nếu tôi nhìn vào những người xung quanh tôi, đó là
một tình huống 50-50, giữa những người Ba Lan vẫn rất tận tâm giúp đỡ người
Ukraine và những người chỉ muốn họ đi khỏi đây.”
Làn sóng ồ
ạt của người tị nạn Ukraine chạy đến Warsaw kể từ tháng Hai cũng khiến giá thuê
nhà tăng vọt. Công cụ tìm kiếm bất động sản trực tuyến Otodom báo cáo rằng
trong tháng 6, giá cho thuê căn hộ trung bình ở thủ đô này cao hơn khoảng
24-32% so với cùng tháng năm ngoái. Nhưng một số chủ nhà ở Ba Lan gần đây đã bắt
đầu từ chối những người thuê nhà Ukraine, lo lắng về việc họ rời đi mà không được
thông báo, theo các đại lý bất động sản địa phương. Trong một số trường hợp,
“các căn hộ cho thuê bị phá nát và không tìm thấy người tị nạn Ukraine đã thuê ở
đâu cả”, Milena Piotrowska, một đại lý bất động sản có trụ sở tại Warsaw cho biết.
Những người
Ba Lan khác thì phẫn nộ với những gì họ coi là đối xử ưu đãi dành cho người
Ukraine. Xếp hàng tại một bếp nấu súp ở trung tâm Warsaw chuyên phục vụ người
vô gia cư, Kamil Wasilowski, 38 tuổi, cho biết: “Người Ukraine có thể đến đây bất
cứ khi nào họ muốn trong khi chúng tôi thì không thể đến khu ăn uống đặc biệt của
họ, họ nhận được căn hộ để ở trong khi chúng tôi phải ngủ trên đường phố. Vì vậy
tất nhiên điều này là không công bằng”.
Konstantin
Kisieliov, 46 tuổi, người Ukraine, đã tìm được công việc shipper chuyển phát
nhanh bán thời gian ở Warsaw và sống cùng vợ và ba con trong một căn hộ do người
Ba Lan cung cấp miễn phí. Nhưng anh cảm nhận được sự thay đổi trong thái độ của
những người chủ nhà khi tình hình kéo dài. “Họ vẫn chưa nói với chúng tôi rằng
hãy dọn đi, nhưng chúng tôi e ngại rằng sắp xảy ra trường hợp đó,” anh nói.
Tuy nhiên,
chính phủ đã nhấn mạnh những lợi ích đối với Ba Lan khi có nhiều người Ukraine ở
lại, nhiều người trong số họ có tay nghề cao. Thủ tướng Mateusz Morawiecki cho
biết trong một cuộc phỏng vấn hồi tháng 5 với tờ báo Gazeta Polska: “Công việc
của những người Ukraine sống ở Ba Lan có thể là một giá trị gia tăng lớn cho nền
kinh tế của chúng tôi.”
Các nhà
phân tích cũng lưu ý rằng các chính trị gia cực hữu của Ba Lan, do đảng
Konfederacja lãnh đạo, cho đến nay đã không thể kích động sự thù địch hoặc
giành được sự ủng hộ đối với những tuyên bố rằng người tị nạn đang được ưu tiên
hơn người dân địa phương. Và Piotr Arak, Giám đốc Viện Kinh tế Ba Lan, cho biết
người Ba Lan vẫn biết ơn người Ukraine. Ông nói: “So với những người Tây Âu
khác, người Ba Lan vẫn biết rằng người Ukraine đang thực sự chiến đấu vì cuộc
chiến của chúng ta.”
Maciej
Duszczyk, một chuyên gia di cư và giáo sư tại Đại học Warsaw, cho biết: “Tình
trạng mệt mỏi vì phải hỗ trợ người tị nạn là “hoàn toàn bình thường vì mọi người
đang rất mệt mỏi sau khi giúp đỡ liên tục trong nhiều tháng”.
Bất chấp sự
ủng hộ giảm sút, Duszczyk nhấn mạnh rằng việc Ba Lan mở lòng đón nhận những người
tị nạn là điều chưa từng có. Ông ước tính rằng trong hai tuần sau khi Nga xâm
lược, 600.000 hộ gia đình Ba Lan đã tiếp đón người Ukraine ngay cả trước khi
chính phủ nước này cung cấp trợ cấp cho họ.
“Tôi đã
tham khảo hàng chục cuộc khủng hoảng người tị nạn trên khắp thế giới, và thành
thật mà nói, phản ứng của người Ba Lan xứng đáng được ghi vào sử sách,” ông
nói.
Hình ảnh:
1: Jakub
Tasiemski cho biết chính quyền khu vực đã ngừng tài trợ cho tổ chức từ thiện của
anh, vốn chuyên cung cấp thức ăn và thiết bị cho vật nuôi của người tị nạn.
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/08/aa-1.png
2: Tình
nguyện viên người Ukraine Irina Mishyna cho biết những người mới đến từ đất nước
của cô thường cần được giúp đỡ hơn những người đến trước đó.
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/08/aa-1.png
3: Tình
nguyện viên người Mỹ Hannah Ballew cho biết người dân địa phương ở Warsaw chia
đều với 50% người cam kết tiếp tục giúp đỡ người tị nạn và 50% người muốn họ rời
đi.
https://nghiencuulichsudotcom.files.wordpress.com/2022/08/aa-1.png
No comments:
Post a Comment