Monday, December 2, 2019

Ô NHIỄM NƯỚC SÔNG TÔ LỊCH – ĐỪNG ĐỔ RÁC QUA TƯỜNG RÀO (Nguyễn Ngọc Chu | BBC)





1. ĐỪNG ĐỔ LỖI CHO NGƯỜI

Vì muốn dùng hóa chất đã mua sẵn, hay muốn làm dự án mới không cho ai can thiệp vào – thì phải nghĩ cách khác. Đằng này ông Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Lê Văn Dục lại đổ lỗi cho công nghệ Nano-Bioreactor của Tổ chức Xúc tiến Thương mại – Môi trường Nhật Bản (JEBO) không thành công trong xử lý ô nhiễm nước sông Tô Lịch. Buộc JEBO cực chẳng đã phải lên tiếng ‘Giám đốc Sở xây dựng Hà Nội phát biểu vô căn cứ’ (Tuoitre.vn, ngày 01/12/2019).

Ai cũng biết, trong khi các chuyên gia Nhật Bản thí nghiệm công nghệ Nano-Bioreactor thì bị tháo nước từ Hồ Tây vào sông Tô Lịch, toan xóa sạch kết quả thí nghiệm. Mục đích vì cái gì thì nhiều người đã hiểu. Nhưng cuối cùng các chuyên gia Nhật Bản đã tự lặn ngụp trong nước sông Tô Lịch sau xử lý để khẳng định sự thành công của thí nghiệm (dantri.com.vn, ngày 08/8/2019).

Trên thực tế thì 6 tiêu chí để đánh giá mức độ thành công của công nghệ Nano-Bioreactor khi áp dụng tại sông Tô Lịch do các chuyên gia Nhật Bản đưa ra đã được xác nhận là đáp ứng:

– Xử lý triệt để mùi hôi thối từ gốc (cấp độ phân tử), khu vực lắp đặt thí điểm công nghệ Nano phải đảm bảo không còn mùi hôi, thối.

– Phân hủy một phần bùn hữu cơ tồn đọng lâu năm dưới lòng sông tại khu vực thí điểm thành CO2, H2O. Chất lượng trầm tích (bùn) sau khi xử lý dần đạt QCVN 43:2017/BTNMT.

– Xử lý lượng nước thải hàng ngày chảy vào sông và xử lý tận gốc được cả nước đang bị ô nhiễm ở bên trong khu vực thí điểm mà không cần thu gom, tách nước thải.

– Bảo tồn hệ sinh thái, cá, thủy sinh phát triển tốt. Số lượng vi khuẩn, vi sinh vật có hại giảm, vi sinh vật có lợi tăng.

– Nước tại vị trí điểm lấy mẫu trong khu vực thí điểm sau khi xử lý dần đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT.

– Hệ thống xử lý đảm bảo không gây ô nhiễm thứ cấp (không dồn chất ô nhiễm xuống hạ lưu, không nạo vét bùn mang đi nơi khác gây ô nhiễm tại khu vực đổ thải).

Đã không dùng của người thì thôi, lại đổ cho người thất bại, làm ảnh hưởng đến thanh danh của JEBO. JEBO là Nhật Bản chứ có phải công ty của Việt Nam đâu mà dễ dàng đổ lỗi cho người. Cuối cùng thì gậy ông lại đập lưng ông. Vì thanh danh Nhật Bản nên JEBO đã phải lên tiếng:

“Ông giám đốc Sở Xây dựng là người đại diện cho chính quyền Hà Nội mà cố tình phát biểu vô căn cứ, không hiểu mục tiêu, trái kết luận của UBND TP nên buộc chúng tôi phải lên tiếng để bảo vệ danh dự của công nghệ Nhật Bản cũng như danh dự cá nhân của chúng tôi liên quan tới dự án tài trợ miễn phí thí điểm xử lý một đoạn sông Tô Lịch”.

“Kết luận của Chủ tịch UBND TP tại buổi làm việc với Tổ chức Xúc tiến thương mại – môi trường Nhật Bản về kết quả thí điểm xử lý làm sạch một đoạn sông Tô Lịch và một góc Hồ Tây bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản” (số 1338/TB-UBND ngày 5/11/2019) cũng không hề có nội dung nào đánh giá về kết quả là thất bại” (Tuoitre.vn, ngày 01/12/2019).

JEBO cũng cho biết:

“Mặt khác, UBND TP Hà Nội còn đang giao cho Tổ chức Xúc tiến thương mại – Môi trường Nhật Bản tiếp tục triển khai làm mở rộng thêm 1 ao tù để tiếp tục đánh giá.

Theo kết quả phân tích của các cơ quan chuyên môn của VN, chất lượng nước khu vực thả cá Koi trên sông Tô Lịch và hồ Tây cho thấy 36/36 chỉ tiêu đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT. Mùi hôi thối sông Tô Lịch giảm 200 lần, Hồ Tây giảm 30 lần…

Ngoài ra, cá Koi và cá chép Việt Nam thả tại khu vực nước sau xử lý tại khu thí điểm sống và sinh trưởng tốt sau gần 2 tháng cho đến ngày chuyển sang hồ Tây.

Theo đánh giá của người dân sống cạnh khu vực thí điểm, mặc dù hàng ngày vẫn có lượng nước thải chưa qua xử lý liên tục xả trực tiếp vào khu vực thí điểm tuy nhiên gần như không còn mùi hôi thối tại khu vực xử lý thí điểm”.

2. ĐỔ RÁC QUA TƯỜNG RÀO

Thì hóa ra việc phao tin “công nghệ Nano-Bioreactor của Nhật Bản bị thất bại” còn có liên quan đến đề án 150 tỷ của công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội bơm nước từ sông Hồng vào Hồ Tây rồi tháo vào sông Tô Lịch:

“Cụ thể, trạm bơm cố định dự tính được đặt cách chân cầu Nhật Tân 600m, về phía hạ lưu. Hệ thống xả sau máy bơm gồm 4 ống đường kính 600mm, kết nối vào đường ống chung có đường kính 1.200mm. Hệ thống dẫn đến bể xử lý cạnh Công viên nước hồ Tây. Tổng chiều dài đường ống khoảng 1.960m. Hệ thống chạy đến mương tiêu cạnh hồ Tây, vào bể lắng xử lý phù sa sông Hồng. Nước vào hồ Tây khi đạt mực cần thiết sẽ cho mở các cửa xả ra sông Tô Lịch. Với phương án này, mỗi ngày dự kiến bơm 134 nghìn m3 nước (bơm 26 ngày/tháng). Khái toán kinh phí dự án 150 tỷ đồng” (Vietnamnet.vn, ngày 30/11/2019).

Đây là kế “ĐỔ RÁC QUA TƯỜNG RÀO” không khác gì kế “ NẰM NGỬA NHỔ NƯỚC BỌT”, nhưng lại ngốn rất nhiều kinh phí!

3. Ô NHIỄM NƯỚC SÔNG TÔ LỊCH NHẤT THIẾT PHẢI XỬ LÝ

Không thể dùng cách “ĐỔ RÁC QUA TƯỜNG RÀO” là xem như đã hết ô nhiễm. Cách này cũng là cách FORMOSA HÀ TĨNH xả chất thải độc ra biển. Việc bơm nước từ sông Hồng vào Hồ Tây không chỉ tốn kém mà còn có tác động lên hệ sinh thái của Hồ Tây; Và cốt lõi là hoàn toàn không xử lý gì nguồn nước bị ô nhiễm ở sông Tô Lịch, đẩy nguồn ô nhiễm nước sông Tô Lịch vào các sông cuối nguồn như sông Nhuệ, sông Sét, sông Lừ làm ô nhiễm và thay đổi cả các hệ sinh thái ở đây. Không có nước nào trên thế giới xử lý ô nhiễm theo kiểu “ĐỔ RÁC QUA TƯỜNG RÀO” như thế này. Ô nhiễm nước sông Tô Lịch nhất thiết phải được xử lý triệt để.

4. DỨT BỎ LỢI ÍCH NHÓM

Chỉ có dứt bỏ lợi ích nhóm thì mới có giải pháp đúng cho việc xử lý ô nhiễm nước Hồ Tây và sông Tô Lịch. Nếu đã lỡ mua hóa chất rồi thì đừng mua thêm nữa. Bán đúng giá, sử dụng hết số hóa chất đã mua và dừng lại. Đó là cách giải quyết nhân văn nhất mà rốt cục thua thiệt vẫn thuộc về người dân. Nhưng ít nhất sau đó vấn đề ô nhiễm nước sông Tô Lịch và Hồ Tây sẽ được xử lý căn bản theo đúng hướng khoa học với chi phí thực.

5. ĐÀM PHÁN VỚI JEBO

Trong lúc chưa có giải pháp nào hơn, thì giải pháp của JEBO vẫn là khả dĩ vì đã được kiểm nghiệm thực tế. Hãy đàm phán với JEBO để cho JEBO xử lý nước sông Tô Lịch – trên cơ sở tài trợ toàn bộ hoặc chi trả một phần chi phí. Sau khi hoàn thành thì chuyển giao trọn gói. Việt Nam sẽ đảm nhận trọn bộ việc vận hành cũng như công nghệ, bao gồm cả tự sản xuất vật tư. Vấn đề là giá thành bao nhiêu mà thôi. Người sáng suốt, vô tư, tất có được giá đúng.

Mấu chốt cuối cùng vẫn là có gan từ bỏ lợi ích nhóm.


----------------------------------------------------------------

BBC Tiếng Việt
02/12/2019

Thông cáo của lãnh đạo Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản (JEBO) ngày 1/12 mô tả điều được gọi là phát biểu "vô căn cứ, không hiểu mục tiêu" của đại diện chính quyền Hà Nội liên quan tới dự án thí điểm làm sạch nước sông Tô Lịch.

TS Tadashi Yamamura JEBO và Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà (bên trái), ông Hà được cho là đã ''đánh giá rất cao'' về công nghệ này ngày 30/10 . INFONET

Ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, bị cáo buộc đã phát biểu rằng "kết quả thí điểm của công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản làm sạch nước sông Tô Lịch thất bại".

"Ông Giám đốc Sở Xây dựng là người đại diện cho chính quyền Hà Nội mà cố tình phát biểu vô căn cứ, không hiểu mục tiêu, trái kết luận của UBND TP nên buộc chúng tôi phải lên tiếng để bảo vệ danh dự của công nghệ Nhật Bản, cũng như danh dự cá nhân của chúng tôi liên quan tới dự án tài trợ miễn phí thí điểm xử lý một đoạn sông Tô Lịch," Tiến sĩ Tadashi Yamamura - Chủ tịch JEBO nói trong thông cáo.

Thông cáo mô tả ông Dụ ''không có ý kiến đánh giá về kết quả không đạt hay thất bại'' trong buổi họp đánh giá về kết quả dự do Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung chủ trì ngày 29/10/2019.

"Chúng tôi không hiểu không hiểu động cơ, mục đích là gì, căn cứ vào Kết luận đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường hay UBND Thành phố mà ông Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội lại có thể vượt thẩm quyền và phát ngôn đánh giá rằng, kết quả Dự án chúng tôi là thất bại?"
"Kết quả phân tích của các cơ quan chuyên môn Việt Nam cho thấy chất lượng nước ở khu thả cá Koi trên sông Tô Lịch và Hồ Tây đã có 36/36 chỉ tiêu đạt QCVN 08-MT:2015/BTNMT; Mùi hôi thối sông Tô Lịch giảm 200 lần, Hồ Tây giảm 30 lần… bùn sông Tô Lịch (trong khu xử lý) giảm nhiều nhất 76,3cm từ 91.3cm về 15cm, bùn Hồ Tây giảm nhiều nhất về 0cm. Ngoài ra, cá Koi và cá chép Việt Nam đã thả tại khu vực nước sau xử lý tại khu thí điểm đều sống và sinh trưởng tốt sau gần 2 tháng cho đến ngày chuyển sang Hồ Tây….
"Vậy căn cứ vào đâu mà ông Giám đốc Sở Xây dựng lại đánh giá kết quả dự án là thất bại," thông cáo đặt câu hỏi.

Lãnh đạo JEBO nói mặc dù Hà Nội chưa mất một đồng chi phí nào cho dự án tài trợ thí điểm này và có thể vì lý do này lý do khác chưa hoặc không muốn sử dụng công nghệ của Nhật Bản nhưng không nên và không thể phát ngôn một cách vô trách nhiệm như vậy.

Một chuyên gia người Việt có nhiều kinh nghiệm làm việc với các tổ chức của Nhật Bản về môi trường muốn ẩn danh nói với BBC News Tiếng Việt rằng "lợi ích nhóm, tư duy cục bộ, các sở ban ngành [Việt Nam] không phối hợp, quan liêu và ''thiếu phong bì'' thì việc không thể chạy được".

Chuyên gia Nhật Bản trong buổi công bố chất lượng nước sông Tô Lịch sau xử lý bằng công nghệ Nhật Bản. INFONET

Phía Nhật gửi thông cáo phản bác phát biểu của đại diện chính quyền Hà Nội ngay 1/12/2019

Thông cáo của JEBO đưa ra trong bối cảnh đang có một đề xuất gây tranh cãi theo đó "pha loãng" nước sông Tô Lịch, được mô tả là "chưa nước nào làm".

Đề án "hồi sinh" sông Tô Lịch của công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội bằng cách bơm nước từ sông Hồng bổ cập nước hồ Tây và cải thiện sông Tô Lịch dư kiến tốn 150 tỷ đồng đang nhận được nhiều ý kiến trái chiều.

Theo GS.TSKH Lê Huy Bá, nguyên Viện trưởng Viện KHCN & Quản lý Môi trường được dẫn lời nói rằng kế này là không khả thi và rằng "Việc đổ nước vào dòng sông "chết" như vậy để lan tỏa ra khắp nơi là "không thể chấp nhận được".

Vòng đời của dự án này tính trong 25 năm cũng sẽ ngốn hết thêm 200 tỷ tiền điện, chưa kể chi phí nhân công, chi phí vận hành khác.

Bùn dưới đáy đã tích tụ dưới đáy sông Tô Lịch lưu cữu hàng chục năm qua. HOANG DINH NAM/AFP VIA GETTY IMAGES

Sáu mục tiêu dự án thí điểm của công nghệ Nano-Bioreactor của Nhật Bản

Mục tiêu 1: Thứ nhất là chứng minh việc xử lý triệt để tận gốc mùi hôi thối (ở cấp độ phân tử), khu vực lắp đặt thí điểm công nghệ Nano-Bioreactor mùi hôi thối gần như không còn.

Mục tiêu 2: Thứ hai là chứng minh việc phân hủy tận gốc một phần bùn hữu cơ tồn đọng lâu năm dưới lòng sông tại khu vực thí điểm thành CO2, H2O mà không cần nạo vét cơ học.

Mục tiêu 3: Thứ ba là chứng minh mô phỏng theo xử lý trong 24 giờ lượng nước thải chảy liên tục vào khu quây theo tỉ lệ thực tế trên sông Tô Lịch được xử lý bằng công nghệ Nhật Bản, đảm bảo chất lượng nước đạt quy chuẩn hiện hành của Việt Nam (QCVN 08-MT:2015/BTNMT).

Mục tiêu 4: Thứ tư là bảo tồn hệ sinh thái, cá, thủy sinh phát triển tốt.

Mục tiêu 5: Thứ năm là chứng minh nguyên lý kích hoạt vi sinh vật có lợi tăng, làm ức chế và giảm số lượng vi khuẩn có hại như Coliform, E.coli để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe người dân sống cạnh khu thí điểm và cả dòng sông trong lương lai.

Mục tiêu 6: Thứ sáu là hệ thống xử lý đảm bảo không gây ô nhiễm thứ cấp (không dồn chất ô nhiễm xuống hạ lưu, không nạo vét bùn mang đi nơi khác gây ô nhiễm tại khu vực đổ thải).

Phía Nhật mô tả họ đạt 6/6 mục tiêu.

---------------------------

XEM THÊM
VietNamNet
01/12/2019    18:09 GMT+7
Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản khẳng định dự án thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản đã thành công chứ không phải thất bại.

*
Tuổi Trẻ Online
01/12/2019 21:19 GMT+7
Tổ chức Xúc tiến thương mại - môi trường Nhật Bản vừa khẳng định dự án thí điểm làm sạch một đoạn sông Tô Lịch bằng công nghệ Nano-Bioreactor Nhật Bản thành công chứ không phải thất bại như phát ngôn của giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội.






No comments: