13/11/2019
Đa
số bảo thủ trong Tối cao Pháp viện Mỹ ngày 12/11 ra chỉ dấu cho thấy ủng hộ nỗ
lực của ông Trump chấm dứt một chương trình bảo vệ hàng trăm nghìn người được gọi
là “Dreamers”-những người vào Mỹ bất hợp pháp khi còn nhỏ, giữa lúc các thẩm
phán cấp tiến cho rằng động thái này sẽ hủy hoại cuộc sống của nhiều người.
Biểu tình bên ngoài Tối cao Pháp Viện Mỹ ngày
12/11/219 ủng hộ chương trình DACA.
Sự phân chia ý thức hệ của Tòa án được phơi bày rõ
ràng khi tòa nghe biện luận của chính quyền kháng cáo phán quyết của tòa dưới
ngăn chặn kế hoạch năm 2017 của Tổng thống Cộng hòa khi ông hủy chương trình
Trì hoãn Hành động đối với Những người đến Mỹ khi còn nhỏ (DACA) do người
tiền nhiệm Barack Obama thành lập vào năm 2012.
Chương trình
DACA hiện đang che chở cho 660.000 di dân- hầu hết là người trẻ gốc Châu Mỹ
Latin-khỏi bị trục xuất và cấp giấy phép làm việc cho họ, dù đây không phải là
con đường tiến đến nhập tịch Mỹ. Nỗ lực của ông Trump nhằm chấm
dứt chương trình này là một phần của chính sách di dân khắc nghiệt của ông.
Các thẩm phán bảo thủ nêu câu hỏi là liệu các Tòa án
có thẩm quyền duyệt xét lại những hành động của ông Trump hay không và cũng dường
như bác bỏ quan điểm của tòa dưới là chính quyền không chứng minh được việc chấm
dứt DACA, một chương trình được cựu Tổng thống Obama thiết lập sau khi Quốc hội
không thông qua được dự luật cải cách di trú lưỡng đảng.
Tòa án gồm đa số 5-4 bảo thủ trong đó có hai thẩm
phán do Tổng thống Trump đề cử (Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh) đều cho thấy họ
ủng hộ hành động của Tổng thống.
Các thẩm phán cấp tiến nhấn mạnh đến một số lượng lớn
cá nhân, doanh thương và những người khác trông cậy vào chương trình DACA và chỉ
rõ là chính quyền không cân nhắc đủ những quan ngại này.
Thẩm
phán Sonia Sotomayor đề cập đến quyết định của ông Trump là “một lựa chọn
hủy hoại đời sống” và cho thấy chính quyền của ông thất bại trong việc đưa ra
những lý lẽ chính đáng để hành động này hợp pháp.
Thẩm
phán Kavanaugh nói ông cho rằng những phân tích của chính quyền về
hậu quả của việc hủy bỏ DACA đối với các cá nhân là “quyết định có suy xét.”
Ông Kavanaugh nói thêm “Đây là một quyết định nghiêm
chỉnh. Chúng tôi đều đồng ý việc này.”
Phán quyết của Tối cao Pháp viện Mỹ dự trù được đưa
ra vào cuối tháng 6 sang năm.
Chính quyền ông Trump nói rằng ông Obama đã vượt quyền
hiến định khi thành lập DACA bằng sắc lệnh, không thông qua Quốc hội.
Ông Trump đã thi hành chính sách di dân nghiêm ngặt,
truy lùng di dân hợp pháp và bất hợp pháp và theo đuổi việc xây dựng một bức tường
dọc theo biên giới Mỹ-Mexico, trọng tâm trong nhiệm kỳ Tổng thống và chiến dịch
tái tranh cử năm 2020 của ông.
Những bên đệ đơn kiện để ngăn chặn hành động của ông
Trump bao gồm một tập hợp các tiểu bang như California và New York, những người
hiện được chương trình bảo vệ và các tổ chức dân quyền.
Ngay cả khi ông Trump thất bại lần này, chính quyền
của ông sẽ tự do đưa ra những lý do mới để chấm dứt chương trình trong tương
lai, một luận điểm của thẩm phán Gorsuch nói.
Ông
Gorssuch nêu câu hỏi “Có ích gì khi phải mất 5 năm tranh tụng
nữa về tính thích nghi của những lời giải thích này?”
Thẩm phán bảo thủ đứng đầu Tối cao Pháp viện Mỹ John
Robert, người có lá phiếu có thể làm xoay chuyển quyết định trong trường hợp
này, cho thấy ông hài lòng về những lập luận của chính quyền.
Tuy nhiên ông Robert dường như có cảm tình với ông
Trump trong một vụ về nỗ lực của chính quyền đưa thêm một câu hỏi về quốc tịch
vào cuộc điều tra dân số năm 2020-một động thái mà những người chỉ trích nói rằng
nhằm bỏ ra ngoài các di dân trong việc đếm dân số chính thức của nước Mỹ. Ông
Robert bỏ lá phiếu quyết định chống Tổng thống với tỉ lệ 5/4.
Trước đây vào năm ngoái, Tối cao Pháp viện Mỹ ban
cho ông Trump một thắng lợi đa số về chính sách di trú khi tòa xem như hợp pháp
quyết định của ông Trump cấm vào nước Mỹ một số quốc gia có đa số dân theo Hồi
Giáo, cho rằng Tổng thống có quyền chuyên quyết rộng rãi để đưa ra một chính
sách như vậy.
Những phán quyết của tòa dưới tại California, New
York và Washington D.C vẫn giữ nguyên DACA, cho rằng động thái của ông Trump hủy
bỏ chương trình này là “tùy tiện” và vi phạm một đạo luật của Mỹ có tên là Luật
Thủ tục Hành chánh.
Cựu Tổng thống Obama nói những người trẻ được DACA bảo
vệ, được nuôi dưỡng và học tập tại Mỹ, lớn lên như người Mỹ và thường ít biết về
quê hương của họ.
Nhiều lập luận của chính quyền căn cứ vào kết luận
năm 2017 của ông Jeff Sessions, Bộ trưởng Tư pháp lúc bấy giờ, cho rằng chương
trình này bất hợp pháp. Thẩm phán cấp tiến Ruth Bader Ginsburg yêu cầu
luật sư đại diện cho Bộ Tư pháp trước Tối cao Pháp viện Noel Francisco giải
thích về lập trường của chính phủ là DACA bất hợp pháp.
Bà Ginsburg nói chính quyền chỉ có thể nói “Chúng tôi không thích DACA và chúng tôi chịu
trách nhiệm về việc này thay vì đổ lỗi cho luật.”
Ông Trump đưa ra những tuyên bố trái ngược về
“Dreamers”. Vào năm 2017, ông nói ông “yêu thương” những người này ngay cả khi
ông tìm cách bãi bỏ chương trình bảo vệ họ khỏi bị trục xuất.
Ngày 12/11, ông Trump dùng Twitter tấn công nhiều
người được hưởng chương trình DACA là “những tội phạm ngoan cố” mà không đưa ra
chứng cớ, và đánh đu với khả năng có được một thỏa thuận với phe Dân chủ trong
Quốc hội cho phép những người được bảo vệ theo chương trình DACA vẫn được ở lại
nước Mỹ. Ông Trump chưa bao giờ đề nghị chi tiết chương trình thay thế DACA.
Vài trăm người ủng hộ DACA tụ tập bên ngoài Tòa án,
ca hát, đánh trống và cầm những khẩu hiệu với các dòng chữ “Bảo vệ DACA.”
No comments:
Post a Comment